Το ANC στην Νότια Αφρική αναμένεται να χάσει την πλειοψηφία μετά από 30 χρόνια

Το Αφρικανικό Εθνικό Κογκρέσο φάνηκε την Πέμπτη ότι θα χάσει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία που κατείχε επί 30 χρόνια, καθώς τα επιμέρους αποτελέσματα των εκλογών έδειξαν ότι θα χρειαστεί έναν εταίρο για να παραμείνει στην εξουσία - για πρώτη φορά στην ιστορία της Νότιας Αφρικής μετά το απαρτχάιντ.

Εάν τα τελικά αποτελέσματα επιβεβαιώσουν την απώλεια της πλειοψηφίας του, το ANC θα αναγκαστεί να συνάψει συμφωνία με ένα ή περισσότερα άλλα κόμματα για να κυβερνήσει - μια κατάσταση που θα μπορούσε να οδηγήσει σε πολιτική αστάθεια τις επόμενες εβδομάδες ή μήνες.

«Θα υπάρξουν έλεγχοι και ισορροπίες στην εξουσία του ANC, αλλά ο απώτερος κίνδυνος είναι ότι οι εσωτερικές διαμάχες θα μπορούσαν να καταστήσουν τη διακυβέρνηση αναποτελεσματική», δήλωσε ο Σάιμον Χάρβεϊ, επικεφαλής ανάλυσης συναλλάγματος της Monex Europe.

Με τα αποτελέσματα από το 20,4% των εκλογικών τμημάτων, το ποσοστό του ANC στις εκλογές της Τετάρτης ανήλθε στο 43,4%, με τη φιλοεπιχειρηματική Δημοκρατική Συμμαχία (DA) να συγκεντρώνει 24,8%, σύμφωνα με τα στοιχεία της εκλογικής επιτροπής την Πέμπτη.

Το μαρξιστικό κόμμα Μαχητές της Οικονομικής Ελευθερίας (EFF) βρισκόταν στο 8,8%, ενώ το uMkhonto we Sizwe (MK), ένα νέο κόμμα υπό την ηγεσία του πρώην προέδρου Τζέικομπ Ζούμα, το ακολουθούσε με 8,1%, με την υποστήριξη να επικεντρώνεται στην επαρχία KwaZulu-Natal, την πατρίδα του Ζούμα.

Οι δημοσκόποι και οι δύο από τους τρεις κύριους ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς της χώρας προέβλεπαν ότι τα τελικά αποτελέσματα θα επιβεβαίωναν ότι το ANC -το οποίο κέρδισε το 57,5% των ψήφων στις προηγούμενες εκλογές του 2019- έχασε την πλειοψηφία του.

Ενώ τα πρώιμα αποτελέσματα στρέφονται προς τις αγροτικές περιοχές όπου το ANC είναι σχετικά ισχυρό, τα αποτελέσματα από τα αστικά κέντρα όπου είναι πιο αδύναμο συσσωρεύονται αργότερα.

«Δεν νομίζω ότι είναι πιθανό το ANC να επιτύχει πλειοψηφία», δήλωσε ο δημοσκόπος Reza Omar της Citizen Surveys.

Νότια Αφρική: Κάθε πέντε χρόνια νικητής το ANC με μεγάλη πλειοψηφία

Το ANC κερδίζει τις εθνικές εκλογές που διεξάγονται κάθε πέντε χρόνια από τις εκλογές-ορόσημο του 1994, οι οποίες σηματοδότησαν το τέλος της κυριαρχίας της λευκής μειονότητας και την άνοδο του Νέλσον Μαντέλα στην προεδρία.

Αλλά από εκείνες τις μεθυστικές ημέρες η υποστήριξη του ANC έχει μειωθεί λόγω της απογοήτευσης για θέματα όπως η υψηλή ανεργία και η εγκληματικότητα, οι συχνές διακοπές ρεύματος και η διαφθορά.

Σύμφωνα με το σύνταγμα της Νότιας Αφρικής, η νεοεκλεγείσα Εθνοσυνέλευση θα επιλέξει τον επόμενο πρόεδρο. Με το ANC να εξακολουθεί να είναι το μεγαλύτερο κόμμα, αυτό είναι πιθανό να είναι ο ηγέτης του, ο Cyril Ramaphosa, ο εν ενεργεία πρόεδρος.

Ωστόσο, μια κακή εμφάνιση θα μπορούσε να τον καταστήσει ευάλωτο σε μια αμφισβήτηση της ηγεσίας από τις τάξεις του κόμματος, είτε στο άμεσο μέλλον είτε κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια της θητείας του.

Ποιο από τα κόμματα της αντιπολίτευσης μπορεί να αναζητήσει το ANC ως πιθανό εταίρο συνασπισμού αποτέλεσε αντικείμενο έντονων εικασιών στο κέντρο των αποτελεσμάτων στο Μίντραντ, βόρεια του Γιοχάνεσμπουργκ.

«Αυτό είναι το ερώτημα του ενός εκατομμυρίου δολαρίων που αιωρείται αυτή τη στιγμή», δήλωσε η Susan Booysen, διευθύντρια ερευνών στο Ινστιτούτο Mapungubwe Institute for Strategic Reflection, μια δεξαμενή σκέψης.

Είπε ότι δεν υπάρχει προφανής δρόμος για το ANC, το οποίο δεν συμπαθεί ούτε το EFF ούτε το MK παρά τις κάποιες πολιτικές ομοιότητες. Και οι δύο ηγούνται από πρώην στελέχη του ANC που έχουν έρθει σε ρήξη με την ηγεσία του κυβερνώντος κόμματος.

Το ANC μπορεί να προσεγγίσει το DA, αλλά αυτό θα μπορούσε να αποδειχθεί μια ανώμαλη διαδρομή, καθώς τα κόμματα απέχουν πολύ μεταξύ τους σε θέματα πολιτικής και είναι έντονα ανταγωνιστικά.