Αμπού Μοχάμεντ αλ Tζολάνι: Πώς από διοικητής της Αλ Κάιντα έγινε ο ισχυρός άνδρας της Συρίας

Ως διοικητής της Αλ Κάιντα στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας, ο Αμπού Μοχάμεντ αλ Τζολάνι ήταν μια σκιώδης φιγούρα που κρατήθηκε μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, ακόμη και όταν η οργάνωση του έγινε η ισχυρότερη παράταξη που μαχόταν για την ανατροπή του Μπασάρ αλ Άσαντ.

Σήμερα, ο  Αμπού Μοχάμεντ αλ Τζολάνι, είναι πιο αναγνωρίσιμος από τους θριαμβευτές αντάρτες της Συρίας, αφού σταδιακά μπήκε στο προσκήνιο μετά τη διακοπή των δεσμών του με την Αλ Κάιντα το 2016, την αλλαγή του ονόματος της ομάδας του και την ηγεσία των ανταρτών που εκτόπισαν τον Άσαντ μετά από 13 χρόνια εμφυλίου πολέμου.

«Το μέλλον είναι δικό μας», δήλωσε, που πλέον ακούει στο πραγματικό του όνομα Άχμεντ αλ-Σαράα, σε δήλωση που διαβάστηκε στην κρατική τηλεόραση της Συρίας, υπογραμμίζοντας τον κεντρικό ρόλο που αναμένεται να διαδραματίσει καθώς η Συρία γυρίζει σελίδα στα 50 χρόνια κυριαρχίας της οικογένειας Άσαντ.

Σηματοδοτώντας τις προσπάθειές του να διασφαλίσει μια ομαλή μετάβαση, δήλωσε ότι οι κρατικοί θεσμοί της Συρίας θα παραμείνουν υπό την εποπτεία του διορισμένου από τον Άσαντ πρωθυπουργού μέχρι την παράδοση.

Ντυμένος με στρατιωτική στολή, επισκέφθηκε επίσης το τζαμί Ομαγιάτ του 8ου αιώνα στην Παλιά Πόλη της Δαμασκού, συνοδευόμενος από υποστηρικτές του που βιντεοσκόπησαν τη στιγμή υπό τα συνθήματα «Ο Θεός είναι μεγάλος».

Ο Τζολάνι είναι ηγέτης της φατρίας των ανταρτών Hayat Tahrir al-Sham (HTS), που ήταν παλαιότερα γνωστή ως Μέτωπο Νούσρα και χαρακτηρίζεται τρομοκρατική ομάδα από μεγάλο μέρος του κόσμου. Επιδιώκοντας να διαβεβαιώσει τις συριακές μειονότητες που φοβούνται εδώ και καιρό την κυριαρχία των τζιχαντιστών, ο Τζοολάνι εξέδωσε μια σταθερή ροή καθησυχαστικών μηνυμάτων καθώς οι αντάρτες άρχισαν την αστραπιαία προέλασή τους πριν από λιγότερο από δύο εβδομάδες, υποσχόμενος τους προστασία.

«Ο Γκολάνι ήταν πιο έξυπνος από τον Άσαντ. Επανεξεργάστηκε, αναδιαμόρφωσε, έκανε νέους συμμάχους και βγήκε με την επίθεση γοητείας του» προς τις μειονότητες, δήλωσε ο Τζόσουα Λάντις, ειδικός σε θέματα Συρίας και επικεφαλής του Κέντρου Μελετών Μέσης Ανατολής στο Πανεπιστήμιο της Οκλαχόμα.

Κόλπο δημοσίων σχέσεων;

Ο Aron Lund, συνεργάτης του think-tank Century International, δήλωσε ότι ο Τζολάνι και η HTS είχαν σαφώς αλλάξει, αν και παρέμεναν «αρκετά σκληροπυρηνικοί». «Είναι δημόσιες σχέσεις, αλλά το γεγονός ότι συμμετέχουν σε αυτή την προσπάθεια δείχνει ότι δεν είναι πλέον τόσο άκαμπτοι όσο ήταν κάποτε. Η παλιάς σχολής Αλ Κάιντα ή το Ισλαμικό Κράτος δεν θα το έκαναν ποτέ αυτό», είπε.

Ο Τζολάνι και το Μέτωπο Νούσρα αναδείχθηκαν ως οι πιο ισχυρές από το πλήθος των φατριών των ανταρτών που ξεπήδησαν τις πρώτες ημέρες της εξέγερσης κατά του Άσαντ πριν από μια δεκαετία.

Πριν ιδρύσει το Μέτωπο Νούσρα, ο Τζολάνι είχε πολεμήσει για την Αλ Κάιντα στο Ιράκ, όπου πέρασε πέντε χρόνια σε αμερικανική φυλακή. Επέστρεψε στη Συρία μόλις ξεκίνησε η εξέγερση, απεσταλμένος από τον τότε ηγέτη της ομάδας Ισλαμικό Κράτος στο Ιράκ - τον Αμπού Ομάρ αλ Μπαγκντάντι - για να ενισχύσει την παρουσία της Αλ Κάιντα.

Οι ΗΠΑ τον χαρακτήρισαν τρομοκράτη το 2013, λέγοντας ότι η Αλ Κάιντα στο Ιράκ του είχε αναθέσει να ανατρέψει την εξουσία του Άσαντ και να εγκαθιδρύσει τον ισλαμικό νόμο της σαρίας στη Συρία και ότι η Νούσρα είχε πραγματοποιήσει επιθέσεις αυτοκτονίας που σκότωναν αμάχους και υποστήριζε ένα βίαιο θρησκευτικό όραμα.

Η Τουρκία, ο κύριος ξένος υποστηρικτής της συριακής αντιπολίτευσης, έχει χαρακτηρίσει την HTS τρομοκρατική ομάδα, ενώ υποστηρίζει ορισμένες από τις άλλες οργανώσεις που μάχονται μαζί της.

Περίπου οκτώ χρόνια αργότερα, κάθισε για μια συνέντευξη στο πρόγραμμα FRONTLINE της Δημόσιας Ραδιοτηλεοπτικής Υπηρεσίας των ΗΠΑ, με πρόσωπο προς την κάμερα και φορώντας πουκάμισο και σακάκι.

Τι γίνεται με τις μειονότητες;

Ο Τζολάνι διεξήγαγε έναν αιματηρό πόλεμο εναντίον του παλιού του συμμάχου Μπαγκντάντι αφού το Ισλαμικό Κράτος προσπάθησε να υποτάξει μονομερώς το Μέτωπο Νούσρα το 2013. Παρά τους δεσμούς της με την Αλ Κάιντα, η Νούσρα θεωρούνταν πιο ανεκτική και λιγότερο σκληρή στις σχέσεις της με τους πολίτες και άλλες ομάδες ανταρτών σε σύγκριση με το Ισλαμικό Κράτος.

Το Ισλαμικό Κράτος στη συνέχεια εκδιώχθηκε από τα εδάφη που κατείχε τόσο στη Συρία όσο και στο Ιράκ από μια σειρά αντιπάλων, συμπεριλαμβανομένης μιας στρατιωτικής συμμαχίας υπό την ηγεσία των ΗΠΑ.

Καθώς το Ισλαμικό Κράτος κατέρρεε, ο Τζολάνι εδραίωνε την HTS στη βορειοδυτική συριακή επαρχία Ιντλίμπ, εγκαθιδρύοντας μια πολιτική διοίκηση που ονομάστηκε Κυβέρνηση Σωτηρίας.

Με τους σουνίτες μουσουλμάνους αντάρτες να έχουν πλέον τον έλεγχο, η διοίκηση του HTS εξέδωσε δηλώσεις που επιδιώκουν να διαβεβαιώσουν την αίρεση των Αλαουιτών του Άσαντ, τους χριστιανούς και άλλες μειονότητες. Μια δήλωση προέτρεψε τους Αλαουίτες να αποτελέσουν μέρος μιας μελλοντικής Συρίας που «δεν αναγνωρίζει τον σεχταρισμό».

Σε ένα μήνυμα προς τους κατοίκους μιας χριστιανικής πόλης νότια του Χαλεπιού, ο Τζολάνι είπε ότι θα προστατεύονται και θα διαφυλάσσεται η περιουσία τους, προτρέποντάς τους να παραμείνουν στα σπίτια τους και να απορρίψουν τον «ψυχολογικό πόλεμο» της συριακής κυβέρνησης.

Πηγή: Reuters