Κοσμος

Τι είναι το φαινόμενο gota fria που προκάλεσε τις φονικές πλημμύρες στην Ισπανία

Το καιρικό φαινόμενο που αφήνει πίσω του τουλάχιστον 95 νεκρούς

Καταστροφές σε υποδομές στην Ισπανία μετά τις φονικές πλημμύρες — Τι είναι το φαινόμενο gota fria που προκάλεσε τις φονικές πλημμύρες στην Ισπανία © EPA / MANUEL BRUQUE

31.10.2024, 08:20 UPD 31.10.2024, 08:22
Newsroom
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Eπιλογές

Κοσμος Στεπάν Μαχσμά: Ζητάμε ένα «Ελληνικό Σπίτι» στο Κίεβο

Λουκάς Βελιδάκης

Βιβλιο Πρωτοεμφανιζόμενοι συγγραφείς: Πόσο εύκολα εκδίδεται σήμερα ένας νέος συγγραφέας;

Γιάννης Χ. Παπαδόπουλος

Aphrodite's Child: Το άλμπουμ 666 – The Apocalypse Of John επανεκδίδεται και κυκλοφορεί στις 8 Νοεμβρίου - Τι θα περιλαμβάνει η ειδική έκδοση

Μουσικη Aphrodite's Child: Επανέκδοση για το «666», υπό το «βλέμμα» του Βαγγέλη Παπαθανασίου

Μπάμπης Καλογιάννης

Φονικές πλημμύρες στην Ισπανία: Τι είναι το φαινόμενο gota fria - Το καιρικό φαινόμενο που αφήνει πίσω του τουλάχιστον 95 νεκρούς

Μία από τις φονικότερες πλημμύρες που έχουν πλήξει την Ισπανία τα τελευταία 30 χρόνια, έπληξε τη Βαλένθια και άλλες περιοχές της χώρας, αφήνοντας πίσω τουλάχιστον 95 νεκρούς και αγνοούμενους.

Οι φονικές πλημμύρες στην Ισπανία προκλήθηκαν από καταστροφικό καιρικό φαινόμενο στο οποίο ο ψυχρός και θερμός αέρας συναντώνται και δημιουργούν ισχυρά σύννεφα βροχής, ένα μοτίβο που πιστεύεται ότι εμφανίζεται συχνότερα λόγω της κλιματικής αλλαγής. Το φαινόμενο είναι γνωστό τοπικά ως DANA, ένα ισπανικό ακρωνύμιο για το απομονωμένο κοίλωμα σε μεγάλο υψόμετρο, και σε αντίθεση με τις κοινές καταιγίδες ή θύελλες, μπορεί να σχηματιστεί ανεξάρτητα από πολικά ή υποτροπικά ρεύματα αερίων μαζών.

Το καιρικό φαινόμενο που έπληξε την Ισπανία

Συγκεκριμένα, όταν ψυχρός αέρας πνέει πάνω από τα ζεστά νερά της Μεσογείου, προκαλεί την άνοδο θερμότερου αέρα γρήγορα και τον σχηματισμό πυκνών σύννεφων, γεμάτων νερό, που μπορούν να παραμείνουν στην ίδια περιοχή για πολλές ώρες, αυξάνοντας τις καταστροφικές τους δυνατότητες. Το φαινόμενο προκαλεί ορισμένες φορές έντονη χαλαζόπτωση και ανεμοστρόβιλους όπως φάνηκε αυτή την εβδομάδα, λένε μετεωρολόγοι. Η ανατολική και η νότια Ισπανία είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες στο φαινόμενο λόγω της θέσης τους μεταξύ Ατλαντικού Ωκεανού και Μεσογείου. Ζεστές, υγρές αέριες μάζες και ψυχρές μάζες συναντώνται σε μια περιοχή όπου τα βουνά ευνοούν τον σχηματισμό σύννεφων καταιγίδας και βροχοπτώσεων.

Το DANA αυτής της εβδομάδας ήταν μία από τις τρεις πιο έντονες τέτοιες καταιγίδες τον περασμένο αιώνα στην περιοχή της Βαλένθια, δήλωσε ο Ρούμπεν ντελ Κάμπο, εκπρόσωπος της εθνικής μετεωρολογικής υπηρεσίας Aemet. «Οι προβλέψεις ήταν σύμφωνες με αυτό που συνέβη. Αλλά σε μια περιοχή μεταξύ Ουτιέλ και Τσίβα στην επαρχία της Βαλένθια, η βροχόπτωση ξεπέρασε τα 300 λίτρα ανά τετραγωνικό μέτρο. Σε αυτήν την περιοχή, τα συστήματα καταιγίδων σχηματίστηκαν και αναδημιουργούνταν συνεχώς», εξήγησε.

Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι θα χρειαστεί χρόνος για να αναλυθούν όλα τα δεδομένα για να διαπιστωθεί εάν το συγκεκριμένο DANA προκλήθηκε από την κλιματική αλλαγή, οι περισσότεροι συμφωνούν ότι η αύξηση της θερμοκρασίας στη Μεσόγειο και οι θερμότερες και υγρότερες ατμοσφαιρικές συνθήκες συμβάλλουν στη δημιουργία συχνότερων ακραίων επεισοδίων.

«Δεν μπορούμε να πούμε τίποτα στο πόδι, εκτός από το ότι στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής, αυτού του είδους τα γεγονότα θα είναι πιο συχνά και πιο έντονα», δήλωσε ο Ισπανός μετεωρολόγος και ερευνητής δρ Ερνέστο Ροντρίγκεθ Καμίνο.

Τι είναι η gota fria

Πριν επινοηθεί ο όρος DANA στις αρχές της δεκαετίας του 2000, κάθε δυνατή βροχόπτωση το φθινόπωρο, χαρακτηριστικό του μεσογειακού κλίματος, συνηθιζόταν η δημοφιλής ονομασία «gota fria» (ψυχρή σταγόνα) στην Ισπανία και σε μέρη της Γαλλίας. Ο όρος εξακολουθεί να χρησιμοποιείται ευρέως στην καθομιλουμένη. Η προέλευσή του χρονολογείται από το 1886 όταν Γερμανοί επιστήμονες εισήγαγαν την ιδέα του «kaltlufttropfen», ή σταγόνα ψυχρού αέρα, για να περιγράψουν την αναταραχή σε μεγάλο υψόμετρο αλλά χωρίς εμφανή αντανάκλαση στην επιφάνεια.

Η Aemet λέει ότι η έννοια των ψυχρών σταγόνων είναι ξεπερασμένη και ορίζει το DANA ως ένα κλειστό κοίλωμα σε μεγάλο υψόμετρο που έχει απομονωθεί και διαχωριστεί από έναν συσχετιζόμενο αεροχείμαρρο. Η Aemet λέει ότι τα DANA ορισμένες φορές παραμένουν στάσιμα ή ακόμη και κινούνται προς τα πίσω, από την ανατολή προς τη δύση.