Σίρα Σέβεν: Μία δημαγωγός της γυναικείας ενδυνάμωσης

Όταν τη δεκαετία του ’90 η (αείμνηστη) Ιβάνα Τραμπ ξεστόμιζε το θρυλικό πια «Don’t Get Mad, Get Everything» («Μην τα “παίρνεις”, παρ’ του τα όλα»), αναφερόμενη φυσικά στο διαζύγιό της με τον Ντόναλντ Τραμπ, η προτροπή της έγινε σλόγκαν, χώρεσε σε ταινίες, βιβλία και ντοκιμαντέρ και κυρίως αποτέλεσε συμβουλή για πολλές γυναίκες που απατήθηκαν και, εκτός από τη θλίψη του χωρισμού, είχαν να ανησυχούν και για τη διατροφή (ειδικά αν υπήρχαν παιδιά).

Ήταν μια κάπως ανάλαφρη, αν όχι αστεία, δεκαετία το ’90, που χωρούσε τέτοιο χασομέρι και αστειάκια με τα βάσανα των διάσημων και πλούσιων και που το να ακούγονται τέτοιες συμβουλές από μια γυναίκα προς άλλες δεν σκόνταφτε σε κανένα βραχάκι πολιτικής ορθότητας – απλώς εξυπηρετούσε τη στερεοτυπική εικόνα των γυναικών gold diggers, που ήθελαν να εξασφαλίσουν το υπόλοιπο του βίου τους από το τέλος και μόνο ενός αποτυχημένου γάμου.

Όμως, δεν έχουμε πια ’90. Η ζωή μας έχει τρέξει, η τεχνολογία επίσης, το MeToo –αν και λαβωμένο και κάπως δυσκίνητο παγκοσμίως– έχει προσφέρει πολλά σε επιζώσες έμφυλης και σεξουαλικής βίας, και το να ακούγονται «φρεσκαρισμένες» και ρετουσαρισμένες τέτοιες συμβουλές, κάπως σηκώνει την τρίχα όσων πραγματικά νοιάζονται για την έμφυλη ισότητα: ο Τραμπ έγινε πρόεδρος και αν και έφυγε σηκωτός από το Καπιτώλιο εν μέσω των γνωστών εκτρόπων, άφησε κόσμο στο πόδι του να κάνει δουλίτσα ακόμα κι όταν δεν κατείχε το αξίωμα – με προεδρείο δικής του επιλογής, το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ πριν από δύο χρόνια ανέτρεψε τον περί αμβλώσεων νόμο και πριν από δύο εβδομάδες, ως –εκ νέου– υποψήφιος, άφησε στην ευχέρεια της κάθε Πολιτείας το τι θα κάνει με αυτό το φλέγον ζήτημα που αφορά την αυτοδιάθεση του γυναικείου σώματος.

Σίρα Σέβεν: Τα βίντεο που δήθεν πολεμούν την πατριαρχία και το βιβλίο της «Βρες χορηγό, μη βγαίνεις με άφραγκους»

Αλλά όλο αυτό το σκοτάδι δεν αφορά τη Σίρα Σέβεν και τις δουλειές της. Ή την επιχειρηματική δράση της στο κομμάτι του «dark feminine» και εκείνου του σημείου του διαδικτύου που ισχυρίζεται ότι προωθεί τη γυναικεία ενδυνάμωση. Οι συμβουλές της, ή για την ακρίβεια οι επικαιροποιημένες συμβουλές της Ιβάνα Τραμπ που λέγαμε πιο πάνω, ξεπουλάνε σαν ζεστό ψωμί στο TikTok και το YouTube, και τα βιβλία της σπάνε το ένα ρεκόρ μετά το άλλο στα ευπώλητα της Amazon.

Γιατί ποια ενδιαφέρεται πραγματικά για ισότητα, αν είναι να πεινάει, να κακοπερνάει και να κακοπληρώνεται από τη μια δουλειά-γαλέρα στην άλλη και από τον έναν μεροκαματιάρη σύντροφο στον άλλο, αναρωτιέται η Σέβεν – το πραγματικό όνομα της οποίας είναι Λετίσια Παντούα και μότο της το «sprinkle sprinkle», κάτι σαν... ξόρκι και κατακλείδα για αφθονία και ευλογία στο τέλος του κάθε βίντεό της.

«Να αποφεύγετε τους μπατίρηδες». «Πώς ξέρεις από την αρχή ότι αυτός με τον οποίο θα βγεις ραντεβού είναι άφραγκος, γι’ αυτό και δεν χάνεις καθόλου τον χρόνο σου μαζί του». «Μετά τα 25 σου δεν βγαίνεις ραντεβού για την πλάκα σου, βγαίνεις για την ευημερία σου». «Πώς να φας 5.000 δολάρια από έναν άνδρα εδώ και τώρα», είναι μερικοί από τους τίτλους των... εκπαιδευτικών βίντεό της, στα οποία η ίδια ισχυρίζεται ότι δίνει οικονομικές συμβουλές και όχι συμβατικά tips που μοιράζουν οι σύμβουλοι σχέσεων και φλερτ αβέρτα στο διαδίκτυο. Η Σέβεν έκανε το μεγάλο «μπαμ» στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης πριν από περίπου έναν χρόνο, μοιραζόμενη τη σοφία και την εμπειρία της πάνω σε ζητήματα καρδιάς, ωστόσο το sprinkle sprinkle της έκανε λίγο καιρό παραπάνω για να γεμίσει το fyp (for you page) γυναικών που είχαν απελπιστεί τόσο από την ποιότητα των προσωπικών τους σχέσεων, όσο και από τα γλίσχρα οικονομικά τους.

Φαινομενικά, η Σέβεν δεν κάνει κάτι κακό. Φορά μια φεμινιστική εσθήτα και με ύφος πρωθυιέρειας της γυναικείας ενδυνάμωσης επιμένει ότι πολεμά την πατριαρχία με τα ίδια της τα όπλα – προτείνει στις γυναίκες να παίξουν τα παιχνίδια που κατά την άποψή της παίζουν οι ετεροκανονικοί άνδρες, όταν βγαίνουν για να φλερτάρουν, συνάπτουν σχέσεις ή αναζητούν σεξ της μιας βραδιάς.

Βρες χορηγό, μη βγαίνεις με άφραγκους

«Πάρτε τον πόνο σας και κάντε τον δύναμη. Μην αποκαλύπτετε τις ανασφάλειες και τα τρωτά σας σημεία, μην τους αφήνετε να παίξουν με την ψυχή και το μυαλό σας. Εσείς δεν βγαίνετε ραντεβού – είστε σε αποστολή», ακούγεται να λέει σε ένα από τα εκατοντάδες βίντεό της η Σέβεν και μέχρι εδώ ας πούμε ότι δεν υπάρχει πρόβλημα. Ωστόσο, ο τίτλος του βιβλίου της («Sprinkle Sprinkle: How To Date a Provider and Avoid a Dusty» – σε ελεύθερη μετάφραση «Βρες χορηγό, σταμάτα να βγαίνεις με άφραγκους»), συνοψίζει λίγο πιο ειλικρινά τις προθέσεις και το μοτίβο συμπεριφοράς στο οποίο καλεί τον γυναικόκοσμο και αυτό βρομάει λίγη μούχλα και αρκετούς -ισμούς: εσωτερικευμένο μισογυνισμό, ηλικιακό ρατσισμό και μπόλικο υλισμό.

Γιατί, όπως φαίνεται, η Σέβεν ξέρει τόσο το κοινό της όσο και την εποχή που του απευθύνεται. Σχεδόν δυόμισι χρόνια μακριά από τις συνέπειες της πανδημίας (τον εγκλεισμό, τις χαμένες θέσεις εργασίας, την έκρηξη της ενδο-οικογενειακής βίας σε παγκόσμιο επίπεδο και του φαινομένου της γυναικείας μοναξιάς, παρά τις άπειρες εφαρμογές γνωριμιών) η Σέβεν γνωρίζει ότι η «μεγάλη παραίτηση» είχε κυρίως γυναικείο και millennial πρόσημο. Γνωρίζει επίσης ότι όσο κι αν φωνάζουν οι φεμινίστριες, όταν η γυάλινη οροφή δεν λέει να σπάσει και τα χρόνια περνάνε, πολλές είναι εκείνες που θα μπουν στον πειρασμό να επανεξετάσουν τις «παλιακές», σεξιστικές, κάποτε και ζοφερές συμβουλές της – όταν η αγορά εργασίας σε αφήνει «εκτός», τότε η προοπτική ενός χορηγού δεν φαίνεται και τόσο κακή.

Και επειδή ο διάβολος δεν σε σπρώχνει προς το λάθος αλλά σε έλκει, η Σέβεν τα εξηγεί –φαινομενικά πάλι– πολύ ελκυστικά, πατώντας από τη μία όλα τα σιχαμένα κουμπιά της γυναικείας ψυχολογίας και από την άλλη ισχυριζόμενη ότι, όχι, δεν θέλει οι γυναίκες να επιστρέψουν στην κουζίνα τους και στα μωρά τους. Όχι, αυτό είναι δουλειά του χορηγού. Εκείνες οφείλουν να είναι κυρίως σέξι, να ξέρουν να χειρίζονται καρότο και μαστίγιο, κοινώς να μη βουρκώνουν όταν μένουν στο «διαβάστηκε», αλλά να χειραγωγούν και να παίζουν παιχνίδια με τις ανδρικές ψυχές και στο τέλος να παίρνουν αυτό που αξίζουν.

Έτσι; Όχι ακριβώς. Βασικά καθόλου. Άσχετα από τα εκατομμύρια views, τις αναδημοσιεύσεις και τα «ντουέτα» γυναικών στο TikTok που σπεύδουν να μοιραστούν τις δικές τους sprinkle sprinkle επιτυχίες (και, ναι, έχει έρθει και στην Ελλάδα το... κίνημα), η Λετίσια Παντούα στις βιντεοσκοπημένες συμβουλές της ξεχνάει κανά δυο πολύ βασικές λεπτομέρειες που μπορεί να στοιχίσουν ακόμα και τη σωματική ασφάλεια ή τη ζωή των επίδοξων μιμητριών της.

Για παράδειγμα, η «οικονομική influencer» αποφεύγει με μαεστρία να αναφερθεί στην ευαλωτότητα γυναικών που αντιμετωπίζουν τα ραντεβού τους ως «αποστολή τυλίγματος» ή ως ξεκάθαρη οικονομική συναλλαγή. Πασπαλίζει το νόημα αυτού που πρακτικά σηματοδοτεί τη σεξεργασία ως «γυναικείο τερτίπι» που στόχο έχει να «τηγανίσει» τον υποψήφιο χορηγό, χωρίς όμως να λαμβάνει υπ’ όψιν τους κινδύνους μιας ερωτικής συνάντησης που μπορεί να μην εξελιχθεί όπως θα αναμενόταν. Την ίδια στιγμή, οριοθετώντας την τελευταία ευκαιρία των γυναικών να «σαγηνεύσουν» κάποιον μέχρι την ηλικία των 25 και προτείνοντας δίαιτες, πλαστικές, τεχνικές αποπλάνησης και άλλα εργαλεία ψαρέματος πλούσιων γαμπρών, η Σέβεν απλώς ειρωνεύεται όταν την εγκαλούν για προώθηση της «γυναίκας-τροπαίου» που κάποια στιγμή θα πρέπει να ξεπληρώσει –κανείς δεν ξέρει πώς...– τις τόσες οικονομικές χάρες και την εξόφληση των τόσων απλήρωτων λογαριασμών της. «Ε, εντάξει, μην είστε φτηνιάρες. Μην τον βάλετε να πληρώσει τον λογαριασμό του ηλεκτρικού ή το μανικιούρ σας. Βρείτε κάτι πιο ακριβό για την αφεντιά του», είχε απαντήσει πρόσφατα σε σχολιάστρια που την εγκαλούσε για τις... οικονομικές συμβουλές της.

Μετά από λίγους μήνες ησυχίας, το όνομα και τα hashtags της Seven έχουν επανέλθει στη σφαίρα του Tik Tok με αρκετούς ακτιβιστές να εικάζουν ότι είναι τα σκαμπανεβάσματα της κοινωνικής, οικονομικής και ιδεολογικής κρίσης στις ΗΠΑ που την ξαναφέρνουν στον αφρό του αλγόριθμου.

Αυτό επιχείρησε να εξηγήσει και μέσω άρθρου της στον Guardian η δημοσιογράφος Κίμπερλι Μάκιντος για να «φάει» της χρονιάς της στα σχόλια αναγνωστών κάτω από τη στήλη της. Βέβαια, η Μάκιντος έκανε το λάθος να συγκρίνει τη Σέβεν με τον διαβόητο μισογύνη Άντριου Τέιτ, ισχυριζόμενη ότι όλα αυτά τα «μαθήματα» ενδυνάμωσης δεν είναι παρά αντεστραμμένη και προσαρμοσμένη στο γυναικείο φύλο η «διδασκαλία» του Τέιτ.

Ακριβώς όπως συμβαίνει με τους φανατικούς του κατηγορούμενου για βιασμούς και τράφικινγκ Τέιτ, οι αναγνώστριες του βρετανικού Μέσου έσπευσαν να υπερασπιστούν τη Σέβεν που...«ανοίγει τα μάτια των γυναικών και τις αποτρέπει από το να γίνουν έρμαια και αντικείμενο εκμετάλλευσης του κάθε αδέκαρου τυχοδιώκτη».

Τόλμησε ο Guardian να τα βάλει με τη Σίρα Σέβεν και ξεσηκώθηκαν οι αναγνώστριες 

Αλήθεια, τώρα; Όχι, βέβαια. «Ειδικοί» όπως η Σέβεν, η Σαντία Καν (διάσημη τηλε-ψυχολόγος, ακόμα πιο διάσημη για τις υπερσυντηρητικές της απόψεις), η Περλ Ντέιβις (μόνο 26 ετών, και όμως το περιεχόμενό της διαμορφώνεται από τύπους όπως ο Τέιτ και ο Μπεν Σαπίρο), δεν είναι απλώς φερέφωνα μισογυνικών απόψεων και σαφούς οπισθοδρόμησης. Πρακτικά, απηχούν –με απολύτως στρεβλό τρόπο– το «πώς» έχει αποτύχει το σύγχρονο dating και οι δεκάδες εφαρμογές ματσαρίσματος ανθρώπων που έχουν παιχνιδοποιήσει τη διαδικασία επιλογής συντρόφου. Εκεί όπου όλα είναι πιθανά και οι άνθρωποι απολύτως αναλώσιμοι –δεν σου κάνει αυτό το προφίλ, σκρολάρεις με φόρα στα επόμενα– όλες αυτές προτείνουν επιστροφή στην...παράδοση: κεκαλυμμένη σεμνότητα, όχι σεξ με το «καλησπέρα σας»,  υπερθηλυκοποίηση και νάζι, με μπόνους τα δωράκια που μπορεί να προκύπτουν από τέτοιες «αρετές» και στη συνέχεια βουρ στην εκμετάλλευση του εκάστοτε παχυλού πορτοφολιού.

Βέβαια, όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει η Μάκιντος –που ακόμη τη βρίζουν για τη σύγκριση που τόλμησε με τον Τέιτ– όλα αυτά στο τέλος εξυπηρετούν αποκλειστικά την ανδρόσφαιρα και την αντικειμενοποίηση του γυναικείου σώματος. Και στην τελική ο Τέιτ αυτό το θεωρεί δεδομένο, αλλά το να εκπαιδεύεις γυναίκες προς αυτήν την κατεύθυνση; Μάλλον μιλάμε για κάτι απείρως χειρότερο, «πασπαλισμένο» με μπόλικο μετρητό, το οποίο κάποια απολαμβάνει αν είναι πολύ υπομονετική, πολύ πειθήνια, πολύ χειριστική. Τώρα, το γιατί κάποιος να θέλει να περάσει τη ζωή του με μια τέτοια σύντροφο ή γιατί κάποια να επιδιώκει μια τέτοια ζωή είναι μια ερώτηση που απαντιέται στα hashtags #sprinklesprinkle και, όχι, δεν είναι καθόλου αισιόδοξη η απάντηση.