Πάβελ Ντούροφ: Παρατείνεται η κράτηση του επικεφαλής του Telegram - Οι κατηγορίες για fake news, η «ατιμωρησία» και ο λόγος σύλληψης του δισεκατομμυριούχου
Η προφυλάκιση του ιδρυτή και επικεφαλής της πλατφόρμας Telegram, του Πάβελ Ντούροφ, παρατάθηκε χθες βράδυ, την επομένη της σύλληψής του στο διεθνές αεροδρόμιο Μπουρζέ, δυνάμει εντάλματος ερεύνης για διάφορα αδικήματα μέσω της ψηφιακής εφαρμογής, που μεταξύ άλλων επιτρέπει την ανταλλαγή κρυπτογραφημένων μηνυμάτων.
Πλαισιωμένος από σωματοφύλακα και τη βοηθό του που τον συνοδεύει μόνιμα, ο δισεκατομμυριούχος Πάβελ Ντούροφ με διπλή —γαλλική και ρωσική— υπηκοότητα, 39 ετών, συνελήφθη το Σάββατο το βράδυ, διευκρίνισε πηγή του Γαλλικού Πρακτορείου προσκείμενη στις διωκτικές αρχές.
Οι κατηγορίες με τις οποίες είναι αντιμέτωπος ο Πάβελ Ντούροφ
Ο δημιουργός, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Telegram είχε αναχωρήσει από το Μπακού, την πρωτεύουσα του Αζερμπαϊτζάν, κι επρόκειτο να διανυκτερεύσει στο Παρίσι, όπου σχεδίαζε να δειπνήσει, πρόσθεσε πηγή προσκείμενη στην έρευνα.
Η OFMIN, γαλλική υπηρεσία αρμόδια για τη δίωξη εγκλημάτων σε βάρος ανηλίκων, είχε προχωρήσει στην έκδοση εντάλματος ερεύνης σε βάρος του κ. Ντούροφ, καθώς έχει αναλάβει συντονιστικό ρόλο σε προκαταρκτική έρευνα για διάφορα αδικήματα —από απάτη ως διακίνηση ναρκωτικών, διαδικτυακή παρενόχληση, οργανωμένο έγκλημα, ακόμη και εξύμνηση της τρομοκρατίας—, σύμφωνα με πηγή του AFP.
Στην έρευνα εμπλέκεται η υπηρεσία δίωξης ηλεκτρονικών εγκλημάτων της εθνικής υπηρεσίας δίωξης του οργανωμένου εγκλήματος καθώς και η ONAF, υπηρεσία καταπολέμησης της τελωνειακής απάτης, κατά πηγές του πρακτορείου.
Η γαλλική δικαιοσύνη κατηγορεί τον Πάβελ Ντούροφ πως έμεινε άπρακτος (απουσία κάθε ελέγχου, έλλειψη συνεργασίας με τις διωκτικές αρχές) παρά την παράνομη χρήση της πλατφόρμας από συνδρομητές της.
«Φτάνει πια με την ατιμωρησία του Telegram», είπε με ικανοποίηση ένας από τους ερευνητές, με δόση έκπληξης που ο δισεκατομμυριούχος, παρότι γνώριζε ότι καταζητείται στη Γαλλία, αποφάσισε να ταξιδέψει στο Παρίσι. «Ίσως εξαιτίας του αισθήματος πως έχει απόλυτη ατιμωρησία», σχολίασε μια από τις πηγές.
«Ο Πάβελ Ντούροφ δεν έχει τίποτε να κρύψει και ταξιδεύει συχνά στην Ευρώπη», διαβεβαίωσε από την πλευρά του το Telegram χθες βράδυ. «Είναι παράλογο να διατυπώνεται ο ισχυρισμός πως μια πλατφόρμα, ή ο ιδιοκτήτης της, ευθύνεται για καταχρήσεις» των δυνατοτήτων που παρέχονται μέσω αυτής, επέμεινε, πρόσθεσε η εταιρεία με έδρα το Ντουμπάι των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων.
«Το Telegram τηρεί τη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένης της Πράξης για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες» και «ο έλεγχος του περιεχομένου συμμορφώνεται προς τους κανόνες» των εταιρειών του κλάδου της, ανέφερε ακόμη η εταιρεία.
Η πλατφόρμα ιδρύθηκε το 2013 από τον Πάβελ Ντούροφ και τον αδελφό του Νικολάι. Σκοπός τους ήταν να δημιουργήσουν εναλλακτική στους μεγάλους αμερικανικούς ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης, που επικρίνονται συχνά για την εμπορική εκμετάλλευση των προσωπικών δεδομένων των χρηστών τους. Το Telegram τονίζει πως δεν αποκαλύπτει ούτε θα αποκαλύψει ποτέ δεδομένα των χρηστών του.
Η σύλληψη του κ. Ντούροφ προκαλεί έντονες αντιδράσεις σε διεθνές επίπεδο. «#FreePavel», απαίτησε ο ιδιοκτήτης της πλατφόρμας X, ο Ίλον Μασκ. Ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο συμπλήρωσε κατόπιν αιχμηρά στα γαλλικά: «Liberté. Liberté! Liberté?».
Στη Ρωσία, όπου το Telegram είναι από τους πλέον χρησιμοποιούμενους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης, με κανάλια που ενίοτε έχουν εκατοντάδες χιλιάδες ακολούθους, η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα ενημέρωσε ότι η ρωσική πρεσβεία στο Παρίσι κινητοποιήθηκε αμέσως, «ως είθισται» σε περιπτώσεις σύλληψης ρώσων πολιτών στο εξωτερικό.
Εξάλλου, θυμίζοντας πως αρκετές ΜΚΟ σε διεθνές επίπεδο είχαν καταδικάσει το 2018 απόφαση δικαστηρίου που προέβλεπε να κλείσει το Telegram, απόφαση που ουδέποτε εφαρμόστηκε, η κυρία Ζαχάροβα διερωτήθηκε αν «θα απευθύνουν εκκλήσεις στο Παρίσι» για να αφήσει ελεύθερο τον κ. Ντούροφ «ή θα το βουλώσουν».
Σε μια από τις λιγοστές συνεντεύξεις που έχει παραχωρήσει, ο Πάβελ Ντούροφ αφηγήθηκε τον Απρίλιο στον αμερικανό παρουσιαστή Τάκερ Κάρλσον στο Ντουμπάι πως αποφάσισε να δημιουργήσει υπηρεσία ανταλλαγής κρυπτογραφημένων μηνυμάτων αφού υπέστη πολλές πιέσεις από τις ρωσικές αρχές για τον VK, ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης που δημιούργησε στην πατρίδα του προτού τον πουλήσει και φύγει από τη Ρωσία το 2014.
Κατόπιν δοκίμασε να εγκατασταθεί στο Βερολίνο, στο Λονδίνο, στη Σιγκαπούρη, στο Σαν Φρανσίσκο, προτού τελικά επιλέξει το Ντουμπάι, το οποίο επαινεί για το επιχειρηματικό περιβάλλον και την «ουδετερότητά του».
«Νομίζω πως τα πάμε καλά», το Telegram έχει «900 εκατομμύρια χρήστες που πιθανόν θα ξεπεράσουν το δισεκατομμύριο ενεργούς χρήστες μέσα σε έναν χρόνο», σημείωσε.
Στο εμιράτο του Κόλπου, το Telegram προστατεύεται από τους κανονισμούς και τους ελέγχους άλλων κρατών, καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι ΗΠΑ ασκούν ολοένα μεγαλύτερη πίεση σε μεγάλες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης για να διαγράφουν περιεχόμενο που χαρακτηρίζουν παράνομο.
Telegram: Οι κατηγορίες για fake news, η «ατιμωρησία» και ο πόλεμος σε βάρος του
Το Telegram βρίσκεται στον αντίποδα των αμερικανικών αντιπάλων του, το WhatsApp και τους περισσότερους από 2 δισεκ. χρήστες του παγκοσμίως ή το Messenger, οι οποίοι δέχονται επικρίσεις για την εμπορική εκμετάλλευση των προσωπικών δεδομένων των χρηστών τους.
Στη Ρωσία τα κανάλια ενημέρωσης είναι πιο δημοφιλή από τα παραδοσιακά μέσα. Κάποιοι χρήστες έχουν εκατοντάδες χιλιάδες ακόλουθους, όπως ο ουκρανός DeepState και ο ρώσος Rybar, γεγονός που εξηγεί εν μέρει την επιτυχία του Telegram μετά την έναρξη του πολέμου το 2022.
Για τη Στέφανι Λιού, ειδική στα προσωπικά δεδομένα στο ινστιτούτο Forrester, το Telegram είναι «η λιγότερο προστατευμένη» εφαρμογή, διότι ο χρήστης πρέπει «να ενεργοποιήσει χειροκίνητα» το σύστημα κρυπτογράφησης.
«Επίσης είναι μια πλατφόρμα που χρησιμοποιείται πολύ για παράνομες δραστηριότητες», παρατήρησε ο Νταμιέν Μπανκάλ ειδικός κυβερνοασφάλειας και μπλόγκερ στο Zataz. Κυβερνοπειρατές μπορούν για παράδειγμα να πουλήσουν εκεί δεδομένα που έχουν κλέψει.
Καθώς στις ομάδες συζήτησης στο Telegram μπορούν να συμμετέχουν έως και 200.000 άνθρωποι, η πλατφόρμα δέχεται επίσης επικρίσεις για διασπορά ψευδών ειδήσεων, περιεχομένου μίσους, συνωμοσιολογίας, τρομοκρατίας, φιλοναζιστικό, ακόμη και για περιεχόμενο παιδοφιλίας.
Σε συνέντευξή του στους Financial Times τον Μάρτιο ο Ντουρόφ δήλωσε ότι σκοπεύει να βελτιώσει τον μηχανισμό ελέγχου του Telegram το επόμενο έτος, κυρίως χάρη στην τεχνητή νοημοσύνη. Όμως «αν δεν ξεπερνούν τις κόκκινες γραμμές, δεν πιστεύω ότι θα πρέπει να ελέγχουμε τον τρόπο με τον οποίο εκφράζονται οι άνθρωποι», πρόσθεσε.
Ποιος είναι ο Πάβελ Ντουρόφ με περιουσία 15,5 δισεκατομμύρια δολάρια
Με περιουσία 15,5 δισεκ. δολαρίων –την 120η παγκοσμίως—σύμφωνα με το Forbes, ο 39χρονος Ντούροφ έγινε γνωστός το 2006.
Εκείνη τη χρονιά αποφοίτησε από το πανεπιστήμιο της Αγίας Πετρούπολης και δημιούργησε με τον αδελφό του Νικολάι το μέσω κοινωνικής δικτύωσης VKontakte (VK), το οποίο γρήγορα έγινε το δημοφιλέστερο στη Ρωσία, μπροστά από το Facebook.
Η επιτυχία του προκάλεσε τριβές τόσο με τους μετόχους ως το 2014, όταν ο Ντούροφ πούλησε το VK, όσο και με τις αρχές. Τελικά έφυγε από τη Ρωσία όταν αρνήθηκε να αποκαλύψει στις υπηρεσίες ασφαλείας τα προσωπικά δεδομένα Ουκρανών φιλοευρωπαίων ακτιβιστών.
Έχει εξηγήσει μάλιστα ότι η ιδέα για τη δημιουργία μιας πλατφόρμας κρυπτογραφημένων μηνυμάτων γεννήθηκε μετά τις πιέσεις που δέχθηκε στη Ρωσία.
Αφού δημιούργησε το Telegram προσπάθησε να εγκατασταθεί στο Βερολίνο, το Λονδίνο, τη Σιγκαπούρη και το Σαν Φρανσίσκο. Τελικά το 2017 ο Ντούροφ επέλεξε το Ντουμπάι για το ευνοϊκό επιχειρηματικό του περιβάλλον και την «ουδετερότητά του», την ώρα που ΕΕ και ΗΠΑ άρχιζαν να ασκούν πιέσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Ο Ντούροφ έλαβε υπηκοότητα Σαν Κιτς και Νέβις, ένα νησί στην Καραϊβική, και το 2021 τη γαλλική.
Στη Γαλλία η δικαιοσύνη κατηγορεί το Telegram ότι δεν ενεργεί για να εμποδίσει τους χρήστες του να εκμεταλλεύονται την πλατφόρμα για παράνομες ενέργειες, όπως απάτη, διακίνηση ναρκωτικών, διαδικτυακή παρενόχληση, οργανωμένο έγκλημα, ακόμη και εξύμνηση της τρομοκρατίας. Και αυτό κυρίως λόγω έλλειψης ρυθμιστικών κανόνων και συνεργασίας με τις αρχές.
Πολλές χώρες έχουν προσπαθήσει να μπλοκάρουν το Telegram: το Ιράν και η Ρωσία για υπόθαλψη βίαιων ομάδων της αντιπολίτευσης, η Βραζιλία το 2023 επειδή δεν αποκάλυψε στις αρχές στοιχεία νεοναζιστικών ομάδων, η Ισπανία τον Μάρτιο για παραβίαση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας.
Το Telegram χρηματοδοτούνταν πλήρως από τον Ντούροφ ως το 2018. Η πλατφόρμα, που μετρά περίπου 50 πλήρους απασχόλησης εργαζόμενους, έκανε άνοιγμα στις διαφημίσεις το 2021, τονίζοντας ωστόσο ότι δεν θα χρησιμοποιήσει τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών της. Το 2022 δημιούργησε σύστημα premium συνδρομής.
Στους Financial Times ο Ντούροφ διαβεβαίωσε ότι η επιχείρησή του έχει «εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια» έσοδα, ενώ δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να εισαχθεί στο χρηματιστήριο.
Τον Μάρτιο η πλατφόρμα έθεσε σε εφαρμογή σύστημα διαμοιρασμού των εσόδων με τους δημιουργούς περιεχομένου.
