Παττακός, ο γραφικός στρατηγός με το μυστρί, που κατέβασε τα τανκς στην Αθήνα στις 21 Απριλίου του '67

Το Σάββατο 8 Οκτωβρίου έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 104 ετών ο άνθρωπος που κατέβασε τα τανκς στην Αθήνα την 21η Απριλίου του 1967.

Ο Στυλιανός Παττακός γεννήθηκε στις 8 Νοεμβρίου του 1912 στην Αγία Παρασκευή Ρεθύμνου. Φοίτησε αρχικά στις Σχολές Υπαξιωματικών και εισήλθε στην Σχολή Ευελπίδων το 1934. Κατά την τριετή φοίτησή του γνώρισε τους μελλοντικούς πραξικοπηματίες Γεώργιο Παπαδόπουλο και Νικόλαο Μακαρέζο.

Συμμετείχε στον ελληνοϊταλικό πόλεμο ως διοικητής ίλης της 11ης Ομάδος Αναγνωρίσεως της 11ης Μεραρχίας Πεζικού. Διακατεχόταν από έντονο αντικομουνιστικό φρόνημα κι έλαβε μέρος στα Δεκεμβριανά και συμμετείχε στον εμφύλιο πόλεμο ως διοικητής της ίλης αρμάτων μάχης Κένταυρος σε αρκετά σημεία της Βόρειας Ελλάδας.

Ο Παττακός έπαιξε καθοριστικό ρόλο στο επιχειρησιακό κομμάτι του πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου, καθώς κατείχε-ρόλο κλειδί στη Σχολή Ευελπίδων (σ.σ. σημερινά δικαστήρια). Ήταν διοικητής στο κέντρο εκπαιδεύσεως τεθωρακισμένων και έλεγχε τη μονάδα που ήταν απόλυτα απαραίτητη για την ανατροπή της δημοκρατίας και την κατάληψη καίριων στόχων. Τον Απρίλιο του 1967 υπηρετούσε στην κατάλληλη θέση για τα σχέδια των συνταγματαρχών, αν και αυτός ήταν ταξίαρχος. Με δική του εντολή βγήκαν τα τανκς στους δρόμους της Αθήνας, τα ξημερώματα της 21ης Απριλίου 1967.

Ήταν το δεύτερο σημαντικότερο στέλεχος της Χούντας μετά τον Παπαδόπουλο. Τον Απρίλιο του 1967, μετά την εκδήλωση πραξικοπήματος ανέλαβε υπουργός Εσωτερικών, μέχρι το 1971, οπότε και ανέλαβε αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης ως το 1973. Το 1971 με δική του διαταγή έγινε η μεταφορά της πρωτεύουσας της Κρήτης από τα Χανιά στο Ηράκλειο, αν και αργότερα κατηγόρησε τους κατοίκους του Ηρακλείου για αχαριστία επειδή υποστήριζαν το ΠΑΣΟΚ.

Μετά την κατάλυση της δημοκρατίας, ο Παττακός, ο οποίος από πολιτικούς αναλυτές χαρακτηρίζεται ως πολιτικός μειωμένης ευφυΐας, ανέλαβε χρέη δημόσιων σχέσεων. Ο Παπαδόπουλος είχε καταφέρει να κερδίσει την εμπιστοσύνη και τον θαυμασμό των στρατιωτικών, αλλά δεν ασκούσε καμία γοητεία στον… λαό. Ο Παττακός, αντιθέτως, ήταν πιο γραφικός και πιο λαϊκός. Του άρεσε η δημοσιότητα και αφού μπορούσε να την ελέγχει δεν είχε αντίρρηση να προβάλλεται καθημερινά. Οι δημόσιες εμφανίσεις σε γλέντια και εγκαίνια έργων ήταν μέρος της προπαγάνδας και ο Παττακός πρωτοστατούσε και για αυτό του είχαν κοροϊδευτικά προσάψει ότι κυκλοφορούσε με ένα μυστρί, για να εγκαινιάζει τα… έργα.

Μετά την πτώση της δικτατορίας κρίθηκε ένοχος στάσης και εσχάτης προδοσίας για τη συμμετοχή του στο πραξικόπημα και καταδικάστηκε σε θάνατο, ποινή που αργότερα μετατράπηκε σε ισόβια κάθειρξη. Αποφυλακίστηκε το Σεπτέμβριο του 1990, επί κυβέρνησης Μητσοτάκη, για λόγους υγείας.

Μέχρι και την ημέρα που πέθανε παρέμεινε αμετανόητος και ισχυριζοταν ότι μαύρη Επταετία της Χούντας έσωσε την Ελλάδα από σχεδιαζόμενη σοσιαλιστική δικτατορία του Ανδρέα Παπανδρέου που θα έβαζε την Ελλάδα στο Ανατολικό Μπλοκ. Επίσης, ισχυρίστηκε ότι η κυβέρνηση τους έκανε τόσα έργα όσα δεν έχουν γίνει ποτέ, όπως το χτίσιμο σχολείο, το ηλεκτρικό ρεύμα και το νερό στα νοικοκυριά, αλλά και την τηλεόραση.

«Το παρακράτος άρχισε να οργανούται το 1963-64 με αρχηγό τον Ανδρέα Παπανδρέου, ευφυέστατο άνθρωπο, ο οποίος όμως ήτο τόσο εγωιστής, τόσο φιλόδοξος που έκανε τεραστία ζημία. Ήτο ο πολιτικός αρχηγός της παραστρατιωτικής οργανώσεως ΑΣΠΙΔΑ.[...] Δώσαμε αμνηστία σε όλους και έδωσα το διαβατήριο στον Ανδρέα και στην οικογένεια του και έφυγαν, πήγαν στο καλό. Μας άδειασε τη γωνιά. Δυστυχώς επέστρεψε το 1981 ως πρωθυπουργός και κατέστρεψε την Ελλάδα. Το ΠΑΣΟΚ έκανε τους Έλληνες τεμπέληδες, διάλυσε την οικονομία μας, κατέστρεψε την νεολαία, την οδήγησε στο βούρκο των ναρκωτικών και άλλαξε τα ήθη της ελληνικής οικογένειας. Το σύνθημά του ήτο η Αλλαγή, ε, τα άλλαξε όλα» είχε δηλώσει σε συνέντευξή του για τον Ανδρέα Παπανδρέου.

Αρνήθηκε κατ' επανάληψη ότι έγιναν βασανισμοί πολιτικών κρατουμένων επί Χούντας, με εξαίρεση τον Παναγούλη και τον Μουστακλή οι οποίοι κατά την γνώμη του Παττακού: «Τα ήθελαν και τα έπαθαν». Ειδικά για τον Μουστακλή ειχε δηλώσει το 2012: «Καλά του κάναμε! Να ησυχάσουμε. Η δύναμις επιβάλλεται διά παντός τρόπου. Ό,τι δεν λύνεται, κοβεται. Σπαθί»!