Προωθώντας τη δίκαιη µεταχείριση και την πλήρη συµµετοχή όλων των ανθρώπων
Ένα από τα, σχετικώς πρόσφατα, ακρωνύµια στη δηµιουργία των οποίων ο αγγλοσαξονικός πολιτισµός επιδίδεται µε θαυµαστή αφοσίωση είναι εκείνο που ταυτίζεται µε το κίνηµα της «wokeness» (κοινωνική επαγρύπνηση για την προστασία των αδυνάτων και της ισότητας): DEI(Diversity, Εquity, Inclusion). Η διαφορετικότητα, η ισότητα και η ενσωµάτωση (DEI) αναφέρεται σε οργανωτικά πλαίσια που επιδιώκουν να προωθήσουν τη δίκαιη µεταχείριση και την πλήρη συµµετοχή όλων των ανθρώπων, ιδιαίτερα των οµάδων «που ιστορικά υποεκπροσωπούνται ή υπόκεινται σε διακρίσεις» µε βάση την ταυτότητα ή την αναπηρία. Το 2003 εκτιµήθηκε ότι οι εταιρείες στις Ηνωµένες Πολιτείες δαπανούσαν ετησίως 8 δισεκατοµµύρια δολάρια για τη διαφορετικότητα ή πολυµορφία, προσλήψεις µε κριτήριο το γένος, τη φυλή ή την αναπηρία. Μετά την εκλογή του Ντόναλντ Τραµπ και την άνοδο των κινηµάτων #MeToo και Black Lives Matter, το περιοδικό «Time» δήλωσε το 2019 ότι η βιοµηχανία DEI είχε εκτιναχθεί σε µέγεθος. Στον ακαδηµαϊκό χώρο, µια έρευνα του 2019 διαπίστωσε ότι οι δαπάνες για τις προσπάθειες DEI είχαν αυξηθεί κατά 27% σε σχέση µε τα πέντε προηγούµενα ακαδηµαϊκά έτη. Αυτά για την πρώτη λέξη. Η τρίτη λέξη είναι εξίσου απλή και κατανοητή. Δεν αρκεί να βοηθήσεις έναν Ασιάτη, έναν Αφρικανοαµερικανό ή µία γυναίκα – πρέπει να επιµείνεις έως ότου ενσωµατωθεί (inclusion) κοινωνικά.
Το μπέρδεμα βρίσκεται στην τρίτη λέξη. Equity: Ισότητα. Προσοχή! Δεν είναι η λέξη equality, η οποία σηµαίνει επίσης, ισότητα. Ίδιο θέµα, παρόµοια κατάληξη, «τιτανοµεγιστοπελώρια» διαφορά, όπως θα έλεγε ο συγγραφέας Νίκος Καλαποθάκος. Στην πρώτη περίπτωση έχουµε ισότητα αποτελεσµάτων, στη δεύτερη ισότητα ευκαιριών. Στην ελληνική γλώσσα, ίσως, η πλησιέστερη µετάφραση είναι ισοτιµία και ισονοµία, αντιστοίχως. Στην ισότητα ευκαιριών, η κοινωνία δοµείται επί τη βάσει της απαλοιφής των διακρίσεων, στη δεύτερη περίπτωση οικοδοµείται εν τη οµοία εξελίξει. Η εκπαίδευση υποχωρεί στο επίπεδο των αδυνάµων µε την ελπίδα της ισότιµης ανελίξεως. Φυσικά τα πράγµατα είναι πολύ πιο δύσκολα στην πράξη. Τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους η Tabia Lee απολύθηκε από τη θέση της ως διευθύντρια σχολής για το Γραφείο Ισότητας, Κοινωνικής Δικαιοσύνης και Πολυπολιτισµικής Εκπαίδευσης στο De Anza Community College στο Cupertino της Καλιφόρνιας – µια θέση που κατείχε για δύο χρόνια. Είναι µια µαύρη γυναίκα µε δεκαετίες εµπειρίας στη διδασκαλία σε δηµόσια σχολεία και στην οργάνωση εργαστηρίων για τη διαφορετικότητα, την ισότητα, την ένταξη και τον αντιρατσισµό. Παρόλη την εµπειρία και την καταγωγή της, δεν είχε «καταφέρει» να εµπεδώσει την equity, ως ισότητα των αποτελεσµάτων, όπως τελικώς της υπέδειξε ένας λευκός συνάδελφός της, φέρνοντας ως παράδειγµα το δέντρο µε τα µήλα που όλοι πρέπει να παίρνουν µερικά, ανεξαρτήτως των ικανοτήτων τους στις δεδοµένες ίσες ευκαιρίες που τους δίνονται.
Πιο συγκεκριμένα τον τρόπο επιβολής της equity καταδεικνύει η δηµοσίευση του νέου Πλαισίου Μαθηµατικών της Καλιφόρνιας (C.M.F.), ενός εγγράφου που χρησιµοποιείται για τη θέσπιση προγραµµάτων σπουδών µαθηµατικών για όλα τα δηµόσια σχολεία της πολιτείας. Η διαδικασία αυτή καθοδηγείται από ένα κίνηµα «µαθηµατικής µεταρρύθµισης» µε επικεφαλής τη Βρετανή καθηγήτρια του Στάνφορντ Dr. Jo Boaler, η οποία ισχυρίζεται ότι υποστηρίζει έναν πιο περιεκτικό τρόπο διδασκαλίας που θα αντικαταστήσει την αποµνηµόνευση του πίνακα των αριθµητικών πράξεων µε την επίλυση προβληµάτων του πραγµατικού κόσµου. Μία από τις ιδέες που στηρίζουν το Πλαίσιο Μαθηµατικών της Καλιφόρνια είναι η ιδέα ότι τα µαθηµατικά πρέπει να «αποτραβηχτούν» – αντί να επιτρέπεται σε ορισµένους µαθητές να παρακολουθήσουν την Άλγεβρα Ι στην 8η τάξη, θα απαιτούσε από όλους τους µαθητές να εγγραφούν στο ίδιο πρόγραµµα µαθηµατικών µέχρι την 9η τάξη.
Οι υποστηρικτές είναι βέβαιοι ότι αυτό προωθεί την ισότητα, ενώ οι αρνητές υποστηρίζουν ότι µειώνει την αριστεία. Με λίγα λόγια µε την Equity επιδιώκεται µία εξισωτική οµοιοµορφία προς τα κάτω. Σηµείο αναφοράς είναι ο χειρότερος µαθητής επειδή τα χρόνια καταπίεσης που έχουν υποστεί οι πρόγονοί του τον έφεραν σε αυτήν τη δυσάρεστη θέση. Η σκέψη, στην εφαρµογή της, τείνει να αρνείται τη βοήθεια να γίνει καλύτερος µε την προσπάθεια αµφοτέρων των πλευρών και αντ’ αυτής προτείνει τη συνολική υποβάθµιση έτσι ώστε ο δυνάµει αδύναµος να µην αισθάνεται υποδεέστερος.
Ο πλατωνικός «έρωτας» ωθεί τα υπέρτερα στην πρόνοια για τα υποδεέστερα και συγκρατεί τα κατώτερα στην επιστροφή τους στα ανώτερα, επισηµαίνοντας ότι η αξιακή ανάβαση των αδυνάµων, η οποία είναι σαφώς δυσκολότερη από τη «στατική» πρόνοια των δυνατών, επιτελείται µόνο εν τη ενώσει ενός ψυχικού αισθήµατος που ξεπερνάει την υφιστάµενη κατάσταση αµφοτέρων των µερών. Και οι δυνατοί και οι αδύνατοι πρέπει να ξεβολευτούν. Στην αντίθετη περίπτωση οι πάλαι ποτέ δυνατοί, που κατά καιρούς ονοµάζονται καταπιεστές, αποικιοκράτες, άρχουσα τάξη, βασιλείς, άρχοντες, νεοφιλελεύθεροι ή «woke» (αφυπνισµένοι διαφωτιστές) θα κατηγορηθούν για την εσκεµµένη κατασκευή και διατήρηση ενός βάλτου πρώην καταπιεσµένων και αναξιοπαθούντων, ακριβώς ώστε να µην τους δώσουν ποτέ πραγµατική ευκαιρία για κοινωνική άνοδο. Δύσκολοι καιροί για ιεραποστόλους και προοδευτικούς.
*Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην ειδική έκδοση για τα 20 χρόνια Athens Voice “Επιβιώνοντας τον 21ο αιώνα - Οι πολιτικές, οι τάσεις, τα ρεύµατα της εποχής µας”, σε επιµέλεια Σώτης Τριανταφύλλου
18°
