Σεισμός στη Μιανμάρ: Γιατί ίσως να μη μάθουμε ποτέ τι πραγματικά συνέβη και πόσοι είναι οι νεκροί

Η Μιανμάρ ταλανίζεται μετά τον τεράστιο σεισμό που έπληξε τη χώρα την Παρασκευή 28 Μαρτίου με τον αριθμό των νεκρών να ανέρχεται πλέον σε τουλάχιστον 2.056 και των τραυματιών σε πάνω από 3.900, όπως ανακοίνωσε σήμερα η χούντα,.

Σύμφωνα με ανακοίνωση ενός εκπροσώπου της στρατιωτικής χούντας, 270 άνθρωποι εξακολουθούν να αγνοούνται στη Μιανμάρ, τρεις ημέρες μετά τον σεισμό των 7,7 βαθμών και τους μετασεισμούς που ακολούθησαν.

Διεθνείς εμπειρογνώμονες προβλέπουν ότι ο τελικός αριθμός των νεκρών από τη σφοδρότατη σεισμική δόνηση θα είναι πολλές χιλιάδες ακόμη στη φτωχή χώρα που μαστίζεται από χρόνια εμφυλίου πολέμου.

Ακολουθούν όσα γνωρίζουμε μέχρι στιγμής.

Πού χτύπησε ο σεισμός;

Το επίκεντρο του σεισμού εντοπίστηκε 16 χιλιόμετρα (10 μίλια) βορειοδυτικά της πόλης Sagaing, ανέφερε το Γεωλογικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ (USGS). Αυτό είναι επίσης κοντά στη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Μιανμάρ, τη Mandalay, με πληθυσμό περίπου 1,5 εκατομμυρίου ανθρώπων - και περίπου 200 χιλιόμετρα (125 μίλια) βόρεια της πρωτεύουσας, Nay Pyi Taw.

Ο πρώτος σεισμός σημειώθηκε περίπου στις 12:50 (06:20 GMT), σύμφωνα με το USGS. Ένας δεύτερος σεισμός σημειώθηκε 12 λεπτά αργότερα, μεγέθους 6,4 βαθμών. Το επίκεντρό του ήταν 18 χιλιόμετρα νότια του Sagaing. Οι μετασεισμοί συνεχίστηκαν έκτοτε - ο τελευταίος την Κυριακή ήταν μια δόνηση μεγέθους 5,1 βαθμών βορειοδυτικά του Μανταλέι, με έναν κάτοικο να λέει ότι ήταν ο ισχυρότερος που είχε νιώσει από τις 28 Μαρτίου.Παρακολουθήστε: Μπανγκόκ: Στιγμή κατάρρευσης υπό κατασκευή πολυώροφου κτιρίου

Ποιες περιοχές επλήγησαν;

Ο ισχυρός σεισμός λύγισε δρόμους, κατέστρεψε γέφυρες και ισοπέδωσε πολλά κτίρια στη Μιανμάρ (παλαιότερα γνωστή ως Βιρμανία) - μια χώρα με περίπου 55 εκατομμύρια κατοίκους. Θεωρείται μία από τις πιο «ενεργές» γεωλογικά περιοχές του κόσμου.
Κηρύχθηκε κατάσταση έκτακτης ανάγκης στις έξι περιοχές που επλήγησαν περισσότερο - Sagaing, Mandalay, Magway, Bago, Shan και Nay Pyi Taw. Η κυβερνώσα χούντα δήλωσε το Σάββατο ότι 1.591 σπίτια έχουν υποστεί ζημιές στην περιοχή Mandalay και ότι δεκάδες άνθρωποι παραμένουν παγιδευμένοι με τους διασώστες να ψάχνουν «με γυμνά χέρια».

Ισχυρές δονήσεις έγιναν αισθητές και αλλού, μεταξύ άλλων στην Ταϊλάνδη και τη νοτιοδυτική Κίνα.

Τι προκάλεσε τον σεισμό στη Μιανμάρ - και γιατί έκανε έναν πύργο στην Μπανγκόκ να καταρρεύσει;

Η πρωτεύουσα της Ταϊλάνδης, η Μπανγκόκ, απέχει πάνω από 1.000 χιλιόμετρα από το επίκεντρο του σεισμού της Παρασκευής - και όμως ένα ημιτελές πολυώροφο κτίριο στην πόλη γκρεμίστηκε από αυτόν.
Βίντεο έδειξαν επίσης πισίνες σε ταράτσες στην Μπανγκόκ να ξεχειλίζουν από τις πλευρές των κτηρίων που ταλαντεύονταν.

Πόσο θανατηφόρος ήταν ο σεισμός;

Ο επίσημος απολογισμός των νεκρών στη Μιανμάρ ανέρχεται πλέον σε 2.056, αλλά αυτός αναμένεται να συνεχίσει να αυξάνεται καθώς οι διασώστες αποκτούν πρόσβαση σε περισσότερα κτίρια που κατέρρευσαν. Πολλοί από τους νεκρούς μέχρι στιγμής ήταν στο Μανταλέι.
Περισσότεροι από 3.900 άνθρωποι τραυματίστηκαν και 300 αγνοούνται. Η μοντελοποίηση του Γεωλογικού Ινστιτούτου των ΗΠΑ εκτιμά ότι ο αριθμός των νεκρών στη Μιανμάρ μπορεί να ξεπεράσει τους 10.000, με τις απώλειες να ξεπερνούν την ετήσια οικονομική παραγωγή.

Οι επιχειρήσεις διάσωσης συνεχίζονται, με μια ομάδα διάσωσης στο Μανταλέι να δηλώνει ότι «ξεθάβουμε ανθρώπους με τα γυμνά μας χέρια». Εν τω μεταξύ, στην Μπανγκόκ, 19 άνθρωποι έχουν επιβεβαιωθεί ως νεκροί - οι 12 από αυτούς στο πολυώροφο κτίριο που κατέρρευσε, όπου άλλοι 78 άνθρωποι εξακολουθούν να αγνοούνται.

Πόσο δύσκολο είναι να μάθουμε τι πραγγματικά συμβαίνει στη Μιανμάρ;

Η λήψη πληροφοριών από τη Μιανμάρ είναι δύσκολη, γεγονός που αποτελεί μέρος του λόγου για τον οποίο ο ακριβής αριθμός των νεκρών από το σεισμό είναι προς το παρόν άγνωστος. Από ένα πραξικόπημα του 2021 κυβερνάται από μια στρατιωτική χούντα, η οποία έχει ιστορικό στην καταστολή της κλίμακας των εθνικών καταστροφών.

Το κράτος ελέγχει σχεδόν όλα τα τοπικά ραδιοφωνικά, τηλεοπτικά, έντυπα και διαδικτυακά μέσα ενημέρωσης. Η χρήση του διαδικτύου είναι επίσης περιορισμένη. Οι γραμμές κινητής τηλεφωνίας στις πληγείσες περιοχές είναι αποσπασματικές, αλλά δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι ζουν επίσης χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα, γεγονός που καθιστά δύσκολο για τους δημοσιογράφους να προσεγγίσουν τους κατοίκους. Σπάνια επιτρέπεται η επίσημη είσοδος στη χώρα σε ξένους δημοσιογράφους.
Η χούντα δήλωσε ότι δεν θα χορηγήσει βίζα σε ξένους δημοσιογράφους που ζητούν να καλύψουν τις συνέπειες του σεισμού, επικαλούμενη αδυναμία να εγγυηθεί την ασφάλειά τους.

Πώς επηρεάζει η σύγκρουση τις προσπάθειες ανακούφισης;

Το πραξικόπημα του 2021 προκάλεσε τεράστιες διαδηλώσεις, οι οποίες εξελίχθηκαν σε μια εκτεταμένη εξέγερση στην οποία συμμετείχαν φιλοδημοκρατικές και εθνοτικές ομάδες ανταρτών - τελικά πυροδοτώντας έναν ολοκληρωτικό εμφύλιο πόλεμο.
Μεγάλα τμήματα της περιοχής Sagaing, το επίκεντρο του σεισμού, βρίσκονται τώρα υπό τον έλεγχο των ομάδων αντίστασης υπέρ της δημοκρατίας. Η χούντα, ωστόσο, έχει μεγαλύτερο έλεγχο στις αστικές περιοχές - συμπεριλαμβανομένων των πόλεων Mandalay, Nay Pyi Taw και Yangon.

Η Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας (NUG), η οποία εκπροσωπεί την εκδιωχθείσα πολιτική διοίκηση, ανακοίνωσε ότι η ένοπλη πτέρυγά της - η Λαϊκή Αμυντική Δύναμη (PDF) - διακόπτει τις «επιθετικές στρατιωτικές επιχειρήσεις» για δύο εβδομάδες από τις 30 Μαρτίου στις σεισμόπληκτες περιοχές, εκτός από «αμυντικές ενέργειες».

Εν τω μεταξύ, η χούντα συνέχισε τις αεροπορικές επιδρομές σε ορισμένες περιοχές, με τον ΟΗΕ να τις καταδικάζει ως «εντελώς εξωφρενικές και απαράδεκτες».

Ποια βοήθεια φτάνει στη Μιανμάρ;

Κάποια διεθνής βοήθεια -κυρίως από την Κίνα και την Ινδία- έχει αρχίσει να φτάνει μετά τη σπάνια έκκληση που απηύθυναν οι στρατιωτικές αρχές. Βοήθεια έχει επίσης σταλεί από την Ταϊλάνδη, τη Μαλαισία, τη Σιγκαπούρη και τη Ρωσία.
Διασώστες από διάφορες χώρες έχουν συμμετάσχει στις τοπικές προσπάθειες για τον εντοπισμό και την ανάσυρση τυχόν επιζώντων. Ο Ερυθρός Σταυρός έχει απευθύνει επείγουσα έκκληση για 100 εκατ. δολάρια (77 εκατ. λίρες), ενώ ο ΟΗΕ ζητά 8 εκατ. δολάρια για την αντιμετώπιση του σεισμού.
«Οι άνθρωποι χρειάζονται επειγόντως ιατρική περίθαλψη, καθαρό πόσιμο νερό, σκηνές, τρόφιμα και άλλα είδη πρώτης ανάγκης», δήλωσε τη Δευτέρα η Διεθνής Επιτροπή Διάσωσης (IRC).

Η ανάγκη είναι ιδιαίτερα μεγάλη στο Μανταλέι και γύρω από αυτό, σύμφωνα με την IRC, όπου δεν υπάρχει ηλεκτρικό ρεύμα, το νερό τελειώνει και τα νοσοκομεία έχουν κατακλυστεί.
Ο Μάικλ Ντάνφορντ, διευθυντής χώρας του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος του ΟΗΕ, δήλωσε στο BBC ότι η μεταφορά βοήθειας από τη Γιανγκόν στο Νάι Πι Τάου και το Μανταλάι διαρκεί διπλάσιο χρόνο από ό,τι κανονικά, λόγω των ζημιών σε δρόμους, γέφυρες και άλλες υποδομές.

Τι προκαλεί τους σεισμούς;

Ο φλοιός της Γης αποτελείται από ξεχωριστά κομμάτια, που ονομάζονται πλάκες, οι οποίες φωλιάζουν η μία δίπλα στην άλλη.Αυτές οι πλάκες συχνά προσπαθούν να μετακινηθούν, αλλά εμποδίζονται από την τριβή τους με μια γειτονική πλάκα.
Αλλά μερικές φορές, η πίεση αυξάνεται μέχρι που μια πλάκα ξαφνικά τραντάζεται, προκαλώντας την κίνηση της επιφάνειας. Μετρώνται σε μια κλίμακα που ονομάζεται Κλίμακα Μεγέθους Ροπής (Mw). Αυτή έχει αντικαταστήσει την κλίμακα Ρίχτερ, η οποία θεωρείται πλέον ξεπερασμένη και λιγότερο ακριβής.
Ο αριθμός που αποδίδεται σε έναν σεισμό αντιπροσωπεύει έναν συνδυασμό της απόστασης που έχει μετακινηθεί η γραμμή ρήγματος και της δύναμης που την μετακίνησε.

Μια δόνηση 2,5 Ρίχτερ ή μικρότερη συνήθως δεν γίνεται αισθητή, αλλά μπορεί να ανιχνευθεί από όργανα. Οι σεισμοί έως και πέντε γίνονται αισθητοί και προκαλούν μικρές ζημιές. Ο σεισμός της Μιανμάρ των 7,7 βαθμών χαρακτηρίζεται ως μεγάλος και συνήθως προκαλεί σοβαρές ζημιές, όπως και στην προκειμένη περίπτωση.
Οτιδήποτε άνω των 8,0 Ρίχτερ προκαλεί καταστροφικές ζημιές και μπορεί να καταστρέψει ολοσχερώς τις κοινότητες στο κέντρο του.

Πώς συγκρίνεται με άλλους μεγάλους σεισμούς;

Αυτός ο σεισμός και οι μετασεισμοί του ήταν σχετικά επιφανειακοί - περίπου 10 χιλιόμετρα σε βάθος. Αυτό σημαίνει ότι ο αντίκτυπος στην επιφάνεια είναι πιθανό να ήταν πιο καταστροφικός από έναν βαθύτερο σεισμό, με τα κτίρια να κλονίζονται πολύ πιο έντονα και να είναι πιο πιθανό να καταρρεύσουν.
Στις 26 Δεκεμβρίου 2004, ένας από τους μεγαλύτερους σεισμούς που έχουν καταγραφεί ποτέ έπληξε τις ακτές της Ινδονησίας, προκαλώντας τσουνάμι που παρέσυρε ολόκληρες κοινότητες στον Ινδικό Ωκεανό. Αυτός ο σεισμός μεγέθους 9,1 βαθμών σκότωσε περίπου 228.000 ανθρώπους. Ο μεγαλύτερος σεισμός που σημειώθηκε ποτέ ήταν 9,5 Ρίχτερ και καταγράφηκε στη Χιλή το 1960.

Είναι ασφαλές να ταξιδέψετε στη Μιανμάρ, την Ταϊλάνδη ή το Λάος;

Το Foreign, Commonwealth & Development Office (FCDO) του Ηνωμένου Βασιλείου προειδοποίησε για την πιθανότητα αρκετών ισχυρών μετασεισμών σε μέρη που επλήγησαν από τον σεισμό.
Συνέστησε στους ανθρώπους που βρίσκονται στην περιοχή ή στους τουρίστες που σχεδιάζουν να ταξιδέψουν στη Μιανμάρ, την Ταϊλάνδη ή το Λάος να παρακολουθούν τα τοπικά μέσα ενημέρωσης και να ακολουθούν τις συμβουλές των τοπικών αρχών και των ταξιδιωτικών πρακτόρων.
Το FCDO έχει επίσης εκδώσει προηγουμένως συμβουλές κατά των ταξιδιών σε μέρη της Μιανμάρ και όλων των ταξιδιών εκτός από τα απαραίτητα σε μέρη της Ταϊλάνδης και του Λάος.
Η κατάσταση ασφαλείας της Μιανμάρ «μπορεί να επιδεινωθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα και το στρατιωτικό καθεστώς μπορεί να εισαγάγει ταξιδιωτικούς περιορισμούς ανά πάσα στιγμή» εν μέσω μιας «όλο και πιο ασταθούς» σύγκρουσης, ανέφερε.
Η προειδοποίηση του FCDO για τμήματα της Ταϊλάνδης οφείλεται «σε τακτικές επιθέσεις στις επαρχίες στα σύνορα με τη Μαλαισία» και η συμβουλή του για το Λάος αφορά «διαλείπουσες επιθέσεις σε υποδομές και ένοπλες συγκρούσεις με αντικυβερνητικές ομάδες» στην επαρχία Xaisomboun.

Πηγή: BBC