Κοσμος

Το σκοτεινό παρασκήνιο του πολέμου της Μοσάντ με την ΜΙΤ

Η χώρα του Ερντογάν μαζί με το Ιράν, το Κατάρ και τον Λίβανο συγκαταλέγονται στα ασφαλή καταφύγια για την Χαμάς

Νίκος Γεωργιάδης
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Οι πολυεπίπεδες σχέσεις ανάμεσα στις Μυστικές Υπηρέσιες Μοσάντ και MIT - Ένας πόλεμος αντικατασκοπίας που διαρκεί δεκαετίες 

Το 1947 σε κάποιο διαμέρισμα του συγκροτήματος Misir Apartmani, πάνω στη Λεωφόρο του Πέραν στην Κωντσαντινούπολη, ένας υπάλληλος της εκκολαπτόμενης διπλωματικής υπηρεσίας του Ισραήλ βάζει τις πρώτες υπογραφές για την ίδρυση της Μοσάντ. Επισήμως η υπηρεσία ιδρύεται το 1949. Το διαμέρισμα στο οποίο μπήκαν οι πρώτες υπογραφές βρίσκεται στο ύψος του πασίγνωστου μαγαζιού με τα ονομαστά λουκούμια του Χατζί Μπεκίρ απέναντι από το Σισμανόγλειο όπου σήμερα στεγάζεται το Ελληνικό Προξενείο. Η Πόλη διαδραμάτιζε πάντα έναν κομβικό ρόλο στις εξελίξεις του Εβραϊκού Ζητήματος. Ο λόγος είναι απλός: η Κωνσταντινούπολη, η Θεσσαλονίκη και το Άμστερνταμ ήταν οι τρεις πόλεις οι οποίες πρόσφεραν άσυλο, ασφάλεια και δυνατότητα εγκατάστασης στους κυνηγημένους Εβραίους από την Ιβηρική Χερσόνησο. Οι Ladino με την τραγουδιστή τους γλώσσα από την Ανδαλουσία ή τη Μαδρίτη, τη Λισσαβόνα και τη Βαρκελώνη στέριωσαν στις Κάτω Χώρες και στην Οθωμανική Αυτοκρατορία παραμένοντας εκεί επί αιώνες.

Το 1958 ο «Πατέρας του Έθνους του Ισραήλ», ο Μπεν Γκουριόν, με την πρόφαση πως το αεροπλάνο με το οποίο ταξίδευε παρουσίασε πρόβλημα, προσγειώθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Μυστικά συναντήθηκε τότε με τον Μεντερές, τον τούρκο ηγέτη ο οποίος αργότερα απαγχονίστηκε από τους πρωτεργάτες του πραξικοπήματος του 1960. Από τότε, από εκείνη την συνάντηση και μετά, η συνεργασία των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών με την Μοσάντ ήταν στενή και πολυεπίπεδη. Η περίοδος της ακμής στις σχέσεις των δύο υπηρεσιών παρατηρείται κατά τη διάρκεια της Χούντας του Στρατηγού Εβρέν. Οι πρώτες σκιές εμφανίζονται με τον πρώτο πόλεμο κατά της Χαμάς το 2007 και κυρίως μετά την υπόθεση «Μαβί Μαρμαρά» όταν ένας στολίσκος ο οποίος ξεκίνησε από την Τουρκία επιχείρησε να σπάσει τον αποκλεισμό της Γάζας. Ισραηλινοί ένοπλοι κατέλαβαν τα πλοιάρια. Σκοτώθηκαν 11 Τούρκοι πολίτες. Κάπως έτσι οι σχέσεις Ισραήλ – Τουρκίας πήραν την κάτω βόλτα. Ο Ερντογάν αναλαμβάνει να διαδραματίσει τον ρόλο του νέο-οθωμανού Χαλίφη, του προστάτη του Ισλάμ. Η Χαμάς υιοθετείται από την Άγκυρα. Ιδρύονται γραφεία της Παλαιστινιακής Οργάνωσης στην Πόλη. Το ξέπλυμα των εσόδων της Χαμάς γίνεται και μέσω τουρκικών τραπεζών. Η ηγετική ελίτ της Χαμάς στήνει επιχειρήσεις βιτρίνα και επιχειρηματικά άλλοθι στην Τουρκία. Η χώρα του Ερντογάν μαζί με το Ιράν, το Κατάρ και τον Λίβανο συγκαταλέγονται στα ασφαλή καταφύγια για την Χαμάς. 

Η 7η Οκτωβρίου είναι η D Day για το Ισραήλ. Είναι κάτι μεταξύ της 11ης Σεπτεμβρίου για τους Αμερικανούς και την τραγωδία με τη σφαγή του Μονάχου στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1972, όταν ο παλαιστινιακός Μαύρος Σεπτέμβρης εκτέλεσε 11 ισραηλινούς ομήρους στο Ολυμπιακό Χωριό. Η υπόθεση λήγει με αιματοκύλισμα. Εκτός από τους ισραηλινούς σκοτώνονται παλαιστίνιοι τρομοκράτες και γερμανοί αστυνομικοί. Πολλά χρόνια αργότερα όλοι οι τρομοκράτες που αποφυλακίστηκαν παρά τις συμφωνίες από τις γερμανικές φυλακές εντοπίζονται και εκτελούνται ο ένας μετά τον άλλον από πράκτορες της Μοσάντ.

Στην αρχή της εβδομάδας που μας πέρασε τόσο στελέχη της Σιν Μπέτ, της εθνικής υπηρεσίας ασφαλείας, όσο και ο αρχηγός της Μοσάντ ξεκαθάρισαν δημόσια πως η επίθεση της Χαμάς της 7ης Οκτωβρίου είναι για τη σημερινή γενιά των Ισραηλινών ό,τι η τρομοκρατική επίθεση στο Μόναχο το 1972. Οι ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες, για να μην υπάρξουν στο μέλλον παρεξηγήσεις, επισήμαναν πως όπως τότε εντόπισαν και εκτέλεσαν όλους τους ενόχους έτσι θα κάνουν και τώρα. Θα κυνηγήσουν τους υπεύθυνους Παλαιστίνιους της Χαμάς στο Ιράν, την Τουρκία, στο Κατάρ και τον Λίβανο, όπως δήλωσαν χαρακτηριστικά. Θα εντοπίσουν τους σφαγείς όπου και αν βρίσκονται. Δεν έχει σημασία το πότε ούτε το πώς. Σημασία έχει η τιμωρία των ενόχων.

Οι δηλώσεις αυτές των στελεχών των ισραηλινών υπηρεσιών ασφαλείας χτύπησαν κατευθείαν και καταπρόσωπο τους νεο-οθωμανούς φύλακες του Ισλάμ στην Άγκυρα και το προεδρικό μέγαρο. Αμέσως η ΜΙΤ αντέδρασε με μία ανακοίνωση δια της οποίας προειδοποιεί το Ισραήλ να μην επιχειρήσει επί τουρκικού εδάφους. Οι ισραηλινοί δεν τσίμπησαν. Το αντίθετο. Δύο ημέρες αργότερα επανέλαβαν την απειλή. Αυτήν την φορά ήταν ο ίδιος ο Ερντογάν που πήρε την σκυτάλη. Λίγες ώρες πριν ταξιδέψει στην Ελλάδα ο πρόεδρος της Τουρκίας, με τη γνωστή λαϊκότητα που τον διακρίνει η οποία θυμίζει περισσότερο αιγυπτιακό παζάρι παρά διπλωματικά σαλόνια δήλωσε: «Δεν τους ξέρουν τους Τούρκους. Ο λογαριασμός θα είναι πολύ βαρύς αν το τολμήσουν».

Όλα αυτά ανήκουν στον χώρο του πολιτικού θεάματος και όχι βέβαια στον κόσμο των μυστικών υπηρεσιών όπου κυριαρχεί μία διαφορετική αίσθηση της πραγματικότητας. Σε αυτόν τον κόσμο λοιπόν οι τουρκικές υπηρεσίες ασφαλείας αντιλαμβάνονται και τα στελέχη της τουρκικής αντικατασκοπίας ομολογούν πως οι επιχειρησιακές δυνατότητες των ισραηλινών υπηρεσιών επί τουρκικού εδάφους είναι υψηλού επιπέδου. Οι σχέσεις Μοσάντ - ΜΙΤ ήταν ανέκαθεν πολυεπίπεδες. Στην υπόθεση Οτζαλάν είναι οι ισραηλινές υπηρεσίες οι οποίες παρενέβησαν καταλυτικά και αποτελεσματικά ώστε να παραδοθεί ο Κούρδος ηγέτης στους Τούρκους πράκτορες στο Ναϊρόμπι της Κένυας. Οι σχέσεις συνεχίστηκαν και μετά τον θεαματικό καυγά μεταξύ του Ερντογάν και του τότε ηγέτη του Ισραήλ Σιμόν Πέρες στο Νταβός λίγο πριν τα γεγονότα «Μαβί Μαρμαρά» το 2010.

Το κομβικό σημείο στις σχέσεις των τουρκικών και των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών προσδιορίζεται την Άνοιξη του 2023, όταν οι τουρκικές υπηρεσίες εξαρθρώνουν στην Τουρκία ένα τεράστιο δίκτυο 58 πρακτόρων και συνεργατών της Μοσάντ. Από τότε ο χρόνος άρχισε τρέχει ανάποδα.

Ο Ερντογάν δεν αρκέστηκε στις έμμεσες απειλές. Δήλωσε πως η Τουρκία προσφεύγει στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο κατά του Νετανιάχου με 3.000 δικηγόρους. Ο αριθμός φαντάζει υπερβολικός αλλά ο Ταγίπ Ερντογάν αρέσκεται στις υπερβολές ως γνωστόν.

Είναι φανερό πως ο τούρκος ηγέτης έχει για άλλη μία φορά προσαρμόσει τον υπερχειλίζοντα λαϊκισμό του στον ρόλο που είχε ήδη διακρίνει προ ετών, εκείνον του προστάτη του Ισλαμικού Κόσμου. Μόνον που αυτός ο ρόλος τον οποίο επιδιώκει δεν είναι ραμμένος στα μέτρα του. Ο λόγος είναι απλός. Ποτέ και κανείς στην ιστορία δεν έχει εμπιστευτεί εν λευκώ τον πρώην δυνάστη του.

Αντιθέτως οι απειλές των στελεχών των ισραηλινών υπηρεσιών ασφαλείας πείθουν διότι υπάρχει το αδιαμφισβήτητο παρελθόν. Όταν δηλαδή τα μέλη του Μαύρου Σεπτέμβρη που συμμετείχαν στην τρομοκρατική επίθεση του Μονάχου έπεφταν νεκρά το ένα μετά το άλλο σε κάθε γωνιά του κόσμου. Οι πραγματικοί επαγγελματίες στα επιτελεία της τουρκικής αντικατασκοπίας ξέρουν πολύ καλά πως αυτές οι απειλές κάποια στιγμή θα υλοποιηθούν. Και τότε τον λογαριασμό θα πληρώσουν και όσοι αμείφτηκαν πλουσιοπάροχα για τη διασφάλιση της διακίνησης του πλούτου των ηγετικών στελεχών της Χαμάς στην Πόλη, την Ντόχα, την Βηρυτό και την Τεχεράνη.