Κοσμος

Ποιος και γιατί έβαλε στο στόχαστρο την Τέιλορ Σουίφτ στη Βιέννη

Το νέο πρόσωπο της τρομοκρατίας και η ριζοσπαστικοποίηση των νέων στο διαδίκτυο

Newsroom
12’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
UPD

Τέιλορ Σουίφτ: Η ακύρωση συναυλιών στη Βιέννη και η τρομοκρατική απειλή - Εξτρεμισμός στην Ευρώπη, στρατολόγηση στο διαδίκτυο και «κατευθυνόμενες» συνωμοσίες.

Η ακύρωση συναυλιών της Τέιλορ Σουίφτ στη Βιέννη προκαλεί νέους κραδασμούς στην Ευρώπη, καθώς οι πρώτες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για σχεδιαζόμενη επίθεση σε εκδήλωση μαζικής κλίμακας.

Η ματαίωση των συναυλιών της Τέιλορ Σουίφτ «λόγω επιβεβαίωσης από κυβερνητικούς αξιωματούχους σχεδίου τρομοκρατικής επίθεσης», όπως ανακοίνωσαν οι διοργανωτές, υπενθυμίζει η τρομοκρατία συνεχίζει να απειλεί την ασφάλεια σε πολλές δυτικές χώρες, με αναλυτές να κάνουν λόγο για νέο κύμα ριζοσπαστικοποίησης στο διαδίκτυο, με στόχο κυρίως τους νέους.

Άποψη του σταδίου Ερνστ Χάπελ μετά την ακύρωση των τριών συναυλιών της Τέιλορ Σουίφτ λόγω του κινδύνου επίθεσης στη Βιέννη © EPA/Max Slovencik

Ακυρώθηκαν συναυλίες της Τέιλορ Σουίφτ - Η αστυνομία της Βιέννης απέτρεψε επίθεση

Η περιοδεία της Τέιλορ Σουίφτ στη Βιέννη ακυρώθηκε μετά τη σύλληψη δύο ατόμων για φερόμενο σχέδιο επίθεσης στην αυστριακή πρωτεύουσα.

Η ανακοίνωση για τη συναυλία της Τέιλορ Σουίφτ έγινε από τους διοργανωτές αργά το βράδυ της Τετάρτης, αφού οι αυστριακές αρχές ανακοίνωσαν ότι συνέλαβαν έναν 19χρονο για φερόμενο σχεδιασμό ισλαμιστικής επίθεσης στην περιοχή της Βιέννης αφήνοντας να εννοηθεί ότι οι συναυλίες της Σουίφτ ήταν το επίκεντρο της συνωμοσίας.

Ο άνδρας, ο οποίος είχε ορκιστεί πίστη στο Ισλαμικό Κράτος «τις τελευταίες εβδομάδες», συνελήφθη στην Κάτω Αυστρία, περίπου μια ώρα από την πρωτεύουσα, νωρίς το πρωί της Τετάρτης, δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου ο ανώτατος επικεφαλής ασφαλείας της Αυστρίας, Φραντς Ρουφ.

«Διαπιστώσαμε αντίστοιχες προπαρασκευαστικές ενέργειες και επίσης ότι υπάρχει εστίαση του 19χρονου δράστη στις συναυλίες της Τέιλορ Σουίφτ στη Βιέννη», δήλωσε ο Ρουφ.

Ο άνδρας, αυστριακός πολίτης, πιστεύεται ότι ριζοσπαστικοποιήθηκε μέσω του διαδικτύου. Ο Ρουφ δήλωσε ότι στο σπίτι του υπόπτου κατασχέθηκαν χημικές ουσίες, οι οποίες αξιολογούνται.

Ένα δεύτερο άτομο που πιστεύεται ότι είχε έρθει σε επαφή με τον ύποπτο συνελήφθη στη Βιέννη.

H αποτροπή μιας τραγωδίας

Η Τέιλορ Σουίφτ είχε προγραμματίσει να παίξει στο στάδιο Ερνστ Χάπελ της αυστριακής πρωτεύουσας την Πέμπτη, την Παρασκευή και το Σάββατο.

Σε μια ανάρτηση στο Instagram αργά την Τετάρτη, η Barracuda Music δήλωσε: «Με την επιβεβαίωση από κυβερνητικούς αξιωματούχους για μια προγραμματισμένη τρομοκρατική επίθεση στο στάδιο Ερνστ Χάπελ, δεν έχουμε άλλη επιλογή από το να ακυρώσουμε τις τρεις προγραμματισμένες συναυλίες για την ασφάλεια όλων».

Ο χώρος ήταν sold out για τις προγραμματισμένες συναυλίες και υπολογίζεται ότι αναμένονταν 170.000 θεατές.

Οι θαυμαστές της Τέιλορ Σουίφτ κατέφυγαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να εκφράσουν την απογοήτευσή τους που έχασαν μια από τις συναυλίες της σούπερ σταρ. Η επίσημη σελίδα των "Swifties" στο WhatsApp κατακλύστηκε από χιλιάδες μηνύματα.

Ο Αυστριακός καγκελάριος Καρλ Νεχάμερ δήλωσε σε ανάρτησή του στο X ότι «η ακύρωση των συναυλιών της Τέιλορ Σουίφτ από τους διοργανωτές αποτελεί πικρή απογοήτευση για όλους τους θαυμαστές της στην Αυστρία».

«Η κατάσταση γύρω από την προφανώς προγραμματισμένη τρομοκρατική επίθεση στη Βιέννη ήταν πολύ σοβαρή», έγραψε. Πρόσθεσε όμως ότι, χάρη στην εντατική συνεργασία μεταξύ της αστυνομίας, των αυστριακών και ξένων μυστικών υπηρεσιών, «η απειλή μπόρεσε να αναγνωριστεί έγκαιρα, να αντιμετωπιστεί και να αποτραπεί μια τραγωδία».

Μνήμες 2017 ξύπνησε το περιστατικό στην Αυστρία

Το 2017, 22 άνθρωποι σκοτώθηκαν όταν ένας βομβιστής αυτοκτονίας έβαλε στόχο μια συναυλία της Αριάνα Γκράντε στο Μάντσεστερ. Ο βομβιστής, ο Σαλμάν Αμπέντι, πυροδότησε μια βόμβα σακίδιο στο Μάντσεστερ Αρίνα στο τέλος της συναυλίας της Γκράντε, καθώς χιλιάδες νεαροί θαυμαστές αποχωρούσαν.

Ένοπλοι αστυνομικοί σε περιπολία στο Μάντσεστερ μετά την επίθεση στη συναυλία της Αριάνα Γκράντε το 2017 © EPA/Andy Rain

Μια επίσημη έρευνα ανέφερε πέρυσι ότι η υπηρεσία εσωτερικής πληροφόρησης της Βρετανίας, η MI5, δεν ενήργησε αρκετά γρήγορα σε βασικές πληροφορίες και έχασε μια σημαντική ευκαιρία να αποτρέψει τη βομβιστική επίθεση, την πιο θανατηφόρα εξτρεμιστική επίθεση στο Ηνωμένο Βασίλειο τα τελευταία χρόνια.

Τον Νοέμβριο του 2020, συνεργός του Ισλαμικού Κράτους επιδόθηκε σε μια ανεξέλεγκτη επίθεση με πυροβολισμούς στο κέντρο της Βιέννης, σκοτώνοντας τέσσερις και τραυματίζοντας άλλους 23, προτού η αστυνομία τον σκοτώσει. Το περιστατικό σηματοδότησε την πρώτη θανατηφόρα τζιχαντιστική επίθεση στη χώρα.

Η επιρροή της Τέιλορ Σουίφτ στις πολιτικές αναζητήσεις της Gen Z

Η Τέιλορ Σουίφτ πραγματοποιεί την περιοδεία της υπό αυξημένα μέτρα ασφαλείας, καθώς έχει χρησιμοποιήσει επανειλημμένα το δημόσιο προφίλ της για να κινητοποιήσει το κοινό της υπέρ πολιτικών σκοπών.

Χαρακτηριζόμενη ως φιλελεύθερη, έχει τοποθετηθεί υπέρ των αμβλώσεων, είναι υπέρμαχος της ισότητας των φύλων, των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤ και του ελέγχου της οπλοκατοχής, ενώ επικρίνει έντονα τον ρατσισμό, τη λευκή υπεροχή, τον σεξισμό, την ομοφοβία και την αστυνομική βία.

Καταδίκασε την προεδρία του Τραμπ, κατηγορώντας τον για ρατσισμό και υποδαύλιση της βίας κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων μετά τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ, επέκρινε την πολιτική της Ρεπουμπλικανής γερουσιαστή Μάρσα Μπλάκμπερν και την ακύρωση της απόφασης Ρο v. Γουέιντ, και υποστήριξε τον νόμο περί ισότητας και την απομάκρυνση των αγαλμάτων της Συνομοσπονδίας. Παράλληλα  στήριξε την υποψηφιότητα των Τζο Μπάιντεν και Καμάλα Χάρις στις προεδρικές εκλογές του 2020.

Οι οπαδοί της Σουίφτ, οι Swifties, θεωρείται πως αποτελούν βασικό κομμάτι της εκλογικής πίτας. Δημοσιογράφοι έχουν εκτιμήσει ότι η Τέιλορ Σουίφτ θα μπορούσε να επηρεάσει άμεσα τα αποτελέσματα των επερχόμενων προεδρικών εκλογών του στις ΗΠΑ και ότι δεν έχει ακόμη αξιοποιήσει πλήρως τις δυνατότητες της πολιτικής της επιρροής.

Διάφοροι αρχηγοί κυβερνήσεων του κόσμου, ανάμεσά τους οι Τζάστιν Τριντό και Κίρ Στάρμερ, θεωρούν ότι η Τέιλορ Σουίφτ ασκεί θετική επιρροή στους πολίτες.

Το ανατριχιαστικό μοτίβο του ονλάιν εξτρεμισμού

Οι λεπτομέρειες που προκύπτουν σχετικά με το φερόμενο τρομοκρατικό σχέδιο με στόχο τις τρεις συναυλίες της Τέιλορ Σουίφτ στη Βιέννη είναι ελάχιστες, αλλά ήδη ακολουθούν ένα ανατριχιαστικό μοτίβο που είναι γνωστό στους Ευρωπαίους αντιτρομοκρατικούς αξιωματούχους, επισημαίνει αναλυτής του CNN.

Και οι δύο ύποπτοι για την επίθεση είχαν ριζοσπαστικοποιηθεί στο διαδίκτυο, ανέφερε η αστυνομία, προσθέτοντας ότι ο 19χρονος είχε ορκιστεί πίστη στον νέο ηγέτη του ISIS τον περασμένο μήνα.

Η αστυνομία αναφέρθηκε επίσης στον ρόλο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης τόσο στη ριζοσπαστικοποίηση των υπόπτων όσο και στον υποτιθέμενο σχεδιασμό των επιθέσεων.

«Η επικοινωνία των δραστών γίνεται συνήθως σε κρυπτογραφημένη μορφή», αποκρύπτοντας συχνά τις συνομιλίες τους από τις συνήθεις αντιτρομοκρατικές παρακολουθήσεις, δήλωσε στους δημοσιογράφους ο διευθυντής δημόσιας ασφάλειας, Φραντς Ρουφ.

Από τη διαδικτυακή φλυαρία στη δράση

Το μονοπάτι της διαδικτυακής εφηβικής κουβέντας που μετατρέπεται σε πραγματικές συνωμοσίες έχει γίνει ανησυχητικά συχνό τους τελευταίους μήνες. Μελέτη του ειδικού σε θέματα τρομοκρατίας Πίτερ Νόιμαν, την οποία μετέδωσε το CNN τον περασμένο μήνα, έδειξε ότι οι έφηβοι αντιπροσώπευαν σχεδόν τα δύο τρίτα των συλλήψεων που συνδέονταν με τον ISIS στην Ευρώπη κατά τους προηγούμενους εννέα μήνες.

Η μελέτη 27 επιθέσεων που συνδέονται με το Ισλαμικό Κράτος ή αποδιοργανωμένων συνωμοσιών από τον Οκτώβριο του περασμένου έτους αποκάλυψε ότι από τους 58 υπόπτους, οι 38 ήταν ηλικίας μεταξύ 13 και 19 ετών, σύμφωνα με τον Νόιμαν, καθηγητή Σπουδών Ασφάλειας στο Κινγκς Κόλετζ του Λονδίνου. Το CNN επαλήθευσε τα περισσότερα από τα στοιχεία του Νόιμαν με Ευρωπαίους αξιωματούχους ασφαλείας.

Ο Νόιμαν σημείωσε ότι τα τελευταία στοιχεία της Europol έδειξαν ότι «ο αριθμός των επιθέσεων και των σχεδιαζόμενων επιθέσεων έχει υπερτετραπλασιαστεί» από το 2022.

Πολλαπλασιασμός των σχεδιαζόμενων επιθέσεων στην Ευρώπη

Μεταξύ των περιπτώσεων στις οποίες αναφέρθηκε ο Νόιμαν ήταν στην Αυστρία, στην οποία ένα 14χρονο κορίτσι από το Μαυροβούνιο συνελήφθη τον Μάιο στο Γκρατς, αφού αγόρασε ένα μαχαίρι και ένα τσεκούρι για μια επίθεση που φέρεται να σχεδίαζε. Στον υπολογιστή της βρέθηκε επίσης υλικό του Ισλαμικού Κράτους.

Έφηβοι συνελήφθησαν επίσης κατά τη διάρκεια την ελέγχων ασφαλείας στη Γαλλία πριν την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων του Παρισιού.

Στα τέλη Μαΐου, ένας 18χρονος Τσετσένος παραπέμφθηκε σε δίκη για τρομοκρατική εγκληματική οργάνωση, για φερόμενο σχέδιο να στοχεύσει θεατές στο Σεντ-Ετιέν κατά τη διάρκεια των Αγώνων, σύμφωνα με ανακοίνωση της γαλλικής αντιτρομοκρατικής εισαγγελίας.

Περίπου ένα δεκαπενθήμερο νωρίτερα, δύο έφηβοι συνελήφθησαν στη βορειοανατολική και τη νότια Γαλλία για σχεδιασμό τρομοκρατικής επίθεσης.

Ενώ τον Απρίλιο, ένας 16χρονος στη νοτιοανατολική Γαλλία συνελήφθη επειδή φέρεται να ερευνούσε πώς να κατασκευάσει μια ζώνη με εκρηκτικά και να πεθάνει ως μάρτυρας του Ισλαμικού Κράτους με πιθανό στόχο τους Ολυμπιακούς Αγώνες.

O βομβιστής του Μάντσεστερ Σαλμάν Αμπέντι κυκλωμένος με κόκκινο χρώμα σε κλειστό κύκλωμα παρακολούθησης © EPA/Greater Manchester Police

«Ποιος θα σκεφτόταν έναν 13χρονο ως τρομοκράτη;»

Η γερμανική αστυνομία έχει επίσης δημοσιοποιήσει δύο φερόμενες τρομοκρατικές συνωμοσίες στις οποίες εμπλέκονται έφηβοι τους τελευταίους μήνες.

Τον Απρίλιο, αξιωματούχοι στο Ντίσελντορφ δήλωσαν ότι συνέλαβαν δύο κορίτσια, ηλικίας 15 και 16 ετών, και ένα 15χρονο αγόρι που κατηγορούνταν ότι σχεδίαζαν τρομοκρατική επίθεση.

Σε ένα άλλο φερόμενο σχέδιο που αφορούσε πιθανή επίθεση με μαχαίρι σε συναγωγή της Χαϊδελβέργης, το οποίο διακόπηκε τον Μάιο, συμμετείχε ένας 18χρονος, σύμφωνα με ανακοίνωση της γερμανικής εισαγγελίας.

Εν τω μεταξύ στην Ελβετία, η αστυνομία συνέλαβε τον Μάρτιο έναν 15χρονο Ελβετό και έναν 16χρονο Ιταλό για φερόμενη υποστήριξη του Ισλαμικού Κράτους και σχεδιασμό βομβιστικών επιθέσεων, σύμφωνα με ανακοίνωση της αστυνομίας.

Ο ειδικός σε θέματα τρομοκρατίας δήλωσε ότι οι έφηβοι συχνά στρατολογούνται στο διαδίκτυο, όπου το ISIS και η θυγατρική του στην Κεντρική Ασία ISIS-K αρκεί να δουν επιτυχία σε μια χούφτα από εκατοντάδες δυνητικούς στρατολογημένους.

«Ομάδες όπως (το ISIS-K) στοχεύουν ειδικά σε νέους εφήβους», δήλωσε ο Νόιμαν. «Μπορεί να μην είναι πολύ χρήσιμοι. Μπορεί να τα κάνουν θάλασσα. Μπορεί να αλλάξουν γνώμη», είπε, αλλά «δεν είναι τουλάχιστον λιγότερο ύποπτοι. Ποιος θα σκεφτόταν έναν 13χρονο ως τρομοκράτη; Ένας είναι αρκετός».

Στρατολόγηση στο TikTok και προστασία περιεχομένου

Οι έφηβοι στρατολογούνταν μέσα από πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης όπως το TikTok, παρασυρόμενοι μέσω αλγορίθμων σε «φούσκες» στο διαδίκτυο, όπου οι στρατολόγοι των τζιχαντιστών μπορούν να τους προσεγγίσουν, δήλωσε ο Νόιμαν.

Το ISIS-K ήταν «μακράν το πιο φιλόδοξο και επιθετικό τμήμα του ISIS αυτή τη στιγμή», σχεδιάζοντας σύνθετες επιθέσεις και στρατολογώντας στο διαδίκτυο, πρόσθεσε.

Εκπρόσωπος του TikTok δήλωσε στο CNN τον περασμένο μήνα: «Στεκόμαστε σθεναρά ενάντια στον βίαιο εξτρεμισμό και αφαιρούμε το 98% του περιεχομένου που διαπιστώνεται ότι παραβιάζει τους κανόνες μας για την προώθηση της τρομοκρατίας πριν μας αναφερθεί».

Ενώ οι λεπτομέρειες των φερόμενων σχεδίων επίθεσης στις συναυλίες της Τέιλορ Σουίφτ παραμένουν ασαφείς, οι ευρωπαϊκές πηγές ασφαλείας ανησυχούν όλο και περισσότερο ότι οι τρομοκρατικές συνωμοσίες γίνονται όλο και πιο «κατευθυνόμενες» - ή οργανώνονται από έναν πιο έμπειρο ή με περισσότερους πόρους στρατολόγο από μακριά.

Μια βρετανική πηγή ασφαλείας δήλωσε στο CNN ότι η λεγόμενη «κατευθυνόμενη τρομοκρατική απειλή» έχει γίνει μεγαλύτερη ανησυχία τους τελευταίους 18 μήνες, με την ISIS-K να είναι η πιο ισχυρή ομάδα που ελέγχεται. Η πρόσβαση των νέων σε εξτρεμιστικούς χώρους και μέσα ενημέρωσης στο διαδίκτυο εξακολουθεί επίσης να αποτελεί σημαντικό ζήτημα, δήλωσε η πηγή.

Οι Ευρωπαίοι αντιτρομοκρατικοί αξιωματούχοι των αντιτρομοκρατικών υπηρεσιών αγωνίζονται επίσης απέναντι σε μια ταχέως μεταλλασσόμενη τρομοκρατική απειλή που αναδύεται από μέρη της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, συμπεριλαμβανόμενης της περιοχής του Βόρειου Καυκάσου και κρατών της Κεντρικής Ασίας, όπως το Τατζικιστάν.

Τον περασμένο μήνα, η αυστριακή αντιτρομοκρατική αστυνομία δήλωσε ότι είχε συλλάβει οκτώ άνδρες και μια γυναίκα για συγκέντρωση χρημάτων για το Ισλαμικό Κράτος. Κατασχέθηκαν φορητοί υπολογιστές, μετρητά, πλαστά διαβατήρια και ένα όχημα και οι αρχές δήλωσαν ότι ενδέχεται να ανακληθεί η άδεια παραμονής των υπόπτων, που κατάγονται από την Τσετσενία.

(Με πληροφορίες Guardian, CNN)