Ιός Δυτικού Νείλου - Nέα κρούσματα στα Μέγαρα

Μία νέα περιοχή μπήκε στο «κάδρο» της πορείας του ιού του Δυτικού Νείλου. Μετά τα Μέγαρα Αττικής, όπου την περασμένη εβδομάδα εμφανίστηκε για πρώτη φορά ο ιός πλήττοντας τέσσερα άτομα, ένα ακόμη κρούσμα της λοίμωξης δηλώθηκε με πιθανό τόπο έκθεσης του ασθενή την περιοχή της Τανάγρας Βοιωτίας.

Σύμφωνα με τη σημερινή επιδημιολογική έκθεση του Κέντρου Ελέγχου Λοιμώξεων και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ), ο ιός του Δυτικού Νείλου, που μεταδίδεται μέσω τσιμπήματος μολυσμένων κουνουπιών, έχει οδηγήσει σε νοσοκομεία με σοβαρά συμπτώματα στο κεντρικό νευρικό σύστημα επτά άτομα. Ο νεότερος ηλικιακά ασθενής είναι 13 χρόνων και ο μεγαλύτερος 66 χρόνων. Δύο ασθενείς παραμένουν ακόμη νοσηλευόμενοι σε νοσηλευτικά ιδρύματα της Αττικής.

Το περιστατικό που δηλώθηκε από την Τανάγρα χαρακτηρίζεται ως πιθανό διότι δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη η εργαστηριακή διερεύνησή του.

Ωστόσο, οι ειδικοί του ΚΕΕΛΠΝΟ αναμένουν και άλλα κρούσματα και σε άλλες περιοχές της χώρας, γνωρίζοντας πως η πορεία του ιού του Δυτικού Νείλου μόλις ξεκίνησε αλλά και ότι πρόκειται για έναν απρόβλεπτο, όπως τον χαρακτηρίζουν, ιό.

Σημειώνουν, δε, στην επιδημιολογική έκθεση ότι με βάση ορο-επιδημιολογική μελέτη για τον ιό του Δυτικού Νείλου που είχε διεξαχθεί το 2010, κάθε κρούσμα με εκδήλωση συμπτωμάτων από το κεντρικό νευρικό σύστημα όπως εγκεφαλίτιδα, μηνιγγίτιδα, παράλυση, αντιστοιχεί σε περίπου 140 μολυνθέντες από τον ιό οι οποίοι εμφανίζουν ήπια συμπτώματα. Αυτό σημαίνει ότι μέσα στις λίγες εβδομάδες που καταγράφηκαν τα 7 σοβαρά περιστατικά της λοίμωξης του ιού του Δυτικού Νείλου, έχουν μολυνθεί περίπου 1.000 άτομα.

Υπενθυμίζεται πως το 2017 εμφάνισαν σοβαρή νόσο 48 άτομα, εκ των οποίων οι 5 κατέληξαν.

Πώς μεταδίδεται ο ιός

Ο κύριος τρόπος μετάδοσης είναι μέσω τσιμπήματος μολυσμένου κουνουπιού (συνήθως το κοινό κουνούπι). Τα κουνούπια μολύνονται από άρρωστα πτηνά. Σε πολύ μικρό αριθμό περιπτώσεων έχει αναφερθεί μετάδοση του ιού από μεταμόσχευση οργάνου, μετάγγιση αίματος και σπάνια από τη μητέρα στο έμβρυο (συγγενής λοίμωξη).

Ο ιός δεν μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο. ∆εν μεταδίδεται μέσω της συνήθους κοινωνικής (π.χ. άγγιγμα, φιλί), σεξουαλικής ή άλλης επαφής.

Συμπτώματα της λοίμωξης

Το 80% των ατόμων που μολύνονται δεν εμφανίζει κανένα απολύτως σύμπτωμα.

Το 20% αυτών που μολύνονται με τον ιό αναπτύσσουν ήπια συμπτωματολογία, όπως πυρετό, πονοκέφαλο, αδυναμία, πόνους στους µυς και τις αρθρώσεις, εµέτους και μερικές φορές δερματικά εξανθήματα (στον κορμό) και διόγκωση των λεμφαδένων. Τα συμπτώματα φεύγουν σε 4-7 ημέρες.

Ένα στα 100 άτομα – κυρίως μεγαλύτερης ηλικίας – αναπτύσσουν τη σοβαρή μορφή της νόσου (εγκεφαλίτιδα/μηνιγγίτιδα). Τα συμπτώματα της σοβαρής νόσου περιλαμβάνουν πονοκέφαλο, υψηλό πυρετό, δυσκαμψία αυχένα, απάθεια, αποπροσανατολισμό, κώμα, τρόμο, σπασμούς, µυϊκή αδυναμία και παράλυση.

Μετά το τσίμπημα του κουνουπιού μεσολαβούν συνήθως 2-14 ημέρες (χρόνος επώασης) µέχρι την εμφάνιση των συμπτωμάτων. Τα συμπτώματα της σοβαρής μορφής της νόσου (εγκεφαλίτιδα/μηνιγγίτιδα) μπορεί να διαρκέσουν μερικές εβδομάδες.

Μέτρα προστασίας από τα τσιµπήµατα των κουνουπιών

Το ΚΕΕΛΠΝΟ συστήνει τα εξής μέτρα για την αποφυγή των τσιμπημάτων των κουνουπιών.

1. Χρήση εντοµοαπωθητικών στο ακάλυπτο δέρµα και πάνω από τα ρούχα. Ο χρόνος δράσης των εντοµοαπωθητικών ουσιών κυμαίνεται από 1 έως 4-5 ώρες. Για τα εντοµοαπωθητικά που περιέχουν DEET προτιμώνται τα σκευάσματα µε συγκέντρωση 30-50% για τους ενήλικες και 10-30% για τα παιδιά.

2. Χρήση εντοµοκτόνων στον αέρα. Περιέχουν πυρεθρινοειδή (π.χ. περµεθρίνη), ουσίες που προσβάλλουν το νευρικό σύστημα των εντόμων και τα αποπροσανατολίζουν.

3. Προσοχή κατά τις ώρες έκθεσης στα τσιμπήματα. Τα περισσότερα είδη κουνουπιών που μεταφέρουν τον ιό τσιμπούν από το σούρουπο μέχρι το χάραμα.

4. Χρήση κατάλληλων ενδυμάτων. Ρούχα που καλύπτουν όσο περισσότερο γίνεται το σώμα (µακριά µανίκια και παντελόνια). Πιο αποτελεσματικά είναι τα ανοιχτόχρωμα και φαρδιά ρούχα.

5. Συχνά λουτρά καθαριότητας για την απομάκρυνση του ιδρώτα.

6. Αντικουνουπικά πλέγµατα (σίτες που εµποδίζουν τη δίοδο κουνουπιών) στα ανοίγµατα του σπιτιού (π.χ. παράθυρα, φεγγίτες, αεραγωγοί τζακιού) και περιοδικός έλεγχος και συντήρησή τους.

7. Χρήση κουνουπιέρας σε περιοχές µε µεγάλη πυκνότητα κουνουπιών ή σε περιπτώσεις που αντενδείκνυται η χρήση άλλων προστατευτικών µέσων (όπως χρήση εντοµοαπωθητικών σε βρέφη <2µηνών). Είναι πιο αποτελεσµατικές όταν είναι εµβαπτισµένες σε εντοµοαπωθητικό.

8. Αποµάκρυνση του στάσιµου νερού από λεκάνες, βάζα, γλάστρες, παλιά λάστιχα, υδρορροές και άλλα µέρη του κήπου, ώστε να µην έχουν πρόσβαση τα κουνούπια σε λιµνάζοντα νερά που αποτελούν σηµεία εναπόθεσης των αυγών τους.

9. Χρήση ανεµιστήρων ή κλιµατιστικών. Ο δροσερός αέρας µειώνει τη δραστηριότητα των κουνουπιών, αλλά δεν τα σκοτώνει. Η χρήση ανεµιστήρων (ιδίως οροφής) δυσχεραίνει την προσέγγιση των εντόµων.

10. Χρήση λαµπτήρων κίτρινου χρώµατος για τον φωτισµό εξωτερικών χώρων (προσελκύουν λιγότερο τα κουνούπια).