Ζυγίζουν το ενδεχόμενο κλιμάκωσης Ισραήλ-Χεζμπολάχ

Ώρα μηδέν εκπέμπει η Μέση Ανατολή με τον κίνδυνο γενικευμένης σύρραξης να είναι πιο ορατός από ποτέ. Για σχεδόν ένα μήνα, οι άνθρωποι στο Λίβανο και το Ισραήλ προετοιμάζονταν για έναν ευρύτερο πόλεμο. Μια φονική επίθεση με ρουκέτες από τον Λίβανο τον περασμένο μήνα στην πόλη Majdal Shams στα κατεχόμενα από το Ισραήλ Υψίπεδα του Γκολάν ακολουθήθηκε από ισραηλινό πλήγμα αντιποίνων που σκότωσε τον ανώτατο διοικητή της Χεζμπολάχ στη νότια Βηρυτό.

Η επίθεση αυτή ήρθε ως συνέχεια στην επίθεση της Χεζμπολάχ, η οποία εκτόξευσε περισσότερες από 300 ρουκέτες και drones, εναντίον στρατηγικών στόχων του Ισραήλ, ως αντίποινα, για τη δολοφονία ηγετικού της στελέχους, πριν από μερικές εβδομάδες στη Βηρυτό.

Το πρωί της Κυριακής, η Χεζμπολάχ δήλωσε ότι έδωσε την αναμενόμενη απάντησή της, εκτοξεύοντας εκατοντάδες μη επανδρωμένα αεροσκάφη και ρουκέτες Κατιούσα, βλήματα μικρού βεληνεκούς της σοβιετικής εποχής.

«Αυτό δεν είναι το τέλος της ιστορίας»: Η αντίδραση Νετανιάχου μετά την επίθεση της Χεζμπολάχ

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Βενιαμίν Νετανιάχου προειδοποίησε χθες ότι η χώρα του δεν έχει πει «την τελευταία της λέξη».

«Πριν τρεις εβδομάδες εξουδετερώσαμε τον διοικητή (της Χεζμπολάχ) και σήμερα αποτρέψαμε τα επιθετικά σχέδιά της», τόνισε ο Νετανιάχου κατά την έναρξη υπουργικού συμβουλίου.

WATCH how the IAF acted precisely today to stop a large-scale terrorist attack from Hezbollah.

Our operation in Lebanon targeted the terrorist infrastructure Hezbollah planned to use against us, protecting Israeli families and homes. pic.twitter.com/2J3sqAnFWB

— Israel Defense Forces (@IDF) August 25, 2024

Σύμφωνα με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό, η αντιαεροπορική άμυνα αναχαίτισε όλα τα drones που εξαπέλυσε η Χεζμπολάχ εναντίον στρατηγικού στόχου στο κεντρικό Ισραήλ.

Παράλληλα ο Νετανιάχου δήλωσε ότι η Χεζμπολάχ και το Ιράν θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η απάντηση που έδωσε το Ισραήλ ήταν «ακόμη ένα βήμα προς την αλλαγή της κατάστασης στον βορρά και την ασφαλή επιστροφή των κατοίκων μας στα σπίτια τους».

«Αυτό δεν είναι το τέλος της ιστορίας», υπογράμμισε.

Η Χαμάς από την πλευρά της xαιρέτησε την ευρεία επίθεση του λιβανέζικου σιιτικού κινήματος Χεζμπολάχ εναντίον ισραηλινών θέσεων, εκτιμώντας ότι πρόκειται για «μια ισχυρή απάντηση» και «ένα χαστούκι» για την ισραηλινή κυβέρνηση.

«Υπογραμμίζουμε ότι αυτή η ισχυρή και στοχευμένη απάντηση, σε μεγάλο βάθος στην επικράτεια της σιωνιστικής οντότητας, είναι ένα χαστούκι για την ισραηλινή κυβέρνηση», επεσήμανε η Χαμάς σε ανακοίνωσή της.

Νασράλα: «Στοχεύσαμε στρατιωτική βάση» κοντά στο Τελ Αβίβ - Όσα είπε για την επίθεση της Χεζμπολάχ

Λίγες ώρες μετά τις επιθέσεις που εξαπέλυσε η Χεζμπολάχ κατά ισραηλινών στόχων τα ξημερώματα της Κυριακής, ο ηγέτης της υποστηριζόμενης από το Ιράν σιιτικής ένοπλης οργάνωσης του Λιβάνου, Χασάν Νασράλα, εκφώνησε διάγγελμα εξαπολύοντας νέες -φραστικές αυτήν τη φορά- επιθέσεις κατά των Ισραηλινών.

Ο Νασράλα είπε στο διάγγελμα του το απόγευμα της Κυριακής, ότι οι δυνάμεις της Χεζμπολάχ αποφάσισαν να χτυπήσουν βάση των ισραηλινών στρατιωτικών υπηρεσιών παρακολούθησης και συλλογής πληροφοριών κοντά στο Τελ Αβίβ.

«Αποφασίσαμε να στοχεύσουμε στρατιωτική βάση πληροφοριών όπου λειτουργεί ισραηλινή μονάδα παρακολούθησης. Στοχοποιήσαμε στρατιωτική βάση πληροφοριών 110 χλμ. εντός, 1,5 χλμ. απο το Τελ Αβίβ», δήλωσε ο Νασράλα.

Guardian: Ισραήλ και Χεζμπολάχ έχουν καλό λόγο να αποφύγουν τον πόλεμο, αλλά παραμένει πιθανός

Αν το Ισραήλ και η Χεζμπολάχ ήθελαν έναν ολοκληρωτικό πόλεμο, αυτός θα είχε συμβεί εδώ και πολύ καιρό. Η κάθε πλευρά θα καλωσόριζε την καταστροφή της άλλης, αλλά η στιγμή δεν ήταν μέχρι στιγμής κατάλληλη για καμία από τις δύο πλευρές να βυθιστεί σε μια σύγκρουση πλήρους κλίμακας.

Η έντονη ανταλλαγή εχθροπραξιών στα σύνορα Ισραήλ-Λιβάνου το πρωί της Κυριακής έφερε για άλλη μια φορά τα μέρη στα πρόθυρα ενός τέτοιου πολέμου, αλλά για άλλη μια φορά έκαναν παύση και αποσύρθηκαν.

Όσον αφορά τα πυρομαχικά που δαπανήθηκαν, ήταν η μεγαλύτερη εμπλοκή εδώ και πολλούς μήνες. Το Ισραήλ έριξε στον αέρα 100 μαχητικά αεροσκάφη, τα οποία πραγματοποίησαν εξόδους επί επτά ώρες και έπληξαν με πυραύλους περισσότερες από 40 τοποθεσίες, αλλά σκότωσαν μόνο τρεις ανθρώπους , σύμφωνα με τον απολογισμό μέχρι το βράδυ της Κυριακής.

Οι Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας (IDF) έδιναν σαφώς πολύ μεγαλύτερη προσοχή για τις απώλειες αμάχων στον Λίβανο απ' ό,τι στη Γάζα. Ενώ το Ισραήλ επιμένει ότι θα πολεμήσει μέχρι να εξαλειφθεί εντελώς η Χαμάς, ο υπουργός Εξωτερικών του, ο Ισραέλ Κατζ, τόνισε την Κυριακή ότι η κυβέρνησή του δεν ενδιαφέρεται για μια τέτοια υπαρξιακή μάχη με τη Χεζμπολάχ.

Και οι δύο πλευρές έχουν επιτακτικούς λόγους να μην προχωρήσουν σε πόλεμο τώρα. Το Ισραήλ δεν έχει τις αντοχές για άλλο ένα μέτωπο, ενώ δεν έχει καταφέρει ακόμη να εξαλείψει πλήρως τη Χαμάς στη Γάζα και με τη Δυτική Όχθη να οδηγείται στα πρόθυρα μιας ευρύτερης έκρηξης βίας από σκληροπυρηνικούς εποίκους και τους υποστηρικτές τους στο εσωτερικό του ισραηλινού κράτους.

Οι διοικητές των IDF γνωρίζουν επίσης ότι ένας πόλεμος με τη Χεζμπολάχ δεν θα μπορούσε να κερδηθεί χωρίς χερσαία εισβολή, η οποία θα είχε βαρύ κόστος σε ισραηλινές ζωές. Παρά τις πρόσφατες αναβαθμίσεις, τα ισραηλινά άρματα εξακολουθούν να θεωρούνται εξαιρετικά ευάλωτα σε ενέδρες.

Ο Βενιαμίν Νετανιάχου έχει σοβαρούς λόγους να διατηρεί το Ισραήλ σε κατάσταση σύγκρουσης, καθώς αυτό τον βοηθά να αποφύγει την αναμέτρηση με το εκλογικό σώμα και τα δικαστήρια, όπου αντιμετωπίζει κατηγορίες για διαφθορά. Ο πρωθυπουργός και το υπουργικό συμβούλιο ασφαλείας του μπορεί να ζυγίζουν περαιτέρω εξόδους μετά την προφανή επιτυχία της Κυριακής, αλλά αυτό απέχει πολύ από το να στείλουν νεαρούς πεζούς στρατιώτες στα σύνορα ή να προκαλέσουν πυραυλικές επιθέσεις της Χεζμπολάχ στο Τελ Αβίβ ή σε άλλες πόλεις.

Από την πλευρά της, η ηγεσία της Χεζμπολάχ έχει να προστατεύσει περιουσιακά στοιχεία στο Λίβανο, πολιτικά και οικονομικά, τα οποία θα καταστρέφονταν σε έναν πόλεμο με το Ισραήλ. Ο περιφερειακός προστάτης της ομάδας, το Ιράν, είναι σαφές ότι δεν είναι επίσης έτοιμο για μια σύγκρουση και έχει αναβάλει προς το παρόν τη δική του απειλητική απάντηση στη δολοφονία του πολιτικού ηγέτη της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια, από το Ισραήλ στην Τεχεράνη τον περασμένο μήνα.

Η Χεζμπολάχ και το Ιράν δεν μοιράζονται τις αποκαλυπτικές αυτοκαταστροφικές παρορμήσεις του Yahya Sinwar, του διοικητή της Χαμάς στη Γάζα, ο οποίος εξαπέλυσε την αιφνιδιαστική επίθεση της 7ης Οκτωβρίου κατά του Ισραήλ βασιζόμενος στη λανθασμένη υπόθεση ότι οι σύμμαχοί του στη Βηρυτό και την Τεχεράνη θα συμμετείχαν στη μάχη.

Το γεγονός ότι ούτε το Ισραήλ ούτε η Χεζμπολάχ επιθυμούν έναν ολοκληρωτικό πόλεμο τώρα, δεν σημαίνει, ωστόσο, ότι δεν πρόκειται να συμβεί. Και οι δύο πλευρές χρησιμοποιούν πολύ χονδροειδή εργαλεία -κυρίως εκρηκτικά- για να στείλουν η μία στην άλλη μηνύματα, και τα περιθώρια για λάθος υπολογισμούς είναι πάντα μεγάλα.

Οι IDF φέρεται να ήταν στα πρόθυρα πολέμου στο Λίβανο αμέσως μετά τις 7 Οκτωβρίου, με βάση λανθασμένες πληροφορίες που έδειχναν ότι η Χεζμπολάχ εμπλέκεται στην επίθεση και ότι οι μαχητές της επρόκειτο να ξεχυθούν από τα βόρεια σύνορα.

Το ενδεχόμενο απρόβλεπτων συνεπειών ήταν επίσης υψηλό την Κυριακή. Εάν η περιγραφή των γεγονότων από τις IDF ήταν ακριβής, τα πολεμικά αεροσκάφη της ανατίναξαν δεκάδες θέσεις εκτόξευσης και ματαίωσαν προγραμματισμένα χτυπήματα της Χεζμπολάχ εναντίον στρατηγικών στόχων στο κεντρικό Ισραήλ. Αν ένα από αυτά τα πλήγματα είχε προκαλέσει σημαντικές απώλειες, η πολιτική πίεση στην κυβέρνηση Νετανιάχου να απομακρύνει τη Χεζμπολάχ από το νότιο Λίβανο θα μπορούσε εύκολα να γίνει ακαταμάχητη.

Το περιθώριο για λάθη είναι πιθανό να είναι μεγαλύτερο όταν κάθε ένα από τα μέρη προσπαθεί να μαντέψει την εσωτερική πολιτική δυναμική του άλλου. Για παράδειγμα, όταν το Ισραήλ σκότωσε τον διοικητή της Χεζμπολάχ, Φουάντ Σουκρ, σε αεροπορική επιδρομή στη νότια Βηρυτό τον περασμένο μήνα, δεν υπήρχε τρόπος να γνωρίζουμε πόσες ρουκέτες ή πυραύλους θα θεωρούσε η Χεζμπολάχ επαρκείς για να τον εκδικηθεί ή πού θα έπρεπε να στοχεύσουν. Εάν ο Νετανιάχου επεκτείνει την εκστρατεία βομβαρδισμού, κινδυνεύει να προκαλέσει την εμπλοκή του Ιράν για την υποστήριξη του πληρεξουσίου του.

Παρομοίως, ενώ η Χεζμπολάχ έδιωξε περισσότερους από 80.000 Ισραηλινούς από τα σπίτια τους με τους διασυνοριακούς βομβαρδισμούς της, δεν θα μπορούσε να εκτιμήσει την πολιτική πίεση που θα ασκούσε στον συνασπισμό Νετανιάχου για την κατάληψη του νότιου Λιβάνου ώστε να επιστρέψουν οι εκτοπισμένοι κάτοικοι.

O ρόλος των ΗΠΑ

Εν μέσω αυτής της αμοιβαίας απερισκεψίας, οι ΗΠΑ προσπαθούν απεγνωσμένα να μετριάσουν τον κίνδυνο. Ο κύριος στόχος της κυβέρνησης Μπάιντεν από τις 7 Οκτωβρίου -και κύριο επίτευγμα, όπως υποστηρίζουν Αμερικανοί αξιωματούχοι- ήταν να αποτρέψει τον πόλεμο στη Γάζα να μετατραπεί σε περιφερειακή πυρκαγιά.

Η Ουάσινγκτον προέτρεψε σε αυτοσυγκράτηση, ενώ παράλληλα μετέφερε τις δυνάμεις της στην περιοχή για να αποτρέψει τους εχθρούς της. Η κεντρική στρατηγική -ή η ουσιαστική ελπίδα τουλάχιστον- είναι ότι μια συμφωνία ομήρων για την ειρήνη στη Γάζα θα εκτονώσει επίσης την επιδεινούμενη αντιπαράθεση στα βόρεια σύνορα του Ισραήλ.