Πόσο πιθανό είναι το Ισραήλ να «χτυπήσει» τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν;

Στα σενάρια για το χτύπημα-απάντηση του Ισραήλ στο Ιράν αναφέρεται δημοσίευμα των New York Times στο οποίο επιχειρείται να εξηγηθεί γιατί αν και υπάρχει ανησυχία για επίθεση σε πυρηνικές εγκαταστάσεις, που μέχρι ώρας δεν φαίνεται πιθανό σε αυτή τη φάση της έντασης στη Μέση Ανατολή.

Πριν από δύο χρόνια, δεκάδες ισραηλινά μαχητικά πετούσαν πάνω από τη Μεσόγειο Θάλασσα, προσομοιώνοντας ένα χτύπημα στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, μια άσκηση που οι ισραηλινές αμυντικές δυνάμεις διαφήμισαν ανοιχτά ως άσκηση «πτήσης μεγάλου βεληνεκούς, εναέριου ανεφοδιασμού και χτυπήματος απομακρυσμένων στόχων».

Ιράν-Ισραήλ: Η άσκηση του 2022

Ο σκοπός της άσκησης δεν ήταν απλώς να εκφοβίσει τους Ιρανούς. Είχε επίσης σχεδιαστεί για να στείλει ένα μήνυμα στην κυβέρνηση Μπάιντεν: Η ισραηλινή πολεμική αεροπορία εκπαιδεύονταν για να διεξάγει την επιχείρηση μόνη της, παρόλο που οι πιθανότητες επιτυχίας θα ήταν πολύ μεγαλύτερες αν οι Ηνωμένες Πολιτείες -με το οπλοστάσιο των «bunker busters» των 30.000 λιβρών- συμμετείχαν στην επίθεση.

Σε συνεντεύξεις τους, πρώην και νυν ανώτεροι Ισραηλινοί αξιωματούχοι αναγνώρισαν αμφιβολίες για το αν η χώρα έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει σημαντική ζημιά στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν. Παρ' όλα αυτά, τις τελευταίες ημέρες, αξιωματούχοι του Πενταγώνου αναρωτιούνται αθόρυβα αν οι Ισραηλινοί ετοιμάζονται να το κάνουν μόνοι τους, αφού κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ίσως να μην έχουν ποτέ ξανά μια τέτοια στιγμή.

Στο πλαίσιο αυτό υπενθυμίζουν αφενός τις προειδοποιήσεις Μπάιντεν προς το Τελ Αβίβ να μην πλήξουν πυρηνικές ή ενεργειακές εγκαταστάσεις, λέγοντας ότι οποιαδήποτε απάντηση θα πρέπει να είναι «ανάλογη» με την ιρανική επίθεση στο Ισραήλ και αφετέρου την σαφή τοποθέτηση του υπουργού Άμυνας των ΗΠΑ, Λόιντ Όστιν, προς τον Ισραηλινό όμόλογό του ότι οι ΗΠΑ ήθελαν το Ισραήλ να αποφύγει αντίποινα που θα οδηγούσαν σε νέα κλιμάκωση από τους Ιρανούς.

Το Ισραήλ θα στοχεύσει σε στρατιωτικές βάσεις

Είναι πιθανό ότι τα πρώτα αντίποινα του Ισραήλ κατά του Ιράν για τα πυραυλικά πλήγματα της Τρίτης θα επικεντρωθούν σε στρατιωτικές βάσεις και ίσως σε κάποιες τοποθεσίες πληροφοριών ή ηγεσίας, λένε αξιωματούχοι. Τουλάχιστον αρχικά, το Ισραήλ φαίνεται απίθανο να κυνηγήσει τα πυρηνικά κοσμήματα του στέμματος της χώρας. Μετά από σημαντική συζήτηση, οι στόχοι αυτοί φαίνεται να έχουν επιφυλαχθεί για αργότερα, εάν οι Ιρανοί κλιμακώσουν με δικά τους αντεπιθέσεις.

Παρ' όλα αυτά, υπάρχει μια αυξανόμενη έκκληση στο εσωτερικό του Ισραήλ, που απηχείται από ορισμένους στις Ηνωμένες Πολιτείες, να αδράξουν τη στιγμή - να ανατρέψουν, για χρόνια ή και περισσότερο, μια ιρανική ικανότητα που οι Αμερικανοί αξιωματούχοι των μυστικών υπηρεσιών και οι εξωτερικοί εμπειρογνώμονες λένε όλο και περισσότερο ότι βρίσκεται στο κατώφλι της παραγωγής μιας βόμβας. Ενώ μεγάλο μέρος της δημόσιας συζήτησης έχει επικεντρωθεί στο γεγονός ότι το Ιράν θα μπορούσε σχεδόν σίγουρα να αυξήσει τον εμπλουτισμό για την παραγωγή ουρανίου ποιότητας βόμβας μέσα σε λίγες εβδομάδες, το πιο σημαντικό γεγονός είναι ότι οι Ιρανοί μηχανικοί θα χρειάζονταν μήνες ή ίσως και περισσότερο από ένα χρόνο για να μετατρέψουν αυτό το καύσιμο σε όπλο που θα μπορούσε να παραδοθεί.

Αμερικανοί αξιωματούχοι, αρχής γενομένης από τον κ. Μπάιντεν, έχουν οργανώσει μια εκστρατεία για να βγάλουν τέτοια πλήγματα από το τραπέζι, λέγοντας ότι πιθανότατα θα ήταν αναποτελεσματικά και θα μπορούσαν να βυθίσουν την περιοχή σε έναν πόλεμο πλήρους κλίμακας.

Οι ανησυχίες

Ανεξάρτητα του αν το Ισραήλ θα χτυπήσει ή όχι τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, υπάρχουν, κατά τους ΝΥΤ, νέοι λόγοι ανησυχίας για το πυρηνικό μέλλον της Τεχεράνης.

Η πρώτη ανησυχία είναι ότι ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν έχει επανειλημμένα υποστηρίξει τις τελευταίες εβδομάδες, ότι η Ρωσία μοιράζεται τεχνολογικά θέματα με το Ιράν για τα πυρηνικά. Αξιωματούχοι περιγράφουν τη βοήθεια ως «τεχνική βοήθεια» και λένε ότι δεν υπάρχουν στοιχεία ότι παρέχει στο Ιράν το υλικό που χρειάζεται για να κατασκευάσει μια κεφαλή

Η δεύτερη ανησυχία είναι ότι η ζημιά που προκλήθηκε στη Χεζμπολάχ τις τελευταίες εβδομάδες, συμπεριλαμβανομένου του «αποκεφαλισμού» της ηγεσίας της, θα μπορούσε να κάνει το Ιράν να αισθάνεται ευάλωτο.

Και η τρίτη ανησυχία είναι ότι το ιρανικό πρόγραμμα θα γίνει πιο δύσκολο να χτυπηθεί. Πριν από αρκετά χρόνια, υπό τα άγρυπνα μάτια των αμερικανικών και ισραηλινών δορυφόρων, το Ιράν άρχισε να σκάβει ένα τεράστιο δίκτυο σηράγγων ακριβώς νότια της Νατάνζ, για αυτό που οι Ηνωμένες Πολιτείες πιστεύουν ότι είναι ένα νέο κέντρο εμπλουτισμού, το μεγαλύτερο του Ιράν. Δεν έχει ακόμη τεθεί σε λειτουργία. Στο παρελθόν -όταν το Ισραήλ κατέστρεψε μη ολοκληρωμένους πυρηνικούς αντιδραστήρες στο Ιράκ το 1981 και στη Συρία το 2007- αυτή ακριβώς τη στιγμή επέλεξε να πραγματοποιήσει προληπτικές επιθέσεις.

Με πληροφορίες από τους New York Times