Η ιστορία της άγνωστης για πολλούς οδού Εδουάρδου Λω, μεταξύ Πανεπιστημίου και Σίνα
Η ιστορία ενός ανθρώπου που ήρθε να ελέγξει τα οικονομικά της Ελλάδας και τελικά παρέμεινε εδώ, καθώς ερωτεύτηκε και παντρεύτηκε μια Αθηναία της εποχής. Το δρομάκι που πήρε το όνομά του είναι αυτό που συνδέει τη Σίνα με τη Χρήστου Λαδά, μεταξύ Πανεπιστημίου και Σταδίου.
Ήταν το 1892 όταν ο σερ Εδουάρδος Φιτζέραλντ Λω (Edward Fitzgerald Law), κι ενώ βρισκόταν σε ταξίδι αναψυχής στην Ισλανδία, λαμβάνει ένα τηλεγράφημα που τον καλούσε να μεταβεί εσπευσμένα στην Ελλάδα. Η κυβέρνηση του Χαρίλαου Τρικούπη, η οποία αντιμετώπιζε πολύ σοβαρά οικονομικά προβλήματα, είχε ζητήσει δάνειο από τη Δύση. Και ο Λω ήταν ο βασικός διαπραγματευτής - ένας «τροϊκανός» της εποχής.
Γεννημένος το Νοέμβριο του 1846 στην Ιρλανδία από οικογένεια σκωτικής καταγωγής, με παππού και πατέρα τραπεζίτες, ο Λω ήταν ένας διακεκριμένος οικονομολόγος. Στην περίπτωση της Ελλάδας, όμως, έπεσε πολύ έξω. Ο Λω αρχικά δεν είδε με καθόλου καλό μάτι την έλευσή του στη χώρα μας, γρήγορα όμως εγκλιματίστηκε, απολαμβάνοντας τη ρομαντική κοσμικότητα της Αθήνας της εποχής εκείνης. Μάλιστα, ερωτεύτηκε την Αικατερίνη Χατζοπούλου, κόρη του Νομάρχη Αττικο-Βοιωτίας, Νικόλαου Χατζόπουλου, και την παντρεύτηκε σχεδόν στα κρυφά, ώστε να μη δώσει δικαιώματα και ειπωθεί ότι μεροληπτούσε υπέρ της ελληνικής πλευράς. Έτσι, η Αικατερίνη Χατζοπούλου έγινε «Λαίδη».
Στην έκθεσή του ο Λω κατέληγε στο συμπέρασμα ότι το Ελληνικό Δημόσιο δαπανά χρήματα τα οποία δεν διαθέτει, ότι οι αιτίες της κρίσης έγκεινται στις στρατιωτικές δαπάνες και την κακή διαχείριση του δημόσιου κορβανά, συμβούλευε για αύξηση της φορολογίας και θεωρούσε επιβεβλημένη τη λήψη δανείου. Το εντυπωσιακότερο όλων, όμως, ήταν το γεγονός ότι παρ’ όλα αυτά εξέφρασε την πεποίθηση ότι «θα λάβει την καλλιτέραν όψιν η μέλλουσα ευμάρεια της Ελλάδος. Και τούτο χάριν της αμέμπτου και ανεκτιμήτου ακεραιότητος των πολιτικών ανδρών όλων των πολιτικών αποχρώσεων». Η έκθεση αυτή συνέβαλε αποφασιστικά στην αποκατάσταση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας. Όμως, λίγο αργότερα, η πτώχευση του 1893 ήρθε να διαψεύσει παντελώς τις εκτιμήσεις του.
Όλα τα παραπάνω αναφέρονται σε δημοσίευμα της ηλεκτρονικής εφημερίδας Μικρός Ρωμιός (www.mikros-romios.gr), με έτος ίδρυσης το 1886. Ο διευθυντής της εφημερίδας Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς μας λέει ότι τα στοιχεία προέρχονται από την προσωπική και υπηρεσιακή αλληλογραφία του Λω. Όσο για εκείνον, σημειώνει ότι «ο ήλιος και η ανοιξιάτικη ευωχία έκαναν ακόμα και τον φλεγματικό Λω να αγαπήσει την Ελλάδα. Τα υπόλοιπα αφέθηκαν στη γοητεία της Αικατερίνης Χατζοπούλου». Ο Εδουάρδος Λω πέθανε το 1908 και, όπως επιθυμούσε, ετάφη στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών. Στη συνέχεια, ο Δήμος Αθηναίων αποφάσισε να τον τιμήσει, δίνοντας το όνομά του σε αυτό το μικρό δρομάκι, μεταξύ της Σταδίου και της Πανεπιστημίου, ανάμεσα στην οδό Σίνα και τη Χρήστου Λαδά.
Λένε πως η Αικατερίνη Χατζοπούλου ήταν πανέμορφη, έξυπνη αλλά και εξαιρετικά φιλόδοξη. Και πριν τον Εδουάρδο Λω είχε ήδη στο ενεργητικό της έναν ατυχή γάμο με τον Έλληνα εφοπλιστή της Μασσαλίας Γεώργιο Μαύρο. Όταν πέθανε ο Εδουάρδος, η Λαίδη Λω εγκαταστάθηκε στο αρχοντικό της, στη διασταύρωση των οδών Σταδίου και Πεσμαζόγλου και μετατράπηκε σε μια από τις πιο χαρακτηριστικές κοσμικές φιγούρες της εποχής. Και στα 60 της χρόνια ερωτεύθηκε τον 30χρονο αρρενωπό διευθυντή της Αστυνομίας και της Αγορανομίας Γεώργιο Δ. Πειρουνάκη. Και τον παντρεύτηκε, παραμένοντας εκκεντρική, σπάταλη και αγέρωχη. Η Αικατερίνη Χατζοπούλου πέθανε τον Απρίλιο του 1940. Δεν πρόλαβε να ζήσει την Κατοχή, ούτε να δει τον σύζυγό της να διατελεί στέλεχος των κατοχικών κυβερνήσεων και να εκτελείται από Ελασίτες με την αποχώρηση των Γερμανών.
8°
