Κοσμος

Το «θερμοκήπιο λαϊκισμού» της Φλόριντα και οι νέοι ηγέτες της Ουάσινγκτον

Σιδηρά πυγμή και αγοραίο ύφος στον Λευκό Οίκο του Ντόναλντ Τραμπ

Νίκος Γεωργιάδης
ΤΕΥΧΟΣ 936
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Οι πρώτες επιλογές σε πρόσωπα του Τραμπ είναι ενδεικτικές ως προς τον πολιτικό, ιδεολογικό, γεωοικονομικό προσανατολισμό της κυβέρνησης των ΗΠΑ

Μια βαθιά απομονωμένη, συνδρομική και ρεβανσιστική Αμερική κατάφερε μέσα σε δέκα χρόνια να διεκδικήσει και τελικά να αναλάβει τη διακυβέρνηση της ισχυρότερης χώρας του πλανήτη.

Χολωμένη από τη φτωχοποίησή της, πικραμένη από την αδιαφορία των ελίτ για την τύχη της, αποσβολωμένη από τον εξοστρακισμό της από τα κέντρα λήψης αποφάσεων, αυτή η Αμερική βρήκε καταφύγιο σε ό,τι πιο ακραίο, βαθιά συντηρητικό, επικίνδυνα εκδικητικό και, κυρίως, συνειδητά αμόρφωτο, τόσο που να αμφισβητεί όλες τις αξίες που την ανάδειξαν ως φυτώριο αλλά και προστάτη της ελεύθερης σκέψης. Αυτή η Αμερική συμβίωνε πάντα με την άλλη, την προοδευτική, αυτήν της ανακάλυψης νέων δρόμων δημιουργίας, νέων επαναστατικών τεχνικών, νέων οριζόντων επιστημονικής έρευνας. Η δεύτερη όμως κούρασε, εξάντλησε το κοινωνικό οξυγόνο από το οποίο ρουφούσε τη δύναμή της.

Η άλλη, η κρυφή, η δυσαρεστημένη, η ποικιλοτρόπως αγανακτισμένη, αυτή του μακαρθισμού και παλαιότερα των βάρβαρων προτεσταντικών καταβολών, του κυνηγιού μαγισσών, του απόλυτα αχαλίνωτου Far West, αυτή η Αμερική τελικά ανέτρεψε μια ολόκληρη ιστορική περίοδο κεκτημένων και ανέλαβε την καθοδήγηση μιας βαθιά διχασμένης και κατά φαινόμενα προβληματικής κοινωνίας.

Ο Ντόναλντ Τραμπ είναι μια τόσο ακραία μετριότητα, ώστε να παραπέμπει σε φυσιογνωμίες που κατά καιρούς ανέλαβαν τα ηνία του κόσμου για να τον οδηγήσουν στην καταστροφή. Σε τέτοιες ιστορικές συγκυρίες αναδεικνύονται αυτές οι μετριότητες, και ο λόγος είναι απλός: η μετριότητά τους δεν απειλεί, αλλά, αντιθέτως, κολακεύει τις μάζες, οι οποίες εναποθέτουν τις τύχες τους στον επιθετικό λαϊκισμό. Η ανθρωπότητα, από τα πρώτα εικοσιτετράωρα της νέας περιόδου Τραμπ, άρχισε να αντιλαμβάνεται την ευρύτητα των επερχόμενων αλλαγών, αλλά, φευ, είναι ακόμη πολύ νωρίς για να αντιληφθεί ο κόσμος και τις επιπτώσεις.

Ο Ίλον Μασκ, ο επιτήδειος κομιστής των νέων τεχνολογιών, κατάφερε να αυξήσει την κολοσσιαία περιουσία του κατά 32 δισεκατομμύρια δολάρια μέσα σε 48 ώρες. Όνειρό του η εφαρμογή αυτών των τεχνολογιών στον Πόλεμο των Άστρων. Αυτός είναι ο «βαθύτατος πολιτικός λόγος» για τον οποίο προσχώρησε στο κίνημα MAGA (Make America Great Again); Άλλωστε, έστω και με καθυστέρηση, ο Bezos της Amazon φρόντισε να «υποβάλει τα σέβη του» στην επερχόμενη νέα τάξη πραγμάτων, εγκαταλείποντας το ήδη καταδικασμένο να βυθιστεί καράβι των Δημοκρατικών. Λένε πως οι αρουραίοι είναι οι πρώτοι που εγκαταλείπουν το σκάφος. Τους ακολουθούν οι μεγιστάνες της Γουόλ Στριτ.

Οι πρώτες επιλογές σε πρόσωπα του Ντόναλντ Τραμπ είναι απολύτως ενδεικτικές ως προς τον πολιτικό, ιδεολογικό και γεωοικονομικό προσανατολισμό της κυβέρνησης των ΗΠΑ.

Οι πρώτες επιλογές σε πρόσωπα στην νέα κυβέρνηση Τραμπ

Ο Τομ Χόμαν, συνταξιούχος, πρώην στέλεχος της Υπηρεσίας Συνόρων, ακραία ακροδεξιός, που υπηρετεί το δόγμα ότι οι μετανάστες είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος ασφαλείας μετά την 11η Σεπτεμβρίου, ανέλαβε καθήκοντα «τσάρου των συνόρων». Είναι αυτός που θα εφαρμόσει την επιχείρηση μαζικών απελάσεων. Το πρώτο κύμα αφορά όσους δεν διαθέτουν χαρτιά. Ο αριθμός τους ανέρχεται σε 400.000 άτομα. Σε αυτούς θα προστεθούν και 12.000 μετανάστες που εκτίουν ποινές. Το σύνολο των ανθρώπων που άμεσα ή έμμεσα απειλούνται ανέρχεται σε 12 εκατομμύρια.

Ο Μάικλ Βαλς, πρώην συνταγματάρχης της Εθνοφρουράς από τη Φλόριντα, θα αναλάβει καθήκοντα συμβούλου Ασφαλείας του Λευκού Οίκου. Προσέξτε: πρώην συνταγματάρχης, δηλαδή καραβανάς, ούτε του West Point δηλαδή. Οι θέσεις του έναντι των «εχθρών» της Αμερικής είναι ακραία επιθετικές. Ιδιαίτερα όσον αφορά την Κίνα και το Ιράν.

Υπουργός Εξωτερικών θα αναλάβει ο Μάρκο Ρούμπιο. Με γονείς πρόσφυγες από την Κούβα, ο Ρούμπιο είναι κλασικό δείγμα Κουβανού δεύτερης γενιάς, ενσαρκώνοντας ό,τι πιο ακραία αντικομμουνιστικό και αντιπροοδευτικό. Οι θέσεις του έναντι της Κίνας, της Κούβας, της Βενεζουέλας, της Ρωσίας και του Ιράν θεωρούνται από τις πλέον επιθετικές. Εκφράζει όλη την πίκρα και την απογοήτευση εκείνης της γενιάς των Κουβανών προσφύγων που γεύτηκαν την ήττα και την καταφρόνια μετά την αποτυχημένη επιχείρηση της CIA στον Κόλπο των Χοίρων. Η γενιά αυτή μεγάλωσε με το απωθημένο της εκδίκησης. Ο Ρούμπιο είναι και αυτός από τη Φλόριντα. Τα πολιτικά του ίχνη εντοπίζονται στο περίφημο Tea Party, τον ιδεολογικό προθάλαμο του τραμπισμού, που λειτούργησε ως κράχτης.

Τέλος, στον ΟΗΕ ο Ντόναλντ Τραμπ στέλνει την Ελίζ Στεφάνικ, από τη Νέα Υόρκη αυτή, διαπιστωμένων σκληρών θέσεων έναντι των εν δυνάμει αντιπάλων της Αμερικής.

Σε αυτές τις επιλογές θα πρέπει να προστεθούν η τοποθέτηση του Ίλον Μασκ ως επιτηρητή και συντονιστή του κυβερνητικού έργου, και του Ρόμπερτ Κένεντι Τζούνιορ, αυτού του τελειωμένου ψεκασμένου αναλφάβητου, ως υπεύθυνου του Τομέα Υγείας και Πρόνοιας (αφ’ ύψηλού προϊσταμένου του υπουργού Υγείας).

Ο καμβάς λοιπόν συμπληρώνεται με άτομα της απολύτου εμπιστοσύνης του Τραμπ, επιλεγμένα από τον σκληρό πυρήνα της Φλόριντα, του ακροδεξιού προπύργιου του τραμπισμού, και από προσωπικότητες που αποδεδειγμένα υπηρέτησαν με συνέπεια από το 2016 την πολιτική πορεία του νέου προέδρου των ΗΠΑ. Δεν χωρά αμφιβολία πως άτομα που διατήρησαν κάποια διακριτικότητα ή αποστάσεις από τη μέινστριμ στρατηγική του Ντόναλντ Τραμπ εξοστρακίστηκαν από τη σημερινή νέα τάξη πραγμάτων. Πρόσωπα όπως ο Πομπέο απορρίπτονται από την πρώτη επιλογή και ενδεχομένως να «τοποθετηθούν» σε κάποια θέση ως «επιλαχόντες» ή σε κάποια πρεσβεία, ώστε να μην υπάρχουν πυρήνες όχλησης και δυσαρέσκειας στο κυβερνητικό στρατόπεδο.

Η ιδεολογική ομοιομορφία και ομοιογένεια που αποπνέουν όλες αυτές οι πρώτες επιλογές του Τραμπ οδηγεί στο ασφαλές συμπέρασμα πως αυτή τη φορά ο Λευκός Οίκος θα διοικείται με σιδηρά πυγμή και αγοραία διάθεση. Είναι ενδεικτική η ανάρτηση του Ντον Τζούνιορ, γιου του Ντόναλντ Τραμπ, στο διαδίκτυο. «Σε 38 ημέρες θα σου κοπεί το επίδομα», γράφει ο νεαρός γόνος απευθυνόμενος στον Ζελένσκι. Η λέξη «επίδομα» παραπέμπει στην αμερικανική βοήθεια προς την Ουκρανία. Είναι χαρακτηριστική η χυδαιότητα του ύφους, αλλά και ο διάχυτος νεποτισμός του νεαρού Τραμπ. Όλα τα παραπάνω είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου.

Ο Ντόναλντ Τραμπ οφείλει την αναρρίχησή του στα σκαλοπάτια της εξουσίας στη σαρωτική φτωχοποίηση των Αμερικανών από την κρίση των τραπεζών του 2008 και τη διαχείριση αυτής της κρίσης από τον πρόεδρο Ομπάμα. Είναι εκείνες οι επιλογές που καθόρισαν αργότερα την ευρύτητα της αγανάκτησης και της δυσαρέσκειας των μεσαίων στρωμάτων, τα οποία απώλεσαν το βασικό στοιχείο που συμβόλιζε την ευμάρειά τους. Το real estate τους, το κεραμίδι τους και τον λογαριασμό τους στην τράπεζα, ο οποίος με την κρίση, την ακρίβεια και τον διαρκή πληθωρισμό, εξαϋλώθηκε.

Οι αναμενόμενες επιθετικές επιλογές για την αμερικανική οικονομία αλλά και γενικότερα –όπως η τερατώδης αύξηση δασμών στα κινεζικά προϊόντα και η μεγάλη αύξηση φόρου στα ευρωπαϊκά, ή ακόμη και η μαζική απέλαση φθηνών εργατικών χεριών, των Λατίνων μεταναστών, οι οποίοι εργάζονται σε τομείς που ο Αμερικανός πολίτης δεν προτιμά, όπως είναι η γεωργία επί παραδείγματι– σε πρώτη φάση ενδεχομένως θα επιδεινώσουν την οικονομική κατάσταση στη χώρα.

Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει κάθε λόγο να ικανοποιήσει τους ψηφοφόρους του το συντομότερο δυνατό, διότι ο ίδιος ο λαϊκισμός που υπηρετεί ως πρόεδρός τους είναι αδηφάγος και ανυπόμονος και… εκδικητικός. Άλλωστε ο νέος πρόεδρος το 2028 θα είναι 83 ετών και θα αντιμετωπίζει το λεγόμενο «σύνδρομο Μπάιντεν». Κάποιος από τους ιέρακες του λαϊκισμού θα του τραβήξει τότε το χαλί κάτω απ’ τα πόδια.