Η Ελλάδα θα πρέπει να προχωρήσει στη νομιμοποίηση της καλλιέργειας της κάνναβης και για ψυχαγωγική χρήση;

Η επικαιρότητα τρέχει. Ακούτε για αυτήν. Τώρα έχετε τη δυνατότητα να μιλήσετε για αυτήν. Κάθε εβδομάδα και για ένα διαφορετικό θέμα. Η Prorata θέτει κάθε Παρασκευή μία και μόνο ερώτηση για ένα θέμα επικαιρότητας στους εγγεγραμμένους στη λίστα ηλεκτρονικών διευθύνσεών της και παρουσιάζει κάθε Δευτέρα τις απαντήσεις τους στην Athens Voice. Αν επιθυμείτε και εσείς να εγγραφείτε στη λίστα της Prorata, πατήστε εδώ.

Άδηλος φιλελευθερισμός

Το ζήτημα της νομιμοποίησης της χρήσης μαλακών ναρκωτικών χρησιμοποιείται διεθνώς στις έρευνες κοινής γνώμης ως ένας από τους δείκτες κοινωνικού φιλελευθερισμού, καθώς θέτει ευθέως το δίλημμα μεταξύ ατομικής ελευθερίας και ευθύνης των επιλογών, από τη μία, και συλλογικής ρύθμισης και προστασίας του ατόμου, από την άλλη. Η ψήφιση του νομοσχεδίου που επιτρέπει την καλλιέργεια στη χώρα της κάνναβης για ιατρική χρήση, την περασμένη εβδομάδα, έφερε την ευκαιρία μέτρησης των στάσεων της ελληνικής κοινής γνώμης επί του θέματος –στην πιο ακραία εκδοχή του μάλιστα, αυτήν της νομιμοποίησης της χρήσης κάνναβης για ψυχαγωγικούς λόγους. 

Η σχετική έρευνα της Prorata αποκάλυψε μια συμμετρική κατανομή των απαντήσεων, με το 42% των ερωτηθέντων να αποδέχεται τη νομιμοποίηση και το 44% να την απορρίπτει, εύρημα που εντυπωσιάζει ως προς την έκταση αποδοχής της κοινωνικά φιλελεύθερης άποψης. Παρότι τα δείγματα των online ερευνών εμφανίζουν παραδοσιακά μια ασυμμετρία υπέρ των περισσότερο μορφωμένων και πιο νέων ηλικιακά στρωμάτων, τα οποία υιοθετούν ευκολότερα φιλελεύθερες σε κοινωνικά θέματα απόψεις, το εύρημα αυτής της έρευνας δείχνει να ευθυγραμμίζεται με μια τάση αύξησης της αποδοχής θέσεων που δίνουν προτεραιότητα στις ατομικές ελευθερίες σε ζητήματα όπως το σύμφωνο συμβίωσης ομόφυλων ζευγαριών.

Αυτή η γενικότερη τάση στρέφει το ερευνητικό ενδιαφέρον στην κομματική έκφραση του τμήματος του εκλογικού ακροατηρίου με τον συγκεκριμένο αξιακό προσανατολισμό. Η κοινωνικά ανεκτική θέση λαμβάνει σημαντικά υψηλότερα ποσοστά μεταξύ εκείνων που αυτό-τοποθετούνται στο αριστερό άκρο του κλασικού άξονα «αριστερά-δεξιά» (55% για τους αριστερούς, 42% για τους κεντρώους και 36% για τους δεξιούς), ένδειξη της ισχυρής συσχέτισης αξιακών ζητημάτων με τον άξονα. Ωστόσο, η επιλογή ψήφου για τους εκλογείς που υιοθετούν κοινωνικά ανεκτικές απόψεις –είτε αυτό-τοποθετούνται στο αριστερό, είτε στο δεξιό ημισφαίριο– είναι εμφανώς δυσχερής για τρεις τουλάχιστον λόγους:

A. Η επιλογή αταλάντευτης συμπόρευσης του ΣΥΡΙΖΑ με το υπερσυντηρητικό κόμμα των Ανεξαρτήτων Ελλήνω, που συχνά λαμβάνει ανοιχτά αντί-φιλελεύθερες θέσεις σε αξιακά θέματα –με τα στελέχη του κόμματος μάλιστα να προχωρούν σε παραληρηματικού χαρακτήρα δηλώσεις για τέτοια θέματα–, δημιουργεί αναχώματα προς τη μία εκ των δύο κεντρικών επιλογών ψήφου

Β. Η σιωπηρή αποδοχή από τον αρχηγό της ΝΔ κοινωνικά συντηρητικών έως ακόμα και ρατσιστικών φωνών –ενδεικτικότατο το παράδειγμα μη αντίδρασης της ηγεσίας της ΝΔ στις πρόσφατες δηλώσεις του βουλευτή Δαβάκη για τους Ρομά– δημιουργεί αναχώματα προς τη δεύτερη εκ των κεντρικών επιλογών ψήφου του νέου ελληνικού δικομματισμού

Γ. Η απροθυμία του νέου κεντρώου σχήματος να απομονώσει τον παλαιοκομματικής κοπής συντηρητισμό ορισμένων στελεχών του –όπως διαφάνηκε στην περίπτωση της αντίδρασης στα συλλαλητήρια για την ελληνικότητα της Μακεδονίας ή στην επιλογή απουσίας από το Κοινοβούλιο στην ψήφιση του νομοσχεδίου για την αναγνώριση ταυτότητας φύλου– καθιστά μη ελκυστική και την ενδιάμεση του νέου δικομματισμού επιλογή.

Οι εκλογείς αυτοί μοιάζουν να μένουν ακάλυπτοι. Τα θέματα ατομικών ελευθεριών δεν καταλαμβάνουν συνήθως την κορυφή της ατζέντας προτεραιοτήτων των ψηφοφόρων και συνεπώς σπανίως καθορίζουν τις επιλογές στην κάλπη. Όμως η ακρότητα που διακρίνει κανείς στα επιχειρήματα της μη ανεκτικής πλευράς δύναται να δημιουργήσει ισχυρές αντιπάθειες.