Σαν σήμερα 31 Μαΐου το 1859, αρχίζει να λειτουργεί το περίφημο ρολόι Big Ben, σύμβολο του Λονδίνου

Σαν σήμερα, στις 31 Μαΐου του 1859 αρχίζει να λειτουργεί το περίφημο ρολόι Big Ben, σύμβολο της πόλης του Λονδίνου.

Τι είναι το Big Ben και γιατί διαφέρει

Big Ben ουσιαστικά ονομάζεται η μεγάλη καμπάνα και το ρολόι στο βόρειο άκρο των ανακτόρων του Ουεστμίνστερ στο Λονδίνο. Γενικότερα, η ονομασία παραπέμπει στο ρολόι ή τον πύργο του ρολογιού.

Πρόκειται για το μεγαλύτερο τεσσάρων όψεων ρολόι με καμπάνες ενώ ο πύργος του ρολογιού είναι ο τρίτος ψηλότερος στον κόσμο.

Η ανέγερση του πύργου ολοκληρώθηκε στις 10 Απριλίου 1858. Αξίζει να σημειωθεί πως ο πύργος του ρολογιού αποτελεί αν όχι το πιο γνωστό, ένα από τα πιο γνωστά σύμβολα τόσο του Λονδίνου όσο και της Αγγλίας.

Η ιστορία πίσω από τον Πύργο του Big Ben

Ο τωρινός Πύργος του Ρολογιού ανεγέρθηκε ως κομμάτι του ευρύτερου σχεδίου του Charles Barry για ένα νέο ανάκτορο, μετά από την καταστροφή του παλιού παλατιού του Ουέστμινστερ από πυρκαγιά το βράδυ της 16ης Οκτωβρίου 1834.

Αν και ο Barry ήταν ο κύριος αρχιτέκτονας του ανακτόρου, στράφηκε στον August Pugin για το σχεδιασμό του Πύργου του Ρολογιού, το οποίο και ακολούθησε πολλά κοινά σημεία με παλαιότερα σχέδια του Pugin.

Ο σχεδιασμός για τον Πύργο του Ρολογιού ήταν το τελευταίο σχέδιο του Pugin πριν ο ίδιος καταληφθεί από την σχιζοφρένεια και εν τέλει πεθέανει. Ο ίδιος, μάλιστα, έγραψε, κατά την τελευταία επίσκεψη του Barry για να παραλάβει τα ολοκληρωμένα σχέδια του Big Ben:

«Ποτέ δεν δούλεψα τόσο σκληρά στη ζωή μου. Για τον κ. Barry, όμως, προσέφερα όλα τα σχέδια για το τελείωμα του καμπαναριού του και νομίζω πως είναι όμορφο».

Ο πύργος είναι σχεδιασμένος στο αγαπημένο γοτθικό σχέδιο του Pugin, και είναι 96,3 μέτρα υψηλό (περίπου 16 όροφοι).

Οι δημοσιογράφοι κατά τη διάρκεια της βασιλείας της βασίλισσας Βικτωρίας τον αποκαλούσαν Πύργο του Αγίου Στεφάνου. Καθώς τα μέλη του Κοινοβουλίου αρχικά συνεδρίαζαν στην Αίθουσα του Αγίου Στεφάνου, οι δημοσιογράφοι αυτοί αναφέρονταν σε οτιδήποτε σχετιζόταν με τη Βουλή των Κοινοτήτων ως «ειδήσεις από τον Άγιο Στέφανο».

Στις 2 Ιουνίου 2012, η Βουλή των Κοινοτήτων ψήφισε υπέρ της πρότασης να αλλάξει το όνομα από Πύργος του Ρολογιού σε Πύργος της Ελισάβετ σε ανάμνηση της Ελισάβετ Β' κατά το έτος του Διαμαντένιου Ιωβηλαίου της, δεδομένου ότι ο μεγάλος δυτικός πύργος γνωστός ως Πύργος της Βικτωρίας είχε μετονομαστεί σε φόρο τιμής στη βασίλισσα Βικτωρία με την ευκαιρία του Διαμαντένιου Ιωβηλαίου της.

Στις 26 Ιουνίου 2012, η Βουλή των Κοινοτήτων επιβεβαίωσε ότι η αλλαγή του ονόματος μπορούσε να προχωρήσει. Ο Ντέιβιντ Κάμερον, τότε πρωθυπουργός, ανακοίνωσε επίσημα την αλλαγή του ονόματος στις 12 Σεπτεμβρίου 2012 και η αλλαγή σηματοδοτήθηκε με μια τελετή ονοματοδοσίας στην οποία ο Τζον Μπέρκοου, τότε Πρόεδρος της Βουλής των Κοινοτήτων, αποκάλυψε μια πλάκα προσαρτημένη στον πύργο στο παρακείμενο Speaker's Green.

Τα 334 σκαλοπάτια, η κλίση

Παρά τα γεγονός πως αποτελεί ένα από τα πιο διάσημα τουριστικά αξιοθέατα του κόσμου, το εσωτερικό του πύργου δεν είναι ανοιχτό σε επισκέπτες από το εξωτερικό. Άξιο αναφοράς είναι ακόμα πως ο πύργος δεν διαθέτει ανελκυστήρα, έτσι θα πρέπει να ανέβει κανείς τα 334 σκαλοπάτια.

Λόγω των αλλαγών στις συνθήκες του εδάφους από την κατασκευή, ο πύργος κλίνει ελαφρώς προς τα βορειοδυτικά, κατά περίπου 220 χιλιοστά στο καντράν ρολογιού, δίνοντας μια κλίση περίπου 1 / 250. Το Big Ben ήχησε για τρία λεπτά πριν από την έναρξη της τελετής έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων της Μεγάλης Βρετανίας.

Ατυχήματα, βλάβες και άλλα περιστατικά που συνέβησαν στο Big Ben

19ος Αιώνας

Πριν από το 1878: Το ρολόι σταμάτησε για πρώτη φορά στην ιστορία του, «λόγω μιας βαριάς χιονόπτωσης».

21 Αυγούστου 1877 - Ιανουάριος 1878: Το ρολόι σταμάτησε για τρεις εβδομάδες για να επιτραπεί ο καθαρισμός και η επισκευή του πύργου και του μηχανισμού.

20ος Αιώνας

Φεβρουάριος 1900: Η έντονη συσσώρευση χιονιού σε μια πρόσοψη του ρολογιού εμπόδισε την πρόοδο του ωροδείκτη, με αποτέλεσμα το ρολόι να σταματήσει για περίπου οκτώ ώρες.

1916: Για δύο χρόνια κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, οι καμπάνες σίγησαν και οι δείκτες του ρολογιού δεν φωτίζονταν τη νύχτα για να μην καθοδηγούνται τα επιτιθέμενα γερμανικά ζέπελιν.

29 Δεκεμβρίου 1927: Η συσσώρευση χιονιού σε μια πρόσοψη του ρολογιού σταμάτησε το ρολόι.

Τον χειμώνα του 1928: Βαρύ χιόνι σταμάτησε το ρολόι για αρκετές ώρες.

2 Απριλίου 1934: Το ρολόι σταμάτησε από τις 7:16 π.μ. έως τη 1:15 μ.μ., λόγω επισκευής.

23 Σεπτεμβρίου 1936: Ένας ελαιοχρωματιστής που έβαφε το εσωτερικό της αίθουσας του ρολογιού έβαλε μια σκάλα πάνω σε έναν άξονα που οδηγούσε τους δείκτες, σταματώντας το ρολόι από τις 8:47 π.μ. έως τις 10 π.μ..

1 Σεπτεμβρίου 1939: Παρόλο που οι καμπάνες συνέχισαν να χτυπούν, οι όψεις του ρολογιού δεν φωτίζονταν τη νύχτα καθ' όλη τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου για να μην καθοδηγούνται οι πιλότοι βομβαρδιστικών.

10/11 Μαΐου 1941: το ρολόι υπέστη ζημιές κατά τη διάρκεια γερμανικού βομβαρδισμού, είτε από μικρή βόμβα είτε από βρετανικό αντιαεροπορικό βλήμα. Η λιθοδομή και τα διακοσμητικά σιδηρικά υπέστησαν ζημιές και το γυαλί στο νότιο καντράν έσπασε. Η ζημιά επισκευάστηκε τότε, αλλά κατά τη μεγάλη ανακαίνιση από το 2017 διαπιστώθηκε ότι ο πύργος είχε υποστεί μεγαλύτερες ζημιές από ό,τι είχε αρχικά θεωρηθεί και ανακαλύφθηκαν αμίαντος, μολύβδινη βαφή και σπασμένα γυαλιά, αυξάνοντας το κόστος ανακαίνισης από περίπου 29 εκατομμύρια λίρες σε σχεδόν 80 εκατομμύρια λίρες.

3-4 Ιουνίου 1941: Το ρολόι σταμάτησε από τις 10:13 μ.μ. έως τις 10:13 το επόμενο πρωί, αφού ένας εργάτης που επισκεύαζε τις ζημιές από την αεροπορική επιδρομή στην πρόσοψη του ρολογιού άφησε ένα σφυρί πολύ κοντά στο μηχανισμό.

9 Δεκεμβρίου 1944: Οι δείκτες του ρολογιού σταμάτησαν λόγω μηχανικής βλάβης. Το σπασμένο εξάρτημα - ένα ελατήριο ανάρτησης εκκρεμούς - αντικαταστάθηκε μέσα σε λίγες ώρες.

25-26 Ιανουαρίου 1945: Οι εξαιρετικά χαμηλές θερμοκρασίες πάγωσαν τους ελαστικούς δακτυλίους στα σφυριά των τέταρτων κουδουνιών, εμποδίζοντας τον ήχο των κουδουνιών από τις 9 μ.μ. της 25ης Ιανουαρίου έως τις 9 μ.μ. του επόμενου απογεύματος- το BBC μετέδωσε τα κουδούνια στο διάστημα αυτό.

28 Ιανουαρίου 1947: Οι ελαστικοί δακτύλιοι στα σφυριά των κουδουνιών πάγωσαν και πάλι πριν το ρολόι χτυπήσει τα μεσάνυχτα, σταματώντας τις καμπάνες, αν και το πρόβλημα επιλύθηκε μέχρι το πρωί.

12 Αυγούστου 1949: Το ρολόι επιβραδύνθηκε κατά τεσσεράμισι λεπτά, αφού ένα σμήνος από πουλιά κάθισε πάνω στον λεπτοδείκτη.

13 Ιανουαρίου 1955: Το ρολόι σταμάτησε στις 3:24 π.μ. λόγω χιονιού. Μικρές ηλεκτρικές θερμάστρες τοποθετήθηκαν ακριβώς μέσα σε αυτά τα δύο καντράν και το μέτρο αυτό βοήθησε να μειωθούν οι περιπτώσεις παγετού τα επόμενα χρόνια.

18 Ιουλίου 1955: Το σχοινί που χειριζόταν το σφυρί κρούσης έσπασε, σταματώντας το ρολόι από τις 10 π.μ. έως τις 5 μ.μ..

Παραμονή Πρωτοχρονιάς 1962: Το ρολόι επιβραδύνθηκε λόγω του πυκνού χιονιού και του πάγου στους δείκτες, με αποτέλεσμα το εκκρεμές να αποκολληθεί από το ρολόι, όπως είναι σχεδιασμένο να κάνει σε τέτοιες περιπτώσεις, για να αποφευχθούν σοβαρές ζημιές σε άλλα σημεία του μηχανισμού - το εκκρεμές συνέχισε να αιωρείται ελεύθερα. Έτσι, χτύπησε το νέο έτος 1963 με εννέα λεπτά καθυστέρηση.

30 Ιανουαρίου 1965: Οι καμπάνες σίγησαν κατά τη διάρκεια της κηδείας του πολιτικού και πρώην πρωθυπουργού Ουίνστον Τσόρτσιλ.

9 Ιανουαρίου 1968: Η συσσώρευση χιονιού στις επιφάνειες του ρολογιού εμπόδισε την κίνηση των δεικτών, σταματώντας το ρολόι από τις 6:28 π.μ. έως τις 10:10 π.μ.

5 Αυγούστου 1976: Ο ρυθμιστής ταχύτητας του μηχανισμού χτυπήματος έσπασε μετά από περισσότερα από 100 χρόνια χρήσης, με αποτέλεσμα ένα βάρος 4 τόνων να περιστρέψει το τύμπανο του κουρδίσματος έξω από το μηχανισμό, προκαλώντας μεγάλη ζημιά. Το Μεγάλο Ρολόι έκλεισε για συνολικά 26 ημέρες σε διάστημα εννέα μηνών - επανενεργοποιήθηκε στις 9 Μαΐου 1977. Αυτή ήταν η μεγαλύτερη διακοπή λειτουργίας από την κατασκευή του. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου το BBC Radio 4 μετέδιδε αντ' αυτού τα χτυπήματα της καμπάνας. Αν και υπήρξαν μικρές διακοπές λειτουργίας από το 1977 έως το 2002, όταν η συντήρηση του ρολογιού γινόταν από την παλιά εταιρεία ωρολογοποιών Thwaites & Reed, αυτές συχνά επισκευάζονταν εντός του επιτρεπόμενου δίωρου χρόνου διακοπής λειτουργίας και δεν καταγράφονταν ως διακοπές λειτουργίας. Πριν από το 1970, η συντήρηση γινόταν από την αρχική εταιρεία Dents.

Μάρτιος 1986 και Ιανουάριος 1987: επανεμφανίστηκε το πρόβλημα του παγώματος των ελαστικών δακτυλίων στα κουδούνια των κουδουνιών του τετάρτου, με αποτέλεσμα να αμβλύνονται τα κουδούνια.

30 Απριλίου 1997: Το ρολόι σταμάτησε 24 ώρες πριν από τις γενικές εκλογές και σταμάτησε ξανά τρεις εβδομάδες αργότερα.

21ος Αιώνας

27 Μαΐου 2005: Το ρολόι σταμάτησε στις 10:07 μ.μ., πιθανότατα λόγω της ζέστης: οι θερμοκρασίες στο Λονδίνο είχαν φτάσει τους 31,8 °C (89,2 °F). Ωστόσο, συνέχισε, αλλά σταμάτησε και πάλι στις 10:20 μ.μ. και παρέμεινε ακίνητο για περίπου 90 λεπτά πριν συνεχίσει κανονικά την λειτουργία του.

29 Οκτωβρίου 2005: Ο μηχανισμός σταμάτησε για περίπου 33 ώρες για να γίνουν εργασίες συντήρησης του ρολογιού και των κτύπων του. Ήταν η μεγαλύτερη διακοπή συντήρησης των τελευταίων 22 ετών.

7:00 π.μ. στις 5 Ιουνίου 2006: Τα «Quarter Bells» του πύργου του ρολογιού τέθηκαν εκτός λειτουργίας για τέσσερις εβδομάδες, καθώς ένα έδρανο που συγκρατούσε ένα από τα quarter bells είχε φθαρεί και έπρεπε να αφαιρεθεί για επισκευές. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, το BBC Radio 4 μετέδωσε ηχογραφήσεις τραγουδιών βρετανικών πουλιών ακολουθούμενα από τα κουδουνίσματα στη θέση των συνηθισμένων κωδωνοκρουσιών.

11 Αυγούστου 2007: Έναρξη διακοπής έξι εβδομάδων για συντήρηση. Αντικαταστάθηκαν τα ρουλεμάν στο κιβώτιο των κωδωνοκρουσιών του ρολογιού και το κρουστήρα της «μεγάλης καμπάνας», για πρώτη φορά από την εγκατάστασή του. Κατά τη διάρκεια της συντήρησης το ρολόι κινείτο με ηλεκτροκινητήρα. Για άλλη μια φορά, το BBC Radio 4 μετέδωσε τις κωδωνοκρουσίες κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Η πρόθεση ήταν το ρολόι να λειτουργεί με ακρίβεια για άλλα 200 χρόνια προτού απαιτηθεί και πάλι σημαντική συντήρηση- στην πραγματικότητα οι επισκευές αρκούσαν για δέκα χρόνια.

17 Απριλίου 2013: Οι καμπάνες σίγησαν ως ένδειξη «βαθύτατου θρήνου και σεβασμού» κατά τη διάρκεια της κηδείας της πρώην πρωθυπουργού Μάργκαρετ Θάτσερ.

Αύγουστος 2015: Τα συνεργεία συντήρησης ανακάλυψαν ότι το ρολόι έτρεχε επτά δευτερόλεπτα μπροστά. Αφαίρεσαν νομίσματα από το εκκρεμές του για να διορθώσουν το σφάλμα, το οποίο προκάλεσε την αργή λειτουργία του για μια περίοδο.

21 Αυγούστου 2017: Έναρξη τετραετούς σίγασης των κωδωνοκρουσιών κατά τη διάρκεια εργασιών συντήρησης και επισκευής του μηχανισμού του ρολογιού, καθώς και επισκευών και βελτιώσεων στο κτίριο του πύργου του ρολογιού. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, τα καντράν, οι δείκτες και τα φώτα αφαιρέθηκαν για αποκατάσταση, ενώ τουλάχιστον ένα καντράν - με τους δείκτες του να κινούνται με ηλεκτροκινητήρα - παρέμεινε άθικτο, λειτουργικό και ορατό ανά πάσα στιγμή. Ένας ανελκυστήρας εγκαταστάθηκε επίσης κατά τη διάρκεια αυτής της ανακαίνισης.

10 Μαΐου 2023:Οι δείκτες του ρολογιού σταμάτησαν όλοι στις 12:55 και το Big Ben δεν χτύπησε στις 13:00. Οι δείκτες ξεκίνησαν ξανά, αλλά το ρολόι είχε πέντε λεπτά καθυστέρηση μέχρι να διορθωθεί στις 13:47.