Πέθανε ο Thomas Stafford, διοικητής της πρώτης διαστημικής αποστολής ΗΠΑ - Σοβιετικής Ένωσης

Ο Thomas P. Stafford, πρωταγωνιστής της διαστημικής συνεργασίας ΗΠΑ - Σοβιετικής Ένωσης, πέθανε σε ηλικία 93 ετών σε νοσοκομείο της Φλόριντα. Ο Stafford έλαβε μέρος σε τέσσερις διαστημικές αποστολές. Συνολικά έζησε 507 ώρες στο διάστημα και χειρίστηκε τέσσερις διαφορετικούς τύπους διαστημικών σκαφών και 127 τύπους αεροσκαφών και ελικοπτέρων.

Η σύζυγός του, Λίντα, επιβεβαίωσε τον θάνατό του, κάνοντας γνωστό ότι πρόσφατα είχε διαγνωστεί με καρκίνο στο ήπαρ. 

Thomas P. Stafford: Πέθανε ο διοικητής της διαστημικής συνεργασίας ΗΠΑ - Σοβιετικής Ένωσης

«Σήμερα ο στρατηγός Thomas P. Stafford πήγε στους αιώνιους ουρανούς τους οποίους τόσο θαρραλέα εξερεύνησε ως αστροναύτης Gemini και Apollo καθώς και ως ειρηνοποιός στο Apollo Soyuz», δήλωσε ο εκπρόσωπος της NASA, Bill Nelson, μέσω του X. «Όσοι από εμάς έχουμε το προνόμιο να τον γνωρίζουμε, είμαστε πολύ λυπημένοι, αλλά είμαστε ευγνώμονες που γνωρίσαμε έναν γίγαντα».

Η αποστολή Apollo 10 τον Μάιο του 1969 έθεσε τις βάσεις για την ιστορική αποστολή του Apollo 11 δύο μήνες αργότερα. «Το θέαμα, να βλέπεις τη Γη από σεληνιακή τροχιά», σε καθορίζει για πάντα, έλεγε ο Στάφορντ. Μετά ήρθε η μακρινή πλευρά του φεγγαριού: «Η Γη εξαφανίζεται. Υπάρχει αυτό το μεγάλο μαύρο κενό», περιέγραφε. Η επιστροφή του Apollo 10 στη Γη κατεγράφη ως παγκόσμιο ρεκόρ ταχύτητας με 39.897 χιλιόμετρα την ώρα. «Έχουμε σύλληψη», είπε ο Στάφορντ στα ρωσικά καθώς το διαστημόπλοιο Apollo και Soyuz συνδέονταν. Ο Ρώσος ομόλογός του, Αλεξέι Λεόνοφ, απάντησε στα αγγλικά: «Μπράβο, Τομ, ήταν μια καλή παράσταση. Σε ψηφίζω». Στη συνέχεια, οι δύο ομάδες περιόδευσαν μαζί στον κόσμο, συναντώντας τον Πρόεδρο Τζέραλντ Φορντ και τον Σοβιετικό ηγέτη Λεονίντ Μπρέζνιεφ.

«Βοήθησε να αποδειχθεί στον υπόλοιπο κόσμο ότι δύο εντελώς αντίθετα πολιτικά συστήματα θα μπορούσαν να συνεργαστούν», θυμήθηκε ο Stafford σε μια συγκέντρωση για την 30ή επέτειο το 2005.

Ποιος ήταν ο Thomas P. Stafford

Ο Thomas P. Stafford πέταξε τέσσερις φορές στο διάστημα και περιστράφηκε σε τροχιά εντός εννέα μιλίων από την επιφάνεια της σελήνης στην αποστολή που προηγήθηκε των περιπάτων του Νιλ Άρμστρονγκ και του Μπαζ Άλντριν τον Ιούλιο του 1969. Το 1959, όταν η NASA επέλεξε την πρώτη ομάδα επτά αστροναυτών για το Project Mercury στον αγώνα της Αμερικής για να φτάσει ένας άνθρωπος στο φεγγάρι, ο Stafford, που ήταν τότε κατώτερος αξιωματικός της Πολεμικής Αεροπορίας, ήταν αναμέσα στη λίστα των επιλογών. Ήταν δόκιμος πιλότος, είχε αποφοιτήσει από ακαδημία υπηρεσιών και είχε επιστημονική κλίση. Αλλά ήταν μια ίντσα πιο ψηλός για τις κάψουλες Mercury. Πέταξε δύο φορές για το πρόγραμμα Gemini.

Ο Thomas P. Stafford γεννήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 1930 στο Γουέδερφορντ της Οκλά, δυτικά της Οκλαχόμα Σίτι. Ο πατέρας του, Thomas Sabert Stafford, ήταν οδοντίατρος. Η μητέρα του, Mary Ellen (Patten) Stafford, είχε μετακομίσει στην Οκλαχόμα ως παιδί. Αποφοίτησε το 1952 από τη Ναυτική Ακαδημία των Ηνωμένων Πολιτειών. Ανέλαβε καθήκοντα στην Πολεμική Αεροπορία, πέταξε μαχητικά αεροπλάνα και στη συνέχεια παρακολούθησε το πειραματικό σχολείο πτήσεων στην αεροπορική βάση Edwards στην Καλιφόρνια. Μετά την αποφοίτησή του το 1959, έγινε επικεφαλής του κλάδου επιδόσεων της σχολής πιλότων αεροδιαστημικής έρευνας στο Edwards και έγραψε εγχειρίδια για δόκιμους πιλότους της Πολεμικής Αεροπορίας.

Η πρώτη διαστημική πτήση του στρατηγού Stafford ήταν τον Δεκέμβριο του 1965 όταν, ως ταγματάρχης της Πολεμικής Αεροπορίας, οδήγησε το Gemini 6, με διοικητή τον πλοίαρχο Walter M. Schirra Jr. του Πολεμικού Ναυτικού σε τροχιά 185 μίλια πάνω από τη γη, το Gemini 6 έφτασε σε απόσταση αναπνοής από την κάψουλα Gemini 7, μεταφέροντας τον Cmdr. Αυτή η αποστολή σηματοδότησε το πρώτο ραντεβού δύο επανδρωμένων διαστημικών σκαφών.

Ο Stafford επέστρεψε στο διάστημα τον Ιούνιο του 1966 ως διοικητής του Gemini 9, πετώντας μαζί με τον λοχαγό Eugene A. Cernan του Πολεμικού Ναυτικού. Στην αποστολή Apollo 10 τον Μάιο του 1969, ο Στρατηγός Stafford πέταξε σε τροχιά γύρω από τη σελήνη με τον διοικητή Cernan.  Ο Στρατηγός Stafford, ο οποίος έλαβε το πρώτο του αστέρι το 1972, κατείχε σημαντικές διοικητικές θέσεις στη NASA μετά την πτήση Apollo 10, στη συνέχεια επέστρεψε για την τέταρτη διαστημική αποστολή του στο Apollo-Soyuz Test Project και προήχθη σε υποστράτηγο. Έφυγε από τη NASA για να διοικήσει το κέντρο δοκιμών πτήσης της Πολεμικής Αεροπορίας στο Έντουαρντς το 1975 και το 1978 προήχθη σε αντιστράτηγο και διορίστηκε αναπληρωτής αρχηγός του επιτελείου για την έρευνα και την ανάπτυξη της Πολεμικής Αεροπορίας. Συνταξιοδοτήθηκε τον Νοέμβριο του 1979 και έγινε σύμβουλος αεροπορίας.

Ο στρατηγός Thomas Stafford και η σύζυγός του, Linda Ann (Dishman) Stafford, υιοθέτησαν δύο αγόρια, τον Michael και τον Stas, από ένα ρωσικό ορφανοτροφείο το 2004 με τη βοήθεια του συνταγματάρχη Leonov.

Με πληροφορίες από New York Times