Γιατί ο θάνατος του Σινουάρ εγκαινιάζει μια αβέβαιη επόμενη μέρα για τη Γάζα

Όταν χθες, Πέμπτη (17.10), εμφανίστηκαν οι πρώτες αναφορές ότι ο ηγέτης της Χαμάς Γιαχία Σινουάρ ήταν νεκρός, ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας, Γιοάβ Γκαλάντ, ανήρτησε στο Χ ένα εδάφιο από το Λευιτικό: «Θα καταδιώξεις τους εχθρούς σου και θα πέσουν μπροστά σου από το σπαθί».

Το Ισραήλ πέτυχε μια ηχηρή στιγμή θριάμβου όταν ο θάνατος του Σινουάρ επιβεβαιώθηκε αρκετές ώρες αργότερα. Ο αρχιτέκτονας της άγριας επίθεσης της Χαμάς, στις 7 Οκτωβρίου 2023, κατά του Ισραήλ έφυγε και ο θάνατός του συμβολίζει την ανανεωμένη στρατιωτική κυριαρχία του Ισραήλ σε όλη τη Μέση Ανατολή. Αλλά μια προειδοποίηση: Το Ισραήλ σκότωσε τρεις ηγέτες της Χαμάς που προηγήθηκαν του Σινουάρ, χωρίς να καταστρέψει την τρομοκρατική οργάνωση, οπότε οι όποιες ανακοινώσεις νίκης είναι πρόωρες.

Ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου διακήρυξε ότι η «επόμενη μέρα» έφτασε στη Μέση Ανατολή, ακόμη και όταν προειδοποίησε ότι ο πόλεμος κατά των εχθρών του Ισραήλ θα συνεχιστεί. Φάνηκε να προσφέρει αμνηστία και ασφαλή έξοδο από τη Γάζα στους υποστηρικτές της Χαμάς αν αφοπλιστούν και παραδώσουν τους Ισραηλινούς ομήρους. Αυτή είναι ίσως μια αξιέπαινη ιδέα, αλλά όχι ένα αποτελεσματικό σχέδιο διάσωσης.

Πάντως η χθεσινή ημέρα ήταν μέρα δικαίωσης για τον Νετανιάχου. Οι δυνάμεις της Χαμάς έχουν συντριβεί στη Γάζα. Η Χεζμπολάχ αποκεφαλίστηκε στο Λίβανο. Και το Ιράν, το οποίο οι Ισραηλινοί ηγέτες συχνά περιγράφουν ως «το κεφάλι του χταποδιού», δεν μπόρεσε να ανταποδώσει αποτελεσματικά. Αλλά παρά τη στρατιωτική επιτυχία του Ισραήλ, ο Νετανιάχου έχει αποτύχει εντελώς να προετοιμαστεί για αυτό που ξέρει ότι βρίσκεται μπροστά του. Η Γάζα είναι ένα απελπισμένο και χαοτικό σημείο και το Ισραήλ δεν έχει κανένα σαφές σχέδιο για τη διακυβέρνηση και τη σταθεροποίησή της.

Η πορεία της ζωής του Σινουάρ είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την πρόσφατη ιστορία αυτής της σύγκρουσης και ο θάνατός του υπογραμμίζει γιατί θα είναι τόσο δύσκολο να δημιουργηθεί μεταπολεμική σταθερότητα σε μια μικροσκοπική λωρίδα γης όπου περισσότεροι από 40.000 Παλαιστίνιοι είναι νεκροί και το 90% του πληθυσμού έχει εκδιωχθεί από τα σπίτια του.

Ο Σινουάρ είχε εκπαιδευτεί στη βία

Για 50 χρόνια, η Γάζα ήταν ένας τόπος πυρακτωμένης οργής. Αυτή η οργή γέννησε τη Χαμάς το 1987. Ο Σινουάρ είχε τη διεστραμμένη ιδιοφυΐα να κινητοποιήσει αυτή την οργή σε μια πειθαρχημένη και ύπουλη πολεμική δύναμη που επιτέθηκε στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου, σε αυτό που ο Νετανιάχου αποκάλεσε το χειρότερο γεγονός για τον εβραϊκό λαό μετά το Ολοκαύτωμα. Ο Σινουάρ είχε εκπαιδευτεί στη βία. Ένα εξαιρετικό προφίλ του από τον David Remnick, που δημοσιεύθηκε από το New Yorker τον Αύγουστο, περιέγραφε την άνοδό του ως ηγέτη μιας ομάδας τιμωρίας της Χαμάς η οποία ονομαζόταν Majd και βασάνιζε και σκότωνε ύποπτους συνεργάτες του Ισραήλ. Ο Σινουάρ φέρεται να έθαβε ζωντανούς κρατούμενους, να έριχνε καυτό λάδι στα κεφάλια τους και να τους αποκεφάλιζε με μαχαίρι. Δημιούργησε ένα θέατρο σκληρότητας παρόμοιο με την ακραία βία του Ισλαμικού Κράτους.

Οι ισραηλινές δυνάμεις ασφαλείας συνέλαβαν τον Σινουάρ το 1988 για τις δολοφονίες Παλαιστίνιων πληροφοριοδοτών και τον καταδίκασαν σε ισόβια κάθειρξη. Ένας λιγότερο πειθαρχημένος άνθρωπος θα είχε μαλακώσει, αλλά ο Σινουάρ έμαθε εβραϊκά, μελέτησε ισραηλινά βιβλία και εφημερίδες και άρχισε να ονειρεύεται εκδίκηση. Έγραψε επίσης ένα μυθιστόρημα από τη φυλακή της Beersheba, το οποίο εκδόθηκε το 2004 με τον τίτλο «Το αγκάθι και το γαρύφαλλο». Το βιβλίο ήταν μια ελάχιστα συγκαλυμμένη περιγραφή της δικής του εκπαίδευσης στη βίαιη αντίσταση, γραμμένο για να εμπνεύσει άλλους, «από τον Κόλπο μέχρι τον ωκεανό, πράγματι, από τον ωκεανό μέχρι τον ωκεανό», όπως έγραψε σε έναν πρόλογο.

Ένα απόσπασμα από το μυθιστόρημα του Σινουάρ αποτυπώνει την ένταση της περιφρόνησής του προς το Ισραήλ. Είναι μια σκηνή που περιγράφει τους Ισραηλινούς να ανακρίνουν τον χαρακτήρα που του μοιάζει. Τον αναγκάζουν να σταθεί σε έναν τοίχο, τον χτυπούν μέχρι να πέσει και, στη συνέχεια, τον στηρίζουν και τον ξαναχτυπούν. «Κάθε φορά που με σήκωναν όρθιο τραβώντας με από τους ώμους, κατέρρεα πάλι... Είναι αλήθεια ότι πλήρωσα βαρύ τίμημα για το κάθισμά μου, αλλά ένιωσα τεράστια ανακούφιση».

«Είμαστε έτοιμοι να θυσιάσουμε είκοσι χιλιάδες, τριάντα χιλιάδες, εκατό χιλιάδες»

Ο Σινουάρ εξομολογήθηκε τις φιλοδοξίες του σε έναν Ισραηλινό οδοντίατρο που βοήθησε στη διάγνωση και τη θεραπεία αυτού που θα μπορούσε να ήταν ένας θανατηφόρος όγκος στον εγκέφαλο. Ο Remnick πήρε συνέντευξη από τον οδοντίατρο, ο οποίος θυμήθηκε αυτά που τώρα φαίνονται τρομακτικά προφητικά σχόλια του Sinwar. «Είμαστε έτοιμοι να θυσιάσουμε είκοσι χιλιάδες, τριάντα χιλιάδες, εκατό χιλιάδες... Μετά από είκοσι χρόνια, θα γίνετε αδύναμοι και θα σας επιτεθώ». Η επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, ήρθε ακριβώς 20 χρόνια μετά την καυχησιολογία του Σινουάρ.

Ο Σινουάρ απελευθερώθηκε το 2011 ως ένας από τους περίπου 1.000 Παλαιστίνιους κρατούμενους που ανταλλάχθηκαν για να απελευθερωθεί ένας μόνο Ισραηλινός όμηρος, ο Gilad Shalit. Τον επόμενο χρόνο ταξίδεψε στο Ιράν για να συναντηθεί με τον Qasem Soleimani, τον επικεφαλής της ιρανικής δύναμης Quds. Ο Σινουάρ έγινε επικεφαλής της Χαμάς στη Γάζα το 2017. Άρχισε σιγά σιγά να συγκεντρώνει το οπλοστάσιο για την ενδεχόμενη επιδρομή του στις 7 Οκτωβρίου στο Ισραήλ και να χτίζει τον υπόγειο λαβύρινθο των σηράγγων μέσα στον οποίο η Χαμάς θα διέφευγε όταν το Ισραήλ θα έβαζε αντίποινα, αφήνοντας τους Παλαιστίνιους πολίτες πάνω από το έδαφος να δεχτούν τα χτυπήματα.

Τι θα γίνει μετά τον θάνατο του Σινουάρ στη Γάζα

Με τον θάνατο του Σινουάρ, Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι πρέπει να λαχταρούν την κατάπαυση του πυρός και την επιστροφή των Ισραηλινών ομήρων. Μια συμφωνία έχει προετοιμαστεί προσεκτικά από Αμερικανούς μεσολαβητές, σύμφωνα με την οποία το Ισραήλ θα απελευθερώσει τουλάχιστον 1.000 Παλαιστίνιους –περισσότεροι από εκατό που εκτίουν ποινές ισόβιας κάθειρξης– σε αντάλλαγμα για τους Ισραηλινούς αιχμαλώτους. Αυτή η ανισόρροπη ανταλλαγή επρόκειτο να προσελκύσει τον Σινουάρ, ο οποίος είχε απελευθερωθεί σε μια παρόμοια ανταλλαγή. Το Ισραήλ μπορεί να μην ήθελε να προσφέρει τόσο γενναιόδωρους όρους με τον Σινουάρ να έχει φύγει.

«Το μεγάλο μας σχέδιο» είναι η ονομασία που έδωσαν ο Σινουάρ και οι διοικητές του στο σχέδιό τους να διαπεράσουν τον φράχτη της Γάζας στις 7 Οκτωβρίου και να σφαγιάσουν Ισραηλινούς στρατιώτες και πολίτες. Έκρυψε τις λεπτομέρειες για περισσότερα από δύο χρόνια προσποιούμενος ότι η Χαμάς ήθελε ειρήνη και ευημερία στη Γάζα. 

Όταν ο Νετανιάχου λέει ότι ο πόλεμος δεν έχει τελειώσει ακόμα, θα πρέπει να τον πιστέψουμε. Αλλά αυτή η «επόμενη μέρα» είναι μπροστά μας και αν το Ισραήλ δεν προετοιμαστεί σοφά γι' αυτήν, μπορεί να έρθει και μια νέα γενιά Σινουάρ.

Πηγή: Washington Post