Κινηματογραφικό θρίλερ θυμίζουν τα όσα ακούγονται στην αίθουσα 145α του Εφετείου του Βερολίνου. Γίνεται λόγος για συναντήσεις με συνεργάτες της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Πληροφοριών (BND) σε ένα γήπεδο, για κοινές επισκέψεις σε καζίνα και οίκους ανοχής, για φωτογραφίσεις απορρήτων εγγράφων και βιαστικά ταξίδια στη Μόσχα, για απειλές Ρώσων πρακτόρων και υποσχέσεις για επικερδείς συναλλαγές στην Αφρική. Οι ειδικοί κάνουν λόγο για μία από τις πιο πολύκροτες δίκες κατασκοπίας στη Γερμανία.
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Εδώ και έναν μήνα δικάζονται στο Βερολίνο ο 32χρονος Άρτουρ Ε. και ο 53χρονος Κάρστεν Λ. για «εθνική προδοσία». Κατηγορούνται ότι το 2022, στη διάρκεια του ρωσικού επιθετικού πολέμου κατά της Ουκρανίας, είχαν αποκαλύψει κρατικά μυστικά στη Ρωσική Υπηρεσία Πληροφοριών (FSB), έναντι αμοιβής εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ.
Ο Άρτουρ Ε. λέει ότι γνώρισε τον Κάρστεν Λ. τον Μάιο του 2021 σε ένα γήπεδο στο Βάιλχαϊμ της Βαυαρίας, την εποχή που ο τελευταίος υπηρετούσε στη γερμανική υπηρεσία πληροφοριών BND. Η διαφορά ανάμεσα στους δύο είναι ότι, ενώ ο Κάρστεν Λ. παραμένει σιωπηλός και απλώς παρακολουθεί τα τεκταινόμενα στην αίθουσα του Εφετείου, ο Άρτουρ Ε. φαίνεται λαλίστατος. Έχει ήδη διηγηθεί στον ανακριτή τη δική του εκδοχή της ιστορίας και τώρα την επαναλαμβάνει στο δικαστήριο.
Πολλά «κενά» στην ιστορία
Η δίκη αφορά κρατικά μυστικά, η διαρροή των οποίων αποτελεί πλήγμα για την BND. Όμως στην απολογία του Άρτουρ Ε. όλα μοιάζουν με μία ακίνδυνη περιπέτεια. Είναι προφανές ότι ο κατηγορούμενος επιχειρεί να εκμαιεύσει μία όσο το δυνατόν επιεικέστερη απόφαση των δικαστών. Τα όσα διηγείται από τη μία πλευρά περιέχουν εξαιρετικά λεπτομερείς πληροφορίες (περιλαμβανομένων των επισκέψεων σε καζίνο και έναν οίκο ανοχής του Βερολίνου), αλλά από την άλλη πλευρά αφήνουν πολλά κενά στην αφήγηση. Έτσι, ο πρόεδρος του δικαστηρίου Ντέτλεφ Σμιντ εχει επεξεργαστεί ένα «στρατηγικό πλάνο» για τις ερωτήσεις προς τον κατηγορούμενο, ξεκινώντας από τις πληροφορίες που αφορούν τον χώρο και τον χρόνο των συναντήσεων.
Αφήνοντας κατά μέρος τις «ατμοσφαιρικές» λεπτομέρειες, ο Άρτουρ Ε. διηγείται την ιστορία ως εξής: Είχε έρθει στην Ομοσπονδιακή Γερμανία με τους γονείς του, που κατάγονται από τη Ρωσία. Ο ίδιος προσπαθούσε να δραστηριοποιηθεί επιχειρηματικά στην Αφρική με έναν γνωστό του από τη Ρωσία, τον Βίζα Μ. ο οποίος όμως ήθελε προηγουμένως να εξασφαλίσει άδεια παραμονής για τη Γερμανία. Έτσι ο Άρτουρ Ε. απευθύνεται στον γνωστό του, που υπηρετεί στην BND. Όταν συναντώνται και οι τρεις, ο Ρώσος επιχειρηματίας ισχυρίζεται ότι ένας «φίλος» του έχει αναλάβει το Υπουργείο Διαχείρισης Καταστροφών και ίσως θα μπορούσε «να εξυπηρετήσει ο ένας τον άλλον». Κάπως έτσι δρομολογείται η επαφή με τη Μόσχα.
Σε ένα επόμενο στάδιο ο Άρτουρ Ε.- σύμφωνα πάντα με τα όσα διηγείται ο ίδιος- εκφράζει την επιθυμία να εργαστεί ως «πηγή» για την BND. Ακολουθούν συναντήσεις με τον συγκατηγορούμενό του Κάρστεν Λ. και έναν σύνδεσμο της BND, χωρίς όμως να συμβαίνει κάτι στη συνέχεια. Μέχρι που κάποια ημέρα τηλεφωνεί ο Κάρστεν Λ. και του λέει: «Έχω κάτι για τη Ρωσία». Τώρα επιταχύνεται η πορεία των εξελίξεων: Ο Άρτουρ Ε. επισκέπτεται την παλαιά έδρα της BND στο προάστιο Πούλαχ της Κολωνίας, φωτογραφίζει κάποιες «λίστες» και την ίδια μέρα ταξιδεύει στη Μόσχα για να παραδώσει το υλικό σε άγνωστο άνδρα, για τον οποίο ο ίδιος πιστεύει ότι υπηρετεί στο Υπουργείο Διαχείρισης Καταστροφών. Στην επόμενη συνάντησή του, την άλλη μέρα, εμφανίζονται δύο άνδρες και εκεί αντιλαμβάνεται ότι πρόκειται για πράκτορες της Ρωσικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (FSB). Ένας από αυτούς τον εκφοβίζει με όπλο. Του λένε ότι οι «λίστες» δεν έχουν κανένα ενδιαφέρον και του εγχειρίζουν έναν κατάλογο με συγκεκριμένα ερωτήματα που αφορούν στρατιωτικά μυστικά.
Η συνέχεια της ιστορίας, σύμφωνα πάντα με τον Άρτουρ Ε. είναι ότι μόλις επιστρέφει στη Γερμανία τού τηλεφωνούν από τη Μόσχα για να του ζητήσουν και άλλες «λίστες» (παρότι υποτίθεται ότι οι προηγούμενες δεν είχαν κανένα ενδιαφέρον). Ο ίδιος παραλαμβάνει το απαραίτητο «υλικό» από τον Κάρστεν Λ., ταξιδεύει πάλι στη Μόσχα και επιστρέφοντας φέρνει μαζί του κάποιους «φακέλους», το περιεχόμενο των οποίων δεν έχει ακόμη αποκαλυφθεί.
Αυτό που ήδη γνωρίζουν πάντως οι παρόντες στη δικαστική αίθουσα είναι ότι ο Άρτουρ Ε. έχει κρύψει χρήματα, αλλά και διαμάντια σε μία τραπεζική θυρίδα. Ακούν επίσης ότι η σύζυγός του έχει βρει δουλειά στις επιχειρήσεις του Βίζα Μ. και κάθε τόσο η οικογένεια ταξιδεύει, πότε στο Μονακό, πότε στο Μαϊάμι.
Δεν είναι η πρώτη φορά που οι γερμανικές αρχές εντοπίζουν υπόπτους για κατασκοπία υπέρ της Ρωσίας, από τότε που άρχισε ο πόλεμος στην Ουκρανία. Ήδη από την αρχή της δίκης ο δικηγόρος Γιοχάνες Άϊζενμπεργκ, συνήγορος του Κάρστεν Λ., υποστηρίζει ότι o συγκατηγορούμενος Άρτουρ Ε. είναι «απατεώνας που κάνει τον σπουδαίο». Για τον δικό του πελάτη ο Άιζενμπεργκ δεν έχει πει πολλά. Προς το παρόν απαιτεί καλύτερες συνθήκες κράτησης, υποστηρίζοντας ότι μέχρι σήμερα ο Κάρστεν Λ. κρατείται στην απομόνωση, σε συνθήκες που θυμίζουν «βασανισμό» και, αν συνεχιστεί αυτό, δεν θα είναι καν σε θέσει να καταθέσει στο δικαστήριο.
13°
