Τι σημαίνει η ήττα Ερντογάν στις δημοτικές εκλογές της Τουρκίας

Με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να δηλώνει πως «η 31η Μαρτίου για εμάς δεν είναι το τέλος, είναι σημείο καμπής», τους υποψηφίους της αντιπολίτευσης να σημειώνουν σαρωτικές νίκες στις μεγαλύτερες πόλεις της χώρας και τα διεθνή μέσα να κάνουν λόγο για συντριπτική ήττα του Τούρκου προέδρου, μπήκε ο Απρίλιος στη γειτονική χώρα μετά τις κρίσιμες δημοτικές εκλογές που έγιναν χθες (31.03).

Το κεμαλικό Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) της αξιωματικής αντιπολίτευσης κέρδισε τους πέντε μεγάλους μητροπολιτικούς δήμους της Τουρκίας, με σημαντικότερη την επικράτηση του Εκρέμ Ιμάμογλου στην Κωνσταντινούπολη. 

Σημαντικό στοιχείο που προκύπτει από αυτές τις εκλογές είναι το γεγονός ότι το ΑΚΡ είναι πλέον το δεύτερο κόμμα σε επίπεδο επικράτειας και το CHP πρώτο. Στις βουλευτικές εκλογές, στις 14 Μαΐου πέρυσι η εικόνα ήταν αντίστροφη, το ΑΚΡ ήταν πρώτο με ποσοστό 36,30% και το CHΡ δεύτερο με 25,80%.

Ερντογάν: «Η 31η Μαρτίου για εμάς δεν είναι το τέλος, είναι σημείο καμπής»

Στο πλήθος που συγκεντρώθηκε έξω από τα κεντρικά γραφεία του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) στην Άγκυρα απευθύνθηκε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μετά την εκλογική ήττα της παράταξής του στις δημοτικές εκλογές της Κυριακής.

Μετά το ξεκαθάρισμα της τελικής εικόνας του εκλογικού αποτελέσματος, ο Τούρκος πρόεδρος αναχώρησε αεροπορικώς από την Κωνσταντινούπολη για την Άγκυρα όπου εκφώνησε λόγο, όπως έπειτα από κάθε εκλογική αναμέτρηση.

Ο Τούρκος πρόεδρος τόνισε ότι «η 31η Μαρτίου για εμάς δεν είναι το τέλος, είναι σημείο καμπής».

«Αν και δεν έχουν ακόμη οριστικοποιηθεί, τα αποτελέσματα της κάλπης δείχνουν ότι έχουμε χάσει ύψος σε όλη τη χώρα. Φυσικά, θα αναλύσουμε τους λόγους αυτής της πτώσης σε τοπικό επίπεδο. Όπου χάνουμε, όπου μένουμε πίσω, θα εντοπίσουμε (...) τους λόγους και θα κάνουμε τις απαραίτητες παρεμβάσεις».

Ο πρόεδρος Ερντογάν διαβεβαίωσε ακόμα ότι η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων των εκλογών της 31ης Μαρτίου θα διεξαχθεί στα όργανα του κόμματος «με ανοιχτή καρδιά» και θα γίνει αυτοκριτική «με θάρρος». Αν και δεν έχουν ακόμη οριστικοποιηθεί, τα αποτελέσματα (...) μας δείχνουν ότι το ΑΚΡ «έχασε ύψος σε όλη τη χώρα».

Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν: Διέψευσε τα περί πρόωρων εκλογών

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν φάνηκε ακόμη να διαψεύδει σενάρια περί πρόωρων εκλογών μετά το εκλογικό αποτέλεσμα, λέγοντας ότι «η Τουρκία έχει μπροστά της πάνω από τέσσερα χρόνια» ως τις επόμενες εκλογές, «τα οποία αξίζουν όσο ένας θησαυρός».

«Δεν μπορούμε να χάσουμε αυτή την περίοδο με συζητήσεις που θα σπαταλήσουν τον χρόνο του έθνους και της χώρας. Ως πολιτικό κόμμα που συμπλήρωσε τον 21ο χρόνο του στην εξουσία, έχουμε επίγνωση των ευθυνών μας, στην κυβέρνηση, όσο και στην τοπική αυτοδιοίκηση. Θα δώσουμε μεγαλύτερη προσοχή στα επείγοντα προβλήματα της χώρας μας, ιδίως στην ανοικοδόμηση της σεισμόπληκτης περιοχής και στην εξάλειψη των οικονομικών μας προβλημάτων», επέμεινε ο Ταγίπ Ερντογάν.

Παράλληλα, επιχείρησε να καθησυχάσει τις αγορές, διαβεβαιώνοντας ότι μέχρι σήμερα η κυβέρνηση εφάρμοσε με αποφασιστικότητα το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα και το 12ο αναπτυξιακό σχέδιο.

«Μείναμε μακριά από τον λαϊκισμό που θα κόστιζε στη χώρα μας, στο έθνος μας και στις μελλοντικές γενιές», είπε. Θα αρχίσουμε να βλέπουμε τα θετικά αποτελέσματα του οικονομικού μας προγράμματος, ιδίως στον πληθωρισμό, από το δεύτερο εξάμηνο του έτους», υποσχέθηκε. «Όλοι, από τον επιχειρηματικό μας κόσμο μέχρι τη γραφειοκρατία, από τους εμπόρους μέχρι τους αγρότες, τους εμπόρους, τους εργαζόμενους και τους φοιτητές, θα μπορέσουν να επικεντρωθούν σε αυτά που τους ενδιαφέρουν πραγματικά.

»Ανεξάρτητα από τα αποτελέσματα, ο νικητής αυτών των εκλογών είναι πρωτίστως η δημοκρατία μας, η εθνική βούληση και το σύνολο των 85 εκατομμυρίων ανθρώπων, ανεξάρτητα από τις πολιτικές τους απόψεις» τόνισε ο Τούρκος πρόεδρος και συμμπλήρωσε, «Ο νικητής του εκλογικού μαραθωνίου ήταν η Τουρκία, το έθνος μας και η δημοκρατία μας, για την οποία πληρώσαμε βαρύ τίμημα».

Τι σημαίνει η νίκη Ιμάμογλου στην Κωνσταντινούπολη

«Κερδίσαμε τις εκλογές στην Κωνσταντινούπολη» δήλωσε ο Εκρέμ Ιμάμογλου την ώρα που η καταμέτρηση βρισκόταν στο 96% των ψήφων και είχε προβάδισμα με πάνω από ένα εκατομμύριο ψήφους από τον αντίπαλό του, υποψήφιο του AKP.

Το ενδιαφέρον, σε κάθε περίπτωση, σε αυτές τις εκλογές επικεντρώθηκε στην Κωνσταντινούπολη, καθώς η πραγματική μονομαχία δεν διεξήχθη μεταξύ του Ιμάμογλου και του Κουρούμ, αλλά μεταξύ του Ιμάμογλου με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Ο πρώτος είχε πάρει τον δήμο της Κωνσταντινούπολης από το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, στις εκλογές του 2019, έπειτα από 25 χρόνια. Για τον Ερντογάν η ανάκτηση του δήμου της Κωνσταντινούπολης, από όπου ξεκίνησε την αναρρίχησή του στην πολιτική έγινε έκτοτε στόχος ζωής.

Ο Ερντογάν είχε αναλάβει προσωπικά το βάρος της προεκλογικής εκστρατείας. Μόνο το τελευταίο 48ωρο πριν από τις εκλογές οργάνωσε έξι προεκλογικές συγκεντρώσεις, όλες στην Κωνσταντινούπολη. Το ίδιο πράττουν και οι υπουργοί του που «όργωσαν» την τελευταία εβδομάδα πριν από τις εκλογές την Κωνσταντινούπολη, γεγονός που οδήγησε όμως στη αφάνεια τον Μουράτ Κουρούμ, ο οποίος ούτως ή άλλως δεν είναι ιδιαίτερα χαρισματικός.

Μέσω της νίκης του Κουρούμ ο Ερντογάν ήλπιζε ότι θα αποκτούσε πολιτικό εκτόπισμα για να χαλυβδώσει ακόμη περισσότερο την εξουσία του, ίσως και με Συνταγματική αλλαγή.

Η Κωνσταντινούπολη των 16 εκατομμυρίων κατοίκων επισήμως, ίσως και των 20 εκατομμυρίων ανεπίσημα, πληθυσμιακά είναι μεγαλύτερη από 131 χώρες του κόσμου, παράγει το 30 έως 40% του τουρκικού ΑΕΠ, διαχειρίζεται έναν τεράστιο προϋπολογισμό και κατέχει τα ακριβότερα «φιλέτα» ακίνητης περιουσίας στη χώρα. Η μεγαλούπολη θα ήταν σημαντικό «περιουσιακό στοιχείο» για να ενισχύσει την εξουσία του ο Ερντογάν.

Το πολιτικό σκηνικό τώρα την επόμενη ημέρα για τον Ερντογάν, μετά τη νίκη Ιμάμογλου, είναι εντελώς διαφορετικό και ο Τούρκος πρόεδρος θα πρέπει να βρει τρόπους διαχείρισης με το μικρότερο δυνατό κόστος.

Με το εκλογικό αυτό αποτέλεσμα ανοίγει ο δρόμος για τον νυν δήμαρχο Εκρέμ Ιμάμογλου να γίνει ο ηγέτης της αντιπολίτευσης, αν το επιτρέψουν οι εσωτερικές έριδες στο Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP), στο οποίο ανήκει.

Σε όλη τη διάρκεια της δημαρχιακής θητείας του και της προεκλογικής εκστρατείας ο Ιμάμογλου είχε να αντιμετωπίσει ολόκληρο τον κυβερνητικό μηχανισμό, αλλά και τα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης. Η ετερόκλητη συμμαχία των κομμάτων της αντιπολίτευσης στις περυσινές προεδρικές εκλογές διελύθη εις τα εξ ων συνετέθη και κατέρχεται σε αυτές τις εκλογές κατακερματισμένη.

Αυτό σημαίνει ότι ο Ιμάμογλου κατόρθωσε να συσπειρώσει ένα ευρύτερο κοινό από τους ψηφοφόρους του CHP, που είναι λιγότερο από το 30% στην Κωνσταντινούπολη. Το κοινό αυτό εκτιμάται ότι προέρχεται κυρίως από τους Κούρδους ψηφοφόρους και τους νέους και το δεξιό Καλό Κόμμα της πρώην υπουργού Εσωτερικών, Μεράλ 'Ακσενερ.

Η νίκη Γιαβάς στην Άγκυρα

Και στην Άγκυρα, ο δήμαρχος Μανσούρ Γιαβάς προηγείτο με 60,26% των ψήφων έναντι 31,79% του αντιπάλου του στο 98,8%. Ο Γιαβάς μάλιστα κήρυξε την νίκη του.

«Οι εκλογές έληξαν, θα συνεχίσουμε να υπηρετούμε την Άγκυρα και τους έξι εκατομμύρια κατοίκους χωρίς διακρίσεις» είπε.

Μεγάλο πλήθος συγκεντρώθηκε έξω από το Δημαρχείο της Άγκυρας για να γιορτάσει τη νίκη του Γιάβας. «Η Άγκυρα είναι περήφανη για σένα!» φώναζαν οι υποστηρικτές.

Ο Ερντογάν έχασε και τη Σμύρνη

Στη Σμύρνη, ιστορικό προπύργιο των Κεμαλιστών, με καταμετρημένο το 98,6% των ψήφων, ο υποψήφιος του CHP, Τζεμίλ Τουτζάι, προηγείται με 48,90% έναντι του υποψηφίου του Ερντογάν, Χαμζά Νταγ, με 37,16%.

«Ο λαός κέρδισε, η Σμύρνη κέρδισε», δήλωσε ο Τουτζάι ανακοινώνωντας τη νίκη του.

«Οι ψηφοφόροι επέλεξαν να αλλάξουν το πρόσωπο της Τουρκίας» 

«Οι ψηφοφόροι επέλεξαν να αλλάξουν το πρόσωπο της Τουρκίας» μετά από 22 χρόνια κυριαρχίας του ισλαμο-συντηρητικού κόμματος AKP, δήλωσε σήμερα το βράδυ ο αρχηγός του σοσιαλδημοκρατικού Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), του κύριου σχηματισμού της αντιπολίτευσης.

«Ήθελαν να ανοίξουν την πόρτα σε ένα νέο πολιτικό κλίμα στη χώρα μας», πρόσθεσε ο Οζγκού Οζέλ, το κόμμα του οποίου βρίσκεται σε πορεία νίκης στις μεγάλες τουρκικές πόλεις, συμπεριλαμβανομένης της Κωνσταντινούπολης και της πρωτεύουσας Άγκυρας.

«Οι Τούρκοι τιμώρησαν τον πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν»: Η πρώτη ανάλυση του Reuters

Το Reuters στην πρώτη του ανάλυση αναφέρει ότι «οι Τούρκοι τιμώρησαν τον πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν και το κόμμα του την Κυριακή στις τοπικές εκλογές που επιβεβαίωσαν την αντιπολίτευση ως πολιτική δύναμη και ενίσχυσαν τον δήμαρχο της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου ως τον κύριο μελλοντικό αντίπαλο του προέδρου».

Και προσθέτει: «Οι αναλυτές δήλωσαν ότι ο Ερντογάν και το Κόμμα του ΑΚ (AKP) - που κυβερνούν την Τουρκία για περισσότερες από δύο δεκαετίες - τα πήγαν χειρότερα από ό,τι προέβλεπαν οι δημοσκοπήσεις λόγω της εκτίναξης του πληθωρισμού, των δυσαρεστημένων ισλαμιστών ψηφοφόρων και, στην Κωνσταντινούπολη, λόγω της απήχησης του Ιμάμογλου πέρα από την κοσμική βάση του CHP».

Σε άλλο σημείο της ανάλυσής του το Reuters αναφέρει ότι «η απογοητευτική εμφάνιση του προέδρου θα μπορούσε να σηματοδοτήσει μια αλλαγή στο διχασμένο πολιτικό τοπίο της μεγάλης αναδυόμενης οικονομίας».