Γιατί η Ελλάδα πρέπει να επενδύσει στην προσχολική αγωγή

Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ, παιδιά που έχουν συμμετάσχει σε προγράμματα προσχολικής αγωγής για τουλάχιστον έναν χρόνο, στα 15 τους εμφανίζουν κατά 30,3% καλύτερες επιδόσεις στα μαθηματικά. Σύμφωνα με τη διάσημη μελέτη του νομπελίστα Τζέιμς Χέκμαν, η ετήσια απόδοση για κάθε ευρώ που επενδύεται στην προσχολική αγωγή είναι 7-10%. 

Πολλές χώρες έχουν λάβει υπ' όψιν αυτά τα ευρήματα και έχουν υλοποιήσει συγκεκριμένες πολιτικές για την πρόσβαση των παιδιών -ειδικά των φτωχότερων οικογενειών- στην προσχολική αγωγή. Η Ελλάδα, ωστόσο, έχει μείνει πίσω. 

Στη νέα της έρευνα η διαΝΕΟσις που επιχειρείται η χαρτογράφηση της κατάστασης της προσχολικής αγωγής στη χώρα, μελετώντας επιτυχημένες διεθνείς πρακτικές, και καταγράφοντας μια σειρά από ρεαλιστικές κατευθύνσεις πολιτικής.

Συγκεκριμένα, στην Ελλάδα σήμερα: 

1. Το 60% των παιδιών δεν έχει πρόσβαση σε παιδικούς σταθμούς.
2. Το ελληνικό σύστημα προσχολικής αγωγής εμφανίζεται διχοτομημένο: οι βρεφονηπιακοί/παιδικοί σταθμοί και τα νηπιαγωγεία λειτουργούν ανεξάρτητα και δεν ελέγχονται από κάποιον κοινό επίσημο φορέα.
3. Αντίθετα με τα νηπιαγωγεία, οι παιδικοί σταθμοί δεν διαθέτουν συγκεκριμένο πρόγραμμα διδασκαλίας, ορισμένο από το Υπουργείο Παιδείας. 

Τι πρέπει να γίνει για να βελτιωθεί η κατάσταση;

Σύμφωνα με τη διεθνή πρακτική και την σημερινή κατάσταση στη χώρα μας, υπάρχουν κάποιες πολιτικές λύσεις που μπορούν να εφαρμοστούν. Πιο συγκεκριμένα:

1. Ενοποίηση των δομών προσχολικής αγωγής (παιδικών σταθμών και νηπιαγωγείων) σε έναν οργανωτικό φορέα του Υπουργείου Παιδείας που θα έχει και την ευθύνη της αξιολόγησής τους.
2. Οι παιδικοί σταθμοί να αποκτήσουν επίσημο εκπαιδευτικό χαρακτήρα και ενιαίο curriculum με συγκεκριμένες εκπαιδευτικές κατευθύνσεις για όλες τις ηλικίες της προσχολικής εκπαίδευσης.
3. Να εξεταστεί η είσοδος των παιδιών στην υποχρεωτική εκπαίδευση από τα 4 ή ακόμα και τα 3 χρόνια αντί των 5 που ισχύει σήμερα.
4. Ανάπτυξη των υποδομών φιλοξενίας για όσο το δυνατόν περισσότερα παιδιά και σχεδιασμός προνοιακής πολιτικής που θα εξασφαλίσει ότι όλα τα παιδιά της χώρας -και κυρίως αυτά που προέρχονται από τις πιο φτωχές οικογένειες- θα έχουν πρόσβαση σε ποιοτική προσχολική αγωγή.