Κοσμος

Αμερική 2024: Μία επανάληψη των προεδρικών εκλογών του 2020;

Δημοσκόπηση διαπιστώνει ότι μία νίκη οποιουδήποτε από τους 2 υποψηφίους θα άφηνε το μεγαλύτερο μέρος του εκλογικού σώματος δυσαρεστημένο

Σοφία Καλαμαντή
ΤΕΥΧΟΣ 908
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Οι αμερικανικές εκλογές 2024, μετά τα αποτελέσματα της «Σούπερ Τρίτης» και το προβάδισμα Τραμπ και Μπάιντεν για το χρίσμα

Οι προκριματικές εκλογές της 5ης Μαρτίου, ή αλλιώς της «Σούπερ Τρίτης», όπως αποκαλείται η συγκεκριμένη μέρα στα αμερικανικά πολιτικά πράγματα, ξεκαθάρισαν το προεκλογικό τοπίο στις ΗΠΑ: Ντόναλντ Τραμπ και Τζο Μπάιντεν επισφράγισαν με σαρωτικό προβάδισμα τις υποψηφιότητές τους για το προεδρικό χρίσμα των κομμάτων τους. Όπως προβλέπει η σχετική διαδικασία, οι Αμερικανοί πολίτες 15 πολιτειών –αριθμός που αντιστοιχεί στο μισό αμερικανικό πληθυσμό– ψήφισαν για το πρόσωπο που θέλουν να πάρει το χρίσμα σε Δημοκρατικούς και Ρεπουμπλικάνους αντίστοιχα. Η πιο μετριοπαθής Νίκι Χέιλι, τελευταία ελπίδα «κανονικότητας» για το ρεπουμπλικανικό κόμμα, αποσύρθηκε τελικά από την κούρσα, χωρίς να καταφέρει να απειλήσει στο ελάχιστο τον «τυφώνα» Τραμπ. Στον αντίποδα, ο 81χρονος πρόεδρος Μπάιντεν βρέθηκε μπροστά με άνεση για το χρίσμα των Δημοκρατικών. Όλα δείχνουν πως οδεύουμε σε μια επανάληψη των εκλογών του 2020 και το μόνο που μένει να φανεί είναι εάν οι επερχόμενες εκλογές θα είναι εξίσου επεισοδιακές.

Μέχρι στιγμής το τοπίο παραμένει ρευστό για ασφαλείς προβλέψεις από τους αναλυτές και τα γκάλοπ δείχνουν πως η διαφορά μεταξύ των δύο υποψηφίων είναι μικρή. Το CΝN δημοσιεύοντας σχετική δημοσκόπηση μέσα στον Φεβρουάριο η οποία έδειξε τον Ντόναλντ Τραμπ να προηγείται με το 49% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων που ρωτήθηκαν, να απαντούν πως θα ψήφιζαν υπέρ του εάν οι προεδρικές εκλογές λάμβαναν χώρα σήμερα. Το 45% δήλωσε πως θα ψήφιζε υπέρ του Μπάιντεν. Μόνο το 5% είπε πως θα ψήφιζε κάποιον άλλο υποψήφιο. Τα αποτελέσματα είναι εξαιρετικά κοντά σε εκείνα αντίστοιχης δημοσκόπησης που είχε πραγματοποιήσει το εν λόγω δίκτυο το φθινόπωρο. Όπως τόνισε το CNN, τόσο τα ποσοστά, όσο και τα δημογραφικά χαρακτηριστικά (ηλικία, φυλή, μορφωτικό επίπεδο) των ερωτηθέντων που στηρίζουν τον κάθε υποψήφιο, παραμένουν πολύ παρόμοια με εκείνα προ μερικών μηνών. Η δημοσκόπηση διαπιστώνει ωστόσο ότι μία νίκη οποιουδήποτε από τους 2 υποψηφίους θα άφηνε το μεγαλύτερο μέρος του εκλογικού σώματος δυσαρεστημένο, με σημαντικό ποσοστό να δηλώνει «αναστατωμένο» στην περίπτωση εκλογής του ενός ή του άλλου. Διόλου παράξενη η «αναστάτωση», αφού η εκλογική κούρσα που παρακολουθούμε ως εξωτερικοί παρατηρητές είναι τουλάχιστον απογοητευτική. Ο Τζο Μπάιντεν έχει δώσει κατά καιρούς αφορμές για την αμφισβήτηση της πνευματικής του διαύγειας, της φυσικής του κατάστασης και της αντιληπτικής του ικανότητας σε σοβαρά ζητήματα. Σε δημοσκόπηση στα τέλη Φεβρουαρίου, το Reuters έδειξε πως το 58% των Αμερικανών αποδοκιμάζει τον εν ενεργεία πρόεδρο, ο οποίος απολαμβάνει τη στήριξη μόλις του 37% του πολιτών, ποσοστό εξαιρετικά χαμηλό σε όλη την προεδρική ιστορία των ΗΠΑ. Η προεκλογική καμπάνια του Μπάιντεν έχει εστιάσει στην απειλή που αποτελεί για τη δημοκρατία μια δυνητική επανεκλογή Τραμπ. Η κίνηση αυτή μόνο τυχαία δεν είναι, καθώς σε σχετικές δημοσκοπήσεις ο εξτρεμισμός είναι για τους ψηφοφόρους των Δημοκρατικών η μεγαλύτερη απειλή για τη χώρα τη δεδομένη στιγμή. Για τους Ρεπουμπλικάνους ψηφοφόρους την αντίστοιχη θέση καταλαμβάνει το ζήτημα του μεταναστευτικού.

Ο 77χρονος Τραμπ από την πλευρά του, βρίσκεται αντιμέτωπος με 91 αδικήματα σε 4 δίκες και αναμένεται να λογοδοτήσει τους επόμενους μήνες, με το ενδεχόμενο να καταδικαστεί να παραμένει ανοιχτό. Αυτό ωστόσο δε φαίνεται να τον πτοεί. Ο ίδιος αμφισβητεί σε κάθε ευκαιρία την πνευματική διαύγεια του αντιπάλου του. Μετά τα αποτελέσματα της Σούπερ Τρίτης ο Τραμπ προκάλεσε ανοιχτά τον Μπάιντεν σε τηλεοπτικό debate, με το επιτελείο του δεύτερου να υποστηρίζει πως ο Τραμπ για ακόμη μία φορά απλώς αποζητά προσοχή. Παράλληλα, οι πρόσφατες δηλώσεις του Τραμπ σχετικά με το ΝΑΤΟ και τη Ρωσία προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις διεθνώς. Σε προεκλογική συγκέντρωση στη Νότια Καρολίνα, ο Τραμπ τόνισε πως θα ενθάρρυνε τη Ρωσία να επιτεθεί σε μέλος της Συμμαχίας που δεν θα είχε προχωρήσει στις προβλεπόμενες δαπάνες. «Δεν πλήρωσες; Είσαι παραβατικός; Όχι, δεν θα σε προστάτευα, στην πραγματικότητα θα τους παρότρυνα να κάνουν ό,τι νομίζουν. Πρέπει να πληρώσεις». Ό,τι δεν είναι πρόβλημα για την Αμερική δεν είναι πρόβλημα για τον Τραμπ: ο κοντόφθαλμος προστατευτισμός και η εσωστρέφεια φαίνεται να είναι ακόμη βασικές προτεραιότητες της τραμπικής ατζέντας. «Η αμερικανική δημοκρατία είναι άρρωστη, δεν γίνεται να τζογάρουμε κάθε τέσσερα χρόνια την ασφάλειά μας», ανέφερε στο γαλλικό δίκτυο TF1 ο Γάλλος επίτροπος Τιερί Μπρετόν.  Όσο «άρρωστη» κι αν είναι η αμερικανική δημοκρατία, το δυτικό μπλοκ δυνάμεων θα πρέπει να ετοιμαστεί για μία ενδεχόμενη επιστροφή του Τραμπ. Μπορεί οι Αμερικανοί να έχουν αποφασίσει να αντικαταστήσουν τον παραδοσιακό συντηρητισμό με τον τραμπισμό και ίσως αυτό να σημαίνει μία νέα «κανονικότητα» διεθνώς, μετά την 5η Νοεμβρίου 2024.