Όταν το κτήνος θριαμβεύει στον άνθρωπο

«Σαν να μην έφταναν οι σκοτωμοί, ο όχλος έσυρε τους νεκρούς από το Mitsubishi, τους περιέλουσε με βενζίνη και τους έβαλε φωτιά. Τους δύο τους κομμάτιασαν σαν να ήταν ψητά κοτόπουλα. Τους άλλους δύο τους κρέμασαν από τη Γέφυρα του Μπρούκλιν, σαν ομοιώματα του Γκάι Φοκς». Αυτό είναι ένα πολύ μικρό απόσπασμα από το «Μπίλι Σάμερς» του Στίβεν Κινγκ. Ο πρωταγωνιστής περιγράφει ένα μικρό μέρος της εμπειρίας του από τη θητεία του ως Αμερικανού πεζοναύτη στη Φαλούτζα. Η «Γέφυρα του Μπρούκλιν» είναι μία γέφυρα από όπου οι τζιχαντιστές κρεμούσαν όλους τους εχθρούς τους, Αμερικανούς αλλά και συμπατριώτες τους, νεκρούς αλλά και ζωντανούς για να πεθάνουν με τις νεκρικές ταλαντώσεις των σωμάτων τους ή και τις ντροπιαστικές προθανάτιες εκκρίσεις τους σε δημόσια θέα. Γιατί ο σκοπός τους δεν είναι ο θάνατος του εχθρού, είναι κάτι άλλο, πιο βαθύ, πιο σκοτεινό, πιο ισχυρό από τη νίκη του θανάτου: Ο εξευτελισμός του νεκρού, η θανάτωση της αξίας της ζωής, όχι κατ’ ανάγκην της ίδιας της ζωής.

Το κείμενο που έγραψε η συνάδελφος Κλειώ Νικολάου στην AVγια τις κτηνώδεις αγριότητες της Χαμάς που περιλαμβάνονται σε ένα βίντεο 45 λεπτών με αποσπάσματα της φρικιαστικής δράσης της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, είναι συγκλονιστικό. Το δε βίντεο, όπως το περιγράφει, είναι ακόμα μία ιστορική δοκιμασία για τα βασικά χαρακτηριστικά του συνόλου της ανθρώπινης υπόστασης, της ίδιας της ανθρωπινότητας κάθε συναισθηματικά και ηθικά ισορροπημένου όντος. Είναι η πομπώδης προβολή της ιδεολογικής ηδονής των βασανιστηρίων, του ποδοπατήματος της ίδιας της «ψυχής», της μεταθανάτιας υπόστασης του ανθρώπου – εχθρού. Το αποτέλεσμα της ολικής αποκτήνωσης του τρομοκράτη – δράστη, πέρα από τα όρια του πολιτισμού.

«Όποιος δεν γνωρίζει το παρελθόν, είναι καταδικασμένος να το ξαναζήσει». Η φράση αυτή του Αμερικανού Τζορτζ Σανταγιάνα (1863 – 1952) γυρόφερνε στο μυαλό μου από την ώρα που ένα απόγευμα στην πλατεία Συντάγματος, πριν από λίγες ημέρες, είχα δει μια παρέα Ελλήνων άγνωστης ιδεολογικής προέλευσης να στέκεται πίσω από ένα πανό και τυλιγμένη με παλαιστινιακές μαντήλες και σημαίες να φωνάζουν συνθήματα κατά των «δολοφόνων του Ισραήλ». Ήταν βέβαιο ότι με τον έναν ή άλλον τρόπο ανήκαν στην μεγάλη οικογένεια που εδώ και πολλά χρόνια αποκτά ρόλο και λόγο ύπαρξης μέσω της κληροδοτημένης άναρθρης επιδίωξης για «θάνατο στο Ισραήλ».

«Τους ακούσαμε να καμαρώνουν για τους ομαδικούς βιασμούς, για τις γυναίκες που τις βίασαν ομάδες αντρών, τους ακρωτηρίασαν τα γεννητικά όργανα και στη συνέχεια τους έκοψαν τα στήθη – επίσης για να παίξουν ποδόσφαιρο… Είδαμε δεκάδες πτώματα ακρωτηριασμένα, καμένα σαν κούτσουρα μέσα σε τζάκι», γράφει η Κλειώ Νικολάου στο κείμενό της. Ο ευφημισμός «έγκλημα κατά της ανθρωπότητας» είναι πιθανό να μην είναι αρκετός για να περιγράφει την αποκτήνωση του ισλαμιστικού ριζοσπαστισμού, της τύφλωσης.

Το ειδεχθές της σφαγής μπορεί να ξεπερνά τα όρια που μπορεί να αντιληφθεί ο εγκέφαλος του δυτικού ανθρώπου αλλά για τους δράστες της τίποτα δεν είναι ακραίο. Το τι είναι απάνθρωπο και τι βάρβαρο, ορίζεται από όσα η ίδια η Ιστορία χαρακτηρίζει ως τέτοια, μέσα από τα μεγάλα γεγονότα. Είναι «η στιγμή που θριαμβεύει το κτήνος πάνω στον άνθρωπο», όπως έγραφε και ο Βασίλι Γκρόσμαν στην «Κόλαση της Τρεμπλίνκα». Γράφει σε άλλο σημείο του κειμένου της η Κλειώ Νικολάου: Μέσα στο δρόμο… είδαμε γυναίκες μέσα στα αίματα να κρατούν αγκαλιά τα νεκρά μωρά τους… είδαμε τους τρομοκράτες να ποδοπατούν στο κεφάλι νεκρούς, να ουρλιάζουν «κάψτε τους» και, φυσικά, «Αλλάου Άκμπαρ» (ο Θεός είναι μεγάλος)».

Για προσέξτε, τώρα, κάτι: «Ανάγκασαν τις τρελαμένες από τη φρίκη μητέρες να οδηγήσουν τα παιδιά τους ανάμεσα στα πυρακτωμένα δοκάρια, όπου μέσα σε φλόγες και καπνούς συρρικνώνονταν ενώ πέθαιναν χιλιάδες σώματα, εκεί όπου τα πτώματα σαν ζωντανά σαν ζωντανά σφάδαζαν και κινούνταν, εκεί όπου από τη ζέστη άνοιγαν οι κοιλιές των εγκύων και τα πεθαμένα πριν από τη γέννησή τους μωρά καίγονταν στην ανοιγμένη μήτρα των μανάδων τους». Από την «Κόλαση της Τρεμπλίνκα» είναι και αυτό το απόσπασμα και για όσους το αγνοούν πρόκειται για τη σχεδόν δημοσιογραφική μεταφορά των βασανιστηρίων που υπέστησαν Εβραίοι σε ένα από τα πιο σκληρά κολαστήρια των ναζί. «Όλα ενώνονταν σε ένα ποτάμι που κατάπινε κάθε λογική», γράφει σε ένα άλλο σημείο ο Γκρόσμαν. Μοιάζει με ένα σκληρό παιχνίδι που θα μπορούσε να είχε το αθώο όνομα «Βρες τις διαφορές…».

Και εκείνο το απόγευμα, πριν από λίγες ημέρες, στην πλατεία Συντάγματος, περνώντας ανάμεσα σε εκείνα τα παιδιά, τα τυλιγμένα με τις παλαιστινιακές μαντήλες και τις σημαίες, άκουσα μια εφηβική φωνή ανάμεσά τους να λέει «οι Εβραίοι κάνουν στους Παλαιστίνιους ό,τι τους έκαναν οι ναζί…». Δεν είναι οι πολιτισμοί που δεν πρόκειται ποτέ να συναντηθούν. Οι άνθρωποι είναι…