Κοσμος

Mπορεί η Ευρώπη να θωρακιστεί αμυντικά χωρίς τις ΗΠΑ;

Το ερώτημα ενόψει της Διάσκεψης Ασφάλειας του Μονάχου

Newsroom
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
UPD

Ευρώπη: Μπορεί χωρίς τις ΗΠΑ να σταθεί αμυντικά; - Το ερώτημα ενόψει της Διάσκεψης Ασφάλειας του Μονάχου

Καθώς ο καγκελάριος της Γερμανίας Όλαφ Σολτς άνοιξε το έδαφος για ένα νέο εργοστάσιο πυρομαχικών αυτή την εβδομάδα, έκανε λόγο για μια κίνηση που θα επιτρέψει στη χώρα να αποκαταστήσει το σχεδόν εξαντλημένο οπλοστάσιο πυροβολικού της.

Όμως, θα χρειαστεί ένας χρόνος μέχρι το νέο εργοστάσιο να είναι σε θέση να παράγει 50.000 βλήματα ετησίως, με την ελπίδα να διπλασιαστεί αυτό το ποσό το 2026. Το διάστημα αυτό θεωρείται «μεγάλο» για να βοηθηθεί η Ουκρανία σε μια στιγμή ανάγκης. Και είναι αναμφισβήτητα αργά για την Ευρώπη στο σύνολό της, καθώς οι ηγέτες προειδοποιούν ότι ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ  Πούτιν, αν καταφέρει να καταλάβει και να κρατήσει έστω και μέρος της Ουκρανίας, μπορεί να προσπαθήσει να δοκιμάσει τη δέσμευση του ΝΑΤΟ να υπερασπιστεί κάθε σπιθαμή της επικράτειάς του τα επόμενα χρόνια.

Αυτές οι πραγματικότητες και οι νέες αμφιβολίες σχετικά με τη μακροπρόθεσμη στρατηγική της Ουκρανίας, θα παίξουν όλα ρόλο στις συζητήσεις μεταξύ των συμμάχων της αυτή την εβδομάδα, πρώτα μεταξύ των υπουργών Άμυνας του ΝΑΤΟ που θα συναντηθούν στις Βρυξέλλες την Τετάρτη και την Πέμπτη και στη συνέχεια κατά την έναρξη της ετήσιας Διάσκεψης του Μονάχου για την Ασφάλεια.

© EPA/ANNA SZILAGYI

Oυκρανία: Άλλαξαν οι προτεραιότητες έναν χρόνο μετά 

Στο περσινό συνέδριο, γινόταν λόγος για το αν η Ουκρανία βρισκόταν στα πρόθυρα μιας τεράστιας επιτυχίας και αν θα μπορούσε να αποκαταστήσει τα σύνορα που υπήρχαν πριν από δύο χρόνια. Φέτος, ο πρόεδρος Βόλοντιμιρ Ζελενσκι αναμένεται να εμφανιστεί ενώπιον των συνέδρεων για πρώτη φορά μετά την εισβολή στη χώρα του.

Αναμφίβολα θα παρακαλέσει τους δυτικούς συμμάχους του -ιδιαίτερα την Ευρώπη- για το πυροβολικό, την αεράμυνα και τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη που χρειάζεται η Ουκρανία μόνο και μόνο για να διατηρήσει τις σημερινές γραμμές του μετώπου σε έναν σκληρό πόλεμο φθοράς.

Η πολυαναμενόμενη αντεπίθεση της Ουκρανίας απέτυχε να διασπάσει τη μια γραμμή μετά την άλλη από ρωσικά χαρακώματα και νάρκες, και η συνεχής επιτήρηση από μη επανδρωμένα αεροσκάφη εξαφάνισε κάθε ελπίδα αιφνιδιασμού, δήλωσαν Ουκρανοί στρατηγοί.

© EPA / DAVID SWANSON

Η απειλή του Τραμπ

Ακόμη και με την έγκριση από τη Γερουσία ενός πακέτου βοήθειας ύψους 60 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την Ουκρανία την Τρίτη, η έγκριση από τη Βουλή των Αντιπροσώπων είναι αμφίβολη, την ώρα που ανώτεροι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι λένε ότι τα δικά τους οπλοστάσια έχουν εξαντληθεί σε τόσο χαμηλά επίπεδα που δεν έχουν μείνει πολλά για να δώσουν.

Η ατάκα του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ το Σάββατο ότι θα έλεγε στους Ρώσους να «κάνουν ό,τι διάολο θέλουν» στους συμμάχους που δεν ξοδεύουν αρκετά για τον στρατό έκανε πρωτοσέλιδα σε όλη την Ευρώπη. Ήταν μια άνευ προηγουμένου επίθεση στην αλληλεγγύη της συμμαχίας και δημιούργησε κύματα σοκ μεταξύ των ηγετών.

Σε κοινή συνέντευξη Τύπου στο Βερολίνο με τον νέο πρωθυπουργό της Πολωνίας, Ντόναλντ Τουσκ, τη Δευτέρα, ο κ. Σολτς δήλωσε: «Η υπόσχεση του ΝΑΤΟ για προστασία ισχύει ανεπιφύλακτα. Όλοι για έναν, ένας για όλους».

Ο Σολτς δεν ανέφερε το όνομα του Τραμπ, αλλά δήλωσε «απολύτως βέβαιος» ότι το ΝΑΤΟ είναι ζωτικής σημασίας για τη διατλαντική ασφάλεια. «Εμείς επιμένουμε σε αυτό, ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών επιμένει σε αυτό και είμαι βέβαιος ότι το ίδιο θα κάνει και ο αμερικανικός λαός», δήλωσε με ελπίδα ο Γερμανός ηγέτης.

Έτσι, το θέμα της φετινής διάσκεψης του Μονάχου φαίνεται να συνοψίζει τις αυξανόμενες ανησυχίες της Ευρώπης καθώς ανοίγει τις εργασίες της την Παρασκευή. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες ανησυχούν για τον απρόβλεπτο χαρακτήρα του Τραμπ και τη φαινομενική προθυμία του να συνάψει συμφωνίες με τον Πούτιν χωρίς να εμπλέξει την Ουκρανία ή τους γείτονές της.

Αμφιβολίες ακόμα και αν ηττηθεί ο Τραμπ

Αλλά συνειδητοποιούν επίσης ότι, ακόμη και αν ο Τραμπ χάσει, οι ημέρες κατά τις οποίες μεγάλα πακέτα βοήθειας και όπλων για την Ουκρανία έχουν πιθανότατα τελειώσει - και η εποχή της αμερικανικής εγγύησης ασφάλειας μπορεί επίσης να έχει τελειώσει.

Αυτό σημαίνει ότι η Ευρώπη, της οποίας οι μελλοντικές δεσμεύσεις προς την Ουκρανία είναι ήδη μεγαλύτερες από αυτές της Ουάσινγκτον, θα πρέπει πιθανότατα να δαπανήσει πολύ περισσότερα για τη δική της άμυνα και να προετοιμαστεί για το ενδεχόμενο ενός μειωμένου αμερικανικού ρόλου στο ΝΑΤΟ. Αλλά δεν υπάρχει μεγάλη προοπτική ότι η Ευρώπη μπορεί να αντικαταστήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες ως εγγυητή της ασφάλειας χωρίς απότομα αυξημένες στρατιωτικές δαπάνες πέραν του στόχου του ΝΑΤΟ για το 2% του ΑΕΠ.

Ωστόσο, οι αριθμοί λένε μόνο ένα μέρος της ιστορίας. Η απόλυτη άμυνα της Ευρώπης είναι το αμερικανικό πυρηνικό οπλοστάσιο, συμπεριλαμβανομένων των όπλων που είναι αποθηκευμένα από τη Γερμανία έως την Τουρκία.

Για να είναι πραγματικά έτοιμη να πολεμήσει τη Ρωσία, δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας που κατασκευάζει το εργοστάσιο πυρομαχικών, η Ευρώπη θα χρειαστεί 10 χρόνια για να ανασυγκροτήσει τους στρατούς που ατροφούσαν κατά τη διάρκεια του μεταψυχρού πολέμου και των οποίων τα οπλοστάσια εξαντλήθηκαν για να σωθεί η Ουκρανία.

Πηγή: New York Times