Μελόνι, απέτυχες: Η γυναικοκτονία που αλλάζει την Ιταλία - Σκληρή κριτική στην πρωθυπουργό

Όταν η Elena Cecchettin πληροφορήθηκε ότι η αδελφή της Giulia δολοφονήθηκε από το πρώην αγόρι της, ζήτησε να παραχωρήσει συνέντευξη σε ζωντανή τηλεοπτική μετάδοση έξω από το σπίτι της οικογένειάς τους στο Βιγκονόβο, μια μικρή πόλη κοντά στη Βενετία. Στα κάγκελα της πόρτας τους ήταν στριμωγμένα άπειρα λουλούδια και σημειώματα αγάπης για τη νεαρή γυναίκα. Η κάμερα πρόλαβε την πομπή με πυρσούς και συνθήματα κατά των γυναικοκτονιών. Όμως, η Έλενα δεν αναζητούσε ούτε συμπαράσταση ούτε συμπάθεια.

«Μην κρατήσετε ενός λεπτού σιγή για την Τζούλια - κάψτε τα πάντα», είπε. «Χρειαζόμαστε μια πολιτιστική επανάσταση για να διασφαλίσουμε ότι η περίπτωση της Τζούλια θα είναι η τελευταία», δήλωσε σε εκείνη τη συνέντευξη, παγώνοντας παρουσιαστές και ρεπόρτερ. Η αδελφή της, η 22χρονη Τζούλια, στις 18 Νοεμβρίου του 2023 είχε γίνει το 105ο θύμα γυναικοκτονίας στην Ιταλία εκείνη τη χρονιά.

Το σώμα της, με περισσότερες από 70 μαχαιριές, βρέθηκε τυλιγμένο σε μαύρες πλαστικές σακούλες σε ένα χαντάκι κοντά σε μια λίμνη βόρεια της Βενετίας. Ο Filippo Turetta, ο πρώην φίλος της, ομολόγησε ότι σκότωσε τη φοιτήτρια βιοϊατρικής μηχανικής, η οποία θα αποφοιτούσε σε λίγες ημέρες, έχοντας όλη τη ζωή μπροστά της. Φρόντισε εκείνος για το αντίθετο. Μόλις την προηγούμενη Δευτέρα, φρόντισαν και οι εισαγγελείς στην Ιταλία να επιβληθεί ισόβια κάθειρξη στον Turetta για ανθρωποκτονία εκ προθέσεως, απαγωγή, περιφρόνηση νεκρού και απόκρυψη πτώματος. Η ετυμηγορία αναμένεται στις 3 Δεκεμβρίου.

Η Τζούλια θα μπορούσε να είχε παραμείνει ένα πρόσωπο πίσω από έναν αριθμό - η υπόθεσή της, όπως και οι περισσότερες άλλες γυναικοκτονίες στην Ιταλία, δικαιολογούσε μόνο λίγες στήλες στις εφημερίδες. Όμως η εύγλωττη έκκληση της Έλενα, η οποία περιελάμβανε την καταδίκη «μιας πατριαρχικής κοινωνίας βουτηγμένης στην κουλτούρα του βιασμού», συγκλόνισε την εθνική συνείδηση, προκαλώντας χιλιάδες διαμαρτυρίες σε όλη τη χώρα.

«Δεν ξέρω από πού μου ήρθε το θάρρος. Ξέρω μόνο ότι σκέφτηκα την Τζούλια και έπρεπε να χρησιμοποιήσω τη στιγμή της ορατότητας για να πω τα πράγματα όπως είναι. Υπάρχουν πάρα πολλοί άνθρωποι, νομιμοποιημένοι από μια σειρά παραγόντων στην κοινωνία, που αισθάνονται ότι έχουν δύναμη πάνω στη ζωή κάποιου άλλου», εξηγεί η αδελφή της δολοφονημένης.

Ένα χρόνο μετά, αυτό το συναίσθημα είναι ακόμα ακατέργαστο. Μετά τη Giulia, άλλες 106 γυναίκες έπεσαν νεκρές -στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων ο ύποπτος ήταν είτε νυν είτε πρώην σύντροφος. Πρόσφατα, ένα 13χρονο κορίτσι έχασε τη ζωή του πέφτοντας από το μπαλκόνι. Προέκυψε ότι την έσπρωξε ένας 15χρονος, ο οποίος και συνελήφθη.

Η κουλτούρα του βιασμού, της υποταγής, της εξουσίας κάθε χρόνο όλο και «κατεβαίνει» ηλικιακά και ταυτόχρονα διασπείρεται σα μολυσματικός ιός σε όλες τις κοινωνικές τάξεις.  

Μόλις το περασμένο Σάββατο στη Ρώμη, περισσότεροι από 150.000 άνθρωποι συμμετείχαν στην ετήσια διαμαρτυρία για τη βία κατά των γυναικών, κρατώντας πανό που προέτρεπαν: «Ας αφοπλίσουμε την πατριαρχία». Ο ματσισμός, λένε, παραμένει στην ιταλική κοινωνία.

Ο θυμός τους ενισχύεται από την ανικανότητα της ακροδεξιάς κυβέρνησης της Τζόρτζια Μελόνι να κατανοήσει πλήρως το ζήτημα, μια αποτυχία που έγινε σαφής την περασμένη εβδομάδα, όταν ο υπουργός Παιδείας, Τζουζέπε Βαλντιτάρα, υποστήριξε ότι η πατριαρχία δεν υφίσταται πλέον. Τα σχόλια έγιναν κατά τη διάρκεια της παρουσίασης στο κοινοβούλιο του «Ιδρύματος Giulia Cecchettin», το οποίο ίδρυσε ο πατέρας της δολοφονημένης κοπέλας, Gino μαζί με την αδελφή της. Ο Valditara συνέδεσε επίσης την αύξηση της σεξουαλικής βίας κατά των γυναικών με την παράτυπη μετανάστευση, με τη Μελόνι μάλιστα να συμφωνεί λίγο αργότερα μαζί του.

Η αδελφή της δολοφονημένης γυναίκας, επέκρινε τα σχόλια του υπουργού στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, γράφοντας: «Η Τζούλια σκοτώθηκε από έναν αξιοσέβαστο, λευκό Ιταλό άνδρα», ενώ παράλληλα ρώτησε: «Τι κάνει η κυβέρνηση για να αποτρέψει τη βία;».

Η Έλενα, η οποία κάνει το μεταπτυχιακό της στη μικροβιολογία στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης, χρησιμοποίησε συνεντεύξεις και την πλατφόρμα της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να προσπαθήσει να αλλάξει την αφήγηση γύρω από τις γυναικοκτονίες.

Οι γυναικοκτονίες στην Ιταλία, ένα άλυτο πρόβλημα για την κυβέρνηση της Μελόνι

Το πρωί μετά την εξαφάνιση της Τζούλια, ξύπνησε νωρίς για να τελειώσει μια εργασία που έπρεπε να κάνει εκείνη την ημέρα. Ήταν γύρω στις 8 π.μ. όταν ο αδελφός της Davide τηλεφώνησε για να ρωτήσει αν είχε νέα από την αδελφή τους, η οποία το προηγούμενο βράδυ, συνοδευόμενη από τον Turetta, είχε πάει σε εμπορικό κέντρο για να αγοράσει ένα φόρεμα για την αποφοίτησή της.

«Γνωρίζοντας ότι ήταν με την Τζούλια, είπα στον αδελφό μου να καλέσει αμέσως την αστυνομία. Είχα τρομοκρατηθεί από τον Filippo και είχα την αίσθηση ότι δεν θα την έβλεπα ποτέ ξανά», λέει τώρα.

Μια κάμερα παρακολούθησης στην άκρη του δρόμου κατέγραψε τον Turetta να χτυπάει την Τζούλια, η οποία προσπάθησε να ξεφύγει πριν αναγκαστεί να επιστρέψει στο αυτοκίνητο. Ο Turetta συνελήφθη στη Γερμανία την ίδια ημέρα που βρέθηκε το πτώμα της. Στις δικαστικές αρχές της Βενετίας, πριν από έναν μήνα, είπε ότι σχεδίαζε από καιρό να απαγάγει και να σκοτώσει τη Τζούλια, γιατί αρνιόταν πεισματικά να είναι ξανά μαζί του. Πρόσθεσε επίσης ότι σκοπευε να αυτοκτονήσει – αλλά τελικά δεν το έκανε. Όπως είπε είχε συντάξει μια λίστα με «πράγματα που έπρεπε να κάνει», μεταξύ αυτών και να σκοτώσει τη φοιτήτρια. Η σχέση τους είχε διαρκέσει περίπου ένα χρόνο πριν η Τζούλια τη διακόψει τον Αύγουστο του 2023. Η Έλενα δήλωσε στον Guardian ότι ο «έλεγχος και η χειραγώγηση» είχαν ξεκινήσει από νωρίς, με μια κρίση ζήλιας αφού η Τζούλια είπε ότι επρόκειτο να συναντήσει έναν άνδρα φίλο που γνώριζε από το λύκειο. Ποτέ στο παρελθόν δεν είχε ασκήσει σωματική βία, πρόσθεσε, αλλά όπως συμβαίνει σε πολλές περιπτώσεις γυναικοκτονίας, ο Τουρέτα δεν μπορούσε να δεχτεί ότι η σχέση είχε τελειώσει. Επίσης, από τότε συχνά απειλούσε τη νεαρή γυναίκα ότι θα αυτοκτονήσει.

«Η Τζούλια δεν ήθελε να αισθάνεται υπεύθυνη για το ότι αυτοκτόνησε εξαιτίας της, ακόμα και αν δεν θα έφταιγε εκείνη», δήλωσε η Έλενα. «Τη χειραγωγούσε και είχε την τάση να ελαχιστοποιεί το πρόβλημα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο υποτιμάται η ψυχολογική κακοποίηση - μερικές φορές το θύμα δεν αναγνωρίζει καν τον εαυτό του ως θύμα, και ως κοινωνία τείνουμε πάντα να κατηγορούμε το θύμα».

Καθώς η τραγωδία συζητιόταν στην τηλεόραση, η Έλενα, σα μην έφτανε η τραγωδία που είχε να αντιμετωπίσει, είχε να ακούει και τον κόσμο να λέει τρομακτικά πράγματα για ένα κορίτσι που δεν γνώριζε. Για ένα κορίτσι που θα μπορούσε να είναι η κόρη, η αδελφή, η φίλη του καθενός.

«Ρωτούσαν: γιατί δεν έσωσε τον εαυτό της; Από την άλλη πλευρά, ο Filippo παρουσιάστηκε ως ένα καλό παιδί που δεν θα μπορούσε ποτέ να πειράξει ούτε μύγα. Το βρήκα παράλογο όλο αυτό. Τα ερωτήματα που θα έπρεπε να είχαν τεθεί ήταν τα εξής: 'Αφού ήταν μορφωμένος άνθρωπος, πώς έφτασε σε αυτό το σημείο;"»

Ο κύριος στόχος του ιδρύματος Giulia Cecchettin ήταν να «εκπαιδεύσει [την κοινωνία] για να επιφέρει αλλαγές», δήλωσε ο πατέρας της την περασμένη εβδομάδα, καθώς «η έμφυλη βία είναι μια συλλογική αποτυχία, όχι μόνο μια ιδιωτική υπόθεση».

Η οικογένεια ζητά την εισαγωγή της σεξουαλικής και συναισθηματικής εκπαίδευσης στα σχολεία. «Πρέπει να ξεκινήσει από τα παιδιά», δήλωσε η Έλενα.

Το τρομακτικό θεσμικό κενό για τις γυναικοκτονίες παντού στον κόσμο

Από την έναρξη λειτουργίας του ιδρύματος, η οικογένεια Cecchettin έχει κατακλυστεί από τηλεφωνήματα και μηνύματα, είτε από γυναίκες, είτε από συγγενείς τους, που βρίσκονται «σε επικίνδυνες καταστάσεις».

Η Έλενα δήλωσε ότι αυτό είναι ακόμα ένα σημάδι του «τρομακτικού θεσμικού κενού», αναφέροντας επίσης τις περικοπές στη χρηματοδότηση των καταφυγίων γυναικών κατά την τελευταία δεκαετία. «Θα θέλαμε να βοηθήσουμε τους πάντες, αλλά για όνομα του Θεού, δεν έχουμε τα εργαλεία. Οι αυτοχρηματοδοτούμενοι σύλλογοι ουσιαστικά κάνουν τη δουλειά. Η κυβέρνηση δεν φαίνεται να ενδιαφέρεται αν οι γυναίκες είναι ασφαλείς και προστατευμένες».

Η Τζούλια είχε ονειρευτεί να γίνει εικονογράφος παιδικών βιβλίων. «Ήταν τόσο καλός άνθρωπος, σχεδόν απαλλαγμένος από κακία, αλλά όχι με την αφελή έννοια. Προσπαθούσε πάντα να βλέπει το καλό σε όλα και ήταν θετική για το μέλλον», είπε η Έλενα, που πιστεύει ακράδαντα στο ότι η κοινωνία κοινωνία έχει τη δύναμη να επιφέρει αλλαγές.

«Όμως όλοι πρέπει να αναλάβουμε την ευθύνη για την επίλυση των προβλημάτων, και αυτό σημαίνει να φτάσουμε σε μηδενικό αριθμό γυναικοκτονιών. Μέχρι τότε, για τη Τζούλια, κάψτε τα πάντα», καταλήγει. Για τη Τζούλια και την κάθε Τζούλια σε κάθε γωνιά του πλανήτη που υποφέρει από το ίδιο φαινόμενο.

ΠΗΓΗ: Guardian.com