Κοσμος

Οι στρατιωτικές δαπάνες του ΝΑΤΟ επιβαρύνουν το Κλίμα κατά 233 εκατ. τόνους αερίων του θερμοκηπίου ανά χρόνο

Η έρευνα που δημοσιοποιήθηκε με φόντο την πανηγυρική Σύνοδο Κορυφής για τα 75 χρόνια της Συμμαχίας

Newsroom
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Οι στρατιωτικές δαπάνες του ΝΑΤΟ απειλούν τον πλανήτη και το κλίμα - Ρύπανση που άγγιξε τους 233 εκατ. μετρικούς τόνους αερίων του θερμοκηπίου μόνο το 2023

Καθώς οι ηγέτες των κρατών - μελών συνεδριάζουν στην Ουάσινγκτον, σε μια πανηγυρική για την 75η επέτειο του ΝΑΤΟ Σύνοδο Κορυφής, ερευνητές προειδοποιούν ότι οι στρατιωτικές δαπάνες της Συμμαχίας επιβαρύνουν το Κλίμα, παράγοντας περίπου 233 εκατ. μετρικούς τόνους αερίων του θερμοκηπίου, δηλαδή περισσότερη ρύπανση που συμβάλλει στην υπερθέρμανση του πλανήτη από ό,τι ολόκληρες χώρες.

«Η έρευνά μας δείχνει ότι οι στρατιωτικές δαπάνες αυξάνουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, εκτρέπουν κρίσιμες χρηματοδοτήσεις από τη δράση για το Κλίμα και εδραιώνουν ένα εμπόριο όπλων που τροφοδοτεί την αστάθεια κατά τη διάρκεια της κλιματικής κατάρρευσης», αναφέρει μια νέα έκθεση από τρεις διεθνείς ομάδες έρευνας και υπεράσπισης, το Transnational Institute με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο και το Tipping Point North South, καθώς και το Stop Wapenhandel των Κάτω Χωρών.

Τα κράτη - μέλη του ΝΑΤΟ παρείχαν πέρυσι 1,34 δισ. δολάρια στους στρατούς τους - αύξηση 126 δισ. δολαρίων από το 2022, λένε οι συντάκτες της μελέτης.

Η επίδραση των στρατιωτικών δαπανών των χωρών μελών του ΝΑΤΟ στον πλανήτη

Οι στρατιωτικές δαπάνες τείνουν να έχουν υψηλή εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου. Τα αεροσκάφη καταναλώνουν τεράστιες ποσότητες ορυκτών καυσίμων, όπως και οι στρατιωτικές βάσεις και οι κόμβοι εφοδιασμού. Και ο στρατιωτικός εξοπλισμός πρέπει να λειτουργεί και να συντηρείται τακτικά για να παραμένει ετοιμοπόλεμος - όλα αυτά παράγουν ρύπανση.

Συνολικά, οι στρατιωτικοί προϋπολογισμοί των κρατών μελών για το 2023 παρήγαγαν περίπου 233 εκατ. μετρικούς τόνους αερίων του θερμοκηπίου, εκτιμούν οι συντάκτες, ποσό που είναι μεγαλύτερο από τις συνολικές ετήσιες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου της Κολομβίας ή του Κατάρ.

«Μέχρι το 2030, πρέπει να μειώσουμε ριζικά τις εκπομπές», δήλωσε ο Nick Buxton. «Αλλά η μεγαλύτερη επένδυση που κάνουμε παγκοσμίως, και ιδιαίτερα στο ΝΑΤΟ, είναι στις στρατιωτικές δαπάνες, οι οποίες όχι μόνο δεν αντιμετωπίζουν το πρόβλημα, αλλά στην πραγματικότητα επιδεινώνουν το πρόβλημα».

Το ΝΑΤΟ περιλαμβάνει μόνο το 16% του συνόλου των χωρών με 32 κράτη μέλη. Πέρυσι, τα μέλη ήταν υπεύθυνα για το 55% όλων των παγκόσμιων στρατιωτικών δαπανών, με τις ΗΠΑ να αντιπροσωπεύουν περισσότερα από τα δύο τρίτα του συνόλου αυτού.

Οι αυξημένες στρατιωτικές δαπάνες των χωρών του ΝΑΤΟ θα προσθέσουν επιπλέον 31 εκατ. μετρικούς τόνους εκπομπών αερίων που συμβάλλουν στην υπερθέρμανση του πλανήτη - μια αύξηση περίπου 15% ή το ισοδύναμο των αερίων του θερμοκηπίου με την προσθήκη 6,7 εκατ. μέσων αμερικανικών αυτοκινήτων στους δρόμους για ένα χρόνο.

Οι στρατιωτικές δαπάνες αυξάνονται τα επόμενα χρόνια

Οι ΗΠΑ, των οποίων ο στρατός είναι ήδη ο κορυφαίος θεσμικός παράγοντας εκπομπών, ήταν υπεύθυνες για το μεγαλύτερο μερίδιο της αύξησης με ενίσχυση του προϋπολογισμού κατά 55 δισ. δολάρια. Ακολούθησαν η Πολωνία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γερμανία, των οποίων οι στρατιωτικοί προϋπολογισμοί αυξήθηκαν κατά 16 δισ. δολάρια, 10,9 δισ. δολάρια και 10,7 δισ. δολάρια αντίστοιχα.

Εάν μόνο η αύξηση των στρατιωτικών δαπανών του ΝΑΤΟ κατευθυνόταν σε θετικούς σκοπούς για το Κλίμα, θα μπορούσε να καλύψει πλήρως την ελάχιστη χρηματοδότηση για το Κλίμα των αναπτυσσόμενων χωρών που προτάθηκε στις φετινές διαπραγματεύσεις των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα.

Οι ένοπλες δυνάμεις του κόσμου παράγουν τουλάχιστον το 5,5% της συνολικής ρύπανσης που θερμαίνει τον πλανήτη - περισσότερο από το συνολικό αποτύπωμα της Ιαπωνίας - σύμφωνα με μια εκτίμηση του 2022.

Η Διακυβερνητική Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή, το κορυφαίο όργανο του κόσμου για το Κλίμα, λέει ότι ο κόσμος πρέπει να μειώσει τις εκπομπές κατά 43% έως το 2030 για να επιτύχει τους πιο φιλόδοξους στόχους της συμφωνίας του Παρισιού. Η επίτευξη αυτού του στόχου, υπολόγισαν οι ερευνητές, θα απαιτήσει ετήσια μείωση των στρατιωτικών εκπομπών κατά τουλάχιστον 5%.

Αλλά οι χώρες του ΝΑΤΟ κινούνται προς τη λάθος κατεύθυνση, σχολιάζει το δημοσίευμα του Guardian που δημοσιεύει την έκθεση. Το 2023, η συμμαχία ανέλαβε «διαρκή δέσμευση» να διοχετεύσει τουλάχιστον το 2% του εθνικού προϋπολογισμού τους στους στρατούς της. Τα δύο τρίτα των μελών της αναμένεται να επιτύχουν ή να υπερβούν τον στόχο αυτό φέτος, από μόλις έξι χώρες το 2021, με φόντο την ανησυχία απόσυρσης των ΗΠΑ από τη δέσμευση για στήριξη των συμμάχων της που έχει προαναγγείλλει ο υποψήφιος για την προεδρία Ντόναλντ Τραμπ.

Αξιωματούχοι του υπουργείου Άμυνας έχουν επαινέσει αυτές τις προσπάθειες ως απαραίτητες για την ασφάλεια. Όμως, οι ερευνητές λένε ότι οι προσπάθειες αυτές επιβαρύνουν τις κοινότητες του κόσμου, καθώς οδηγούν στην υπερθέρμανση του πλανήτη και εκτρέπουν κεφάλαια από τη χρηματοδότηση του Κλίματος.

Ποιοι οφελούνται και ποιοι καταστρέφονται

Εάν όλα τα μέλη επιτύχουν τον στόχο του 2%, μέχρι το 2028 θα δημιουργήσουν τόση πρόσθετη ρύπανση από αέρια του θερμοκηπίου όση η ετήσια παραγωγή της Ρωσίας. Τα πρόσθετα στρατιωτικά κονδύλια - εκτιμώμενο ποσό 2,57 εκατ. δολαρίων - θα ήταν αρκετά για να καλύψουν το κόστος προσαρμογής των χωρών χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος στην κλιματική αλλαγή για επτά χρόνια, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Προγράμματος Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών.

Οι πραγματικοί ωφελημένοι από την αύξηση των αμυντικών δαπανών, λένε οι συντάκτες της μελέτης, είναι οι κατασκευαστές όπλων, στους οποίους η Συμμαχία έχει υποσχεθεί να ενισχύσει διάφορα σχέδια και δεσμεύσεις.

Η αύξηση του στρατιωτικού προϋπολογισμού δεν αντικατοπτρίζεται πάντα αμέσως στα έσοδα και τα κέρδη των κατασκευαστών όπλων, καθώς η παραγωγή και η προμήθεια μπορεί να διαρκέσει χρόνια. Αλλά μεταξύ 2022 και 2023, τα ανεκτέλεστα των παραγγελιών στις 10 κορυφαίες παγκόσμιες εταιρείες όπλων, όπως η Lockheed Martin, η RTX και η Northrop Grumman, εκτινάχθηκαν κατά μέσο όρο πάνω από 13%, διαπίστωσαν οι ερευνητές - μια ένδειξη για επερχόμενα κέρδη ρεκόρ.

Ορισμένες περιβαλλοντικές διασφαλίσεις υπάρχουν για να περιορίσουν τη ρύπανση της βιομηχανίας όπλων, αλλά στις ΗΠΑ και την Ευρώπη ειδικά, οι κανόνες αυτοί παραμερίζονται όλο και περισσότερο αν θεωρούνται εμπόδια στην αύξηση της παραγωγής, αναφέρει η έκθεση.

Το ΝΑΤΟ δεν απάντησε σε αιτήματα για σχόλια- η συμμαχία έχει δεσμευτεί να γίνει ουδέτερη ως προς τον άνθρακα έως το 2050.

Ωστόσο, το «πρασίνισμα» των επιχειρήσεων δεν αποτελεί καλή επιλογή, δήλωσε ο Ho-Chih Lin του Tipping Point North South ένας εκ των συντακτών της έκθεσης. Δεν υπάρχει «καμία ρεαλιστική εναλλακτική πηγή ενέργειας για τη χονδρική αντικατάσταση των ορυκτών καυσίμων μέχρι το 2050, είπε. Και η αύξηση των αμυντικών δαπανών δημιουργεί επίσης έναν πιο στρατιωτικοποιημένο κόσμο σε μια εποχή που χρειάζεται περισσότερη συνεργασία και ειρήνη.

Κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, ένας συνασπισμός ακτιβιστών πραγματοποίησε πορεία στην Ουάσινγκτον ζητώντας από το ΝΑΤΟ να μειώσει τις στρατιωτικές δαπάνες.

Στον απόηχο του ψυχρού πολέμου στις αρχές της δεκαετίας του 1990, οι ηγέτες στις ΗΠΑ και την Ευρώπη μίλησαν για ένα «μέρισμα ειρήνης» ή για μια υπόσχεση να επενδύσουν σε κοινωνικές δαπάνες αντί για τον στρατό. Σήμερα, δήλωσε ο Buxton, το ΝΑΤΟ θα πρέπει να πιέσει για ένα «κλιματικό μέρισμα ειρήνης» για τα μέλη του.

«Δεν υπάρχει ασφαλές έθνος ή συμμαχία σε έναν μη ασφαλή πλανήτη», είπε.

Πηγή: Guardian