Σαν σήμερα: Γιατί ο αντιπρόεδρος Μπους είχε αντικαταστήσει τον πρόεδρο Ρέιγκαν

Υπό το φως των πιέσεων που δέχεται ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν να αποσυρθεί από την εκλογική κούρσα λόγω ακαταλληλότητας που σχετίζεται με την ηλικία και τη διανοητική κατάστασή του και στη θέση του να κατέβει υποψήφια η αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις, ας θυμηθούμε μια άλλου είδους αντικατάσταση που συνέβη στην ηγεσία των ΗΠΑ σαν σήμερα.

Πώς και γιατί ο αντιπρόεδρος Μπους αντικατέστησε τον πρόεδρο Ρέιγκαν

Σαν σήμερα, το 1985, ο πρόεδρος Ρόναλντ Ρέιγκαν υποβλήθηκε σε χειρουργική επέμβαση στο Ναυτικό Ιατρικό Κέντρο Bethesda στο Μέριλαντ για την αφαίρεση ενός καρκινικού πολύποδα στο παχύ έντερό του. Ανακάλυψαν τον πολύποδα κατά τη διάρκεια μιας κολονοσκόπησης ρουτίνας.

Ο τότε πρόεδρος πέρασε μια εβδομάδα ανάρρωσης στο νοσοκομείο πριν επιστρέψει στον Λευκό Οίκο. Μετά την εγχείρηση, ο Ρέιγκαν είπε χαριτολογώντας: «Χαίρομαι που όλα βγήκαν». Είπε επίσης ότι σχεδίαζε να ζήσει πολύ καιρό. Ο Ρίγκαν, 74 ετών, ήταν τότε ο γηραιότερος εν ενεργεία πρόεδρος της χώρας.

Ο Δρ Στίβεν Ρόζενμπεργκ του Εθνικού Ινστιτούτου Καρκίνου, μέλος της ομάδας που χειρούργησε τον Ρέιγκαν, δήλωσε ότι ο πρόεδρος είχε περισσότερες από 50% πιθανότητες να θεραπευτεί πλήρως.

Η 25η τροπολογία και οι πιέσεις στον Ρέιγκαν

Ο Ρέιγκαν επέλεξε να μην επικαλεστεί μια ρήτρα της 25ης τροπολογίας, για τη μεταβίβαση των προεδρικών εξουσιών στον αντιπρόεδρο όταν ο πρόεδρος καθίσταται προσωρινά ανίκανος. Αντίθετα, όταν ο πρόεδρος Τζορτζ Μπους το 2002 υποβλήθηκε σε κολονοσκόπηση, επικαλέστηκε τη ρήτρα, αναθέτοντας στον αντιπρόεδρο Ντικ Τσένι την ευθύνη της χώρας για 20 λεπτά, ενώ ο Μπους παρέμενε σε ήπια καταστολή. Ο Μπους δήλωσε ότι ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας το έκανε αυτό απαραίτητο.

Στην επιστολή του, ο κ. Ρέιγκαν είπε ότι δεν πίστευε ότι η 25η τροπολογία, η οποία επικυρώθηκε το 1967, εφαρμόζεται σε «τόσο σύντομες και προσωρινές περιόδους ανικανότητας» όπως η χειρουργική του επέμβαση. Παρ' όλα αυτά, επισήμανε ότι θα υποβάλει τις επιστολές που απαιτούνται από την τροπολογία.

Οι αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου ερευνούσαν τις νομικές επιπτώσεις μιας πιθανής μεταβίβασης καθ' όλη τη διάρκεια της εβδομάδας και ότι συζήτησαν το θέμα, αφού ανακαλύφθηκε ένας δεύτερος πολύποδας κατά την εξέταση του Ρέιγκαν στο Ναυτικό Ιατρικό Κέντρο της Μπεθέσντα. Η ανακάλυψη αυτή κατέστησε αναγκαία τη μεγάλη χειρουργική επέμβαση.

Οι αξιωματούχοι της κυβέρνησης προφανώς ανησυχούσαν ότι θα μπορούσε να δημιουργηθεί προηγούμενο σχετικά με τη μεταβίβαση της εξουσίας, εάν ο Ρέιγκαν είχε συνδέσει τη μεταβίβαση με την 25η τροπολογία. Αυτό το προηγούμενο θα μπορούσε να αξιοποιηθεί και σε άλλες περιπτώσεις. Για παράδειγμα, μεταξύ των πιθανών περιπτώσεων που απασχολούσαν τους αξιωματούχους είναι η αναισθησία για την αφαίρεση ενός δοντιού.

Οι αξιωματούχοι της κυβέρνησης επικρίθηκαν από ορισμένους στο Κογκρέσο επειδή δεν μετέφεραν την εξουσία στον Μπους όταν ο Ρέιγκαν υποβλήθηκε σε χειρουργική επέμβαση μετά τον πυροβολισμό του στις 30 Μαρτίου 1981. 

Η 25η τροπολογία θεσπίζει δύο διαδικασίες για την αντιμετώπιση της προεδρικής αναπηρίας. Ο Αντιπρόεδρος έχει την εξουσία να παρέμβει εάν ο Πρόεδρος ειδοποιήσει εγγράφως ότι «δεν είναι σε θέση να ασκήσει την εξουσία και τα καθήκοντα του αξιώματός του». Κατά τη δεύτερη, ο Αντιπρόεδρος και η πλειοψηφία των μελών του Υπουργικού Συμβουλίου ή κάποιο άλλο όργανο που ορίζεται από το Κογκρέσο θα αποφασίσει ότι ο Πρόεδρος δεν είναι σε θέση να ασκήσει τις αρμοδιότητές του.