Ινδία: Εκεί όπου την πιο κοπιαστική δουλειά την κάνουν γυναίκες

Εκατομμύρια γυναίκες στην Ινδία κάθε μέρα ξοδεύουν τις εργατο-ώρες τους σε κάτι που για τη Δύση θεωρείται αυτονόητο

Είτε κάνει καύσωνα είτε ακραίο κρύο, οι γυναίκες στην Ινδία, κάθε μέρα περπατούν χιλιόμετρα, κουβαλώντας βάρος δυσανάλογο της δύναμής τους: είναι το νερό που πρέπει να πιουν, να πιει και να πλυθεί η οικογένειά τους, να γίνει η λάτρα του σπιτιού. Και αυτό το νερό το κουβαλούν για χιλιόμετρα πάνω στα κεφάλια τους εκατομμύρια γυναίκες, με κουβάδες, πλαστικά ή πήλινα δοχεία, οτιδήποτε θα μπορούσε να εξασφαλίσει το οικιακό απόθεμα σε νερό.

«Είναι ένας καθημερινός αγώνας. Κουράζομαι τόσο πολύ που καταρρέω όταν επιστρέφω», λέει η Sunita Bhurbade από το Tringalwadi, ένα χωριό 180 χιλιόμετρα από το οικονομικό κέντρο της Ινδίας, τη Βομβάη.

Στους δυτικούς, όλο αυτό μπορεί να φαντάζει με εφιάλτη, όμως, για την Bhurbade είναι 4-5 ώρες από την καθημερινότητά της, ένα κοπιαστικό ταξίδι, το οποίο την φέρνει κοντά στην πιο ασφαλή πηγή νερού –μια μικρή λίμνη που κι αυτή ξεραίνεται μέρα με τη μέρα... Το νερό είναι βρώμικο και πρέπει να σκάψει τρύπες στο πλάι για να φιλτράρεται κάπως με φυσικό τρόπο και να μπορέσει να το χρησιμοποιήσει.

«Για τέσσερις έως πέντε μήνες κάθε χρόνο, οι γυναίκες δεν έχουν άλλη επιλογή από το να φέρνουν νερό από μεγάλες αποστάσεις, επειδή τα κοντινά πηγάδια και οι πηγές νερού στερεύουν», λέει. Η τραγική ειρωνεία; Στην παρούσα φάση το χωριό της βιώνει μία από τις εντονες βροχοπτώσεις των τελευταίων ετών.

Ωστόσο, αυτή η καθημερινότητα είναι εξοντωτική για τη Bhurbade και τις συμπατριώτισσές της που κυνηγούν το νερό. Το κουβάλημα του νερού την έχει αφήσει με σοβαρούς πόνους στην πλάτη και τον αυχένα, κόπωση και αδυναμία, ενώ η πολύωρη ενασχόληση με το σαφάρι του καθαρού νερού της απαγορεύει να εργαστεί κανονικά.

«Κανείς δεν θα με προσλάβει ούτε ως εργάτρια σε αγρόκτημα, επειδή δεν μου επιτρέπουν να εμφανιστώ στη δουλειά το απόγευμα. Αν συνεχίσω να κυνηγάω το νερό, θα πρέπει να θυσιάσω τα προς το ζην. Αν προσπαθήσω να κερδίσω έναν μικρό μισθό, η οικογένειά μου θα μείνει διψασμένη», δηλώνει, εξηγώντας το σισύφειο μαρτύριο το οποίο βιώνουν εκατομμύρια γυναίκες στη χώρα.

Σύμφωνα με μια έκθεση του 2023 του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) και της Unicef, 1,8 δισεκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως συλλέγουν πόσιμο νερό από παροχές που βρίσκονται εκτός των κρατικών εγκαταστάσεων και σε επτά στα δέκα νοικοκυριά, οι γυναίκες και τα κορίτσια είναι κυρίως υπεύθυνες για τη συλλογή νερού.

Αυτό ισχύει ιδιαίτερα στην Ινδία, όπου, όπως λένε οι ειδικοί, η ανάγκη εξασφάλισης πόσιμου νερού ισοπεδώνει και την παραμικρή σκέψη ενδυνάμωσης των γυναικών και φυσικά στέκεται εμπόδιο στην οικονομική ανάπτυξη.

«Κατ’ αρχάς, οι γυναίκες δεν μπορούν να αναλάβουν οποιαδήποτε αμειβόμενη εργασία, γιατί θα πρέπει να κάνουν όλες τις δουλειές του σπιτιού και δεύτερον, ακόμη κι αν επιθυμούν να εργαστούν μετά απ’ όλη αυτή την κούραση, δεν υπάρχουν αρκετές αμειβόμενες θέσεις εργασίας για τις γυναίκες στην αγροτική Ινδία», εξηγεί ο καθηγητής Ashwini Deshpande, επικεφαλής του τμήματος οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Ashoka του Δελχί.

Η Ινδία της ανισότητας και των αποκλεισμών

Η αξία της μη αμειβόμενης εργασίας των γυναικών στην ινδική οικονομία είναι τεράστια. Η έκθεση Ecowrap της μεγαλύτερης εμπορικής τράπεζας της Ινδίας State Bank of India (SBI) δείχνει ότι η συνολική συνεισφορά της απλήρωτης γυναικείας εργασίας στην οικονομία είναι περίπου 22,7 δισ. ρουπίες (276,8 εκατ. δολάρια, 216,7 εκατ. λίρες), σχεδόν το 7,5% του συνολικού ΑΕΠ της Ινδίας.

Η ΜΚΟ «Διεθνής Οργάνωση Ανάπτυξης» εκτιμά ότι οι Ινδές ξοδεύουν 150 εκατομμύρια εργάσιμες ημέρες κάθε χρόνο για να φέρουν νερό.

Οι ειδικοί λένε ότι αν οι γυναίκες μπορούν να περάσουν αυτόν τον χρόνο σε αμειβόμενες δραστηριότητες, μπορούν να είναι οικονομικά ανεξάρτητες και αυτό μπορεί επίσης να ενισχύσει την οικονομία.

Η ινδική κυβέρνηση από την πλευρά της επιμένει ότι εργάζεται συνεχώς για τη βελτίωση των υποδομών ύδρευσης σε ολόκληρη τη χώρα. Μέχρι τον Ιανουάριο του 2024, λέει

Περίπου 700 χιλιόμετρα μακριά από το Tringalwadi, στο χωριό Aaki της περιφέρειας Amaravati της κεντρικής Ινδίας, η επικεφαλής του χωριού Indrayani Javarkar περνάει το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας της βρίσκοντας και συλλέγοντας νερό.

«Είναι τόσο ξηρό εδώ το καλοκαίρι που κάθε μέρα ξυπνάω με μια σκέψη στο μυαλό μου: Πού μπορώ να βρω νερό σήμερα;», εξηγεί.

Η Indrayani έχει δύο δουλειές: πρώτον, να βρίσκει και να συλλέγει νερό για την οικογένειά της και δεύτερον, να οργανώνει βυτιοφόρα για το χωριό της.

«Και οι δύο εργασίες γίνονται όλο και πιο δύσκολες κάθε μέρα», λέει. Την ίδια στιγμή, η  Bhurbade λέει ότι το νερό της βρύσης είναι ακόμη μακρινό όνειρο.

«[Οι γυναίκες] ξεκινούν να ψάχνουν για νερό, όταν οι ίδιες είναι παιδιά. Κάποιος τους δίνει έναν μικρό κουβά και τους λέει, φέρτε ό,τι μπορείτε να κουβαλήσετε. Και μετά, είναι υποχρέωση μιας ζωής - μέχρι να πεθάνει, φέρνει νερό», λέει.

Η Bhurbade δεν θυμάται ούτε μια χρονιά που να μην χρειάστηκε να περπατήσει χιλιόμετρα με ένα δοχείο στο κεφάλι της. Όταν τη ρωτούν, τι θα ήθελε να κάνει, αν δεν χρειαζόταν να κουβαλάει νερό και είχε ελεύθερο χρόνο, απαντά ότι της αρέσει να τραγουδάει...

"Radu nako bala bala mi panyala jate",  τραγουδάει που σημαίνει: «Μην κλαις παιδί μου, πάω να φέρω νερό».

Με στοιχεία από BBC.com