Ντόναλντ Τραμπ: Οι τρεις πολιτικές που θα εφαρμόσει στο εσωτερικό των ΗΠΑ

Στις 20 Ιανουαρίου, ο κόσμος θα αλλάξει· ξανά – και χωρίς υπερβολή. Ποτέ ξανά στη σύγχρονη αμερικανική πολιτική ιστορία, η εναλλαγή της εκτελεστικής εξουσίας στις ΗΠΑ δεν αναμενόταν με τόσο ενδιαφέρον, αλλά και τόση αβεβαιότητα, συγκριτικά με τον αναβρασμό τον οποίο έχει προκαλέσει η επερχόμενη ορκωμοσία του Ντόναλντ Τραμπ ως ο 47ος Πρόεδρος των ΗΠΑ, στη δεύτερη θητεία του στον Λευκό Οίκο. Σε αντίθεση με την πρώτη του θητεία στο διάστημα 2016-2020, ο Τραμπ επιστέφει εκτελεστικά ετοιμότερος, πολιτικά ενισχυμένος, και -από τη δική του οπτική- ηθικά δικαιωμένος· ο Τραμπ -και όλα όσα πρεσβεύει- επιστρέφει ιδεολογικά πανίσχυρος, ως το πλέον επιτυχημένο comeback kid της αμερικανικής πολιτικής ιστορίας.

Χωρίς καμία υπερβολή, ο επόμενος Αμερικάνος Πρόεδρος προτίθεται να προχωρήσει σε μια σειρά τομών, οι οποίες αναμένονται να ταράξουν, αν δεν ξεριζώσουν πλήρως, μια σειρά σταθερών εντός και εκτός των ΗΠΑ. Παράλληλα, το γεγονός πως ο προσωπικός του θρίαμβος εναντίον της Κάμαλα Χάρις συνδυάστηκε και με την επέλαση των Ρεπουμπλικάνων και στα δύο σώματα του Κογκρέσου, του δίνει την ευκαιρία να προχωρήσει στις νομοθετικές πρωτοβουλίες που επιθυμεί ευκολότερα τουλάχιστον μέχρι και τις ενδιάμεσες εκλογές του 2026. Παρότι ο Ντόναλντ Τραμπ αναμένεται να διαφοροποιηθεί πλήρως από τον προκάτοχό του, Τζο Μπάιντεν, σε επίπεδο εξωτερικής πολιτικής, το πρώτο μέρος του συγκεκριμένου αφιερώματος εστιάζει εξολοκλήρου στις τομές τις οποίες ο επόμενος Πρόεδρος των ΗΠΑ αναμένεται να εφαρμόσει στο εσωτερικό της χώρας, καθώς οφείλει τον πρόσφατο εκλογικό του θρίαμβο στις προσδοκίες που αυτές έχουν καλλιεργήσει.

Η οικονομική πολιτική του Ντόναλντ Τραμπ

Δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία πως το βασικότερο κριτήριο με βάση το οποίο η πλειοψηφία του αμερικανικού εκλογικού σώματος -καθώς ο Ρεπουμπλικάνος υποψήφιος επικράτησε και σε απόλυτο αριθμό ψήφων έναντι της Κάμαλα Χάρις- οδήγησε τον Τραμπ πίσω στο Λευκό Οίκο, ήταν η πεποίθηση πως εκείνος είναι σαφώς ικανότερος να διαχειριστεί τις πρωτοφανείς πληθωριστικές πιέσεις τις οποίες αντιμετώπισε η αμερικανική οικονομία. Πράγματι, η θητεία του Τζο Μπάιντεν χαρακτηρίστηκε από μια παρατεταμένη -και πρωτοφανή, για τα μετά-ψυχροπολεμικά δεδομένα- πληθωριστική κρίση, με τον Τραμπ να τοποθετεί επιτυχημένα τον εαυτό του ως τον μόνο κατάλληλο έτσι ώστε να καταφέρει τη μετάβαση σε ένα νέο πολιτικό χρόνο.

Σύμφωνα με τις προεκλογικές του εξαγγελίες, αλλά και τις σχετικές δηλώσεις στις οποίες έχει προχωρήσει μετά και την εκλογή του, ο 47ος Αμερικάνος Πρόεδρος αναμένεται να υιοθετήσει δύο προτεραιότητες σε ό,τι αφορά την οικονομική πολιτική την οποία θα ασκήσει, οι οποίες θα συμπληρώνουν η μία την άλλη, με τον απώτερο σκοπό να αποτελεί την ενίσχυση της αναπτυξιακής τροχιάς της αμερικανικής οικονομίας, την αντιμετώπιση των πληθωριστικών πιέσεων, αλλά και τη μείωση του ελλείματος στο εμπορικό ισοζύγιο της χώρας.

Σε αυτό το πλαίσιο, η επιβολή υψηλών δασμών στην εισαγωγή ξένων προϊόντων απ’ όπου και αν προέρχονται, πρώτον, και η δραστική μείωση της φορολογίας -ώστε να ενισχυθεί, μεταξύ άλλων, ο ρυθμός προσθήκης νέων θέσεων εργασίας- αποτελεί το μίγμα πολιτικής το οποίο προκρίνει τόσο ο Τραμπ, όσο και το κόμμα του στο Κογκρέσο. Ωστόσο, ο Τραμπ έχει προχωρήσει και σε μία ακόμα εξαγγελία, την οποία πιθανότατα θα δυσκολευτεί σημαντικά να υλοποιήσει, καθώς το σχέδιό του ώστε να ενισχύσει το επίπεδο της παρέμβασής του στη δημοσιονομική πολιτική την οποία χαράσσει η Federal Reserve -ειδικά σε ό,τι αφορά το ύψος των επιτοκίων- παραμένει αρκετά ασαφές, τουλάχιστον προς το παρόν.

Η μεταναστευτική πολιτική του Ντόναλντ Τραμπ

Ο δεύτερος δομικός πυλώνας τόσο της προεκλογικής εκστρατείας του Τραμπ, όσο και της ευρύτερης ιδεολογικής του ταυτότητας -την οποία έχει ουσιαστικά εντύπωση πλήρως στην πολιτική ιδιοσυγκρασία των Ρεπουμπλικάνων- είναι, φυσικά, ο δραστικός περιορισμός της παράνομης μετανάστευσης προς τις ΗΠΑ, αλλά και η απομάκρυνση των παράνομων μεταναστών οι οποίοι ήδη βρίσκονται στη χώρα.

Πιστός στο δόγμα του “Build the Wall” στο οποίο οφείλει σε μεγάλο βαθμό την επικράτησή του έναντι της Χίλαρι Κλίντον πίσω στο 2016, ο Τραμπ αναμένεται να προχωρήσει σε δραστική αύξηση των κρατικών δαπανών έτσι ώστε τόσο να ενισχύσει τους αμερικανικούς συνοριακούς ελέγχους -αλλά και τους σχετικούς αποτρεπτικούς μηχανισμούς έτσι ώστε να αποθαρρύνει την προσπάθεια νέων μεταναστών ώστε να εισέλθουν παρανόμως στη χώρα- αλλά και να επεκτείνει σε πρωτοφανή βαθμό τα προγράμματα απέλασης των παράνομων μεταναστών οι οποίοι ενδεχομένως να ζουν στις ΗΠΑ εδώ και δεκαετίες.

Ο ίδιος ο Τραμπ έχει χαρακτηρίσει προεκλογικά το εγχείρημά του ως «τη μεγαλύτερη διαδικασία απέλασης μεταναστών στην αμερικανική ιστορία» ενώ έχει αφήσει να εννοηθεί πως σε αυτή του την παρέμβαση θα επιχειρήσει να απομακρύνει συνολικά περίπου δεκατρία εκατομμύρια μεταναστών, οι οποίοι αναλογούν κατά προσέγγιση στο 4% του συνολικού πληθυσμού των κατοίκων στις ΗΠΑ.

Δεδομένα, ακόμα και αν η επόμενη αμερικανική κυβέρνηση καταφέρει να πετύχει τον συγκεκριμένο στόχο έστω και κατά το ήμισυ, αυτό θα πραγματοποιηθεί μετά από μια δραματική αύξηση των κρατικών δαπανών, η οποία υπολογίζεται πως θα ξεπεράσει τα 300 δισεκατομμύρια δολάρια· παρότι η αύξηση των κρατικών δαπανών σε οποιονδήποτε τομέα δεν συγκινεί -ιδεολογικά μιλώντας- τους Ρεπουμπλικάνους, η υπαρξιακή σημασία την οποία έχει αποδώσει ο επόμενος Αμερικανός Πρόεδρος στη ριζική μεταρρύθμιση της αμερικανικής μεταναστευτικής πολιτικής χαίρει της πλήρους αποδοχής εντός του κόμματός του -και όχι μόνο- ενώ αποτελεί και τη μεγαλύτερη ένδειξη πως, με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο, ο Τραμπ θα προχωρήσει στη συγκεκριμένη παρέμβαση.

Η κοινωνική πολιτική του Τραμπ

Όποιος έχει έστω και μία στοιχειώδη γνώση της ιστορίας της αμερικανικής ποπ κουλτούρας από τα 80s και μετά, γνωρίζει πολύ καλά πως ο Ντόναλντ Τραμπ αποτελούσε ανέκαθεν μια προσωπικότητα η οποία συγκέντρωνε τόσο το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης, όσο κατάφερε και να τη διχάζει. Από την είσοδο του στην αμερικανική πολιτική σκηνή πίσω στο 2015 και μετά, ο Τραμπ εκμεταλλεύτηκε το -επί δεκαετίες καλλιεργημένο- επικοινωνιακό του χάρισμα, και αναδείχθηκε, επί της ουσίας, ως ο προφήτης του αμερικανικού κοινωνικού συντηρητισμού, παρότι ο ίδιος δεν αποτέλεσε ποτέ ένα αμιγώς ιδεολογικοποιημένο πρόσωπο, ενώ τόσο η επιχειρηματική, όσο και η προσωπική του ζωή, ανέκαθεν είχαν ελάχιστα κοινά χαρακτηριστικά με εκείνες των ψηφοφόρων των αμερικανικών προαστίων -αλλά κυρίως εκείνων της αμερικανικής υπαίθρου- οι οποίοι τον ψήφισαν σε μαζικό βαθμό. Ωστόσο, εκμεταλλευόμενος πλήρως τη στροφή του Ρεπουμπλικανικού κόμματος προς τον κοινωνικό συντηρητισμό, και τον εξοστρακισμό μιας σειράς μετριοπαθών Ρεπουμπλικάνων ο οποίος αποτέλεσε σχεδόν μια φυσική διαδικασία -μεταξύ αυτών και του προεδρικού υποψηφίου του 2012, Μιτ Ρόμνεϊ- ο Τραμπ πέτυχε από την πρώτη στιγμή που ανακοίνωσε την πρόθεσή του να διεκδικήσει την αμερικανική προεδρία, να διαβάσει πλήρως τόσο τις ανησυχίες των συντηρητικών αμερικανών ψηφοφόρων, όσο και να προτείνει τις πολιτικές τις οποίες εκείνοι απαιτούσαν πλέον από τα πλέον υψηλόβαθμα στελέχη του κόμματός τους.

Σε έναν βαθμό, ο νέος εκλογικός θρίαμβος του Τραμπ οφείλεται στην ικανότητα του να αποδώσει σε μια κάπως παρωχημένη εκδοχή ενός απομονωτικού -και αφελώς ρομαντικού, σε έναν βαθμό- αμερικανικού εξαιρετισμού σύγχρονα χαρακτηριστικά, υποσχόμενος μια στροφή στο ένδοξο αμερικανικό παρελθόν, έτσι ώστε να εξασφαλίσει έναν νέο, και ενδοξότερο, μέλλον· οι φράσεις “Make America Great Again” και “America First” αποτελούν ίσως τις πλέον πετυχημένες της αμερικανικής εκλογικής ιστορίας.

Σε αυτό το πλαίσιο, το αποτύπωμα της κοινωνικής πολιτικής την οποία αναμένεται να εφαρμόσει ο Τραμπ κατά τη δεύτερη του θητεία ενδεχομένως ναι είναι σημαντικότερο συγκριτικά τόσο με την οικονομική, όσο και με τη μεταναστευτική πολιτική, τις οποίες πρόκειται να υιοθετήσει. Αναλυτικότερα, ο 47ος Αμερικάνος Πρόεδρος έχει πλέον κηρύξει ανοιχτά τον ιδεολογικό πόλεμο εναντίον της woke κουλτούρας -και ειδικότερα εναντίον της αριστερής πτέρυγας των Δημοκρατικών, στη δυσανάλογη εσωκομματική επιρροή της οποίας οφείλεται και η συνολική στροφή του κόμματος προς μια σειρά θέσεων τις οποίες απέρριψε το αμερικανικό εκλογικό σώμα- και πρόκειται να προχωρήσει σε αρκετές σημειολογικές παρεμβάσεις, οι οποίες αποσκοπούν στην πολιτική της συρρίκνωση.

Ενδεικτικά, παρότι κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας υιοθέτησε μια προσεκτική -και συχνά αλλοπρόσαλλη- στάση στο θέμα του δικαιώματος στην έκτρωση, θεωρείται δεδομένο πως, έστω και εμμέσως, θα συμβάλλει στον περιορισμό του σε ομοσπονδιακό επίπεδο· επισήμως, ο Τραμπ θεωρεί πως τον τελευταίο λόγο θα πρέπει να τον έχουν οι πολιτειακές αρχές, γεγονός που ικανοποιεί προφανώς εκείνες στις οποίες οι Ρεπουμπλικανοί ψηφοφόροι υπερτερούν έναντι των Δημοκρατικών. Παράλληλα, ο Τραμπ φαίνεται έτοιμος να προχωρήσει σε δομικές αλλαγές σε ό τι αφορά την αμερικανική εκπαίδευση, και παρότι οι Ρεπουμπλικάνοι δεν έχουν αρκετές έδρες στη γερουσία έτσι ώστε να προχωρήσουν στην κατάργηση του αμερικανικού Υπουργείου Παιδείας, εντούτοις είναι δεδομένο πως η επόμενη αμερικανική κυβέρνηση θα επιχειρήσει και στο συγκεκριμένο κλάδο να ενισχύσει τον ρόλο των πολιτειακών αρχών, σε μια πρώτη προσπάθεια κοινωνικά συντηρητικής στροφής.

Περιβαλλοντική πολιτική 

Επιπροσθέτως, ο Τραμπ αναμένεται να διαφοροποιηθεί πλήρως από τον προκάτοχό του τόσο σε ότι αφορά την περιβαλλοντική πολιτική την οποία θα εφαρμόσει, όσο και στην αντιμετώπιση της εγκληματικότητας, ειδικά στα μεγάλα αστικά κέντρα. Σε ό,τι αφορά το πρώτο ζήτημα, ο Τραμπ αναμένεται να άρει μια σειρά περιβαλλοντικών περιορισμών αλλά και να ενισχύσει εκ νέου τον τομέα της εξόρυξης ορυκτών καυσίμων, ενώ σε ό,τι αφορά το δεύτερο, μια από τις πρώτες του προτεραιότητες φαίνεται πως είναι η δημιουργία ενός νέου νομικού πλαισίου το οποίο θα προστατεύει τις αμερικανικές δυνάμεις αστυνόμευσης από μια σειρά νομικών διαδικασιών οι οποίες θεωρεί πως τις αποτρέπουν από το να ασκήσουν αποτελεσματικά τα καθήκοντά τους. Δεδομένα, τέλος, ο Τραμπ αναμένεται να ενίσχυσε ακόμα περισσότερο την ελευθερία του δικαιώματος των οπλοκατοχή.

Μια νέα εποχή για τις ΗΠΑ

Αδιαμφισβήτητα, ο τρόπος με τον οποίο ο Ντόναλντ Τραμπ θα προσεγγίσει όλα τα παραπάνω ζητήματα αποτελεί μια ρήξη με τα πεπραγμένα της θητείας του Τζο Μπάιντεν. Ωστόσο, ακόμα και αν η αποτελεσματικότητα -ή και η εφαρμοσιμότητα, μερικώς ή εν συνόλω- των παραπάνω παρεμβάσεων είναι εκ προοιμίου αμφίβολη, εν τούτοις το αποτέλεσμα των εκλογών του περασμένου Νοεμβρίου δεν αφήνει το παραμικρό περιθώριο έτσι ώστε να διαβάσει κανείς διαφορετικά τις προτεραιότητες του αμερικανικού εκλογικού σώματος. Σε αντίθεση με το 2016 όπου ο Τραμπ αποτελούσε ένα πολιτικό και ιδεολογικό αίνιγμα, το 2024 τόσο οι θέσεις και οι προθέσεις του, όσο και η συγκρουσιακή του προσωπική ιδιοσυγκρασία -τουλάχιστον- σε ό,τι αφορά την πιθανότητα εξεύρεσης ενός κοινού τόπου με την απέναντι πλευρά - είναι ευρέως γνωστές· και πάλι, η πλειοψηφία των Αμερικανών πολιτών τον επέλεξε, γνωρίζοντας πως ο ίδιος θα μπορεί να θεμελιώσει τον κοινωνικό συντηρητισμό εντός της αμερικανικής κοινωνίας διορίζοντας επιπλέον Δικαστές στο Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας, με δεδομένη την αναμενόμενη παραίτηση δύο μελών του.

Το γεγονός πως οι τοποθετήσεις, αλλά και οι προτεραιότητες του Τραμπ αποτελούν πλέον πλειοψηφικό ρεύμα στις ΗΠΑ κατατάσσει τον 47ο Πρόεδρο της χώρας ως ένα πρωτοφανές πολιτικό και κοινωνικό φαινόμενο από μόνο του, και σήμερα οι ΗΠΑ προσεγγίζουν περισσότερο όσα πρεσβεύει ο Τραμπ, από όσα πρέσβευε μόλις μια δεκαετία νωρίτερα ο Μπαράκ Ομπάμα, ειδικά σε ό,τι αφορά το εσωτερικό της χώρας· ποιος να το έλεγε πως από τους δύο, καλώς ή κακώς, η ιστορία θα φαινόταν πως θα δικαίωνε τον πρώτο, έστω και για λίγο.