Ποιος είναι ο Keir Starmer που διεκδικεί την πρωθυπουργία στη Βρετανία

Ο 62χρονος Sir Keir Rodney Starmer είναι επικεφαλής της βρετανικής αντιπολίτευσης και του Εργατικού Κόμματος από το 2020. Αν και ήταν μέλος του Κοινοβουλίου για το Χόλμπορν και το Σεντ Πάνκρας από το 2015 μέχρι το 2024, έχει μακρά πορεία στον χώρο των μαχόμενων νομικών και σε τοπικά αξιώματα. Αντίθετα από τον τροτσκιστή Jeremy Corbin, τον πρώην επικεφαλής του Labour, ο Starmer προσδιορίζεται σήμερα ως κεντροαριστερός.

Ποιος είναι ο Keir Starmer

Ξεκίνησε από το Εργατικό Κόμμα Νέων Σοσιαλιστών σε ηλικία δεκαέξι ετών, σπούδασε Νομική στο Λιντς το 1985 και συνέχισε τις σπουδές του στο St Edmund Hall της Οξφόρδης. Ως δικηγόρος ειδικεύτηκε στα ανθρώπινα δικαιώματα και έγινε γνωστός από υποθέσεις με ευρεία δημοτικότητα όπως εκείνη της δολοφονίας του 18χρονου Stephen Lawrence το 1993 η οποία είχε ρατσιστικά κίνητρα. Ο Starmer εξελέγη στη Βουλή των Κοινοτήτων στις εκλογές του 2015 και ήταν από εκείνους τους Εργατικούς που το 2016 στήριξαν την αποτυχημένη εκστρατεία Britain Stronger in Europe στο δημοψήφισμα για το Brexit. Διορίστηκε σκιώδης υπουργός Μετανάστευσης επί Jeremy Corbin, αλλά παραιτήθηκε από αυτή τη θέση τον Ιούνιο του 2016 μαζί με άλλα μέλη του σκιώδους υπουργικού συμβουλίου που διαφώνησαν με τον Corbin. Παρά τις διαφωνίες, δέχτηκε τη θέση του σκιώδους υπουργού Εξωτερικών και στήριξε την ιδέα ενός δεύτερου δημοψηφίσματος για το Brexit. Μετά την παραίτηση του Corbin που ακολούθησε την ήττα των Εργατικών στις εκλογές του 2019, ο Starmer τον διαδέχθηκε στην ηγεσία του Labour επανατοποθετώντας το Εργατικό κόμμα προς το πολιτικό κέντρο αν και όχι με τον τρόπο του Tony Blair: ενώ ο Blair ευθυγραμμίστηκε με τις ΗΠΑ στον πόλεμο του Ιράκ, ο Starmer πίστευε ότι η επιχείρηση δεν ήταν νόμιμη σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Όσο για τον Corbin, o Starmer τον θεώρησε αντισημίτη, κυρίως λόγω της περιβόητης πλέον ισλαμοφιλίας της αριστεράς, αλλά και γενικά λόγω της ιδεολογικής του στασιμότητας: όπως πολλοί Βρετανοί Εργατικοί, ο Starmer πέρασε επίσης από το τροτσκιστικό κίνημα —το 1986-1987, ήταν εκδότης των Socialist Alternatives, ενός τροτσκιστικού ριζοσπαστικού περιοδικού— και εξελίχθηκε, έγινε μέλος των κοινοβουλευτικών ομάδων Εργατικοί Φίλοι του Ισραήλ και Εργατικοί Φίλοι της Παλαιστίνης και της Μέσης Ανατολής. Οπωσδήποτε στη γενικά φιλο-ισραηλινή του θέση, παίζει κάποιο ρόλο το ότι η σύζυγός του είναι εβραϊκής καταγωγής· ο ίδιος πάντως δηλώνει άθεος και δεν έδωσε θρησκευτικό όρκο στη Βασίλισσα όταν εξελέγη βουλευτής.

Αρκετοί από το Κόμμα τον ενθάρρυναν να θέσει υποψηφιότητα για την ηγεσία του Εργατικού Κόμματος το 2015 μετά την παραίτηση του Ed Miliband, όταν το κόμμα έχασε τη δεύτερη συνεχόμενη ήττα του στις εκλογές του 2015 και οι Τόρυς, με τον David Cameron, κέρδισαν με μικρή πλειοψηφία. Aλλά ο Στάρμερ δεν δέχτηκε επικαλούμενος τη σχετική έλλειψη πολιτικής εμπειρίας εκείνη την εποχή και στήριξε τον Andy Burnham ο οποίος ήρθε δεύτερος μετά τον Jeremy Corbin.

Ακολούθησαν πολλά γεγονότα: η Βρετανία αποχώρησε από την ΕΕ χωρίς συμφωνία, οι Εργατικοί υπέστησαν τέσσερις συνεχόμενες ήττες στις εκλογές και οι Τόρυς παρουσίασαν μια σειρά από αποτυχημένους πρωθυπουργούς. Στο μεταξύ, ο Starmer φαινόταν ο πρώτος Εργατικός που ζητούσε έλεγχο της εξω-ευρωπαϊκής μετανάστευσης (ο Βlair ήταν ασαφής επ’ αυτού όπως και σε άλλα καίρια ζητήματα): αυτή η θέση συνέβαλε στη δημοτικότητά του μέσα και έξω από το Εργατικό Κόμμα. Εξάλλου, ενώ ο Corbin ήταν διχαστικός, ο Starmer ήταν ενωτικός και μάλιστα κέρδισε τη στήριξη του πρώην πρωθυπουργού Gordon Brown και του δημάρχου του Λονδίνου Sadiq Khan. H στήριξη από τον Khan είναι αρκετά ενδιαφέρουσα εφόσον ο Starmer βρίσκεται σε σύγκρουση με 56 στελέχη του Labour που όχι μόνο πρόσκεινται στην παλαιστινιακή πλευρά στη διένεξη Ισραήλ-Γάζας, αλλά κάνουν λόγο για γενοκτονία εναντίον των Παλαιστινίων.

Tι ζητάει ο Εργατικό Κόμμα σήμερα;

Οικονομική ανάπτυξη, καθαρή ενέργεια μέσω ημιδημόσιας επιχείρησης ενέργειας, επανεθνικοποίηση των βρετανικών σιδηροδρόμων, μείωση των υψηλών διδάκτρων στα ΑΕΙ, μεταρρύθμιση του συστήματος υγείας και περίθαλψης, βελτίωση του συστήματος δικαιοσύνης και κατάργηση των φραγμών στις ευκαιρίες, κατάργηση της Βουλής των Λόρδων (ή τουλάχιστον περιορισμό των μελών της και της εξουσίας της), επέκταση των εξουσιών σε τοπικά συμβούλια και δημάρχους, βαθύτερη αποκέντρωση.

Σε περίπτωση επικράτησης του Εργατικού Κόμματος απόψε —πράγμα σχεδόν σίγουρο ακόμα και με αυτοδυναμία— ροκύψει θα συντίθεται από μέλη του New Labour και της λεγόμενης Soft Left. Παραλλήλως, τελευταία, έχει αναδυθεί ο όρος Starmerism που αντιπροσωπεύει μια δέσμη ιδεών στην οποία περιλαμβάνεται η κριτική του αναποτελεσματικού και υπερσυγκεντρωτικού βρετανικού κράτους, καθώς και μια οικονομική πολιτική που βασίζεται στην επέκταση της παραγωγικότητας με την αύξηση της συμμετοχής στην αγορά εργασίας και μετριασμό των επιπτώσεων του Brexit.

Ευτυχώς ο Starmer δεν έχει κανένα λαϊκιστικό χάρισμα: είναι ένας πατριώτης που υπόσχεται κανονικότητα και απουσία ψυχοδράματος. Οι ιστορικές αναφορές του είναι ο Clement Attlee, ο Ηarold Wilson και ο Tony Blair, ενώ τα συνθήματά του είναι απλά, αυτονόητα και βαρετά —ό,τι πρέπει δηλαδή. Ο ρόλος της πολιτικής δεν είναι να διασκεδάζει τους ψηφοφόρους.