Ο Τζο Μπάιντεν και οι δελφίνοι: αντικαταστάτες και διάδοχοι

Μετά το επεισόδιο από τη Ζώνη του Λυκόφωτος που παρακολουθήσαμε κατά την τηλεμαχία Ντόναλντ Τραμπ-Τζο Μπάιντεν, it’s official: ο Τζο Μπάιντεν ταξιδεύει στο σκοτάδι της γεροντικής άνοιας — όπως πολλοί άνθρωποι μετά την ηλικία των ογδόντα. Όμως, παρά την εμφανή αδυναμία του ήδη από το 2020, οι Δημοκρατικοί δεν φαίνεται να έχουν προετοιμάσει κανένα στέλεχος του Κόμματος για τις προεδρικές του Νοεμβρίου. Θα χρειάζονταν τουλάχιστον δύο χρόνια για την προπόνηση οποιουδήποτε τοπικού-πολιτειακού αξιωματούχου προκειμένου να αποκτήσει εθνική εμβέλεια και προεδρικά προσόντα: το προεδρικό αξίωμα δεν είναι παίξε γέλασε παρ' ότι έχει καταντήσει όπως έχει καταντήσει.

Αν και «υποκειμενικά» έτοιμα για την προεδρία ίσως είναι πέντε-έξι πρόσωπα από το Δημοκρατικό Κόμμα —όπως η Elizabeth Warren, η Nancy Pelosi, o Bernie Sanders, o John Kerry, ο Anthony Blinken— δεν έχουν καμιά ελπίδα στις κάλπες. Μερικοί έχουν επιδείξει υπερβολική αριστεροσύνη για τα αμερικανικά δεδομένα, άλλοι θεωρούνται καμένα χαρτιά λόγω πρότερων εκλογικών αποτυχιών. Έτσι κι αλλιώς, οι Δημοκρατικοί έδωσαν στο αμερικανικό και στο διεθνές κοινό τη λανθασμένη εντύπωση ότι το Κόμμα τους δεν διαθέτει στελέχη ικανά να διεκδικήσουν τη θέση του προέδρου: φτώχεια πολιτικού προσωπικού, φτώχεια ιδεών. Τώρα που απεδείχθη αυτό που όλοι ξέραμε, είναι αργά: για την καθυστέρηση ευθύνεται πρωτίστως ο ίδιος ο Τζο Μπάιντεν, ο οποίος επέμεινε να συνεχίσει για δεύτερη θητεία ενώ μόλις και μετά βίας επιζεί της πρώτης, και δευτερευόντως το περιβάλλον του (κόλακες, νωθροί παρακαθήμενοι, μωροφιλόδοξοι) και ο δυσκίνητος κομματικός μηχανισμός. Μέχρι αυτή τη στιγμή, ο Τζο Μπάιντεν επιμένει: θεωρεί αυτή την επιμονή ζήτημα τιμής.

Τα διανοητικά προβλήματα του Τζο Μπάιντεν και οι ανησυχίες των Αμερικανών

Ωστόσο, υπάρχουν στελέχη που θα μπορούσαν να τον αντικαταστήσουν: κυβερνήτες, γερουσιαστές, βουλευτές, δικαστές, ακόμα και μεγαλοδημοσιογράφοι με μακρά πείρα. Οι ΗΠΑ βρίθουν από πολιτικά πλάσματα που μπορούν να ανταποκριθούν τόσο έναντι του Ντόναλντ Τραμπ (δεν είναι δα και τόσο δύσκολο), όσο και σε προεδρικά καθήκοντα. Παρατηρώ για μια ακόμα φορά την εθελοτυφλία και την ψευδολογία του Δημοκρατικού Κόμματος, το οποίο όχι μόνο δεν πήρε σοβαρά υπόψη τα διανοητικά προβλήματα του Τζο Μπάιντεν και τις δικαιολογημένες ανησυχίες των Αμερικανών, αλλά προσπάθησε να αποδώσει ευθύνες στα κακόβουλα ρεπουμπλικανικά ΜΜΕ. Τα οποία, κατ’ εξαίρεση, είχαν δίκιο: ο Τζο Μπάιντεν είναι εντελώς ακατάλληλος για το αξίωμα. Αλλά, καθώς οι Δημοκρατικοί έχουν εξασκηθεί στην αλλοίωση της πραγματικότητας, αντί να ανασκουμπωθούν να επιλέξουν άλλον υποψήφιο, πασχίζουν να υπερασπιστούν την ασυνάρτητη παρουσία του Μπάιντεν στην τηλεμαχία με τον Ντόναλντ Τραμπ —ο οποίος επίσης πάσχει από άνοια· αν κι από διαφορετική μορφή. Αμφότεροι οι πρεσβύτες είναι δημόσιοι κίνδυνοι.

Kamala Harris, Pete Buttigieg, Michelle Obama: Ποιος μπορεί να αντικαταστήσει τον Τζο Μπάιντεν;

Το διαδικαστικό πρόβλημα έγκειται στο ότι για την αντικατάσταση του Τζο Μπάιντεν απαιτείται να συμφωνήσει κι ο ίδιος. Kαι για να συμφωνήσει πρέπει να μπορεί να σκεφτεί· πράγμα για το οποίο αμφιβάλλουμε όλοι: «μόνο ο θεός μπορεί να με βγάλει από την κούρσα» είναι κάτι που ξεστομίζει άνθρωπος με ίσο μερίδιο εξασθενημένης συνείδησης και ξιπασιάς. Θεωρητικά πάντως η αντικατάσταση πρέπει να γίνει στο Εθνικό Συνέδριο του κόμματος που θα πραγματοποιηθεί στο Σικάγο τον Αύγουστο, δυόμισι μήνες πριν από τις εκλογές. Ακούγονται ήδη μερικά ονόματα, με πρώτο, για θεσμικούς λόγους, εκείνο της αντιπροέδρου Kamala Harris, η οποία είναι εντελώς άσχετη από την πολιτική: το μόνο που ξέρει είναι η πόλη του Όουκλαντ και η ιστορία των φυλετικών διακρίσεων στις ΗΠΑ —δεν αρκεί. Η Harris διορίστηκε στη θέση μέσω των γνωστών ποσοστώσεων του Δημοκρατικού Κόμματος οι οποίες καταργούν κάθε ιδέα αξιοκρατίας. Όπως και να έχει, η παράκαμψη της πρώτης γυναίκας και της πρώτης ελαφρώς έγχρωμης αντιπροέδρου θα ήταν δυσάρεστη για ένα κόμμα που αγωνίζεται να διατηρήσει το εκλογικό σώμα των Αφροαμερικανών και των άλλων φυλετικών μειονοτήτων. Μόνον αν η Harris επιδείξει αυτογνωσία, θα μπορέσουν οι Δημοκρατικοί να προωθήσουν άλλον υποψήφιο. Ή άλλη: το δεύτερο όνομα που ακούγεται είναι εκείνο της Gretchen Whitmer, κυβερνήτριας του Μίσιγκαν και αντιπροέδρου της Εθνικής Επιτροπής του κόμματος. Η Whitmer είναι δικηγόρος με πολιτική πείρα και αναγνωρισιμότητα, κυρίως επειδή στις 8 Οκτωβρίου 2020, παρ’ ολίγο να πέσει θύμα απαγωγής από παραστρατιωτική ομάδα που επεδίωκε τη βίαιη ανατροπή της πολιτειακής κυβέρνησης. Η Whitmer θεωρείται ανερχόμενη, αλλά δεν είναι η μόνη κι αυτό κάνει την εξίσωση πολυπαραγοντική: ανερχόμενος είναι και ο κυβερνήτης της Πενσυλβάνια Josh Shapiro —τον οποίον εγκρίνουν πάνω από 3 στους 10 οπαδούς του Τραμπ— καθώς και ο Aφροαμερικανός κυβερνήτης του Μέριλαντ Wes Moore.

Ένα ακόμη όνομα είναι εκείνο του σημερινού υπουργού Μεταφορών Pete Buttigieg, πρώην δημάρχου του Σάουθ Μπεντ της πολιτείας της Ιντιάνα, ο οποίος είναι γκέι, παντρεμένος από το 2018 με έναν δάσκαλο. Νομίζω ότι η σεξουαλική του ταυτότητα αφαιρεί και προσθέτει ίσο μέρος δημοτικότητας, αλλά ότι, παραλλήλως, ο Buttigieg είναι τόσο lily-white ώστε δεν έχει καμιά επαφή με τους μαύρους ψηφοφόρους. «Ανερχόμενος» είναι ένας ακόμη «ανοιχτά» (λέξη κι αυτή…) γκέι, ο Jared Polis, ο 49χρονος κυβερνήτης του Κολοράντο και πρώην μέλος του Κογκρέσου: αλλά, θα δούμε· μικρός είναι ακόμα. Όσο για τον κυβερνήτη της Καλιφόρνια Gavin Newsom, μοιάζει στο προφίλ με τον Buttigieg: αμφότεροι προσπαθούν να συνεννοηθούν με τους Ρεπουμπλικανούς. Καλό αυτό, όμως δεν είμαι σίγουρη ότι οι Αμερικανοί της ενδοχώρας θα ψήφιζαν έναν Καλιφορνέζο (οι χωρικοί δεν χωνεύουν την Καλιφόρνια) και μάλιστα πρώην δήμαρχο του Σαν Φρανσίσκο, μιας πόλης με υψηλή εγκληματικότητα και (σχεδόν) πλειοψηφία γκέι πληθυσμού. Ίσως κάποιος σαν τον Raphael Warnock, γερουσιαστή από την Τζόρτζια ή σαν τον Cory Booker από το Νιου Τζέρζυ να ήταν καταλληλότερος, αν και πιθανώς η αφροαμερικανική καταγωγή δεν είναι πλεονέκτημα στις φετινές εκλογές. Και πάλι από τον χώρο των κυβερνητών, ξεχωρίζουν η Amy Klobuchar από τη Μινεσότα και ο Andy Beshear από το Κεντάκυ ο οποίος είναι «μόνο» 47 ετών, άρα ίσως έχει μέλλον. Ο Beshear ισορροπεί σε μια ρεπουμπλικανική πολιτεία συνδυάζοντας τις προοδευτικές θέσεις του Δημοκρατικού Κόμματος —άμβλωση, δικαιώματα ΛΟΑΤΚΙ+, έλεγχο οπλοφορίας— με την ιδιότητα του διακόνου στην Αποστολική Εκκλησία.

Φτάνουμε στη Michelle Obama. Το ότι ακούγεται το όνομά της μού φαίνεται σκέτη αμερικανιά. Δεν της λείπει η προσωπικότητα και η δημοτικότητα (την τελευταία την απέκτησε, εν μέρει, πηγαίνοντας σε πρωινάδικα), όμως, η νοοτροπία «η κυρία του κυρίου» παραείναι κιτς. Εξάλλου, αν και συγκεντρώνει τα επιθυμητά χαρακτηριστικά του δημοκρατικού υποψηφίου —γυναίκα, μαύρη, μορφωμένη— πιστεύω ότι δεν θα αποσπούσε ψήφους Ρεπουμπλικανών. Το στοίχημα φέτος πρέπει να είναι η συμφιλίωση με ένα μέρος των Ρεπουμπλικανών, όχι η αποξένωσή τους. Πάντως, αν και η Michelle Obama θεωρείται η δημοφιλέστερη πρώην Πρώτη Κυρία από την εποχή της Lady Bird Johnson, η ίδια έχει αρκετή φρόνηση ώστε να μην είναι πρόθυμη για τρελές περιπέτειες.

Πολλά μπορούν να συμβούν μέχρι τον Νοέμβριο και στη συνέχεια μετά τις προεδρικές εκλογές: θανάσιμες αρρώστιες, πολιτικές δολοφονίες, άνοδος πολιτικών αστέρων, εμφάνιση διαττόντων —σκηνές τρόμου και μεταφυσικής όπως στη Ζώνη του Λυκόφωτος.