Μισέλ Μπαρνιέ: Γιατί η επιλογή του Μακρόν για την πρωθυπουργία ενέχει ρίσκο

Στα 73 του χρόνια ο πολύπειρος πολιτικός επιστρέφει από την αποστρατεία για να αναλάβει τη διακυβέρνηση της Γαλλίας. Ο Μισέλ Μπαρνιέ έγινε ευρύτερα γνωστός ως επικεφαλής διαπραγματευτής της ΕΕ για το Brexit. Από το 2016 μέχρι το 2021 είχε υπομείνει ατελείωτες ώρες διαπραγμάτευσης με την Τερέζα Μέι και τον Μπόρις Τζόνσον, προσπαθώντας να περιορίσει τις αρνητικές συνέπειες που αναπόφευκτα θα επέφερε η αποχώρηση της Μ.Βρετανίας για την Ευρώπη.

Ήταν μία δύσκολη αποστολή, την οποία ωστόσο ο συντηρητικός πολιτικός έφερε εις πέρας με ακλόνητη υπομονή και ψυχραιμία. Ίσως ήταν αυτή η ικανότητά του που παρακινεί τώρα τον Γάλλο πρόεδρο Εμμανουέλ Μακρόν να του αναθέσει την πρωθυπουργία. Και αυτό παρότι το 2022 ο Μπαρνιέ είχε επιδιώξει, χωρίς επιτυχία, να λάβει ο ίδιος το χρίσμα του «Κόμματος των Ρεπουμπλικανών», ώστε να διεκδικήσει την προεδρία. Σήμερα ο μέχρι πρότινος πολιτικός αντίπαλος του προέδρου γίνεται αίφνης ο «εκλεκτός» του για την πρωθυπουργία. Και αυτό μόλις δύο μήνες μετά τις βουλευτικές εκλογές, που ανέδειξαν πρώτη δύναμη το αριστερό «Νέο Λαϊκό Μέτωπο» του Ζαν Λυκ Μελανσόν, αλλά χωρίς αυτοδύναμη κοινοβουλευτική πλειοψηφία.

H διέξοδος του Μακρόν στα δεξιά με τον Μπαρνιέ

Πριν ανακοινώσει την απόφασή του ο Μακρόν είχε έρθει σε επαφή με όλες τις πολιτικές παρατάξεις στην Εθνοσυνέλευση, για να διερευνήσει αντιδράσεις. Όχι μόνο η ακροδεξιά «Εθνική Συσπείρωση» (RN), αλλά και ένα μεγάλο κομμάτι της αριστερής συμμαχίας με τη συμμετοχή σοσιαλδημοκρατών και κομμουνιστών άφησαν να εννοηθεί ότι, αν μη τι άλλο, δεν θα απέρριπταν αμέσως μία κυβέρνηση Μπαρνιέ. Από την άλλη πλευρά ωστόσο, κανείς δεν επιθυμούσε μία ξεκάθαρη συμμαχία με το κεντρώο κόμμα του Εμμανουέλ Μακρόν.

Έντονη ήταν η αντίδραση του Μελανσόν, επικεφαλής του μεγαλύτερου αριστερού κόμματος «Ανυπότακτη Γαλλία» (LFI), ο οποίος διεκδικεί για τον εαυτό του το αξίωμα του πρωθυπουργού. Κατηγόρησε τον πρόεδρο Μακρόν ότι «περιφρονεί τη Δημοκρατία» και κάλεσε τους οπαδούς του σε πορεία διαμαρτυρίας το Σάββατο. Είναι βέβαιο ότι αυτή τη φορά οι διαβουλεύσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης θα χρειαστούν πολύ χρόνο - ακόμη και για τα δεδομένα της Γαλλίας.

Η λύση Μπαρνιέ θεωρείται μάλλον «τεχνοκρατική» και μεταβατική. Πρώτη και πλέον επείγουσα αποστολή του θα είναι να τελεσφορήσουν οι επίπονες διαβουλεύσεις για την κατάρτιση νέου προϋπολογισμού, με τη σχετική προθεσμία να λήγει την 1η Οκτωβρίου. Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από το Σύνταγμα, ο νέος πρωθυπουργός θα πρέπει να παραμείνει στην εξουσία για τουλάχιστον έναν χρόνο, πριν προκηρυχθούν νέες εκλογές.

Οι «μοναχικές αποφάσεις» του Μακρόν

Μετά την ήττα του στις ευρωεκλογές του Ιουνίου ο Εμμανουέλ Μακρόν, που είναι πλέον γνωστός για τις «μοναχικές» αν όχι και παρορμητικές αποφάσεις του, προχώρησε εκ νέου σε μία αιφνιδιαστική κίνηση, διαλύοντας την Εθνοσυνέλευση και προκηρύσσοντας βουλευτικές εκλογές. Το αποτέλεσμα ήταν μία ιδιότυπη «ισοπαλία» με τους αριστερούς, τους Φιλελεύθερους και την Ακροδεξιά να μοιράζονται τις έδρες στη νέα Εθνοσυνέλευση χωρίς όμως να διαθέτουν επαρκή πλειοψηφία, ούτε να μπορούν να συνεννοηθούν μεταξύ τους.

Χαμένη της υπόθεσης ήταν η Μαρίν Λεπέν, που δεν κατάφερε να επιβάλει, για πρώτη φορά, έναν «δικό της» πρωθυπουργό, τον Ζορντάν Μπαρντελά. Το ακροδεξιό κόμμα «Εθνική Συσπείρωση» της Λεπέν κατέλαβε μόλις την τρίτη θέση, διαψεύδοντας τις δημοσκοπήσεις που το εμφάνιζαν πρώτο.

Επόμενος στόχος: Οι προεδρικές του 2027

Ο Μισέλ Μπαρνιέ είναι ένας ιδιαίτερα έμπειρος πολιτικός. Διετέλεσε Επίτροπος στην ΕΕ για δύο θητείες, ενώ στο απόγειο της οικονομικής κρίσης, από το 2010 μέχρι το 2015, ήταν υπεύθυνος για το κομβικό χαρτοφυλάκιο της Εσωτερικής Αγοράς. Επί προεδρίας Ζακ Σιράκ ήταν υπουργός Εξωτερικών την περίοδο 2004-2005. Παραμένει βέβαια άγνωστο αν θα καταφέρει να παραμείνει στην πρωθυπουργία μέχρι τις προεδρικές εκλογές του 2027.

Μέχρι τότε η τράπουλα θα ξαναμοιραστεί. Ο Εμμανουέλ Μακρόν δεν επιτρέπεται να θέσει εκ νέου υποψηφιότητα, η Μαρίν Λεπέν μάλλον θα διεκδικήσει την προεδρία για τρίτη φορά, ενώ το ίδιο αναμένεται να επιδιώξει ο Ζαν Λυκ Μελανσόν. Ποια μπορεί να είναι η απάντηση των Φιλελευθέρων και της Κεντροδεξιάς σε όλα αυτά; Ίδωμεν.

Πηγή: DW