Λίβανος: Σε ισχύ η εκεχειρία Ισραήλ- Χεζμπολάχ - Τι θα συμβεί τις επόμενες 60 ημέρες

Μετά από έναν χρόνο και πλέον εχθροπραξιών στα σύνορα και δυο και πλέον μήνες ανοικτού πολέμου ανάμεσα στις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις και τη Χεζμπολάχ άρχισε να εφαρμόζεται στις 04:00 (τοπική ώρα και ώρα Ελλάδας) η κατάπαυση του πυρός στον Λίβανο.

Η εκεχειρία ανάμεσα στον στρατό του Ισραήλ και τη Χεζμπολάχ σταματά τον πόλεμο που ανάγκασε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους στο Ισραήλ και εκατοντάδες χιλιάδες στον Λίβανο να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους.

Ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν χαιρέτισε χθες βράδυ τη συμφωνία, κάνοντας λόγο περί «νέας αρχής» για τον Λίβανο και περί «καλής είδησης», έπειτα από εβδομάδες διπλωματικών προσπαθειών των ΗΠΑ και της Γαλλίας.

Με βάση διευκρινίσεις αμερικανού αξιωματούχου για το τι προβλέπει η συμφωνία - το περιεχόμενό της δεν έχει δημοσιοποιηθεί -, οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις έχουν στη διάθεσή τους εξήντα ημέρες για να αποσύρουν προοδευτικά τις μονάδες τους από τη λιβανική επικράτεια. Τα μέλη της Χεζμπολάχ οφείλουν επίσης να αποσυρθούν από τα σύνορα με το Ισραήλ, παίρνοντας μαζί τον βαρύ οπλισμό τους.

Τα 9 σημεία-κλειδιά για την κατάπαυση του πυρός στον Λίβανο

• Οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις έχουν προθεσμία 60 ημερών για να αποσυρθούν προοδευτικά από τον νότιο Λίβανο.
• Τα μέλη τη Χεζμπολάχ υποχρεούνται επίσης να αποσυρθούν από τα νότια σύνορα του Λιβάνου με το Ισραήλ και να αναδιαταχθούν βόρεια του ποταμού Λιτάνι.
• Τα βαριά όπλα της Χεζμπολάχ πρέπει επίσης να αποσυρθούν από τη μεθόριο.
• Ο στρατός και οι δυνάμεις ασφαλείας του Λιβάνου θα αναλάβουν τον έλεγχο θέσεων του ισραηλινού στρατού και της Χεζμπολά.
• Ο Λίβανος και το Ισραήλ διατηρούν το δικαίωμα στη νόμιμη άμυνα, όπως προβλέπει το διεθνές δίκαιο.
• Ο αμερικανός στρατός θα προσφέρει τεχνική υποστήριξη στον στρατό του Λιβάνου, σε συνεργασία με τον γαλλικό.
• Στρατιωτική επιτροπή με τη συμμετοχή διαφόρων χωρών θα διαθέσει περαιτέρω υποστήριξη στον λιβανικό στρατό — εξοπλισμό, εκπαίδευση και χρηματοδότηση.
• Οι ΗΠΑ και η Γαλλία θα ενταχθούν σε τριμερή μηχανισμό που είχε δημιουργηθεί μετά τον πόλεμο του 2006 από την προσωρινή δύναμη των Ηνωμένων Εθνών στον Λίβανο (FINUL στα γαλλικά, UNIFIL στα αγγλικά), το Ισραήλ και τον Λίβανο.
• Ο μηχανισμός αυτός, στον οποίο πλέον θα προεδρεύουν οι ΗΠΑ, θα διατηρεί «απευθείας» επικοινωνία με τα διάφορα μέρη και θα επιτρέπει «κάθε φορά που διαπιστώνεται παραβίαση» της συμφωνίας, «ιδίως σοβαρή παραβίαση», να «αντιμετωπίζεται αμέσως», ώστε να αποφευχθεί κλιμάκωση.

Νετανιάχου: Γιατί θεωρεί ότι θα βγει κερδισμένος από την συμφωνία για εκεχειρία

Πριν από το οριστικό πράσινο φως της κυβέρνησής του, ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου είπε πως η διάρκεια της κατάπαυσης του πυρός θα εξαρτηθεί από το «τι θα γίνει στον Λίβανο». «Διατηρούμε πλήρη ελευθερία για προχωρήσουμε σε στρατιωτική δράση στον Λίβανο», πρόσθεσε. «Αν η Χεζμπολά παραβιάσει τη συμφωνία και αποπειραθεί να επανεξοπλιστεί, θα επιτεθούμε», απείλησε.

Η ανακοίνωση πως κλείστηκε συμφωνία έγινε ενώ το Ισραήλ σφυροκοπούσε χθες Τρίτη το κέντρο της Βηρυτού και το νότιο τμήμα της, προπύργιο της Χεζμπολάχ, σφοδρότερα παρά ποτέ αφότου άρχισε την εκστρατεία μαζικών αεροπορικών πληγμάτων εναντίον της.

Ενώ δεν έμενε ούτε μια ώρα ωσότου να τεθεί σε εφαρμογή η συμφωνία ο ισραηλινός στρατός συνέχιζε τις επιχειρήσεις του, πλήττοντας κτίριο στο κέντρο της λιβανικής πρωτεύουσας, κατόπιν διατάσσοντας κατοίκους του κεντρικού και του νότιου τμήματός του να απομακρυνθούν εσπευσμένα προτού βομβαρδίσει ενώ, από την πλευρά της, η Χεζμπολά ανακοίνωσε μετά τα μεσάνυχτα πως εξαπέλυσε μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα εφόρμησης εναντίον «νευραλγικών στρατιωτικών στόχων» στο Τελ Αβίβ και τα περίχωρά του.

Η Χεζμπολά δεν συμμετείχε άμεσα στις διαπραγματεύσεις για την κατάπαυση του πυρός, καλώντας τον πρόεδρο του κοινοβουλίου Ναμπί Μπέρι να διαπραγματευτεί εξ ονόματός της. Δεν έχει κάνει μέχρι τώρα δημόσια κανένα σχόλιο για τη συμφωνία.

Ο πόλεμος αυτός θεωρείται πως αποδυνάμωσε το κίνημα που πρόσκειται στην Τεχεράνη. Ο πρώην γενικός γραμματέας της Χασάν Νασράλα σκοτώθηκε την 27η Σεπτεμβρίου σε πολυαίμακτο ισραηλινό βομβαρδισμό σε νότια συνοικία της Βηρυτού, όπως και πολλά άλλα ανώτερα στελέχη της πολιτικοστρατιωτικής παράταξης.

Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου θεωρεί πως η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός θα επιτρέψει στον στρατό του να «εντείνει» την πίεση στη Χαμάς, εναντίον της οποίας συνεχίζεται ο καταστροφικός πόλεμος στη Λωρίδα της Γάζας για 418η ημέρα.

«Μόλις η Χεζμπολάχ τεθεί εκτός παιγνιδιού, η Χαμάς θα βρεθεί μόνη (στη Λωρίδα της Γάζας). Η πίεσή μας θα ενταθεί, και αυτό θα έχει συμβολή στην ιερή αποστολή της απελευθέρωσης των ομήρων μας», διαβεβαίωσε χθες βράδυ σε τηλεοπτικό του διάγγελμα.

Η κατάπαυση του πυρός θα επιτρέψει επίσης στο Ισραήλ να «επικεντρωθεί στην ιρανική απειλή», πρόσθεσε. Η Τεχεράνη θεωρείται ο βασικός υποστηρικτής της Χεζμπολά, της Χαμάς και άλλων κινημάτων στη Μέση Ανατολή που εναντιώνονται στο Ισραήλ. Ούτε η Ισλαμική Δημοκρατία έχει σχολιάσει δημόσια τη συμφωνία μέχρι τώρα.

Κατά τον Τζο Μπάιντεν, η συμφωνία σχεδιάστηκε ώστε να οδηγήσει στον μόνιμο τερματισμό των εχθροπραξιών μεταξύ των δυο πλευρών.

Δυνάμει της συμφωνίας, ο λιβανικός στρατός θα κληθεί να αναλάβει τον έλεγχο των παραμεθόριων ζωνών και «ό,τι απομένει από τη Χεζμπολά και άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις δεν θα επιτραπεί να απειλήσουν ξανά την ασφάλεια του Ισραήλ», είπε ο απερχόμενος Δημοκρατικός πρόεδρος.

Οι ΗΠΑ και η Γαλλία θα εγγυηθούν πως η συμφωνία θα εφαρμοστεί «εξ ολοκλήρου», ανέφεραν χθες σε κοινή ανακοίνωσή τους ο Τζο Μπάιντεν και ο γάλλος ομόλογός του Εμανουέλ Μακρόν.

«Ο τερματισμός των εχθροπραξιών» δίνει στον Λίβανο «ευκαιρία να αρχίσει, με την υποστήριξη των εταίρων του» διαδικασία «διαρκούς ανάνηψης της χώρας», είπε ο κ. Μακρόν, υποσχόμενος πως «δεν θα φεισθεί ουδεμιάς προσπάθειας» για να «συνοδεύσει» την εφαρμογή της συμφωνίας και η Γαλλία «θα συνεχίσει να κινητοποιείται» για να «στηρίξει» τον Λίβανο.

Από την πλευρά του, ο κ. Μπάιντεν διαβεβαίωσε ότι «οι άμαχοι και στις δυο πλευρές (των συνόρων) σύντομα θα μπορέσουν να επιστρέψουν με κάθε ασφάλεια στις κοινότητές τους».

Μολαταύτα, ο ισραηλινός στρατός προειδοποίησε σήμερα τους κατοίκους του νοτίου Λιβάνου να μην πλησιάζουν θέσεις του στη λιβανική επικράτεια, λίγη ώρα αφού τέθηκε σε εφαρμογή η συμφωνία. «Με την έναρξη εφαρμογής της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός και στη βάση των όρων της» οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις «παραμένουν ανεπτυγμένες σε θέσεις τους στο εσωτερικό του νοτίου Λιβάνου», ανέφερε αραβόφωνος εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού, ο Αβιχάι Αντραΐ, μέσω X. «Απαγορεύεται σ’ εσάς να κατευθυνθείτε σε χωριά όπου έχει διαταχθεί εσπευσμένη απομάκρυνση των αμάχων ή προς δυνάμεις (του Ισραήλ) στην περιοχή», πρόσθεσε.

Ο ακροδεξιός ισραηλινός υπουργός Εθνικής Ασφαλείας Ιταμάρ Μπεν Γκβιρ —που εναντιώθηκε στη συμφωνία— τόνισε πως δεν είναι ασφαλής ακόμη η επιστροφή των πολιτών της χώρας στον βορρά και ότι ο λιβανικός στρατός δεν έχει τη δυνατότητα να επικρατήσει σε ενδεχόμενη σύγκρουση με τη Χεζμπολά. «Για να φύγουμε από τον Λίβανο πρέπει να έχουμε δημιουργήσει δική μας ζώνη ασφαλείας», υποστήριξε.

Σύμφωνα με τον υπουργό Εξωτερικών του Λιβάνου, τον Αμπντάλα Μπου Χαμπίμπ, ο στρατός της χώρας του θα αναπτύξει κάπου 5.000 μέλη στην περιοχή των συνόρων καθώς θα αποσύρονται οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις και οι μαχητές της Χεζμπολά.

Από τη δική του πλευρά, στέλεχος του σιιτικού κινήματος δήλωσε στον λιβανικό τηλεοπτικό σταθμό Αλ Τζαντίντ πως η παράταξή του χαιρετίζει την επέκταση της εξουσίας του κράτους του Λιβάνου, ενώ διαβεβαίωσε πως —αντίθετα με όσα εκτιμούν αμερικανοί και ισραηλινοί αξιωματούχοι και αναλυτές— η Χεζμπολάχ θα βγει από τον πόλεμο ενισχυμένη. «Χιλιάδες θα ενταχθούν στην αντίσταση», προέβλεψε ο Χασάν Φαντλάλα, μέλος του λιβανικού κοινοβουλίου, τονίζοντας πως η ισραηλινή απαίτηση να αφοπλιστεί το κίνημα δεν θα ικανοποιηθεί.

Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ