Γιατί δένουν τους ασθενείς στο Λοιμωδών – Η απάντηση για τις εικόνες ντροπής

Σάλος έχει προκληθεί από την «έξωση» 30 ατόμων με αυτισμό από το θεραπευτήριο Σκαραμαγκά και τη μεταφορά τους σε άλλες ακατάλληλες δομές με κίνδυνο τη ζωή τους, όπως καταγγέλλουν γονείς.

Τα άτομα αυτά, όπως αποκάλυψε το «Πρώτο Θέμα», φιλοξενούνταν από το 2009 στο κτήριο του θεραπευτηρίου, που είχε χτιστεί ως φοιτητική εστία και είχε προσαρμοστεί στις ειδικές απαιτήσεις των ατόμων αυτών. 

Σταδιακά, όμως, υπήρξε απαξίωση του θεραπευτηρίου, καθώς οι υπεύθυνοι το εγκατέλειψαν ως κτήριο, σταματώντας παράλληλα να το ενισχύουν με ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό.

Η πλειονότητα των 30 ατόμων που είχαν παραμείνει στο θεραπευτήριο Σκαραμαγκά μεταφέρθηκε στο πρώην Λοιμωδών, στο παράρτημα ΑμεΑ Δυτικής Αττικής, ενώ μια άλλη ομάδα μεταφέρθηκε σε άλλη παρόμοια ακατάλληλη δομή.

Επειδή όμως σε αυτές τις δομές, αφενός, φιλοξενούνται άποροι και ηλικιωμένοι, που δεν μπορούν να αντιληφθούν τις ειδικές ανάγκες των ατόμων με αυτισμό και, αφετέρου, δεν υπάρχει το κατάλληλο προσωπικό και εφαρμόζονται μέθοδοι προηγούμενων δεκαετιών, όπως φαίνεται στις φωτογραφίες-σοκ, που δείχνουν παιδιά να δένονται σε κρεβάτια.

Ο νομικός εκπρόσωπος του Συλλόγου «Οικογένεια» των Γονέων και Κηδεμόνων Παιδιών με Χρόνιες Παθήσεις του Θεραπευτηρίου Σκαραμαγκά, Παναγιώτης Μπαλακτάρης, μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό «Πρώτο Θέμα» αποκάλυψε πως 8 παιδιά πέθαναν όταν μετακινήθηκαν σε άλλες δομές στην Ελλάδα από το 2009 και μετά, κι αυτό γιατί «τα παιδιά αυτά χρειάζονται κυρίως στοργή και προσωπική επαφή με τον νοσηλευτή. Ειδικοί λένε ότι η απότομη αλλαγή περιβάλλοντος οδηγεί σε κατάπτωση της ψυχικής και σωματικής τους υγείας και τελικά στον θάνατο».

Ο Πρόεδρος του Σωματείου Σύλλογος «Οικογένεια Γονέων και Κηδεμόνων των Παιδιών του Θεραπευτηρίου Σκαραμαγκά», κ. Γεωργούλας Γιώργος, ο οποίος είχε την αδερφή του στο Θεραπευτήριο Σκαραμαγκά, η οποία αναγκάστηκε να μεταφερθεί σε άλλους χώρους μαζί με όλα τα υπόλοιπα άτομα με ειδικές ανάγκες, μιλώντας στην εφημερίδα αποκάλυψε: «Πολλές φορές μου απαγορεύουν κι εμένα, προφορικά βέβαια, να μπω στα δωμάτιά τους για να δω αν είναι καλά τα παιδιά, αν είναι δεμένα ή αν χρειάζονται κάποια βοήθεια. Πριν από μια εβδομάδα διαπίστωσα ότι η Μαρία (σ.σ. η αδελφή μου) είχε το μάτι της χτυπημένο. Είχε ένα αιμάτωμα στην άκρη του ματιού και ήταν μαυρισμένο. Τότε, λοιπόν εγώ, ρώτησα τη νοσηλεύτρια: "Πώς χτύπησε η Μαρία στο μάτι;" και μου απάντησε με θράσος: "Δεν σας αφορά". Πήρα το τηλέφωνο της Μαρίας και την ενημέρωσα αμέσως. Και η μητέρα πήρε τηλέφωνο στο ίδρυμα για να μάθει για την κόρη της, απέφυγαν να της μιλήσουν εκείνη τη στιγμή και, όταν τους ξανακάλεσε αργότερα, τότε η απάντηση που πήρε η μητέρα από τους νοσηλευτές ήταν η εξής: "Δεν ξέρουμε πώς χτύπησε το παιδί σας"».

Και οι καταγγελίες είναι αμέτρητες.

Σύμφωνα με τους καταγγέλλοντες, η αιτία για την έξωση των ατόμων αυτών ήταν γιατί σκέφτονται να μεταβιβάσουν τον χώρο του Θεραπευτηρίου Σκαραμαγκά στο ΤΑΙΠΕΔ προς αξιοποίηση.

Μετά τον σάλο που ξέσπασε, το υπουργείο Εργασίας εξέδωσε μια ανακοίνωση στην οποία υποστηρίζει πως «οι φιλοξενούμενοι δεν εκδιώχθηκαν από το Θεραπευτήριο Σκαραμαγκά. Η απόφαση απομάκρυνσης των φιλοξενουμένων από το Σκαραμαγκά βασίστηκε σε εκθέσεις ανεξάρτητων αρχών, αλλά και σε αποφάσεις θεσμικών οργάνων».

Μάλιστα όπως αναφέρει, η ανακοίνωση εκδίδεται «προς αποφυγή λανθασμένων εντυπώσεων»!

Συγκεκριμένα, το υπουργείο διευκρινίζει ότι η Μονάδα Παίδων Σκαραμαγκά βρίσκεται εκτός οικιστικού ιστού και σε μεγάλη απόσταση απ' αυτόν, προσδίδοντας μορφή «γκέτο» στη φιλοξενία των ΑΜΕΑ. «Η σύγχρονη επιστήμη και διεθνής πρακτική επιτάσσει τη συνύπαρξη και όχι την απομόνωση» αποσαφηνίζει το υπουργείο.

Σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, «η απόφαση απομάκρυνσης των φιλοξενουμένων από το Σκαραμαγκά βασίστηκε σε εκθέσεις ανεξάρτητων αρχών, αλλά και σε αποφάσεις θεσμικών οργάνων:

»Δύο εκθέσεις κλιμακίων του Συνηγόρου του Πολίτη από το 2014 και πρόσφατη (23/2/2017), που επιτάσσουν την άμεση διακοπή της λειτουργίας του Σκαραμαγκά. Έκθεση των Επιθεωρητών του υπουργείου Εργασίας (24/4/2017), όπου διατυπώνεται ρητά το ερώτημα "γιατί καθυστερεί το κλείσιμο της μονάδας;".

»Όμοιες αποφάσεις που είχαν πάρει δύο προηγούμενες διαφορετικές διοικήσεις του ιδρύματος.

»Στις αποφάσεις που πήραν ομόφωνα οι διοικήσεις των Σωματείων Εργαζομένων του Σκαραμαγκά (20/2/2017) και της δομής Υποδοχής, δηλαδή του παραρτήματος Χρονίων Πασχόντων Δυτικής Αττικής (10/2/2017).

»Στις απόψεις του εκπροσώπου της ΕΣΑΜΕΑ στο διοικητικό συμβούλιο του φορέα (24η συνεδρίαση του ΔΣ του ΚΚΠΠ, 19/7/2016) που, μεταξύ άλλων, χαρακτήρισε τη δομή Σκαραμαγκά "αποθήκη ψυχών και εργαζομένων".

»Στις υποδείξεις του αρμόδιου Επιστημονικού Συμβουλίου και των εργαζομένων στον Παράρτημα (1/2/2017)».

Παράλληλα, το υπουργείο Εργασίας συμπληρώνει: «Μέσα στο ίδρυμα Σκαραμαγκά, οι συνθήκες διαβίωσης ήταν στην καλύτερη περίπτωση τριτοκοσμικές. Την απερίγραπτη επικρατούσα κατάσταση είχε διαπιστώσει και ο Συνήγορος του Πολίτη, ο οποίος με κατηγορηματικό τρόπο ζητούσε σε δύο εκθέσεις του την άμεση μεταφορά των φιλοξενουμένων σε κατάλληλες δομές.

Επισημαίνουμε ότι το ίδρυμα δεν φιλοξενούσε παιδιά ΑΜΕΑ, αλλά ενήλικες 40 και 50 ετών, που, μέχρι πρότινος, εξετάζονταν από παιδιάτρους. Στις δομές όπου μεταφέρθηκαν οι φιλοξενούμενοι, εξετάζονται από τις κατάλληλες για τις παθήσεις τους ιατρικές ειδικότητες.

Αναφορικά με το σενάριο ότι ο σκοπός της μετακίνησης είναι η εκποίηση του ακινήτου, αποσαφηνίζουμε ότι ουδέποτε ο ΟΑΕΔ που είναι ιδιοκτήτης του ακινήτου, είχε πρόθεση εκποίησής του. Ο ισχυρισμός ότι είναι φιλέτο ένα κτίριο που χτίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του '60 ως σχολή και εστία μηχανικών Εμπ. Ναυτικού, προφανώς δεν ευσταθεί. Μία επίσκεψη θα πείσει κάθε καλόπιστο».

Επίσης, το υπουργείο Εργασίας υπογραμμίζει ότι οι φωτογραφίες φιλοξενουμένων που διαρρέουν στον Τύπο και η διατάραξη της λειτουργίας της μονάδας και της ηρεμίας των περιθαλπόμενων για λόγους πολιτικών ή άλλων σκοπιμοτήτων, έχει συνέπειες στους ίδιους τους ωφελούμενους. «Πόσω μάλλον, όταν η έκθεση ανθρώπων που δεν μπορούν να υπερασπιστούν τον εαυτό τους σε κοινή θέα αποτελεί παραβίαση θεμελιωδών δικαιωμάτων ή κακή άσκηση των δικαιωμάτων τους» σημειώνει το υπουργείο.

Και συνεχίζει: «Σύμφωνα με τα διεθνή πρωτόκολλα και τις γραπτές οδηγίες των θεραπόντων ιατρών, ακολουθείται η πρακτική της καθήλωσης εξατομικευμένα. Δηλαδή, για άτομα που αποδεδειγμένα μπορούν να βλάψουν ανεπανόρθωτα τον εαυτό τους, όταν βρίσκονται σε κατάσταση υπερδιέγερσης. Η καθήλωση, που ακολουθούσαν ως μέτρο αντιμετώπισης των διεγέρσεων από ετών και στη Μονάδα του Σκαραμαγκά, στις νέες μονάδες σταδιακά μειώνεται, όσο το επιτρέπουν οι συνθήκες. Είναι, όμως, επικίνδυνο να παύσει απότομα, χωρίς να έχει αναπτυχθεί άλλο σύστημα παρακολούθησης και, μάλιστα, σε περίοδο προσαρμογής. Η πρακτική της καθήλωσης εφαρμόζεται σε όλο τον κόσμο για άτομα που αποδεδειγμένα μπορούν να βλάψουν τον εαυτό τους και επιβάλλεται να προστατευθούν.

»Είναι δεδομένο ότι οι συνθήκες διαβίωσης για τους 27 φιλοξενούμενους έχουν βελτιωθεί. Ο προαυλισμός γίνεται, όταν το επιτρέπουν οι συνθήκες, σε κήπο με ειδικές προδιαγραφές ή στον ελεύθερο χώρο του Παραρτήματος. Καθημερινά, γίνεται εργοθεραπεία και φυσιοθεραπεία, καθημερινά γίνεται ιατρικός έλεγχος και δύο φορές την ημέρα τουλάχιστον γίνεται έλεγχος ζωτικών σημείων. Οι γονείς έχουν την υποστήριξη ψυχολόγου και κοινωνικού λειτουργού και όλου του προσωπικού, που επί 30 (ή και 41 χρόνια) χρόνια φροντίζει τα παιδιά τους, κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες. Το κράτος βελτίωσε τη ζωή των φιλοξενουμένων, όπως έχει καθήκον και υποχρέωση. Το παράρτημα βρίσκεται υπό το συνεχή έλεγχο των αρμόδιων ελεγκτικών οργάνων της πολιτείας.

»Τέλος, επισημαίνουμε ότι η αναπληρώτρια υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Θεανώ Φωτίου, όχι μόνο ανταποκρίθηκε σε αιτήματα γονέων για προκαθορισμένες συναντήσεις, όπως, για παράδειγμα, τον Μάρτιο του 2016 και στις 23/2/2017, αλλά τους συνάντησε και χωρίς ραντεβού τόσο τον Μάρτη του 2017, όσο και λίγες ημέρες πριν από τη μεταφορά των φιλοξενουμένων, δηλαδή τον Σεπτέμβριο του 2017».