Χαμάς: Ποιοι είναι ο Μοχάμεντ Ντέιφ και ο Γιαχία Σινουάρ

Ο Μοχάμεντ Ντέιφ κατηγορείται για τη δολοφονία Ισραηλινών στρατιωτών και για τον σχεδιασμό βομβιστικών επιθέσεων αυτοκτονίας και απαγωγών: το 2015 προστέθηκε στον αμερικανικό κατάλογο των καταζητούμενων τρομοκρατών παγκοσμίως. Έχει επιβιώσει από επτά ισραηλινές απόπειρες δολοφονίας, η πιο πρόσφατη από τις οποίες έγινε το 2021. Παρότι επέζησε, έχει παραμορφωθεί και καθηλωθεί σε αναπηρικό καροτσάκι. Ο Ντέιφ γεννήθηκε το 1965 στον προσφυγικό καταυλισμό Khan Younis στη Λωρίδα της Γάζας, σπούδασε χημεία στο Ισλαμικό Πανεπιστήμιο της Γάζας και πήρε μέρος στην Πρώτη Ιντιφάντα με αποτέλεσμα να συλληφθεί για πρώτη φορά από τις ισραηλινές αρχές το 1989 ή το 1990. Μετά από 16 μήνες κράτησης, αφέθηκε ελεύθερος σε ανταλλαγή κρατουμένων: τότε ίδρυσε μαζί με άλλους Παλαιστινίους —πιθανώς τον Εμάντ Ακέλ και τον Γιάχια Αγιάς (που έχουν εξοντωθεί από τις ισραηλινές δυνάμεις)— τις Ταξιαρχίες Izz ad-Din al-Qassam, δηλαδή την ένοπλη πτέρυγα της Χαμάς. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990 και στις αρχές της δεκαετίας του 2000, ο Ντέιφ βρισκόταν πίσω από μια σειρά από βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας και απαγωγές, καθώς και τις δολοφονίες των Ισραηλινών στρατιωτών Shahar Simani, Aryeh Frankenthal και Nachshon Wachsman. Τον Μάιο του 2000, ο Ντέιφ συνελήφθη από την Παλαιστινιακή Εθνική Αρχή αλλά δραπέτευσε εκείνο τον Δεκέμβριο με τη βοήθεια ορισμένων από τους φρουρούς του.

Ο Ντέιφ έγινε στρατιωτικός διοικητής των Ταξιαρχιών Izz ad-Din al-Qassam αφότου το Ισραήλ δολοφόνησε τον Salah Shehade τον Ιούλιο του 2002, αλλά μεταξύ Ιουλίου 2006 και Νοεμβρίου 2012, τη διοίκηση είχε αναλάβει ο αναπληρωτής ηγέτης της τρομοκρατικής οργάνωσης, διότι ο Ντέιφ τραυματίστηκε σοβαρά σε απόπειρα δολοφονίας εκ μέρους των Ισραηλινών. Πάντως, ο Ντέιφ έχει πιστωθεί ότι μετέτρεψε τις Ταξιαρχίες al-Qassam από ένα σύμπλεγμα ερασιτεχνικών πυρήνων σε οργανωμένες στρατιωτικές μονάδες, που περιγράφονται ως «στρατός» ικανός να εισβάλλει στο Ισραήλ. Η τακτική του βασιζόταν επί χρόνια σε επιθέσεις στο ισραηλινό έδαφος με ρουκέτες και στην κατασκευή υπόγειων σηράγγων προκειμένου να χρησιμοποιηθούν για την είσδυση των τρομοκρατών στο ισραηλινό έδαφος. Μετά την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ τον περασμένο μήνα, το Reuters ανέφερε ότι τα δύο προηγούμενα χρόνια, ο Ντέιφ είχε εξαπατήσει τους Ισραηλινούς αφήνοντάς τους να πιστεύουν ότι η Χαμάς δεν ενδιαφερόταν για νέο γύρο συγκρούσεων.

Ο Ντέιφ βρίσκεται στην κορυφή της «λίστας των πιο καταζητούμενων» του Ισραήλ από τα μέσα της δεκαετίας του 1990. Οι επτά απόπειρες δολοφονίας εναντίον του τον έχουν σακατέψει αλλά η επιβίωσή του —έχει αποκτήσει το παρατσούκλι «η γάτα με τις εννέα ζωές»— θεωρείται από τους οπαδούς του έργο του Αλλάχ. Ο Ντέιφ δεν εμφανίζεται ποτέ δημοσίως —κάπου, κάπου, σε βίντεο ακούγεται μονάχα η φωνή του— αλλάζει κατοικία σχεδόν καθημερινά (εξού και το όνομα «ντέιφ» που σημαίνει επισκέπτης) και φαίνεται πως ασκεί τρομερή επιρροή στους νεαρούς Παλαιστινίους τόσο στη Λωρίδα όσο και στην Ανατολική Ιερουσαλήμ. Η Παλαιστινιακή Αρχή καταδικάζει τη στάση του —τον χαρακτηρίζει «γεράκι»— αλλά η Χεζμπολάχ τον θεωρεί ήρωα.

Στο μεταξύ, δύο από τα σημαντικότερα ηγετικά στελέχη της Χαμάς δεν βρίσκονται στη Γάζα αλλά στο Κατάρ. Πρόκειται για τον Ισμαήλ Χανιγιέ και τον Χάλεντ Μασάλ ο οποίος το 1997 επέζησε από απόπειρα δολοφονίας εκ μέρους της Μοσάντ.

Σήμερα ηγέτης της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας είναι ο 62χρονος Γιαχία Σινουάρ, ο οποίος από τον Φεβρουάριο του 2017 αντικατέστησε τον Iσμαήλ Χανιγέ. Το 1989, μετά την οργάνωση της απαγωγής και της δολοφονίας δύο Ισραηλινών στρατιωτών και τεσσάρων Παλαιστινίων που θεωρούσε συνεργάτες του Ισραήλ, καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη από τους Ισραηλινούς. Πέρασε 22 χρόνια στη φυλακή. Το 2011 απελευθερώθηκε σε ανταλλαγή κρατουμένων και το 2017, εξελέγη ηγέτης της Χαμάς. Έχει τη φήμη «χασάπη»: η αγριότητά του έχει εκδηλωθεί και έναντι των ομοφύλων του· το 2015, πιστεύεται ότι επέβλεψε τα βασανιστήρια και την εκτέλεση του συναδέλφου του διοικητή της Χαμάς Μαχμούντ Ιστιγουί, ο οποίος κατηγορήθηκε για υπεξαίρεση και ομοφυλοφιλία. Ο Σινουάρ αντιτάσσεται σε οποιαδήποτε κατανομή εξουσίας με την Παλαιστινιακή Αρχή στη Ραμάλα και απορρίπτει οποιονδήποτε συμβιβασμό με το Ισραήλ. Οι ισραηλινές στρατιωτικές αρχές πιστεύουν ότι ο «υπ’ αριθμόν 1 εχθρός του Ισραήλ» βρίσκεται σε υπόγειο καταφύγιο στο Χαν Γιουνίς, στη νότια Γάζα.