Στην τελική ευθεία τα αντίποινα του Ισραήλ στο Ιράν - Τι προβλέπει η συμφωνία με τις ΗΠΑ

«Όχι» στις πυρηνικές και τις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις φαίνεται πως είναι η βάση της συμφωνίας μεταξύ ΗΠΑ και Ισραήλ για την επικείμενη επίθεση στο Ιράν, με τη Μέση Ανατολή να έχει προετοιμαστεί για την απάντηση που έχει υποσχεθεί ο Μπενιαμίν Νετανιάχου. Ο γενικός φόβος είναι ένας: ότι ο «σκιώδης» πόλεμος των δύο χωρών που διαρκεί δεκαετίες θα μπορούσε να πυροδοτήσει μια μετωπική στρατιωτική αντιπαράθεση.

Η σύγκρουση Ισραήλ και Ιράν έρχεται σε μια πολιτικά σημαντική στιγμή για την Ουάσιγκτον, με 20 ημέρες μέρες να απομένουν μέχρι τις αμερικανικές εκλογές και αυτό είναι κάτι που οι ΗΠΑ θέλουν να συμπεριλάβει στη σκέψη του ο Νετανιάχου.

Ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας Γιοάβ Γκαλάντ υποσχέθηκε την Τρίτη ότι το Ισραήλ θα απαντήσει στην ιρανική επίθεση της 1ης Οκτωβρίου, λέγοντας ότι η απάντησή του θα είναι «ακριβής, επώδυνη και αιφνιδιαστική». Αλλά, πρόσθεσε, «δεν μας ενδιαφέρει να ανοίξουμε πρόσθετα μέτωπα ή νέες συγκρούσεις».

Τα αντίποινα θα είναι διαβαθμισμένα με το βλέμμα στις αμερικανικές εκλογές, δήλωσε στην Washington Post αξιωματούχος που γνωρίζει το θέμα, σηματοδοτώντας την κατανόηση του Νετανιάχου ότι το εύρος του ισραηλινού πλήγματος έχει τη δυνατότητα να αναδιαμορφώσει την προεδρική κούρσα στις ΗΠΑ.

Ο στόχος είναι στρατιωτικές εγκαταστάσεις - Το σχέδιο Νετανιάχου

Ένα ισραηλινό χτύπημα στις ιρανικές πετρελαϊκές εγκαταστάσεις θα μπορούσε να εκτοξεύσει τις τιμές της ενέργειας στα ύψη, λένε οι αναλυτές, ενώ μια επίθεση στο πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας θα μπορούσε να διαγράψει τις όποιες εναπομείνασες κόκκινες γραμμές διέπουν τη σύγκρουση του Ισραήλ με την Τεχεράνη, προκαλώντας περαιτέρω κλιμάκωση και διακινδυνεύοντας έναν πιο άμεσο στρατιωτικό ρόλο των ΗΠΑ. Το δηλωμένο σχέδιο του Νετανιάχου να επιτεθεί αντ' αυτού σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις, όπως έκανε και μετά την επίθεση του Ιράν τον Απρίλιο, έγινε δεκτό με ανακούφιση στην Ουάσινγκτον.

Ο Νετανιάχου ήταν σε μια «πιο μετριοπαθή θέση» στην τελευταία τηλεφωνική συζήτηση με τον Μπάιντεν από ό,τι ήταν προηγουμένως. Η προφανής άμβλυνση της στάσης του Ισραηλινού πρωθυπουργού συνετέλεσε στην απόφαση του Μπάιντεν να στείλει ένα ισχυρό σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας στο Ισραήλ, είπαν αξιωματούχοι στην αμερικανική εφημερίδα.

Το πυραυλικό σύστημα THAAD που «κέρδισε» με τη στάση του ο Νετανιάχου από τις ΗΠΑ

Την Κυριακή, το Πεντάγωνο ανακοίνωσε ότι αναπτύσσει στο Ισραήλ το αντιβαλλιστικό αντιπυραυλικό σύστημα Terminal High Altitude Area Defense, ή THAAD, μαζί με περίπου 100 Αμερικανούς στρατιωτικούς.

Το THAAD παρέχει ένα ακόμη επίπεδο προστασίας αναχαίτισης από τις λεγόμενες ενδο- και εξω-ατμοσφαιρικές (εντός και εκτός) απειλές. Η κατασκευάστρια εταιρεία Lockheed Martin περιγράφει το σύστημα ως εξαιρετικά αποτελεσματικό κατά στόχων μικρού, μεσαίου και μεγάλου βεληνεκούς.

Οι πύραυλοι THAAD, οι οποίοι έχουν αναφερόμενο βεληνεκές έως και 200 χιλιόμετρα, είναι τύπου «hit to kill», αντί να χρησιμοποιούν πυροδότηση εξ επαφής για την κατάρριψη στόχων.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, μερικές ώρες έως λίγα 24ωρα φαίνεται πως απομένουν έως ότου το Ισραήλ υλοποιήσει τα αντίποινα για την ιρανική επίθεση. Πληροφορίες αναφέρουν ότι την Τετάρτη (16/10) το THAAD θα είναι επιχειρησιακά έτοιμο.

Το ισραηλινό χτύπημα στο Ιράν θα πραγματοποιηθεί πριν από τις αμερικανικές εκλογές της 5ης Νοεμβρίου, σύμφωνα με τις αμερικανικές αναλύσεις, επειδή η απουσία δράσης θα μπορούσε να ερμηνευθεί από το Ιράν ως ένδειξη αδυναμίας. «Θα είναι μία από μια σειρά αντιδράσεων», αναφέρουν ειδικοί.

Ο Zohar Palti, πρώην διευθυντής πληροφοριών της ισραηλινής υπηρεσίας πληροφοριών Mossad, δήλωσε ότι ο Νετανιάχου θα πρέπει να εξισορροπήσει τις εκκλήσεις της Ουάσινγκτον για μετριοπάθεια με την απαίτηση της κοινής γνώμης στο Ισραήλ για μια συντριπτική απάντηση.

«Οι Ιρανοί έχουν χάσει κάθε μέτρο αυτοσυγκράτησης που είχαν κάποτε», είπε. «Χωρίς τα αμερικανικά όπλα, το Ισραήλ δεν μπορεί να πολεμήσει», αναγνώρισε ο Palti. «Αλλά το Ισραήλ είναι αυτό που παίρνει τα ρίσκα» και «ξέρει πώς να κάνει τη δουλειά».

Πάντως μέσα στο ισραηλινό αμυντικό κατεστημένο υπάρχουν και εκείνες οι φωνές που λένε ότι το χτύπημα δεν θα είναι αρκετά ισχυρό -ή αρκετά δημόσιο- για να αποτρέψει το Ιράν από άλλη άμεση επίθεση στο Ισραήλ ή από την ανάπτυξη πυρηνικών όπλων.

«Ο ισραηλινός στρατός θέλει να χτυπήσει τη στρατιωτική ηγεσία του Ιράν, επειδή αυτό δεν βλάπτει τον λαό και δεν θα πυροδοτηθεί μια ευρύτερη σύρραξη στην περιοχή», δήλωσε ο Gayil Talshir, πολιτικός επιστήμονας στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο, ο οποίος βρίσκεται σε επαφή με ανώτερα μέλη του αμυντικού κατεστημένου του Ισραήλ. «Αλλά ο Νετανιάχου δεν σκέφτεται έτσι».

Τα πολλά μέτωπα που έχει ανοίξει το Ισραήλ και η απειλή του Ιράν

Το Ισραήλ όμως ήδη πολεμά σε πολλαπλά μέτωπα. Στα τέλη του περασμένου μήνα, χιλιάδες ισραηλινά στρατεύματα εισέβαλαν στο νότιο Λίβανο για πρώτη φορά μετά από σχεδόν δύο δεκαετίες και, την περασμένη εβδομάδα, ο στρατός εξαπέλυσε άλλη μια τιμωρητική επίθεση στη βόρεια Γάζα. Όσον αφορά την Τεχεράνη, πρόσωπα που βρίσκονται κοντά στην ομάδα του Νετανιάχου έχουν σηματοδοτήσει στρατηγική υπομονή.

«Ακριβώς όπως περιμέναμε με τη Χεζμπολάχ στον Λίβανο και με τη Χαμάς στη Γάζα στο νότο, τώρα νομίζω ότι θα πρέπει να περιμένουμε με το Ιράν», δήλωσε ο Natan Eshel, σύμβουλος της οικογένειας Νετανιάχου. «Θα φτάσουμε στο ίδιο σημείο στο βορρά, θα το τελειώσουμε και μετά θα φτάσουμε στο Ιράν, το οποίο δεν πάει πουθενά».

Όσον αφορά το χρονοδιάγραμμα, επίσης, ο Νετανιάχου φάνηκε να παίρνει υποδείξεις από την Ουάσινγκτον. Ενώ ο Λευκός Οίκος πιέζει ανεπιτυχώς για την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα εδώ και μήνες, οδηγώντας σε αυξανόμενες τριβές μεταξύ Νετανιάχου και Μπάιντεν, μέχρι στιγμής έχει δώσει πλήρη υποστήριξη στις χερσαίες επιχειρήσεις του Ισραήλ στον Λίβανο, ακόμη και εν μέσω μιας αυξανόμενης διεθνούς κατακραυγής για τον απολογισμό των νεκρών αμάχων και τα πλήγματα που έχουν δεχθεί οι ειρηνευτικές δυνάμεις του ΟΗΕ που έχουν αναλάβει την επιτήρηση της συνοριακής ζώνης.

Στο πλαίσιο των διαβουλεύσεων με τις Ηνωμένες Πολιτείες το Ισραήλ έχει πει στην Ουάσινγκτον ότι σκοπεύει να ολοκληρώσει τις επιχειρήσεις στο Λίβανο τις επόμενες εβδομάδες. Πάνω από την τελική απόφαση αιωρούνται οι πολύπλοκες και αλληλένδετες πολιτικές δυναμικές στην Ουάσινγκτον και την Τεχεράνη. Η ομάδα του Νετανιάχου θορυβήθηκε από την πρόσφατη εκλογή του μεταρρυθμιστή προέδρου του Ιράν Μασούντ Πεζεσκιάν, ο οποίος έχει σηματοδοτήσει ένα άνοιγμα στην αναβίωση των πυρηνικών συνομιλιών με τη Δύση. Αν εκλεγεί η αντιπρόεδρος Καμάλα Χάρις, ο Νετανιάχου πιστεύει ότι η πυρηνική συμφωνία θα επανέλθει στο τραπέζι, είπε, «και έτσι τώρα είναι μια στρατηγική στιγμή για να την υπονομεύσουμε».

Επιφανείς ισραηλινές πολιτικές προσωπικότητες, συμπεριλαμβανομένου του πρώην πρωθυπουργού Ναφτάλι Μπένετ, συνεχίζουν να πιέζουν για άμεση επίθεση στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν. Οτιδήποτε λιγότερο, είπε, κινδυνεύει να θυσιάσει τη δυναμική που έχει αποκτήσει το Ισραήλ από τους πολέμους του στο Λίβανο και τη Γάζα.

«Οι πληρεξούσιοι του Ιράν, Χεζμπολάχ και Χαμάς, έχουν και οι δύο δραστικά μειωμένες δυνατότητες», είπε. «Το Ισραήλ έχει την καλύτερη αιτιολογία που θα μπορούσε ποτέ να έχει. Έχουμε την ικανότητα. Έχουμε μια ευκαιρία που δίνεται μια φορά στη ζωή μας». 

(Με πληροφορίες του BBC News και Washington Post)