Μπορούν οι συνομιλίες Σαουδικής Αραβίας-Ιράν να αποτρέψουν τη μετατροπή του Λιβάνου σε μια «δεύτερη Γάζα»;

Ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών, Αμπάς Αραγκτσί, θα συναντηθεί με τον ομόλογό του στη Σαουδική Αραβία για να συζητήσουν την αυξανόμενη απειλή μιας ισραηλινής επίθεσης κατά της Τεχεράνης και ποια βήματα, αν υπάρχουν, μπορεί να λάβει η υποστηριζόμενη από το Ιράν, Χεζμπολάχ στο Λίβανο για να εξασφαλίσει κατάπαυση του πυρός, μπροστά στις αυξανόμενες ενδείξεις ότι «οι ΗΠΑ υποστηρίζουν τις προσπάθειες του Ισραήλ να διαλύσει τη Χεζμπολάχ».

Σε αυτό που εξελίσσεται σε έναν πολυμέτωπο πόλεμο, το Ιράν και η Σαουδική Αραβία είναι πιθανώς οι δύο βασικοί περιφερειακοί παίκτες. Ο Αραγκτσί, ο οποίος έχει ήδη επισκεφθεί τη Βηρυτό και τη Δαμασκό, έχει παίξει τα χαρτιά του κλειστά, αλλά θεωρείται κρίσιμος για οποιαδήποτε απόφαση ότι η Χεζμπολάχ χρειάζεται να κάνει πίσω, να ανασυνταχθεί και να αποτρέψει τη μετατροπή του Λιβάνου σε μια δεύτερη Γάζα.

Ο Λίβανος υπήρξε στο παρελθόν πηγή έντασης μεταξύ Τεχεράνης και Ριάντ

Μέχρι στιγμής, η Χεζμπολάχ, έχει αρνηθεί ότι «υποφέρει» από τα ισραηλινά πυρά και τις δολοφονίες ορισμένων εκ των ηγετών της. Αν και έχει δηλώσει ότι είναι πρόθυμη να ακούσει συζητήσεις για κατάπαυση του πυρός υπό την ηγεσία των πολιτικών συμμάχων της στο Λίβανο, δεν έχει δηλώσει επίσημα ότι είναι πρόθυμη να παραιτηθεί από το αίτημά της για «ταυτόχρονη κατάπαυση του πυρός στη Γάζα και στο Λίβανο».

Ο Λίβανος υπήρξε στο παρελθόν πηγή έντασης μεταξύ Τεχεράνης και Ριάντ, με τη Σαουδική Αραβία να επιθυμεί τον περιορισμό της επιρροής του Ιράν και της Χεζμπολάχ. Ωστόσο, ο πρίγκιπας Φαϊζάλ μπιν Φαρχάν Αλ Σαούντ, υπουργός Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας, αντιμετωπίζει μια πρόκληση. Είναι προσηλωμένος σε μια μακροπρόθεσμη πορεία για τη βελτίωση των σχέσεων με το Ιράν και θέλει οι ΗΠΑ να κάνουν περισσότερα για να αναγνωρίσουν τον διπλό κίνδυνο της ισραηλινής κλιμάκωσης, μεταξύ άλλων στον Λίβανο, και μιας μεγάλης επίθεσης στο Ιράν. Ταυτόχρονα, το Ριάντ πιστεύει ότι η Χεζμπολάχ έχει αποτελέσει το εμπόδιο στη δημιουργία ενός λειτουργικού κράτους.

Οι συνομιλίες Σαουδικής Αραβίας-Ιράν 

Ο πρίγκιπας Φαϊζάλ μπιν Φαρχάν Αλ Σαούντ, είναι επίσης βαθιά απογοητευμένος από την άρνηση του Ισραήλ να στηρίξει ένα παλαιστινιακό κράτος. Σαουδάραβες διπλωμάτες επεσήμαναν τις παρατηρήσεις του Basen Naim, του επικεφαλής του πολιτικού τμήματος της Χαμάς, ότι «αν έχουμε την ευκαιρία να έχουμε ένα κυρίαρχο παλαιστινιακό κράτος θα συνεργαστούμε και θα είμαστε μέρος αυτού». Τα σχόλια αναβιώνουν μια προηγούμενη ένδειξη της Χαμάς ότι θα μπορούσε να αποδεχθεί μια λύση δύο κρατών.

Μεγάλο μέρος των συνομιλιών Ιράν-Σαουδικής Αραβίας θα επικεντρωθεί στο πώς θα απαντηθεί η ισραηλινή εισβολή στον Λίβανο και αν το Ιράν επιθυμεί να αναβιώσει μια διπλωματική οδό για την άμβλυνση της κρίσης ή πιστεύει ότι η Χεζμπολάχ μπορεί να ανακάμψει στρατιωτικά.

Η Σαουδική Αραβία έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην υποστήριξη της έκκλησης για εκεχειρία 21 ημερών που παρουσιάστηκε στον ΟΗΕ στις 25 Σεπτεμβρίου, με την υποστήριξη των ΗΠΑ, της Γαλλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου. Οι τρεις εβδομάδες σχεδιάστηκαν για να δώσουν χώρο στην πολιτική του Λιβάνου να εκλέξει νέο πρόεδρο και ενδεχομένως στη Χεζμπολάχ να συμφωνήσει να αποσυνδέσει την κρίση του Λιβάνου από τη Γάζα. Η Χεζμπολάχ εκτοξεύει ρουκέτες στο Ισραήλ από τον Λίβανο από τις 8 Οκτωβρίου του περασμένου έτους για να υποστηρίξει τη Χαμάς στη Γάζα.

Οι αποφάσεις των Λιβανέζων πολιτικών και ο ρόλος των ΗΠΑ

Οι Λιβανέζοι πολιτικοί που αντιτίθενται στη Χεζμπολάχ είναι τώρα παγιδευμένοι μεταξύ, αφενός, της επιθυμίας του Ισραήλ να σταματήσει τους βομβαρδισμούς και να συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός και, αφετέρου, μιας αυξανόμενης οργής για το γεγονός ότι η Χεζμπολάχ δεν είναι πρόθυμη να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα και να κάνει τις απαραίτητες πολιτικές παραχωρήσεις, μεταξύ άλλων για την προεδρία.

Η πολιτική του Λιβάνου βρίσκεται σε αδιέξοδο από τις εκλογές του 2022 που οδήγησαν σε μια κοινοβουλευτική σύνθεση που στην ουσία παρέχει στη Χεζμπολάχ και στους συμμάχους της δικαίωμα βέτο στην επιλογή του προέδρου. Απαιτείται πλειοψηφία δύο τρίτων ή 86 έδρες για να εκλεγεί πρόεδρος για εξαετή θητεία. Διαδοχικοί γύροι ψηφοφορίας το 2022 και το 2023 δεν οδήγησαν σε συμφωνία. Οι ΗΠΑ πιέζουν τώρα για την εκλογή του Τζόζεφ Αούν, του σημερινού γενικού διοικητή του λιβανέζικου στρατού.

Η εκλογή του Αούν θα αποτελούσε το πρώτο στάδιο για την ενίσχυση των επίσημων κρατικών ενόπλων δυνάμεων και τη μείωση του στρατιωτικού ρόλου της Χεζμπολάχ, οδηγώντας στον αφοπλισμό της οργάνωσης, όπως ορίζεται στα ψηφίσματα του ΟΗΕ που εγκρίθηκαν το 2004 και το 2006.

Με πληροφορίες από Guardian