Κοσμος

Σαν σήμερα το πρόγραμμα Μέρκιουρι - Ο χιμπαντζής Χαμ εκτοξεύεται στο διάστημα με τον πύραυλο Ρεντστόουν 2

Η ιστορία πίσω από την επιλογή του και η επιτυχημένη αποστολή

A.V. Team
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
UPD
Σαν σήμερα το πρόγραμμα Μέρκιουρι - Ο χιμπαντζής Χαμ εκτοξεύεται στο διάστημα με τον πύραυλο Ρεντστόουν 2

Σαν σήμερα το πρόγραμμα Μέρκιουρι - Ο χιμπαντζής Χαμ εκτοξεύεται στο διάστημα με τον πύραυλο Ρεντστόουν 2 - Η ιστορία πίσω από την επιλογή του και η επιτυχημένη αποστολή

Σαν σήμερα, στις 31 Ιανουαρίου 1961, η NASA γράφει ιστορία εκτοξεύοντας στο διάστημα τον χιμπαντζή Χαμ, τον πρώτο ζωντανό οργανισμό που κατάφερε να επιστρέψει σώος και αβλαβής πίσω στη Γη.

Πρόκειται για την «απάντηση» της NASA στην αποστολή των Σοβιετικών με το δορυφόρο Σπούτνικ 2 και την πασίγνωστη πλέον σκυλίτσα Λάικα, που είχε εκτοξευθεί περίπου 3 χρόνια νωρίτερα, στις 3 Νοεμβρίου 1957.

Να θυμίσουμε πως η Λάικα ήταν αδέσποτη σε δρόμους της Μόσχας, μία επιλογή που έγινε ώστε να είναι ανθεκτική σε πιθανές χαμηλές θερμοκρασίες, όμως τελικά πέθανε από θερμοπληξία λίγο μετά την εκτόξευση, επειδή παρουσιάστηκε μία βλάβη στο σύστημα θερμομόνωσης και εξαερισμού του σκάφους, με αποτέλεσμα η θερμοκρασία στον χώρο που βρισκόταν η Λάικα να ξεπεράσει τους 40 βαθμούς Κελσίου.

Έχοντας την Λάικα ως «παράδειγμα» η NASA αποφάσισε να εκπαιδεύσει και να στείλει στο διάστημα ως πειραματόζωο έναν χιμπατζή, προκειμένου να μπορεί να προσαρμόσει τις συνθήκες κατάλληλες για τον ανθρώπινο οργανισμό.

Έτσι, ξεκίνησε στη στρατιωτική βάση Holloman Air Force Base την εκπαίδευση 40 χιμπατζήδων, μεταξύ των οποίων ήταν και ο Χαμ που τελικά επελέγη για την αποστολή. Ο Χαμ είχε γεννηθεί τον Ιούλιο του 1956 στο Καμερούν και στη συνέχεια βρέθηκε στο ζωολογικό κήπο Rare Bird Farm του Μαϊάμι απ' όπου τον πήρε η NASA στις 9 Ιουλίου 1959.

Από τους 40 χιμπατζήδες επελέγησαν 18 και στη συνέχεια 6. Μέσα από το πρόγραμμα εκπαίδευσης με επιβραβεύσεις (μπανάνες) ή τιμωρία (ρεύμα χαμηλής τάσης στα πέλματα των ποδιών), ο Χαμ κατάφερε να αντιδρά σωστά στις συνθήκες που είχε να αντιμετωπίσει και έτσι βρέθηκε να είναι ο πρωταγωνιστής στο πρόγραμμα "Mercury" ("Ερμής") της NASA.

Αξίζει να σημειωθεί πως το όνομα ΗΑΜ του δόθηκε μετά την επιτυχημένη επιστροφή από την αποστολή του και αποτελεί ακρωνύμιο του ιατρικού κέντρου Holloman Aerospace Medical Center που βρισκόταν μέσα στη στρατιωτική βάση, στο Νέο Μεξικό.

Η 31η Ιανουαρίου 1961 του χιμπαντζή Χαμ

Το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1961, ο Χαμ έφαγε γάλα με δημητριακά, μισό αυγό και τις βιταμίνες του και κατόπιν τοποθετήθηκε σε μία κάψουλα (νούμερο 5) υπό πίεση, στερεωμένος με ιμάντα. Η κάψουλα ήταν κατασκευασμένη από αλουμίνιο και υαλοβάμβακα, με δύο παράθυρα από πλεξιγκλάς. Οι διαστάσεις της ήταν 101,6 x 50,8 x 40,64 εκατοστά και είχε κατασκευαστεί από την McDonnell Aircraft Corp. Η κάψουλα είχε τοποθετηθεί μέσα στο θάλαμο του διαστημικού σκάφους.

Το διαστημικό σκάφος εκτοξεύθηκε από το ακρωτήριο Κανάβεραλ (πλατφόρμα εκτόξευσης LC-5) σε ύψος 253 χιλιομέτρων πάνω από τη Γη, αρκετά περισσότερο από τα 185 χιλιόμετρα που ήταν το αρχικό σχέδιο, επειδή ο πύραυλος εκτόξευσης απέκτησε μεγαλύτερη επιτάχυνση από την προβλεπόμενη. Η εκτόξευση έγινε με πύραυλο του τύπου Mercury-Redstone 2 (MR2) στις 16:55 UTC (ώρα Ελλάδος 18:55).

Κατά τη διάρκεια της πτήσης δημιουργήθηκε μερική αποσυμπίεση στην κάψουλα, αλλά η στολή προστάτεψε τον Χαμ. Συνολικά, 16 λεπτά και 39 δευτερόλεπτα μετά την εκτόξευσή του (17:12 UTC) κατάφερε να επιστρέψει ζωντανός, περνώντας πλέον στην ιστορία. Δεν είχε υποστεί κανένα τραυματισμό ή άλλο πρόβλημα υγείας, πέρα από ένα μελάνιασμα της μύτης του.

Προσθαλασσώθηκε στα ανοιχτά του Κανάβεραλ στον Ατλαντικό Ωκεανό και οι διασώστες τον επιβράβευσαν με ένα μήλο και μισό πορτοκάλι όταν έφτασαν στο πλοίο διάσωσης.

Μετά την αποστολή του, ο Χαμ μεταφέρθηκε στο Εθνικό Ζωολογικό Πάρκο της Ουάσιγκτον DC όπου έζησε για 17 χρόνια. Άφησε την τελευταία του πνοή σε ηλικία 26 χρονών στο ζωολογικό πάρκο της Βόρειας Καρολίνας στις 19 Ιανουαρίου του 1983. Ο τάφος του βρίσκεται στο Μουσείο Ιστορίας του Διαστήματος στο Alamogordo του Νέου Μεξικού.

Η αποστολή του Χαμ αποτέλεσε εφαλτήριο για το ταξίδι του ανθρώπου στο διάστημα. Έτσι, 72 ημέρες μετά από την αποστολή του, στις 12 Απριλίου 1961 ο Γιούρι Γκαγκάριν γινόταν ο πρώτος άνθρωπος σε επιτυχημένη αποστολή στο διάστημα.

Ένα μήνα αργότερα, στις 5 Μαΐου 1961 ακολούθησαν οι Αμερικανοί με τον Άλαν Σέπαρντ, να γίνεται ο πρώτος Αμερικανός στο διάστημα.

ΠΡΟΣΦΑΤΑ