Σταύρος Κωνσταντινίδης: Ένας καινοτόμος πολιτικός μηχανικός του τουρισμού

Ο Σταύρος Κωνσταντινίδης είναι γνωστός για την πυκνή παρουσία του στη δημόσια ζωή και το επιστημονικό του έργο. Έχει γράψει βιβλία για την πόλη και την πολιτική, αρθρογραφεί συστηματικά, είναι σύμβουλος του Δημάρχου Γιάννη Μπουτάρη. Τη φετινή σεζόν έκανε για την Athens Voice 12 πρωτότυπες προσωπογραφίες ανθρώπων του πολιτισμού και της πολιτικής στη στήλη «Αστικές συναντήσεις», μαζί με τη φωτογράφο Villy Calliga. Όμως πάνω απ’ όλα είναι πολιτικός μηχανικός - συγκοινωνιολόγος της μαχόμενης αγοράς. Ο Σπύρος Βούγιας, καθηγητής του τη δεκαετία του 80’ στο Πολυτεχνείο Θεσσαλονίκης ( και μετέπειτα στενοί συνεργάτες), τον περιγράφει γνωριζοντάς τον καλά, σε ένα σημείωμά του, στον πρόλογο του βιβλιου, «Ανοιχτές Πόλεις»: «Άνθρωπος αναγεννησιακός, μηχανικός με πολύπλευρες αναζητήσεις και οξυδερκής, εφευρετικός και καινοτόμος, αλλά και υπερβατικός όταν χρειάζεται...».

Το 2008 μετά απο ένα δίμηνο εκπαιδευτικό ταξίδι στην Αμερική, ως υπότροφος του προγράμματος International visitors του State Department, συνειδητοποιεί ότι η πιθανότητα η επερχόμενη κρίση να πλήξει διπλά την εύθραυστη οικονομία της χώρας ειναι μεγάλη. Έτσι αποφασίζει να στρέψει τα τεχνικά γραφεία του, Αθήνας και Θεσσαλονίκης στον τουρισμό, εκτιμώντας πως είναι ένας απο τους ελάχιστους τομείς που θα μπορούσε να διασωθεί εγχώρια. Συστήνει την εταιρία ΚΥΚΛΑΔΙΚΗ - ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ και δημιουργεί δύο ακόμη γραφεία στην Σαντορίνη και στην Μύκονο. Έχοντας μεγάλη εμπειρία, σε υψηλές διευθυντικές θέσεις, στον δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα κατανοεί οτι ένας απο τους πιο ευάλωτους χώρους της οικονομίας θα είναι ο κατασκευαστικός. Τα νέα γραφεία με στόχευση στον τουρισμό θα έπρεπε να προσφέρουν ολοκληρωμένες υπηρεσίες στους επενδυτές με το «κλειδί στο χέρι», κατά το πρότυπο του εξωτερικού. Έτσι στελεχώνει την εταιρεία με το σύνολο των ειδικοτήτων μηχανικού, σε όλο το φάσμα των υπηρεσιών και με πανελλήνια εμβέλεια, δημιουργώντας μία απο τις πρώτες τεχνικές εταιρείες «νέας γενιάς». Το μότο του είναι: «Όλες οι υπηρεσίες μηχανικού απο ένα γραφείο». Μετά απο 10 χρόνια οι εταιρείες του κατέχουν δυναμική θέση στον τομέα των μελετών, του project management και των αδειοδοτήσεων των τουριστικών επενδύσεων σε ολόκληρη την Ελλάδα. Συναντήσαμε τον Σταύρο Κωνσταντινίδη σε ένα διάλειμμα των συνεχών ταξιδιών του, στα κεντρικά του γραφεία στην Αθήνα, και μιλήσαμε για τον τουρισμό, την ανάπτυξη, την δυναμική των ελληνικών νησιών.

Φαίνεται πως όλα αυτά τα χρόνια ο τουρισμός έμεινε εκτός κρίσης. Είναι έτσι;
Ο τουρισμός είναι μία αυτοφορτιζόμενη μπαταρία, που λειτουργεί στον αυτόματο πιλότο, χωρίς σημαντική επενέργεια των κυβερνητικών πολιτικών. Άσχετα αν οι κυβερνήσεις σπεύδουν αμήχανες να πιστωθούν την επιτυχία η συμβολή τους είναι απειροελάχιστη. Εκτός απο μία κάμψη την περίοδο 2011-2012, κάθε επόμενη χρονιά δημιουργείται νέο ρεκόρ αφίξεων.

Πώς συμβαίνει αυτό;
Κυρίως επειδή υπάρχει η σταθερή επιθυμία ξένων τουριστών για διακοπές στη δημοφιλή Ελλάδα, και ακόμη επειδή ο τουρισμός εν πολλοίς στηρίζεται σε ένα πλέγμα διεθνούς management που «παίζει» τη χώρα, πάντα σε συσχετισμό βέβαια με την γεωπολιτική συγκυρία, που ήταν σύμμαχος τα τελευταία χρόνια. Το τουριστικό προσφερόμενο προϊόν (υψηλές συνθήκες διαμονής, άνθιση των ξενοδοχείων boutiques, και γαστρονομία υψηλής ποιότητας), έχει κάνει επίσης άλματα τα τελευταία χρόνια, χάριν κυρίως των ιδιωτικών επενδύσεων. Οι επενδύσεις αυτές σε μία σταθεροποιημένη οικονομία, και με τις τράπεζες περισσότερο προσιτές στον εύκολο και φθηνό δανεισμό, θα μπορούσαν να φέρουν ακόμη καλύτερα αποτελέσματα. Ωστόσο εδώ υπάρχει η πρόσκρουση με την αντιαναπτυξιακή κυβερνητική πολιτική των τελευταίων χρόνων. Τέλος πολύ σημαντικές υπήρξαν στο τομέα του marketing οι πρωτοβουλίες του Συνδέσμου Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ).

Πολλοί επενδυτές και κυρίως από το εξωτερικό βρίσκονται σε απόγνωση μπροστά στην ελληνική γραφειοκρατια και στην καθυστέρηση των αδειοδοτήσεων.
Τα σύγχρονα funds που επενδύουν θεωρούν το χρονοδιάγραμμα, ως το κρισιμότερο κριτήριο για να αξιολογήσουν τη βιωσιμότητα της επένδυσης. Όσο αυτό εμπεριέχει αστάθμητες αβεβαιότητες οι επενδύσεις φεύγουν. Στην κατεύθυνση αυτή, και απο την πλευρά των συμβούλων μηχανικών γίνεται και η δική μας προσπάθεια. Τα τελευταία χρόνια δημιουργήσαμε υπηρεσίες one stop shop, όπου με τα γραφεία μας στην Αθήνα, Θεσσαλονίκη στις Κυκλάδες και σε μεγάλα νησιά, επιχειρούμε να προσφέρουμε ολοκληρωμένες υπηρεσίες στους πελάτες - επενδυτές. Μας θέτουν τον τελικό στόχο και αναλαμβάνουμε την ολοκλήρωση όλων των ενδιάμεσων διαδικασιών.

Πού δραστηριοποιείστε αυτήν την στιγμή ως τεχνική εταιρία και ποια τα προσφερόμενα προϊόντα;
Καταρχήν προσφέρουμε το σύνολο των αναπτυξιακών διαδικασιών ενός έργου. Εύρεση χρηματοδότησης, σχεδιασμός, μελέτη, αδειοδοτήσεις, κατασκευή. Μέσω τεσσάρων γραφείων στην Αθήνα, Σαντορίνη, Θεσσαλονίκη, Μύκονο και τοπικές συνεργασίες στις πρωτεύουσες των περιφερειών και σε πολλά νησιά εχουμε τη δυνατότητα να καλύψουμε τις ανάγκες σε ολόκληρη την Ελλάδα. Η τελευταία επεκτασή μας γίνεται στον τομέα του real estate. Εδώ η κεντρική ιδέα είναι πως το real estate στην Ελλάδα προσφέρεται παραδοσιακά ως μία καθαρά διαμεσολαβητική διαδικασία, ενώ στο σύγχρονο κόσμο, η υπηρεσία αυτή εμπεριέχει την συμβουλευτική- επιστημονική καθοδήγηση. Θέλουμε να συνδέσουμε για πρώτη φορά την υπόδειξη ακινήτων και επενδυτικών ευκαιριών με τον τεχνικό έλεγχο και την αδειοδοτική εξασφάλιση. Σήμερα διαθέτουμε 20 μηχανικούς όλων των ειδικοτήτων και δεκάδες σταθερές συνεργασίες σε ολόκληρη την Ελλάδα. Αυτή τη στιγμή τρέχουμε έργα στην Σαντορίνη, στη Μύκονο, στην Φολεγανδρο, στην Πάρο, στη Σέριφο, στα Κουφονήσια και εκτός Κυκλάδων στην Ρόδο, στην Κεφαλλονιά και στη Χαλκιδική. Η ζήτηση για τα μικρά, εναλλακτικά νησιά, είναι μεγάλη καθώς οι παραδοσιακοί προορισμοί μπαίνουν σε μία φάση κορεσμού ή υπέρογκων αξιών. Υπάρχουν κρυμμένοι θησαυροί στις Κυκλάδες, στα Δωδεκανησα, στο Ιόνιο όπως και στο βόρειο Αιγαίο και τις Σποράδες.

Ο Σταύρος Κωνσταντινίδης είναι πολιτικό ον και ταυτόχρονα τεχνοκράτης με ένα βαρύ και πολυσύνθετο βιογραφικό. Ξέρει την Ελλάδα καλά. Την περίοδο 2002 - 2004, σε ηλικία 34 ετών, υπήρξε ο νεότερος διοικητής της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας, με ευθύνη την διοίκηση των 40 αεροδρομίων, την διαχείριση της εναέριας κυκλοφορίας και τη ρυθμιστική εποπτεία της αγοράς των αερομεταφορών ολόκληρης της χώρας. Του ζητάω ένα σχόλιο, για τη συμβολή των αεροδρομίων στον τουρισμό:

«Τα αεροδρόμια είναι ο μισός τουρισμός. Το 80% του εισερχόμενου τουρισμού διακινείται μέσα απο αυτά» απαντάει. Και συμπληρώνει: «Με την ολοκλήρωση του εκσυγχρονισμού των 14 αεροδρομίων που ιδιωτικοποιήθηκαν θα αλλάξει ριζικά το τοπίο του τουρισμού. Το μεγάλο ρεύμα των τουριστών έρχεται απο τα αεροδρόμια. Όμως πρέπει να προχωρήσουν πολλές ακόμη δημόσιες υποδομές (λιμάνια, δρόμοι, ενεργειακή αυτονομία, πάρκινγκ, ύδρευση κτλ.), να απλοποιηθούν οι αδειοδοτικές διαδικασίες, και να υπάρχει πίστη στην ανάπτυξη απο τον ιδιωτικό τομέα που αυτή τη στιγμή όλα αυτά υστερούν δραματικά».