4 λάθη των Δημοκρατικών που κανένα mainstream Μέσο δεν αγγίζει
Αν γκουγκλάρεις «τα λάθη της Κάμαλα Χάρις» ή «γιατί έχασε η Κάμαλα Χάρις», το τέρας του αλγόριθμου θα σου φτύσει μερικές σελίδες στα ελληνικά. Χιλιάδες στα αγγλικά. Εκατοντάδες χιλιάδες για τις παρόμοιες αναζητήσεις, τύπου «αίτια ήττας Κάμαλα Χάρις», «γιατί απέτυχε η Κάμαλα» και πάει λέγοντας.
Το ερώτημα –ίδιο αν και παραλλαγμένο– έχει απαντηθεί τεθλασμένα, συμμαζεμένα ή απλωτά, αναλόγως το (αμερικανικό) Μέσο: έφταιγε ο Μπάιντεν, που άργησε να πάρει την απόφαση να κάνει στην άκρη, έφταιγε η γκάφα της Κάμαλα Χάρις στην τηλεοπτική της συνέντευξη στο «The View», έφταιγε η ατολμία της να διαφοροποιηθεί και να δεσμευτεί για πραγματικές αλλαγές. Στο περίπου ισχύουν όλα, έχουν γραφτεί και αναλυθεί όλα, αλλά υπάρχουν και δυο τρία πράγματα που δεν τα λέμε.
Η λέξη που αρχίζει από «Φ» Το πρώτο από αυτά δεν το λέμε, γιατί η λέξη και το κίνημα και οι εκπρόσωποί του θεωρούνται αντιπαθείς, ξεβολεύουν και προκαλούν δυσφορία. Δεν το λέμε για τον ίδιο λόγο που δεν το είπε και η κυρία Κάμαλα Χάρις, χωρίς να πιστεύει ότι αυτό θα της στοίχιζε. Τι δεν λέμε; Ότι παρά το γεγονός ότι η εκστρατεία της ήταν μια από τις πιο φεμινιστικές στα χρονικά της πολιτικής ιστορίας –και όχι μόνο των ΗΠΑ–, από το στόμα της ηττημένης υποψήφιας για την προεδρία δεν βγήκε ποτέ η λέξη που αρχίζει από «φ». Άχνα.
Κατά τους πολιτικούς αναλυτές –και πριν από την ήττα–, αυτή ήταν μια σοφή απόφαση. Το 2016, η Κλίντον, που έκανε τον φεμινισμό σημαία της, έσπασε τα μούτρα της. Οπότε οι σύμβουλοι της Κάμαλα Χάρις, με όρους λανθιμικού «Κυνόδοντα», εξόρισαν τη λέξη από τις ομιλίες της. «Και τον φεμινισμό πώς θα τον λέμε;» ίσως αναρωτήθηκε η απερχόμενη αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, και ενδεχομένως να της απάντησαν: «Δεν θα τον λέμε, θα τον υλοποιούμε».
Αλλιώς, πώς να εξηγηθεί ότι το πρόγραμμα, οι ομιλίες, η ατζέντα της Κάμαλα Χάρις ήταν ο ορισμός της φεμινιστικής ατζέντας, αλλά η ίδια δεν την αποκάλεσε και δεν την προσυπέγραψε ποτέ ως τέτοια; Στο επίκεντρο της εκστρατείας της διατήρησε το «τζιζ» του δικαιώματος των γυναικών στο σώμα τους, έγινε η πρώτη εν ενεργεία αντιπρόεδρος που πάτησε στις εγκαταστάσεις του παρόχου αμβλώσεων Planned Parenthood (δεν έχει γίνει ποτέ ξανά κάτι αντίστοιχο από πολιτικό τέτοιου βεληνεκούς και αξιώματος) και ταυτόχρονα υποστήριξε πολιτικές για την παιδική πρόνοια ως βασικό τμήμα του οικονομικού της προγράμματος.
Ακόμα πιο μακριά από την έμφυλη ταυτότητα, η Κάμαλα Χάρις δεν αναφέρθηκε ποτέ (ούτε μία φορά) στο γεγονός ότι ίσως γινόταν η πρώτη γυναίκα Πρόεδρος στην ιστορία των ΗΠΑ. Εδώ οι αναλυτές –και σωστά– είχαν να παρατηρήσουν ότι, όταν απαρνιέσαι συστηματικά μια τέτοια ιστορική πιθανότητα, δεν είσαι απλώς χαμηλών τόνων ή συγκεκριμένης στρατηγικής που αποφεύγει το φθηνό μάρκετινγκ του φύλου και της φυλής. Εκείνο που πραγματικά συμβαίνει είναι ότι ούτε εσύ δεν πολυπιστεύεις αυτή την πιθανότητα.
Και ενώ οι φεμινιστικές πολιτικές είναι δημοφιλείς προς τα αριστερά, η Κάμαλα Χάρις φαίνεται πως προτεραιοποίησε την ηρεμία των απογοητευμένων δεξιών αναποφάσιστων, ελπίζοντας σε ψάρεμα ψήφων και από εκεί, αλλά μάταια. Η Κάμαλα Χάρις απομακρύνθηκε από τις πολιτικές ταυτότητας φοβούμενη τον εκνευρισμό της κεντροδεξιάς και τελικά θυσίασε ένα μεγάλο μέρος της εμπιστοσύνης της παραδοσιακής δεξαμένης ψήφων των Δημοκρατικών.
Δεν υπήρχε το «από καρδιάς» μήνυμα Και τέλος πάντων στην προεκλογική κούρσα του αιώνα υπήρχε πείνα για το αυτονόητο. Τι εννοούμε: Υπάρχουν σύμβουλοι, think tanks και συνθήματα. Υπάρχουν στρατηγικές. Όπως και στην Ελλάδα, όμως, έτσι και στις ΗΠΑ, δεν υπάρχει (ακόμη) εκείνος ο ένας πολιτικός, ο χαρισματικός, ο άνευ υποβολέα, που θα μιλήσει στον λαό από καρδιάς, χωρίς να υποπέσει σε σοβαρά ολισθήματα. Πόσο μάλλον εκείνη η μία.
Παντού στην Ευρώπη –και στην Αμερική και στην Ασία– οι γυναίκες στην κεντρική πολιτική σκηνή, οσάκις ακούμπησαν υψηλά αξιώματα, κατόπιν κατέπεσαν ή ως ανεπαρκείς ή ως θύματα του πολιτικού Tetris. Συνέβη με την Τερέζα Μέι και με τη Λιζ Τρας στη Βρετανία. Συνέβη με την Ελιζαμπέτ Μπορν στη Γαλλία. Η Μελόνι τα καταφέρνει στην Ιταλία ως γνήσια κόρη του πατριαρχικού συστήματος. Στην Αμερική πάλι, γυναίκα, biracial, Δημοκρατική, σε αυτή τη χρονική συγκυρία; Με όλους αυτούς τους διασταυρούμενους ρατσισμούς; Το στοίχημα έμοιαζε χαμένο από πολύ νωρίς.
Και για να κάνουμε και μια σύνδεση με τα προηγούμενα: δύο φορές χαμένο, όταν η υποψήφια των Δημοκρατικών αποφάσισε να ακούσει τους συμβούλους και να χώσει τόσο την έμφυλη όσο και τη φυλετική της ταυτότητα κάτω από το χαλί, για να μην πουν ότι εκμεταλλεύεται αυτά τα δύο. Την ίδια στιγμή, ο καταδικασμένος για 34 κακουργήματα αντίπαλός της έκανε περίπατο, έχοντας ως σημαία του, φόρα παρτίδα, όλα του τα χυδαία ελαττώματα, σχεδόν κομπάζοντας. Ηρωοποιήθηκε και λόγω της απόπειρας δολοφονίας εναντίον του και την ίδια εκείνη ημέρα ξεκλείδωσε άλλη μια σούπερ δύναμη: αυτήν του άτρωτου A-male, που απευθύνεται σε όλους τους άντρες, ανεξαιρέτως ηλικίας, εισοδήματος, μορφωτικού επιπέδου, εθνικότητας (σε περίπτωση που υπάρχουν απορίες γιατί οι ισπανόφωνοι και οι μαύροι φήφισαν τον Νο1 διώκτη τους).
Ό,τι θα μπορούσε να καταστρέψει οποιονδήποτε άλλο πολιτικό, ο Τραμπ το μετέτρεψε σε τηλεβόα που θα προσέλκυε την ανδρική ψήφο. Την ψήφο όλων εκείνων των περιφρονημένων, χρεωμένων, άνεργων ή κακοπληρωμένων Αμερικανών, αλλά και των άλλων, των καλοστεκούμενων, που έχουν τον τρόπο τους και θέλουν κι άλλα από τη Γη του (καπιταλιστικού) Ονείρου. Μιλούσε από καρδιάς (κι ας ξεστόμιζε επικίνδυνες ανοησίες), έγραφε στα παλαιότερα των υποδημάτων του τις συμβουλές για λιγότερη αμετροέπεια, έκανε του κεφαλιού του, ήταν κάποιος με τον οποίο μπορούσε να ταυτιστεί και ο εύπορος Αμερικανός και ο μέσος συντηρητικός Χιλμπίλης και ο φτωχοδιάβολος που είχε διάφορες μικροκαταδίκες στην πλάτη. Νίκη combo, με λίγα λόγια.
Το αριστερό ηθικό πλεονέκτημα ως βαρίδι Όσο οι Δημοκρατικοί αντιμετώπιζαν το πρόβλημα που αντιμετωπίζει παντού στον κόσμο η αριστερά –αυτό του ηθικού πλεονεκτήματος, του αφηγήματος ότι οι αριστεροί είναι πάντα, ο κόσμος να χαλάσει, «ηθικά ανώτεροι» και πολιτικώς ορθοί– ο Τραμπ εξευτέλιζε τη woke ατζέντα, παρασύροντας στον παρακμιακό πολιτικό του λόγο και την άτεγκτη Κάμαλα Χάρις. Τη μέρα που εκείνη αποφάσισε να του απαντήσει στη γλώσσα που καταλαβαίνει, τη μέρα που ο πειρασμός των εντυπώσεων την έπεισε να απαντήσει με ύβρεις στο «ηλίθια» που ξεστόμισε ο αντίπαλός της δεν είχε νικήσει ο Τραμπ. Είχε, όμως, χάσει η ίδια.
Χρέη πολλά, (αυτο)κριτική καμία Έχοντας απαρνηθεί όλα τα πλεονεκτήματα των οποίων θα μπορούσε να κάνει χρήση, η Κάμαλα Χάρις έμεινε να πολεμά «με τα εργαλεία του αφέντη» –κατά Audre Lorde–, που όμως «δεν μπορούν να καταστρέψουν το σπίτι του αφέντη». Χωρίς την ασπίδα των ταυτοτήτων, με πολλή θεωρία και προειδοποιήσεις, αλλά και με πολλή σπατάλη που ήδη τη χρεώνονται οι επιτελάρχισσες της καμπάνιας της (η Jen O’Malley Dillon και η Dana Rosenzweig) έδωσε πάτημα για λαϊκισμούς του τύπου «αυτή ξοδεύει τα λεφτά μας σε συναυλίες κι εσείς ψάχνετε για το μεροκάματο».
Σύμφωνα με δημοσιεύματα του «Politico» την Πέμπτη, παρά το γεγονός ότι συγκεντρώθηκαν τεράστια ποσά, η εκστρατεία των 107 ημερών της Κάμαλα Χάρις κατέληξε με χρέη τουλάχιστον 20 εκατομμυρίων δολαρίων. Οι συναυλίες αστέρων των τελευταίων ημερών, αντί να βοηθήσουν, καταπόντισαν το ήδη χαμένο στοίχημα. Οι σελίδες δωρεών εξακολουθούν να είναι ενεργές, με στόχο τη δημιουργία κεφαλαίων μετά τις εκλογές για την κάλυψη του ελλείμματος. Αλλά αυτό κι αν είναι μια ήττα από μόνη της.
Και κάπως έτσι, άλλη μια ικανή γυναίκα έγινε πληγωμένο action figure στο ράφι του κάθε Χιλμπίλη*. Ναι, φυσικά και υπήρξε θύμα της «γυάλινης οροφής», αλλά και θύμα της δικής της διαχείρισης. Και, για μία φορά, θα ήταν σπουδαίο να υπάρξει κριτική, αυτοκριτική και ανασύνταξη της γυναικείας δύναμης για την επόμενη αναμέτρηση. Έτσι κι αλλιώς, χρόνος –ειδικά για αυτοκριτική– υπάρχει, καθώς η επόμενη αναμέτρηση θα αργήσει. Εκτός κι αν η αυτοκαταστροφική περίπτωση Τραμπ καταφέρει το αντίθετο.
*Χιλμπίλης (Hillbilly): κατά κυριολεξία, ο «άνθρωπος των λόφων». Ωστόσο, στην αμερικανική καθομιλουμένη περιγράφει με περιφρόνηση τα «άξεστα χωριατόπαιδα» των αγροτικών περιοχών των ΗΠΑ, τα «λευκά σκουπίδια», τους απόκληρους πολιτειών όπως το Κεντάκι και το Οχάιο. Ο όρος χρησιμοποιήθηκε –και καθιερώθηκε και εκτός ΗΠΑ– από τον Τζέι Ντι Βανς στο βιβλίο του «Το τραγούδι του Χιλμπίλη», το οποίο έγινε και ταινία. Ο δε Τζέι Ντι Βανς, από πολέμιος του Τραμπ, σύντομα θα γίνει... αντιπρόεδρός του.
21°
