Γιατί το Ισραήλ απαγορεύει τις δραστηριότητες της UNRWA

Το ισραηλινό κοινοβούλιο ενέκρινε χθες Δευτέρα νόμους που απαγορεύουν κάθε δραστηριότητα στο Ισραήλ της υπηρεσίας των Ηνωμένων Εθνών για τους παλαιστίνιους πρόσφυγες (UNRWA), προκαλώντας διεθνή κατακραυγή, με φόντο τις διαπραγματεύσεις που ξανάρχισαν για την απελευθέρωση των ομήρων που συνεχίζουν να κρατούνται στη Λωρίδα της Γάζας.

Πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες καταδίκασαν την απαγόρευση αυτή, όπως και ο ίδιος ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών και υπηρεσίες του όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, καθώς η UNRWA είναι νευραλγικής σημασίας παράγοντας ως προς τις ανθρωπιστικές επιχειρήσεις στη Λωρίδα της Γάζας, τον παλαιστινιακό θύλακο υπό πολιορκία που έχει υποστεί πελώρια καταστροφή, έπειτα από έναν και πλέον χρόνο πολέμου ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς.

Το Ισραήλ, για το οποίο η υπηρεσία ήταν μαύρο πρόβατο εδώ και πολύ καιρό, έχει κατηγορήσει υπαλλήλους της UNRWA πως συμμετείχαν στην αιματηρή επίθεση που εξαπολύθηκε εναντίον νότιων τομέων της επικράτειάς του από τη Χαμάς την 7η Οκτωβρίου 2023, το έναυσμα του —συνεχιζόμενου για 389η ημέρα— πολέμου.

Παρά την εναντίωση του βασικού συμμάχου της χώρας, των ΗΠΑ, και την προειδοποίηση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, Κνέσετ ενέκρινε, με συντριπτική πλειοψηφία (92 ψήφοι υπέρ, 10 κατά) το κείμενο που απαγορεύει «τις δραστηριότητες της στο ισραηλινό έδαφος», συμπεριλαμβανομένης της ανατολικής Ιερουσαλήμ, του τομέα της ιερής πόλης που καταλήφθηκε από το Ισραήλ το 1967 και προσαρτήθηκε αργότερα.

Δεύτερο κείμενο, που εγκρίθηκε επίσης με μεγάλη πλειοψηφία (89-7), απαγορεύει σε ισραηλινούς δημόσιους λειτουργούς να συνεργάζονται με την UNRWA ή υπαλλήλους της, κάτι που θα δυσκολέψει σε καθοριστικό βαθμό τη δραστηριότητα της υπηρεσίας, καθώς το Ισραήλ ελέγχει αυστηρά όλες τις εισόδους για τα φορτία ανθρωπιστικής βοήθειας με προορισμό τη Λωρίδα της Γάζας.

Οι δύο νόμοι θα τεθούν σε ισχύ 90 ημέρες μετά την υιοθέτησή τους, σύμφωνα με την Κνέσετ.

«Υπάρχει βαθιά σύνδεση ανάμεσα στην τρομοκρατική οργάνωση (σ.σ. τη Χαμάς) και την UNRWA και το Ισραήλ δεν μπορεί να το ανεχθεί» αυτό, δήλωσε ο Γιούλι Εντελστάιν, εκ των εισηγητών των νόμων.

Τι είναι η UNRWA και γιατί προκαλεί ανησυχία η απαγόρευσή της από το Ισραήλ

Η UNRWA, που δημιουργήθηκε με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ το 1949, διαχειρίζεται ιδίως τα κέντρα υγείας στη Λωρίδα της Γάζας και στη Δυτική Όχθη. Καθώς παρέχει καταφύγιο, τροφή και βασικές ιατρικές υπηρεσίες, θεωρείται η «σπονδυλική στήλη» της διεθνούς βοήθειας στη Λωρίδα της Γάζας, που έχει βρεθεί αντιμέτωπη με ανθρωπιστική καταστροφή.

Ο επικεφαλής της UNRWA, ο Φιλίπ Λαζαρινί, καταδίκασε την απαγόρευση, που «δημιουργεί επικίνδυνο προηγούμενο» και θα «επιδεινώσει τα δεινά των Παλαιστινίων».

Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες εξέφρασε τη «βαθιά ανησυχία» του για τους δυο νόμους, οι οποίοι, «αν εφαρμοστούν, πιθανόν θα εμποδίσουν την UNRWA να συνεχίσει το απαραίτητο έργο της», με «καταστροφικές συνέπειες». «Δεν υπάρχει εναλλακτική στην UNRWA», επέμεινε, καλώντας το Ισραήλ να «ενεργήσει συμμορφούμενο προς τις υποχρεώσεις του δυνάμει του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών».

Ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου διαβεβαίωσε ότι το Ισραήλ είναι «έτοιμο» να «συνεργαστεί με διεθνείς εταίρους (του)» για να συνεχίσει να «διευκολύνει» τις παραδόσεις «ανθρωπιστικής βοήθειας στη Λωρίδα της Γάζας κατά τρόπο που δεν θα απειλεί την ασφάλειά (του)».

Ήδη προτού διεξαχθεί η ψηφοφορία, οι ΗΠΑ δήλωσαν «πολύ ανήσυχες» και «παρότρυναν την κυβέρνηση να μην εγκρίνει» το κείμενο. Ο επικεφαλής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), ο Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεέσους, κατήγγειλε την «αφόρητη» απόφαση που θα έχει «καταστροφικές συνέπειες».

Την ανησυχία και την καταδίκη τους εξέφρασαν η Βρετανία, η Γερμανία, αλλά και η Ιρλανδία, η Νορβηγία, η Σλοβενία και η Ισπανία, χαρακτηρίζοντας «αναντικατάστατο» το έργο της UNRWA.

Από παλαιστινιακής πλευράς, η Χαμάς έκανε λόγο για νέα «σιωνιστική επίθεση», ενώ ο Παλαιστινιακός Ισλαμικός Τζιχάντ, οργάνωση-σύμμαχος της, κατήγγειλε την «κλιμάκωση στη γενοκτονία» των Παλαιστινίων. Και η προεδρία της Παλαιστινιακής Αρχής έκρινε πως ο νόμος επιβεβαιώνει «τη μεταμόρφωση του Ισραήλ σε φασιστικό κράτος».

Τι θα γίνει τελικά με την απελευθέρωση των ομήρων

Με αυτό το υπόβαθρο έντασης, καθώς ο πόλεμος του Ισραήλ εναντίον της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας και εναντίον της Χεζμπολά στον Λίβανο συνεχίζεται, η ισραηλινή κυβέρνηση ανακοίνωσε χθες πως έγιναν συζητήσεις με ξένους μεσολαβητές στο Κατάρ για νέο «πλαίσιο» στις συνομιλίες για την απελευθέρωση των ομήρων που συνεχίζουν να κρατούνται στον παλαιστινιακό θύλακο.

Ο επικεφαλής της Μοσάντ, της ισραηλινής κατασκοπείας, ο Δαυίδ Μπαρνέα, συναντήθηκε με τον διευθυντής της CIA Μπιλ Μπερνς και τον πρωθυπουργό του Κατάρ, για να συζητηθεί το «νέο πλαίσιο», σύμφωνα με τις υπηρεσίες του κ. Νετανιάχου, που διαβεβαίωσαν πως οι συνομιλίες «θα συνεχιστούν τις επόμενες ημέρες ανάμεσα στους μεσολαβητές και τη Χαμάς».

Την προηγουμένη, ο αιγύπτιος πρόεδρος Άμπντελ Φάταχ αλ Σίσι, η χώρα του οποίου συγκαταλέγεται στους μεσολαβητές, πρότεινε διήμερη κατάπαυση του πυρός, κατά τη διάρκεια της οποίας θα ανταλλαχτούν τέσσερις ισραηλινοί όμηροι με παλαιστίνιους κρατούμενους σε φυλακές του Ισραήλ.

Η κατάπαυση του πυρός θα ακολουθηθεί σε λιγότερες από «δέκα ημέρες» από διαπραγματεύσεις για «πλήρη εκεχειρία και την είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας».

Ο κ. Νετανιάχου «δεν έχει λάβει» την πρόταση αυτή και «αν υποβαλλόταν τέτοια πρόταση ο πρωθυπουργός θα την αποδεχόταν αμέσως», διαβεβαίωσε χθες βράδυ εκπρόσωπός του.

Τι πρότεινε ο διευθυντής της CIA για τη Γάζα

Σύμφωνα με ρεπορτάζ του αμερικανικού ειδησεογραφικού ιστότοπου Axios, ο οποίος επικαλέστηκε τρεις πηγές του προσκείμενες στην ισραηλινή κυβέρνηση, ο διευθυντής της CIA Μπερνς φέρεται να πρότεινε από την πλευρά του συμφωνία η οποία προβλέπει κατάπαυση του πυρός ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς για 28 ημέρες, την απελευθέρωση τουλάχιστον οκτώ ομήρων —γυναικών ή ανδρών άνω των 50— που κρατά το παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα και παράλληλα δεκάδων Παλαιστινίων.

«Πρέπει να σταματήσουμε αυτόν τον πόλεμο», επέμεινε από την πλευρά του ο απερχόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν χθες.

Αφού το Ισραήλ έπληξε το Σάββατο στρατιωτικούς στόχους στο Ιράν, χώρα που υποστηρίζει και χρηματοδοτεί τη Χαμάς και τη Χεζμπολά, ο ισραηλινός υπουργός Άμυνας Γιοάβ Γκάλαντ υποστήριξε ότι οι επιδρομές αυτές «άλλαξαν την ισορροπία δυνάμεων» καθώς ο «εχθρός» είναι πλέον «αποδυναμωμένος».

Το Ιράν απείλησε χθες το Ισραήλ πως θα υποστεί «αφάνταστες» συνέπειες μετά τα πλήγματά του σε αντίποινα για την εκτόξευση κάπου 200 πυραύλων από την Ισλαμική Δημοκρατία εναντίον της ισραηλινής επικράτειας την 1η Οκτωβρίου.

Σύμφωνα με τον ισραηλινό πρωθυπουργό Νετανιάχου, το Ιράν επιδιώκει να κατασκευάσει «στοκ πυρηνικών βομβών με σκοπό να καταστρέψει το Ισραήλ».

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ