Πώς είναι να είσαι μαύρος στον ελληνικό στρατό

Όλοι οι άνθρωποι είμαστε ίσοι, όλοι έχουμε τις ίδιες ευκαιρίες και ίδια  δικαιώματα σε αυτή τη χώρα. Ή μήπως όχι;  Το να είσαι Έλληνας  δεν αποτελεί πάντα κριτήριο για την ίση αντιμετώπισή σου στην Ελλάδα, αρκεί μόνο το χρώμα του δέρματός σου να είναι διαφορετικό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της πραγματικότητας αποτελεί ο Ιάσονας. Ο πατέρας του είναι από την Ουγκάντα και η μητέρα του από την Ελλάδα, εκείνος γεννήθηκε και μεγάλωσε στους Αμπελόκηπους. Τα παιδικά του χρόνια ήταν ευχάριστα, παρόλα αυτά δεν έπαυαν να υπάρχουν προβλήματα, τα οποία δημιουργούνταν κυρίως ορισμένων στενόμυαλων ανθρώπων.  Κάποια στιγμή λοιπόν έφτασε η μέρα να καταταγεί στον ελληνικό στρατό και να κάνει τη θητεία του. Ρατσισμός, μισαλλοδοξία και εθνικισμός,  είναι λίγα μόνο από τα πράγματα που συνάντησε μέσα στο στράτευμα. Τον βρήκα ένα μεσημέρι στην Πανόρμου και μου μίλησε για τις εμπειρίες μέσα στο χακί.

Μπορούσες να αποφύγεις τη στράτευση;

Ναι, ξεκάθαρα. Θα μπορούσα άμα ήθελα να «πουλούσα» τρέλα ή να επικαλούμουν διάφορα οικογενειακά προβλήματα αλλά δεν το έκανα. Θεωρούσα ότι δεν είχα τίποτα να χάσω και το είδα σαν μια ευκαιρία να σκεφτώ κάποια πράγματα για τη ζωή μου. Παρόλα αυτά ήθελα να ξεμπερδέψω με όλη αυτή την ιστορία για να μη με βαραίνει όταν τελειώσω τη σχολή μου και να βρω πιο εύκολα μια δουλειά. Έτσι στρατεύτηκα για εννέα μήνες.

Πιστεύεις ότι ο θεσμός της στρατιωτικής θητείας είναι σωστός;

Όχι, σε καμιά περίπτωση. Δεν είναι όλοι οι άνθρωποι για να μπουν εκεί μέσα. Σε πολλούς τους βγαίνουν ψυχολογικά προβλήματα, άλλοι καταστρέφονται επαγγελματικά και οικονομικά και πολλοί άλλοι διαλύουν τις σχέσεις τους. Πραγματικά η θητεία είναι ένα βαρίδι σε ό,τι έχει να κάνει με την πολιτική ζωή. Επιπροσθέτως δεν υπάρχει ουσιαστικό αποτέλεσμα διότι δεν παρέχεται καμία σοβαρή  εκπαίδευση. Πέρα από δυο τρία πράγματα που μαθαίνεις στην αρχή, όλος ο άλλος χρόνος ξοδεύεται πάνω σε ανούσιες αγγαρείες και καθαριότητες. Ουσιαστικά δεν βγαίνεις στρατιώτης από κει αλλά καθαριστής.

Βίωσες ρατσισμό μέσα στον στρατό;

Ναι. Πρώτο πράγμα που μου την έσπασε ήταν τα σχόλια για το χρώμα μου, όπως για παράδειγμα «αν καμουφλαριστεί αυτός δε θα φαίνεται», «αν κάνεις μπάνιο ξεβάφεις;» και τέτοια. Αυτά τα σχόλια μαζί με ένα σωρό άλλα που δεν θυμάμαι γίνονταν από στελέχη, αξιωματικούς και υπαξιωματικούς. Ακόμα, τους κακοφαινόταν που είμαι σκουρόχρωμος Έλληνας και δεν το πίστευαν. Δεν αντιδρούσα όμως γιατί ξέρω ότι με την παραμικρή μου αντίδραση θα έχουν να μου προσάψουν δέκα χιλιάδες πράγματα και μπορεί να μην έβρισκα το δίκιο μου ποτέ.  Χαρακτηριστικά θυμάμαι όταν ήμουν σε μια μονάδα που υπηρετούσα, μας είχαν συγκεντρώσει όλους το πρωί για να διαλέξουν κάποια άτομα για δουλειές του στρατοπέδου. Τότε ακούω έναν αξιωματικό να λέει «α, στείλε εκείνο τον μαύρο» μπροστά σε όλους. Εκείνη την στιγμή θύμωσα πάρα πολύ, αλλά δεν μίλησα, γιατί  ήξερα ότι  άμα έλεγα κάτι θα ήταν πολύ χειρότερα για εμένα μετά.

Τι εννοείς ότι θα ήταν χειρότερα για εσένα μετά;

Είναι ένας φαύλος κύκλος ο οποίος δεν καταλήγει πουθενά. Καλώς η κακώς σε κάνουν να φοβάσαι εκεί μέσα και τις περισσότερες φορές για να αποφύγεις τα χειρότερα, δεν μιλάς και το κρατάς μέσα σου.

Πιστεύεις ότι η συμπεριφορά αυτή από τους αξιωματικούς ήταν ο κανόνας μέσα στο στράτευμα ή εξαίρεση;

Δυστυχώς από την προσωπική μου εμπειρία το ποσοστό ήταν αρκετά μεγάλο. Κυρίως οι υψηλόβαθμοι αξιωματικοί προσπαθούσαν να περάσουν ρατσιστικά μηνύματα στους στρατιώτες.

Πώς σε αντιμετώπιζε ο κόσμος έξω από το στρατόπεδο όταν σε έβλεπαν με στολή;

Είχε τύχει πάμπολλες φορές να ήμουν με στολή έξω από το στρατόπεδο. Αυτό που είδα ήταν να με κοιτάζουν κάπως τρομαγμένα, σαν κάτι αλλόκοτο. Σίγουρα δεν ήμουν μια συνηθισμένη εικόνα για αυτούς τους ανθρώπους, αλλά και πάλι σε καμία περίπτωση δεν αισθανόμουν άνετα. Το χειρότερο που άκουσα πάντως ήταν «κοίτα τον μαύρο, φοράει ελληνική στολή».  Παρόλα αυτά έχω μάθει πλέον από τη ζωή μου να μη με αγγίζουν όλα αυτά και να μη μου ρίχνουν την ψυχολογία. Δυστυχώς οι περισσότεροι δεν καταλαβαίνουν ότι είμαι Έλληνας και ότι έχω γεννηθεί εδώ και ξαφνιάζονται από την προφορά μου όταν μιλάω.

Πιστεύεις ότι Ελλάδα είναι μια ρατσιστική κοινωνία, η οποία δεν αποδέχεται τη διαφορετικότητα;

Πιστεύω πως εν μέρει υπάρχει μια τέτοια τάση στην κοινωνία μας, αλλά έχουν γίνει κάποια βήματα προς το καλύτερο, δυστυχώς όμως δεν έχει απαλειφθεί εντελώς η μη αποδοχή της διαφορετικότητας. Σίγουρα υπάρχει ρατσισμός, αλλά θεωρώ πως όσο περνάει ο καιρός και ο κόσμος θα  καταλάβει  περισσότερο την κοινωνική εξέλιξη  τότε η κατάσταση θα βελτιωθεί προς το καλύτερο. Μεγάλο ρόλο βέβαια διαδραματίζει η οικονομική κρίση και ο τρόπος που μεγαλώνει ο καθένας. Η έλλειψη παιδείας σίγουρα είναι ένα σοβαρό αίτιο το οποίο διαιωνίζει τον ρατσισμό και δεν αφήνει τους ανθρώπους να είναι δεκτικοί σε καινούργιες ιδέες και αντιλήψεις. Ένα από τα χειρότερα πράγματα που έχω ακούσει  στο δρόμο, ήταν από ένα μικρό παιδάκι, δεν θα ήταν πάνω από 7 χρονών, μαζί με τους γονείς του, το ποίο μου φώναζε «ε, μαύρε Πακιστανέ, τράβα να πλυθείς». Το άσχημο σε όλη την υπόθεση βέβαια ήταν ότι οι γονείς του δεν του είπαν κουβέντα. Έχω βιώσει ακόμα ότι οι ευκαιρίες που μου δίνονται στον εργασιακό τομέα δεν είναι ίσες με τους υπόλοιπους.

Θα ήθελες να ζούσες σε άλλη χώρα;

Όχι, γιατί αγαπάω και λατρεύω την Ελλάδα, είναι όλοι οι φίλοι μου εδώ και έχω κάνει τη ζωή μου. Το μόνο που θα ήθελα είναι μια μέρα να πάω στην Ουγκάντα που δεν έχω πάει ποτέ και να επισκεφτώ τους συγγενείς μου εκεί, που τους έχω δει μόνο μέσα από βίντεο.

Ποια είναι τα σχέδιά σου για το μέλλον;

Θέλω να ασχοληθώ με τον προγραμματισμό, που είναι και άλλωστε το περιεχόμενο των σπουδών μου στο ΤΕΙ Αθήνας. Ο προγραμματισμός είναι το μέλλον και με το να βρω μια αξιοπρεπή δουλεία στον κλάδο θα με βοηθήσει να παραμείνω εδώ στον τόπο μου.