Κοσμος

Η Χεζμπολάχ ακέφαλη και σε σύγχυση - Έχει όμως εξαλειφθεί πλήρως;

Τι δείχνει η ιστορία για το τέλος των τρομοκρατικών οργανώσεων

Newsroom
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
UPD

Η Χεζμπολάχ ακέφαλη και σε σύγχυση - Τι μπορεί τελικά να σταματήσει μια τρομοκρατική οργάνωση εντελώς;

Έχει ήδη περάσει μία ημέρα από τη στιγμή που η Χεζμπολάχ επιβεβαίωσε ότι ο ηγέτης της, Χασάν Νασράλα, είναι νεκρός, αφού το Ισραήλ είχε ήδη ανακοινώσει ότι σκοτώθηκε σε αεροπορική επιδρομή στη Βηρυτό την Παρασκευή (27.09).

Ο θάνατός του σηματοδοτεί μια σημαντική στιγμή στην πρόσφατη ιστορία της Μέσης Ανατολής, αλλά οι μακροπρόθεσμες συνέπειες είναι αβέβαιες. Θέτει ένα βασικό ερώτημα: Τα «χτυπήματα αποκεφαλισμού» που σκοτώνουν τους ηγέτες των τρομοκρατικών ομάδων τις παραλύουν; Η σύντομη απάντηση είναι ότι όχι πραγματικά.

Το Ισραήλ θα πρέπει να γνωρίζει από τη δική του ιστορία ότι τέτοια χτυπήματα δεν καταφέρνουν πάντα να παραλύσουν μια τρομοκρατική ομάδα. Το 2008, το Ισραήλ σκότωσε τον στρατιωτικό ηγέτη της Χεζμπολάχ, Ιμάντ Μουγκνιγιέ, στη Δαμασκό της Συρίας, ωστόσο η ομάδα ενισχύθηκε μόνο τα επόμενα χρόνια.

Παρέλυσαν τις τρομοκρατικές οργανώσεις τα «χτυπήματα αποκεφαλισμού» που σκοτώνουν τους;

Τέσσερα χρόνια νωρίτερα, το Ισραήλ σκότωσε έναν ιδρυτή της Χαμάς, τον σεΐχη Αχμέντ Γιασίν, σε αεροπορική επιδρομή. Ωστόσο, η ομάδα δεν κατέρρευσε και σχεδόν δύο δεκαετίες αργότερα εξακολουθούσε να πραγματοποιεί τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου στο Ισραήλ, σκοτώνοντας περίπου 1.200 Ισραηλινούς σε μία μόνο ημέρα.

Πιο πρόσφατα, τον Ιούλιο, το Ισραήλ δήλωσε ότι σκότωσε έναν από τους εγκεφάλους της 7ης Οκτωβρίου, τον Μοχάμεντ Ντέιφ, έναν βασικό στρατιωτικό διοικητή της Χαμάς, ωστόσο η μαχητική ομάδα συνεχίζει να μάχεται στη Γάζα.

Οι ΗΠΑ έχουν τη δική τους ιστορία δολοφονίας τρομοκρατικών ηγετών με την ελπίδα ότι αυτό θα παραλύσει τους εχθρούς τους. Όταν ο Αμπού Μουσάμπ αλ Ζαρκάουι, ο ηγέτης της Αλ Κάιντα στο Ιράκ, σκοτώθηκε σε μια αμερικανική βομβιστική επιδρομή το 2006, αντιμετωπίστηκε ως σημαντική ανακάλυψη, επειδή η Αλ Κάιντα στο Ιράκ συνέβαλε σημαντικά στον εμφύλιο πόλεμο που διέλυε τότε τη χώρα.

Ωστόσο, οκτώ χρόνια αργότερα, η Αλ Κάιντα στο Ιράκ μετατράπηκε τελικά σε ISIS, η οποία κατέλαβε έδαφος στο μέγεθος της Πορτογαλίας και διοικούσε πληθυσμό περίπου οκτώ εκατομμυρίων ανθρώπων στο Ιράκ και τη Συρία. Το ISIS πραγματοποίησε επίσης καταστροφικές τρομοκρατικές επιθέσεις στη Δύση, όπως για παράδειγμα στο Παρίσι το 2015, όπου σκοτώθηκαν 130 άνθρωποι.

Αυτό που ουσιαστικά έβαλε τέλος στο γεωγραφικό «χαλιφάτο» του ISIS δεν ήταν ένα χτύπημα κατά της ηγεσίας του, αλλά μια χερσαία εκστρατεία κατά του τρομοκρατικού στρατού από το 2014 έως το 2019 που διεξήγαγε ο ιρακινός στρατός και οι κουρδικές δυνάμεις της Συρίας με την υποστήριξη χιλιάδων αμερικανικών στρατευμάτων και σημαντικής αμερικανικής αεροπορικής ισχύος. Η βάση του ISIS, η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του Ιράκ, η Μοσούλη, καταστράφηκε σε μεγάλο βαθμό κατά τη διάρκεια αυτού του πολέμου.

Τον Μάιο του 2016, ο τότε πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα ενέκρινε μια επίθεση με μη επανδρωμένο αεροσκάφος στο Πακιστάν, η οποία σκότωσε τον γενικό ηγέτη των Ταλιμπάν, τον Μουλά Αχτάρ Μοχάμαντ Μανσούρ. Ωστόσο, σήμερα, οι Ταλιμπάν ελέγχουν ολόκληρο το Αφγανιστάν.

Ο τότε πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ διέταξε ένα χτύπημα στη Βαγδάτη του Ιράκ στις αρχές Ιανουαρίου του 2020, το οποίο σκότωσε τον Qasem Soleimani, τον διοικητή της Δύναμης Quds Force των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης του Ιράν, ο οποίος ήταν ζωτικής σημασίας για τις σχέσεις του Ιράν με τις δυνάμεις αντιπροσώπων του στην περιοχή, όπως η Χεζμπολάχ, η Χαμάς, οι Χούθι στην Υεμένη και οι σιιτικές πολιτοφυλακές στο Ιράκ.

Μετά τη δολοφονία του Σουλεϊμανί, ο Τραμπ δήλωσε: «Ο Σουλεϊμανί σχεδίαζε επικείμενες και μοχθηρές επιθέσεις εναντίον Αμερικανών διπλωματών και στρατιωτικού προσωπικού, αλλά τον πιάσαμε στα πράσα και τον εξοντώσαμε».

Ωστόσο, ο θάνατός του δεν είχε καμία διαρκή επίπτωση στην περιφερειακή ισχύ και τις φιλοδοξίες του Ιράν και η Χεζμπολάχ, η Χαμάς και οι Χούθι στην Υεμένη συνέχισαν τις επιθέσεις τους κατά ισραηλινών στόχων και οι σιιτικές πολιτοφυλακές συνέχισαν τις επιθέσεις τους κατά αμερικανικών στόχων στο Ιράκ.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν χαρακτηρίσει τους Ταλιμπάν, τους Χούτι, τη Χαμάς, το ISIS και τη Χεζμπολάχ ως τρομοκρατικές ομάδες.

Τι μπορεί να σταματήσει μια τρομοκρατική οργάνωση;

Αυτό που μπορεί να αχρηστεύσει μια τρομοκρατική ομάδα είναι μια διαρκής εκστρατεία για την εξουδετέρωση όσο το δυνατόν περισσότερων ηγετών και μεσαίων στελεχών της. Μια εκστρατεία με μη επανδρωμένα αεροσκάφη της CIA που ενισχύθηκε το 2008 στις φυλετικές περιοχές του Πακιστάν που συνορεύουν με το Αφγανιστάν σκότωσε πολλούς από τους ηγέτες της Αλ Κάιντα, σύμφωνα με το New America, ένα ερευνητικό ίδρυμα.

Τα έγγραφα που ανακάλυψαν οι SEALs του αμερικανικού ναυτικού που σκότωσαν τον Οσάμα μπιν Λάντεν στο συγκρότημά του στο Αμποταμπάντ του Πακιστάν το 2011 δείχνουν ότι ο ηγέτης της Αλ Κάιντα έγραφε τακτικά στους οπαδούς του που ζούσαν στις φυλετικές περιοχές της χώρας, προτρέποντάς τους να μετακινούνται μόνο τις συννεφιασμένες ημέρες, όταν τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη ήταν λιγότερο αποτελεσματικά. Ως αποτέλεσμα, ο Μπιν Λάντεν σχεδίαζε να αποσύρει όλους τους οπαδούς του από την περιοχή των φυλών και να τους εγκαταστήσει σε άλλα μέρη του Πακιστάν.

Ο θάνατος του Μπιν Λάντεν συνέβαλε σίγουρα σημαντικά στην υπονόμευση της ελκυστικότητας της Αλ Κάιντα στους τρομοκράτες και των ικανοτήτων της να πραγματοποιεί επιθέσεις, δεδομένου ότι ο Μπιν Λάντεν ήταν αυτός που είχε ιδρύσει την ομάδα, είχε διευθύνει τις πιο θανατηφόρες επιχειρήσεις της και τα μέλη της ομάδας είχαν δώσει προσωπικό όρκο πίστης σε αυτόν.

Ο διάδοχος του Μπιν Λάντεν, ο Αϊμάν αλ Ζαουάχρι, δεν είχε το χάρισμα ή τις οργανωτικές ικανότητες για να αναστήσει την Αλ Κάιντα, και ο ίδιος ο Ζαουάχρι σκοτώθηκε σε επίθεση μη επανδρωμένου αεροσκάφους των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν πριν από δύο χρόνια. Τα Ηνωμένα Έθνη εκτιμούν ότι υπάρχουν περίπου τετρακόσια μέλη της Αλ Κάιντα που ζουν σήμερα στο Αφγανιστάν.

Ενώ η Αλ Κάιντα είναι μια σχετικά μικρή τρομοκρατική ομάδα, η Χεζμπολάχ υφίσταται εδώ και τέσσερις δεκαετίες και υποστηρίζεται από το Ιράν, το οποίο είναι βασικός παράγοντας στην περιοχή και διαθέτει στρατό περίπου 30.000 στρατιωτών οπλισμένο με ένα εκτεταμένο οπλοστάσιο, συμπεριλαμβανομένων περίπου 150.000 ρουκετών και πυραύλων.

Η δολοφονία του Νασράλα αποτελεί βασικό έπαθλο για το Ισραήλ, στο πλαίσιο του ευρύτερου κύματος επιθέσεων κατά της Χεζμπολάχ που εντάθηκε νωρίτερα αυτό το μήνα με τη μυστική δράση του, με την έκρηξη χιλιάδων βομβητών και γουόκι-τόκι, ακολουθούμενη από μαζικές αεροπορικές επιδρομές που εξουδετέρωσαν την υποδομή και άλλους ανώτερους ηγέτες.

Αλλά είναι πολύ νωρίς για να διαγράψουμε τη Χεζμπολάχ, αν και είναι σαφώς σε σύγχυση. Η ιστορία δείχνει ότι θα αναδιοργανωθεί και θα διορίσει άλλους ηγέτες για να συνεχίσει τον μακρόχρονο αγώνα της κατά του Ισραήλ.

Πηγή: CNN