Σαν σήμερα, 9 Απριλίου, η πιο παλιά ηχογράφηση της ανθρώπινης φωνής

Σαν σήμερα, 9 Απριλίου του 1860, ο Εντουάρ-Λεόν Σκοτ Ντε Μαρτενβίλ πραγματοποιεί στο φωναυτογράφο του την παλαιότερη γνωστή ηχογράφηση ανθρώπινης φωνής.

Ο Εντουάρ-Λεόν Σκοτ Ντε Μαρτενβίλ ήταν Γάλλος τυπογράφος, βιβλιοπώλης και εφευρέτης. Μετά την εφεύρεσή του, κατόρθωσε να πουλήσει αρκετούς φωναυτογράφους σε επιστημονικά εργαστήρια για χρήση στη διερεύνηση του ήχου. Αποδείχθηκε χρήσιμος στη μελέτη των φωνητικών ήχων και χρησιμοποιήθηκε από τους Franciscus Donders, Heinrich Schneebeli και Rene Marage. Επίσης, έδωσε το έναυσμα για περαιτέρω έρευνα σε εργαλεία ικανά να απεικονίζουν τον ήχο, όπως η μανομετρική φλόγα του Koenig. Δεν μπόρεσε, ωστόσο, να επωφεληθεί από την εφεύρεσή του και πέρασε το υπόλοιπο της ζωής του ως βιβλιοπώλης που εμπορεύονταν εκτυπώσεις και φωτογραφίες, στην οδό Vivienne 9 στο Παρίσι.

Τι είναι ο φωναυτογράφος

Ως φωναυτογράφος θεωρείται η πρώτη γνωστή συσκευή άμεσης ηχογράφησης. Εφευρέθηκε από τον Γάλλο Εντουάρ-Λεόν Σκοτ Ντε Μαρτενβίλ και του καταχωρήθηκε δίπλωμα ευρεσιτεχνίας στις 25 Μαρτίου του 1857. Ο φωναυτογράφος προοριζόταν να δημιουργεί γραφικές αναπαραστάσεις του ήχου, τα φωναυτογραφήματα, και όχι την αναπαραγωγή του.

Σκοπός ήταν η μελέτη του ήχου και ειδικότερα η μελέτη στοιχείων της ανθρώπινης φωνής, όπως ο τονισμός και η τονικότητα, μέσω της γραφικής απεικόνισης του ήχου. Αναπαραγωγή φωναυτογραφημάτων έγινε μόλις το 2008.

Το 2008, οι New York Times δημοσιοποίησαν την αναπαραγωγή ενός φωναυτογραφήματος που ηχογραφήθηκε στις 9 Απριλίου 1860. Η ηχογράφηση μετατράπηκε από "σκιτσάκια σε χαρτί" σε ένα αναπαραγώγιμο ψηφιακό αρχείο ήχου με την τεχνολογία IRENE, που αναπτύχθηκε από επιστήμονες στο Εθνικό Εργαστήριο Lawrence Berkeley στο Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνιας.

Η ηχογράφηση ήταν μέρος του γαλλικού λαϊκού τραγουδιού Au clair de la lune. Αρχικά, αναπαράχθηκε σε μια ταχύτητα που διαμόρφωνε την ηχογράφηση στα 10 δευτερόλεπτα και ακουγόταν η φωνή μιας γυναίκας ή ενός παιδιού που τραγουδούσε σε σταθερό ρυθμό. Οι ερευνητές που ηγήθηκαν του προγράμματος διαπίστωσαν αργότερα ότι ένας λάθος χειρισμός είχε ως αποτέλεσμα τον διπλασιασμό της προβλεπόμενης ταχύτητας αναπαραγωγής και ότι στην πραγματικότητα επρόκειτο για μια ηχογράφηση 20 δευτερολέπτων ενός άνδρα, πιθανότατα του ίδιου του Σκοτ, που τραγουδούσε το τραγούδι πολύ αργά.

Η συσκευή κατασκευάστηκε σε αρκετά εργαστήρια στην Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής κατά τη δεκαετία του 1860 και αργότερα. Κάτοχος φωναυτογράφου ήταν και ο Τζόζεφ Χένρι, ο οποίος τον χρησιμοποίησε για ηχογραφήσεις της φωνής γνωστών προσωπικοτήτων, ωστόσο δε διασώζεται καμία από αυτές. Οι αυθεντικές ηχογραφήσεις με χρήση φωναυτογράφου είναι εξαιρετικά σπάνιες.

Πώς έμοιαζε ένας φωναυτογράφος

Η συσκευή αποτελείτο από ένα χωνί που συνελάμβανε τα ηχητικά κύματα και τα μετέδιδε μέσω μεμβράνης σε μια προσαρμοσμένη γουρουνότριχα η οποία χάραζε την κυματομορφή του ήχου πάνω σε έναν, με τη βοήθεια μανιβέλας, περιστρεφόμενο γυάλινο κύλινδρο, ο οποίος ήταν καλυμμένος με φούμο. Άλλες εκδοχές της συσκευής χρησιμοποιούσαν για καταγραφή ένα ρολό χαρτί, έτσι ώστε το φωναυτογράφημα να είναι μόνιμο.