Κοσμος

Ο Πούτιν προωθείται στη «σκακιέρα» της Ουκρανίας

Οι νίκες στο πεδίο της μάχης και τι σημαίνουν οι αλλαγές που έκανε στο στενό επιτελείο του

Newsroom
6’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
UPD

Oυκρανία: Την ώρα που ο πόλεμος στη Γάζα βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, ο Πούτιν κάνει στρατηγικές κινήσεις 

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν αντικατέστησε τον Σεργκέι Σοϊγκού με τον Αντρέι Μπελούσοφ στη θέση του υπουργού Άμυνας, μετακινώντας την πρώην -πλέον- πολιτική κεφαλή των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων στη θέση του γραμματέα του Συμβουλίου Ασφαλείας -ένα χαρτοφυλάκιο που μέχρι πρότινως κατείχε ο Νικολάι Πατρούσεφ. Αυτές οι ανακατατάξεις υψηλού επιπέδου μετά τις ρωσικές προεδρικές εκλογές υποδηλώνουν έντονα ότι ο Πούτιν κάνει σημαντικά βήματα προς την κατεύθυνση της κινητοποίησης της ρωσικής οικονομίας και της αμυντικής βιομηχανικής βάσης (DIB) για να υποστηρίξει έναν παρατεταμένο πόλεμο στην Ουκρανία και ενδεχομένως να προετοιμαστεί για μια μελλοντική αντιπαράθεση με το ΝΑΤΟ.

Αυτές οι στρατηγικές κινήσεις συνοδεύονται από προώθηση στο πεδίο της μάχης στην Ουκρανία, την ώρα που το Κίεβο απελπισμένα ζητά περισσότερη στήριξη από τη Δύση, η οποία όμως δείχνει να έχει προτεραιοποιήσει σε αυτήν τη φάση τον πόλεμο στη Γάζα.

Οι στρατηγικές κινήσεις Πούτιν στη «σκακιέρα» της Ουκρανίας

Ο Βλαντιμίρ Πούτιν με τον πρώην υπουργό Αμυνας Σεργκέι Σοϊγκού ©MIKHAEL KLIMENTYEV / SPUTNIK / KREMLIN POOL/ EPA

Το Συμβούλιο της Ρωσικής Ομοσπονδίας δημοσίευσε στις 12 Μαΐου έναν κατάλογο με τους προτεινόμενους υπουργούς του Πούτιν, ο οποίος επιβεβαιώνει ότι το Κρεμλίνο προωθεί τον Μπελούσοφ ως νέο υπουργό Άμυνας -εξυπονοείται ότι οι προτάσεις του Πούτιν είναι στην πραγματικότητα διαταγές. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε στο κρατικό πρακτορείο ειδήσεων TASS ότι ο Σεργκέι Σοϊγκού, ο οποίος διετέλεσε υπουργός Άμυνας της Ρωσίας από το 2012, θα αναλάβει τη θέση του γραμματέα του Συμβουλίου Ασφαλείας και θα ενεργεί ως αναπληρωτής του Πούτιν στη Ρωσική Στρατιωτικο-Βιομηχανική Επιτροπή.

Ο Πεσκόφ ανακοίνωσε επίσης ότι ο Πούτιν απέλυσε τον Πατρούσεφ από την προηγούμενη θέση του ως Γραμματέα του Συμβουλίου Ασφαλείας «λόγω [της] μετάθεσής του σε άλλη θέση εργασίας», η οποία δεν διευκρινίστηκε. Ο Πεσκόφ σημείωσε επίσης ότι ο στρατηγός του στρατού Βαλέρι Γερασίμοφ θα παραμείνει αρχηγός του ρωσικού Γενικού Επιτελείου και δεν προβλέπεται αλλαγή στη θέση αυτή προς το παρόν. 

Εκτός από την αποπομπή του Πατρούσεφ, ο Πούτιν διόρισε σε μεγάλο βαθμό εκ νέου τους επικεφαλής των βασικών ρωσικών υπηρεσιών ασφαλείας, γεγονός που υποδηλώνει ότι διατηρεί ένα βασικό στελεχιακό δυναμικό πιστών siloviki. Συγκεκριμένα, ο Ρώσος πρόεδρος διόρισε εκ νέου τον Βλαντίμιρ Κολοκόλτσεφ στη θέση του υπουργού Εσωτερικών, τον Σεργκέι Ναρίσκιν ως διευθυντή της Υπηρεσίας Πληροφοριών Εξωτερικού (SVR), τον Αλεξάντερ Μπορτνίκοφ ως διευθυντή της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Ασφαλείας (FSB) και τον Βίκτορ Ζολότοφ ως διευθυντή της Ροζγκβαρντία.

Ο Ναρίσκιν υπήρξε σημαντικός παράγοντας στη δημιουργία συνθηκών παραπληροφόρησης και στην προπαγάνδα του πολέμου, ο Πούτιν έχει επαινέσει προσωπικά τον Μπόρτνικοφ και την FSB για την προστασία της ρωσικής κυριαρχίας και ο Ζολότοφ πρωτοστάτησε στις προσπάθειες απορρόφησης των πρώην μαχητών της Ομάδας Βάγκνερ στη Ροζγκβαρντία. Αυτοί οι siloviki αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ομάδας του Πούτιν και ο επαναδιορισμός τους υποδηλώνει ότι ο Ρώσος πρόεδρος θα συνεχίσει να ατηρίζεται σε αυτούς στην θητεία του.

Η κατάσταση στο πεδίο της μάχης

Οι συγκρούσεις έχουν επικεντρωθεί στην περιοχή του Χαρκόβου ©GEORGE IVANCHENKO/ EPA

Την ίδια ώρα, οι ρωσικές δυνάμεις σημειώνουν νίκες στο πεδίο της μάχης. Οι ρωσικές επιθετικές προσπάθειες για την κατάληψη του Βοβτσάνσκ, βορειοανατολικά της πόλης Χάρκοβο, είναι σε μεγάλο βαθμό συνέπεια της σιωπηρής απαγόρευσης της Δύσης στις ουκρανικές δυνάμεις να χρησιμοποιούν τα δυτικά οπλικά συστήματα για να πλήξουν στρατιωτικούς στόχους εντός της Ρωσίας. Ο Ουκρανός στρατιωτικός παρατηρητής Kostyantyn Mashovets εκτίμησε ότι το Βοβτσάνσκ αποτελεί την κύρια ρωσική προσπάθεια προς τη βόρεια κατεύθυνση της Περιφέρειας του Χάρκοβο. 

Οι ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις συνεχίζουν καταλαμβάνουν χωριά (Χάτιτσε, Κράσνε, Μοροκόβετς, Ολίνικοβε) στην επαρχία του Χαρκόβου, ανακοίνωσε το ρωσικό υπουργείο Άμυνας, ενώ ο αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων της Ουκρανίας αναγνώρισε ότι οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας βρίσκονται αντιμέτωπες με μία δύσκολη κατάσταση, πρόσθεσε όμως ότι τα πηγαίνουν καλά και θα μπορούσαν να συγκρατήσουν τη γραμμή της άμυνας τους.

Πάντως, οι Ουκρανοί συνεχίζουν να εκκενώνουν τις παραμεθόριες περιοχές του βορειανατολικού τμήματος της χώρας, υπό την πίεση των ρωσικών στρατευμάτων που έχουν εξαπολύσει μεγάλη επίθεση στην περιοχή ανοίγοντας ουσιαστικά ένα νέο μέτωπο. Περισσότεροι από 4.000 άνθρωποι έχουν απομακρυνθεί από παραμεθόριες περιοχές στην επαρχία του Χαρκόβου, στη βορειοανατολική Ουκρανία, μετά την έναρξη της αιφνιδιαστικής, χερσαίας διασυνοριακής επιχείρησης των ρωσικών στρατευμάτων την Παρασκευή.

Χωριά εκκενώνονται για να μην πέσουν οι κάτοικοι στα χέρια των Ρώσων ©GEORGE IVANCHENKO/ EPA

Την ίδια ώρα, οι ουκρανικές δυνάμεις συνεχίζουν να διεξάγουν επαναλαμβανόμενα πλήγματα κατά των ρωσικών πετρελαϊκών και αμυντικών βιομηχανικών υποδομών, ωθώντας τους Ρώσους milbloggers να διαμαρτύρονται για την ανικανότητα των ρωσικών δυνάμεων να αμυνθούν. Οι ουκρανικές δυνάμεις φέρεται να έπληξαν το διυλιστήριο πετρελαίου της Lukoil στο Βόλγκογκραντ τη νύχτα της 10ης προς 11η Μαΐου, το μεταλλουργικό εργοστάσιο του Νοβολιπέτσκ τη νύχτα της 23ης προς 24η Απριλίου και της 23ης προς 24ης Φεβρουαρίου και την αποθήκη πετρελαίου Kaluganefteprodukt στις 28 Απριλίου.

Ο Βλαντίμιρ Πούτιν και οι ανώτεροι αξιωματούχοι του Κρεμλίνου έχουν απειλήσει κατ' επανάληψη τα δυτικά κράτη με αντίποινα επειδή συνεχίζουν να παρέχουν στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία. Τα φερέφωνα του Κρεμλίνου διατήρησαν αυτή τη ρητορική ακόμη και μετά την ψήφιση ενός πακέτου στρατιωτικής βοήθειας ύψους 61 δισεκατομμυρίων δολαρίων των ΗΠΑ προς την Ουκρανία στα τέλη Απριλίου. Το Κρεμλίνο πιθανότατα θα συνεχίσει να αξιοποιεί αυτή την επιχείρηση παραπληροφόρησης ως μέρος της συνεχιζόμενης εκστρατείας να εμποδίσει την ικανότητα της Ουκρανίας να χρησιμοποιήσει όλα τα διαθέσιμα όπλα της για να αμυνθεί κατά των επιχειρήσεων στη βόρεια περιφέρεια του Χάρκοβο.

Με νέο πακέτο όπλων επισκέπτεται ο Μπλίνκεν το Κίεβο

Στιγμιότυπο από τη συνάντηση Ζελένσκι - Μπλίνκεν ©UKRAINIAN PRESIDENTIAL PRESS SERVICE HANDOUT/ EPA

Υπό αυτό το κλίμα, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν επισκέπτεται το Κίεβο σήμερα, Τρίτη (14/5). 

Νέο πακέτο αμερικανικών όπλων έχει ήδη αρχίσει να φθάνει στην Ουκρανία και περισσότερες προμήθειες βρίσκονται καθ' οδόν «και αυτό θα επιφέρει πραγματική διαφορά εναντίον της συνεχιζόμενης ρωσικής επιθετικότητας στο πεδίο της μάχης», τόνισε κατά τη διάρκεια συνάντησης με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ο Άντονι Μπλίνκεν.

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ επισκέφθηκε το Κίεβο σε μια περίοδο κατά την οποία οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν αντιμετωπίσει πολλές αποτυχίες στο μέτωπο έπειτα από μια μεγάλη καθυστέρηση στην παράδοση της αμερικανικής βοήθειας. Στα τέλη Απριλίου η Ουάσινγκτον ψήφισε νόμο για την παροχή στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία, η οποία καθυστερούσε επί μήνες εξαιτίας της αντίθεσης των Ρεμπουμπλικανών στο αμερικανικό Κογκρέσο.

Από την πλευρά του ο Ζελένσκι εξήρε την κρίσιμη αμερικανική βοήθεια, τονίζοντας το μεγαλύτερο έλλειμμα της χώρας του -την αντιαεροπορική άμυνα- και ευχαριστώντας την Ουάσινγκτον για την δικομματική στήριξη.

Ο Ουκρανός πρόεδρος τόνισε στον Μπλίνκεν ότι η Ουκρανία χρειάζεται δύο συστοιχίες συστήματος αντιαεροπορικής άμυνας για το Χάρκοβο, την βορειοανατολική αυτή πόλη η οποία σφυροκοπάται από τους ρωσικούς αεροπορικούς βομβαρδισμούς. «Άμαχοι, μαχητές, όλοι, βρίσκονται στο στόχαστρο των ρωσικών πυραύλων» είπε ο Ζελένσκι, σημειώνοντας ότι επιθυμεί να συζητήσει και για τις εγγυήσεις ασφαλείας με τις ΗΠΑ, πέραν του αιτήματος που θα διατυπώσει στον Μπλίνκεν να συγκεντρώσει στήριξη από περισσότερες χώρες κατά τις ειρηνευτικές συνομιλίες για το ουκρανικό που αναμένεται να πραγματοποιηθούν τον Ιούνιο στην Ελβετία.

Η Ουκρανία απώθησε τα ρωσικά στρατεύματα από τα προάστια του Κιέβου και ανακατέλαβε τμήματα κατεχόμενων εδαφών κατά τον πρώτο χρόνο μετά την ρωσική εισβολή το 2022. Ωστόσο τους τελευταίους μήνες η Μόσχα έχει σταθερές επιτυχίες στο μέτωπο.

Το Κίεβο ευελπιστεί ότι οι νέες δεσμεύσεις για παράδοση δυτικών όπλων θα επιτρέψουν να πάρει και πάλι το προβάδισμα στο πεδίο της μάχης και να ανακαταλάβει τμήμα του ενός πέμπτου από τα εδάφη της Ουκρανίας που εξακολουθεί να κατέχει η Ρωσία.