Τι συμβαίνει στη Γεωργία – Αποκλειστικό ρεπορτάζ

Από τα τέλη του Νοεμβρίου και κάθε βράδυ, χιλιάδες πολίτες συγκεντρώνονται έξω από το κοινοβούλιο της Γεωργίας, στο κέντρο της Τιφλίδας. Πολλές φορές οι συγκεντρώσεις έχουν κατασταλεί από την αστυνομία, ενώ έχουν συλληφθεί στελέχη της αντιπολίτευσης με κατηγορίες για υποκίνηση βίας. Η θρυαλλίδα που προκάλεσε αυτή την αντίδραση ήταν η απόφαση της κυβέρνησης του Ηρακλί Κομπαχίτζε, στις 28 Νοεμβρίου, να αναβάλει τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η κοινωνία στη Γεωργία ήδη έβραζε μετά την πρόσφατη εκλογική διαδικασία, την οποία η φιλοδυτική πρόεδρος της χώρας Σαλομέ Ζουραμπισβίλι -καθώς και η αντιπολίτευση- κατήγγειλε για σειρά παρατυπιών.

Η Άννα Χουρτσίντζε, δικηγόρος και Πρόεδρος του Τμήματος Νομικής στο Πανεπιστήμιο της Τιφλίδας, διαδηλώνει κάθε βράδυ μπροστά από το κοινοβούλιο. Μιλώντας στην Athens Voice τονίζει ότι «η κυβέρνηση του "Γεωργιανού Ονείρου" επέλεξε να αποστασιοποιηθεί από τις ευρωπαϊκές αξίες και να ενισχύσει την τάση αυταρχισμού, επηρεαζόμενη από ρωσικές επιρροές».

Το πολιτικό τοπίο στη Γεωργία ήταν ήδη τεταμένο. Όπως σημειώνει, «οι βουλευτικές εκλογές του Οκτωβρίου αμαυρώθηκαν από ισχυρισμούς για εκτεταμένη νοθεία, συμπεριλαμβανομένης της αλλοίωσης της ψήφου, του εξαναγκασμού, της κατάχρησης διοικητικών πόρων και του εκφοβισμού των ψηφοφόρων». Υπήρξαν διαμαρτυρίες κατά αυτών των παρατυπιών, ωστόσο η συμμετοχή ήταν μικρότερη από την αναμενόμενη. «Σε αυτό συνέβαλαν πιθανότατα διάφοροι παράγοντες: η κόπωση των διαδηλωτών μετά από δύο χρόνια σχεδόν συνεχούς ακτιβισμού, η εξάπλωση του μηδενισμού που τροφοδοτείται από τη ρωσική προπαγάνδα, η οποία υποδηλώνει ότι οι ατομικές προσπάθειες είναι μάταιες, και η έλλειψη ισχυρής υποστήριξης από τους δυτικούς εταίρους. Επιπλέον, η εμπιστοσύνη της κοινής γνώμης στα κόμματα της αντιπολίτευσης παραμένει χαμηλή».

Υπογραμμίζει ότι οι τελευταίες νομοθετικές πρωτοβουλίες, όπως «Η νομοθεσία για τη διαφάνεια με ρωσικά πρότυπα και η καταστολή των διαδηλώσεων, δείχνουν μια ξεκάθαρη τάση προς έναν πιο αυταρχικό καθεστώς, που θυμίζει τη ρωσική ή τη λευκορωσική πολιτική». Επισημαίνει δε τη σημασία του Συντάγματος της Γεωργίας, που προορίζει την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση ως στρατηγικό στόχο. «Η απόφαση της κυβέρνησης Κομπαχίτζε αποτελεί μια σαφή απόκλιση από την πορεία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης που έχει χαράξει η Γεωργία εδώ και χρόνια. Είναι μια κίνηση που παραβιάζει το Άρθρο 78 του Συντάγματος, το οποίο καθιστά την ένταξη στην ΕΕ ως κρατική προτεραιότητα. Είναι επίσης μια προσβολή στις φιλοδοξίες του γεωργιανού λαού για ευρωπαϊκή ολοκλήρωση».

Οι διαδηλώσεις με χιλιάδες πολίτες στους δρόμους, φέρουν την υπογραφή της ίδιας της κοινωνίας, λέει η Άννα Χουρτσίντζε. «Η κινητοποίηση αυτή ξεπέρασε τα όρια της παραδοσιακής πολιτικής, καθώς δεν υπάρχει κεντρική ηγεσία. Οι πολίτες οργανώνονται αυτόνομα, χωρίς πολιτικούς ή οργανωτικούς μηχανισμούς από πίσω. Οι διαμαρτυρίες αυτές εκφράζουν ένα βαθύ αίσθημα ευρωπαϊκής ταυτότητας και υπερηφάνειας, κάτι που ενώνει όλες τις γενιές της κοινωνίας». «Οι διαδηλώσεις αυτές είναι μοναδικές λόγω της αποκεντρωμένης και οριζόντιας δομής τους. Δεν υπάρχει κεντρική ηγεσία, και οι πολίτες οργανώνονται μόνοι τους σε πραγματικό χρόνο. Αυτό καθιστά δύσκολη την καταστολή του κινήματος από την κυβέρνηση», προσθέτει. «Είναι ένα κίνημα αυτοοργάνωσης, χωρίς επικεφαλής. Η κυβέρνηση προσπαθεί να το καταστείλει με βία, με συλλήψεις και επιθέσεις, ωστόσο η αντίσταση των πολιτών συνεχίζεται».

Η Χουρτσίντζε βλέπει αυτή την κινητοποίηση ως μια μοναδική ευκαιρία για την Γεωργία να επανακαθορίσει τη σχέση της με την Ευρώπη. «Οι διαδηλώσεις ξεπέρασαν τις πολιτικές πεποιθήσεις και τις γενεαλογικές διαφορές, ενώνοντας τους πολίτες γύρω από ένα κοινό όραμα για το ότι ανήκουν στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Ως εκ τούτου, αξίζουν όχι μόνο αναγνώριση αλλά και ισχυρή διεθνή υποστήριξη. Αυτές οι διαμαρτυρίες είναι κάτι περισσότερο από μια αντίδραση σε μια μεμονωμένη απόφαση για τη Γεωργία - δηλώνουν την ακλόνητη δέσμευσή της στις ευρωπαϊκές αξίες και τις δημοκρατικές αρχές».

Το καθεστώς ξεπέρασε τις κόκκινες γραμμές

Ο Θορνικέ Γκορντάτζε, Γαλλογεωργιανός ακαδημαϊκός και πρώην Υπουργός Ευρωπαϊκής και Ευρωατλαντικής Ολοκλήρωσης της Γεωργίας, μιλώντας στην Athens Voice, σκιαγραφεί με ανησυχία την κατάσταση στη χώρα του, τονίζοντας τη ραγδαία επιδείνωση των δημοκρατικών θεσμών και την αυξανόμενη καταπίεση του καθεστώτος.

«Η κυβέρνηση κλιμακώνει τη βία. Το βράδυ του Σαββάτου συνελήφθησαν ακόμη 50 άτομα, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό σε σχεδόν 500. Οι περισσότεροι συλληφθέντες ξυλοκοπούνται, με εμφανή τραύματα στο σώμα και το πρόσωπό τους. Οι συλλήψεις είναι αυθαίρετες, ενώ οι διαδηλώσεις είναι ειρηνικές – κανείς δεν πετάει πέτρες ή μολότοφ», λέει και συμπληρώνει: «Στόχος είναι ο εκφοβισμός. Οι αστυνομικοί ξυλοκοπούν όσους συλλαμβάνονται. Είδαμε επίσης κάποιες γνωστές εγκληματικές συμμορίες της Τιφλίδας να επιτίθενται - και αυτό βιντεοσκοπήθηκε».

Ο Γκορντάτζε σημειώνει πως το καθεστώς έχει ξεπεράσει «κόκκινες γραμμές», συλλαμβάνοντας πολιτικούς ηγέτες και νέους που απλώς εκφράζουν απόψεις, μερικές φορές σε ιδιωτικές συνομιλίες. «Άτομα αντιμετωπίζουν ποινές φυλάκισης έως και εννέα ετών για απλές δηλώσεις, όπως το ότι πρέπει να ανατραπεί η κυβέρνηση. Αυτή η πολιτική αποσκοπεί στην τρομοκράτηση του κόσμου». Παράλληλα, περιγράφει τη χρήση προπαγανδιστικών τακτικών από το καθεστώς για την απόκτηση διεθνούς νομιμοποίησης. «Εφαρμόζουν το ρωσικό και το λευκορωσικό εγχειρίδιο. Ταυτόχρονα, θέλουν διεθνή αναγνώριση. Έτσι εφευρίσκουν κάποιες ψεύτικες πραγματικότητες». Κι εξηγεί: «Έφτασαν στο σημείο να παρουσιάσουν μια άγνωστη υποστηρίκτρια του Τραμπ, την Κίμπερλι Λο, ως μελλοντική εκπρόσωπο του στην Ε.Ε., ισχυριζόμενοι ότι θα ενισχύσει την υποστήριξη προς τη γεωργιανή κυβέρνηση. Φυσικά, αποδείχθηκε πως πρόκειται για τυχαίο άτομο».

Οι διαδηλώσεις, όπως εξηγεί, ξεπερνούν τα κόμματα της αντιπολίτευσης. «Αρχικά, οι κινητοποιήσεις οργανώθηκαν από την αντιπολίτευση, αλλά σύντομα η συμμετοχή ξεπέρασε αυτό το επίπεδο. Είναι ένας αυθόρμητος ξεσηκωμός πολιτών, χωρίς κεντρική οργάνωση από κόμματα ή ΜΚΟ». Όσον αφορά το αίτημα των διαδηλωτών, υπογραμμίζει: «Η βασική τους απαίτηση είναι νέες εκλογές με μια ανεξάρτητη εκλογική επιτροπή. Το παρόν σύστημα ελέγχεται πλήρως από την κυβέρνηση και οι κρατικοί θεσμοί χρησιμοποιούνται για τη νοθεία των εκλογών».

Αναφερόμενος στην επιρροή της Ρωσίας στη Γεωργία, εξηγεί: «Αυξάνεται γιατί το "Γεωργιανό Όνειρο", πάντα, προβάλλει τις ρωσικές αφηγήσεις, όπως ότι η Δύση προκάλεσε τον πόλεμο στην Ουκρανία, ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση καταστρέφει τον Χριστιανισμό και τις παραδοσιακές αξίες». Η ρωσική επιρροή είναι επίσης εμφανής στις εκλογικές διαδικασίες, όπως λέει ο Γκορντάτζε. Επισημαίνει επίσης την καταστολή των ειρηνικών διαδηλωτών, σημειώνοντας ότι «στη Ρωσία, αν κρατάς ένα πανό, αμέσως συλλαμβάνεσαι. Αυτή είναι η μέθοδος που χρησιμοποιεί το "Γεωργιανό Όνειρο" εναντίον ειρηνικών ανθρώπων».

Συγκρίνοντας την κατάσταση με την Ουκρανία του 2014, ο Γκορντάτζε διακρίνει τρία πιθανά σενάρια: «Το πρώτο είναι η καταστολή τύπου Λευκορωσίας, με μαζικές συλλήψεις και εξορία πολιτών. Το δεύτερο είναι μια αιματηρή εξέγερση, όπως το Μαϊντάν, που οδηγεί σε αλλαγή καθεστώτος. Το τρίτο, και πιο ελπιδοφόρο, είναι μια ειρηνική επανάσταση, όπως η Επανάσταση των Ρόδων στη Γεωργία το 2003 ή η Πορτοκαλί Επανάσταση στην Ουκρανία», λέει και καταλήγει ότι το καλύτερο σενάριο είναι να αποφευχθεί η βία, όπως συνέβη και στην επανάσταση του 2003.

«Δεν πρέπει να κάνουμε τα ίδια λάθη. Και έχουμε ήδη τόσο μεγάλη εμπειρία στην αντιμετώπιση της Ρωσίας, των ρωσικού τύπου καθεστώτων, των υβριδικών ή αυταρχικών καθεστώτων στην Ανατολική Ευρώπη. Γι' αυτό, λοιπόν, πιστεύω ότι η συγκεκριμένη διέξοδος είναι ακόμη δυνατή, όπως περιέγραψα προηγουμένως, και ότι οι Ευρωπαίοι πρέπει να διαδραματίσουν ρόλο», καταλήγει ο Γκορντάτζε.

Ο λαός της Γεωργίας πάντα κερδίζει

Ο Μαμούκα Μαμουλασβίλι, Διοικητής της Γεωργιανής Λεγεώνας στην Ουκρανία, μιλώντας στην Athens Voice, αναλύει τις πρόσφατες εξελίξεις στη Γεωργία και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα του. «Μπορώ να πω κάτι πολύ απλό για τις διαδηλώσεις. Γίνονται όλο και πιο μεγάλες και σοβαρές ενάντια στην κυβέρνηση. Στη Γεωργία, δεν υπήρξε ποτέ στιγμή που δεν κέρδισαν. Είμαι σίγουρος ότι οι Γεωργιανοί θα κερδίσουν την ανεξαρτησία τους».

Ο Μαμουλασβίλι καταγγέλλει την τακτική της κυβέρνησης να ριζοσπαστικοποιήσει τις διαδηλώσεις και να τρομοκρατήσει τον λαό. «Η γεωργιανή κυβέρνηση προσπαθεί να φοβίσει τους ανθρώπους», σημειώνει.

Ο ίδιος προ ημερών προχώρησε σε δήλωση στήριξης προς τις διαδηλώσεις: «Η δήλωσή μου ήταν ότι είμαστε υπέρ της ειρήνης, στεκόμαστε μαζί με τον γεωργιανό λαό και είμαστε βέβαιοι ότι η γεωργιανή κοινωνία μπορεί να επανεκλέξει κυβέρνηση χωρίς να ρίξει αίμα. Και όλα πρέπει να γίνουν ειρηνικά, διότι η Γεωργία έχει ήδη περάσει έναν εμφύλιο πόλεμο. Και, ξέρετε, δεν έφερε τίποτα θετικό στην ανάπτυξη της χώρας. Έτσι, θα πρέπει να έχουμε επίγνωση των λαθών που κάναμε».

Ερωτηθείς αν βλέπει κάποια συσχέτιση μεταξύ των όσων συμβαίνουν τώρα στη Γεωργία με τα γεγονότα του Μαϊντάν του 2014 στο Κίεβο, απαντά: «Υπάρχουν παρόμοια σενάρια που γράφονται στο Κρεμλίνο. Δυστυχώς, το 2014, η φιλορωσική κυβέρνηση της Ουκρανίας έχυσε ουκρανικό αίμα. Ελπίζω ότι η φιλορωσική κυβέρνηση της Γεωργίας έχει αρκετό μυαλό, έχει αρκετή εμπειρία για να μην χύσει το αίμα του δικού της λαού. Η μόνη ενδιαφερόμενη πλευρά της σφαγής στη γεωργιανή κοινωνία είναι η ρωσική πλευρά. Αυτές οι ρωσικές ειδικές υπηρεσίες, η FSB και όλοι οι άλλοι, που εργάζονται σήμερα για την αποσταθεροποίηση της Γεωργίας».

«Οι διαδηλώσεις και οι διαμαρτυρίες της γεωργιανής κοινωνίας είναι απολύτως νόμιμες. Είναι ενάντια στην ρωσόφιλη κυβέρνηση στη Γεωργία. Είναι ενάντια στη ρωσική κατεύθυνση στη Γεωργία. Και είμαι σίγουρος ότι οι Γεωργιανοί θα κερδίσουν αυτήν τη μάχη για την ελευθερία τους», καταλήγει ο Μαμούκα Μαμουλασβίλι.