Τα κείμενα υπέρ των αστικών και πολιτικών δικαιωμάτων των γυναικών και της κατάργησης της σκλαβιάς των μαύρων που έγραψε ήταν αυτά που την οδήγησαν στη γκιλοτίνα στην πλατεία Κονκόρντ. Λίγο πριν πέσει η λεπίδα, αναφώνησε: «Παιδιά της Πατρίδας, θα εκδικηθείτε τον θάνατό μου!». » Έλαβε μόνο μια ομόφωνη απάντηση: «Ζήτω η Δημοκρατία!».
Η εκτέλεσή της παρουσιάστηκε εβδομάδες μετά το θάνατό της από τον εισαγγελέα του Παρισιού, Pierre Chaumette, ως προειδοποίηση για άλλες γυναίκες: «Εγκατέλειψε τις φροντίδες του νοικοκυριού της για να εμπλακεί στην πολιτική και να διαπράξει εγκλήματα. Πέθανε στη γκιλοτίνα επειδή είχει ξεχάσει τις αρετές που ταιριάζουν στο φύλο της», έγραψε ο Chaumette.
Το όνομά της συνδέθηκε με τους πρωταγωνιστές της Γαλλικής Επανάστασης, κυρίως με τον Κοντορσέ, που μαζί σχεδίασαν τα πρώτα φεμινιστικά κινήματα της ιστορίας.
Η έφηβη χήρα με την ταπεινή καταγωγή
Βαφτίστηκε στο Μοντωμπάν με το όνομα Μαρί Γκουζ το 1748. Η μητέρα της ήταν υπηρέτρια και ο πατέρας της χασάπης, αν και είναι γνωστό ότι ο βιολογικός της πατέρας ήταν ο θεατρικός συγγραφέας Λε Φραν ντε Πομπινιάν. Η εκπαίδευσή της σε μικρή ηλικία ήταν όμως πολύ περιορισμένη.
Σε ηλικία 17 ετών, η Μαρί Γκουζ παντρεύτηκε μετά την πίεση των γονιών της, τον Λουί Ωμπρί με τον οποίο απέκτησε ένα παιδί 2 χρόνια αργότερα. Γρήγορα ελευθερώθηκε όμως από αυτόν τον γάμο που δεν ήθελε. Έμεινε χήρα τον επόμενο χρόνο και δεν ξαναπαντρεύτηκε ποτέ. Ο γάμος άλλωστε ήταν γι' αυτήν «ο τάφος της αγάπης και της εμπιστοσύνης». Ο θεσμός δεν έφερνε αγάπη, υποστήριζε η Ντε Γκουζ, αλλά μάλλον υπέβαλε τις γυναίκες σε «διαρκή τυραννία».
Η νέα ζωή της Ολέμπ ντε Γκουζ στο Παρίσι
Ανυπομονώντας να ξεκινήσει μια νέα ζωή, αλλάζει το όνομά της και γίνεται Ολέμπ ντε Γκουζ - από το όνομα της μητέρας και το οικογενειακό της όνομα - θέλοντας με τη νέα αυτή ταυτότητα να κρύψει την ταπεινή καταγωγή της.
Με το καινούργιο της όνομα, μετακόμισε με το παιδί της και τον εραστή της Jacques Biétrix στο Παρίσι, μη θέλοντας να παραμείνει στην επαρχία, και άρχισε να δοκιμάζει την τύχη της ως συγγραφέας.
Ενσωματώθηκε πολύ γρήγορα και εκμεταλλεύτηκε την εξυπνάδα της και την ευφράδεια λόγου της για να βρει μια θέση στην κομψή παριζιάνικη κοινωνία, ιδιαίτερα στα λογοτεχνικά σαλόνια που διηύθυναν γυναίκες. Αυτό ήταν το πρώτο βήμα προς τη φιλοδοξία της.
Παρά την περιορισμένη εκπαίδευσή της, ήταν συγγραφέας περισσότερων από 4.000 σελίδων: φυλλαδίων, επιστολών και θεατρικών έργων, πολιτικών, φιλοσοφικών και ουτοπικών κειμένων. Είχε πια γίνει μία γυναίκα των γραμμάτων.
Ο πόλεμος που δέχτηκε στο θέατρο και η εδραίωση
Εκείνη την εποχή, μόνο μια μειοψηφία Γάλλων διάβαζε άπταιστα, γεγονός που εξηγεί την επιτυχία του θεάτρου, πρωτεύουσα του οποίου ήταν το Παρίσι. Οι άντρες ωστόσο την έκριναν ως αναλφάβητη και προσπάθησαν να την εμποδίσουν να γράφει έργα. Ωστόσο, από τη δεκαετία του 1780, η ντε Γκουζ είχε καθιερωθεί ως θεατρικός συγγραφέας, όταν η Comédie Française ανέλαβε τα έργα της.
Τα έργα της ντε Γκουζ επικεντρώνονταν σε πολιτικά ζητήματα και σε αντίθεση με άλλες γυναίκες συγγραφείς που δημοσίευαν ανώνυμα ή έγραφαν έργα που επικεντρώνονταν σε μη κοινωνικά θέματα, η ίδια χρησιμοποίησε το γράψιμό της για να τονίσει την αδικία.
Στα έργα της είχε αμφιλεγόμενες -για την εποχή- θέσεις σχετικά με τα δικαιώματα των γυναικών, το διαζύγιο και τη δουλεία. Μεταξύ των έργων της, η ντε Γκουζ έγραψε το πρώτο γαλλικό έργο που επικρίνει τη δουλεία ως απάνθρωπη.
Ένας κριτικός μάλιστα της έγραψε: «Για να γράψεις ένα καλό έργο, χρειάζεται να έχεις γενειάδα». Εκείνη όμως συνέχισε γράφοντας 40 έργα, 2 μυθιστορήματα και 70 πολιτικά φυλλάδια.
Ο αγώνας της για τα δικαιώματα των γυναικών
Η ντε Γκουζ στάθηκε δυναμικά απέναντι σε εκείνους που συνέταξαν τη Διακήρυξη των Aνθρωπίνων Δικαιωμάτων επειδή αγνόησαν τις γυναίκες και επέμεναν να μην αναγνωρίζουν τα πολιτικά δικαιώματα των γυναικών.
«Γυναίκες ξυπνήστε! Το μήνυμα της λογικής ακούγεται σ’ ολόκληρο τον κόσμο! Ανακαλύψτε τα δικαιώματά σας! Η ισχυρή αυτοκρατορία της φύσης δεν περιβάλλεται πλέον από την προκατάληψη, τον φανατισμό, τη δεισιδαιμονία και τα ψέματα. Η φλόγα της αλήθειας έχει σκορπίσει τα σύννεφα της ανοησίας και της καταπίεσης. Ο άνδρας, που ήταν μέχρι χθες υποδουλωμένος, έχει πολλαπλασιάσει τη δύναμή του και χρειάζεται και τη δική σας βοήθεια για να σπάσει τις αλυσίδες του. Με το να απελευθερωθεί μόνο αυτός, αδικεί κατάφωρα τη σύντροφό του. Γυναίκες, γυναίκες! Πότε θα πάψετε να είστε τυφλές; Τι έχετε κερδίσει μέχρι τώρα από την επανάσταση; Αγωνιστείτε , λοιπόν, για τα δικαιώματά σας», έγραφε το 1791 στη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων των Γυναικών και της Γυναίκας Πολίτη.
Για την ντε Γκουζ, η λύση ήταν το δικαίωμα του διαζυγίου και των πολιτικών δικαιωμάτων για όλες τις γυναίκες, είτε είναι παντρεμένες είτε ανύπαντρες. Άλλωστε πίστευε ότι τα δικαιώματα των γυναικών ήταν μέρος της ευρύτερης μάχης για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Οι ιδέες της που την οδήγησαν στη γκιλοτίνα
Μετά την πτώση των Γιρονδίνων, το 1793, η ντε Γκουζ κατηγορήθηκε ότι ήταν η συγγραφέας των κειμένων τους. Συνελήφθη, παραπέμφθηκε σε δίκη και καταδικάστηκε σε θάνατο. Στις 3 Νοεμβρίου 1793, καρατομήθηκε στη γκιλοτίνα στην πλατεία Κονκόρντ, ως συνέπεια των κειμένων της σχετικά με την ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών.
Το 2016, η Γαλλική Εθνοσυνέλευση τίμησε την ντε Γκουζ με ένα άγαλμα προς τιμήν της. «Επιτέλους φτάσαμε σε αυτή τη στιγμή. Επιτέλους, η Ολέμπ ντε Γκουζ μπαίνει στην Εθνοσυνέλευση», δήλωσε ο Claude Bartolone, πρόεδρός της.
Γεγονότα σαν σήμερα 3 Νοεμβρίου
361 - Ο αυτοκράτορας Κωνστάντιος Β´ πεθαίνει από πυρετό στη Μοψουεστία της Κιλικίας. Λίγο πριν πεθάνει, βαπτίζεται Χριστιανός και κηρύσσει νόμιμο διάδοχο τον ξάδελφό του Ιουλιανό.
1468 - Η Λιέγη λεηλατείται από τα στρατεύματα του Καρόλου της Βουργουνδίας.
1492 - Υπογράφεται η συνθήκη ειρήνης του Ετάπλ μεταξύ του Ερρίκου Ζ΄ της Αγγλίας και του Καρόλου Η΄ της Γαλλίας.
1493 - Ο Χριστόφορος Κολόμβος ανακαλύπτει τη Δομινίκα στην Καραϊβική Θάλασσα.
1592 - Ιδρύεται η πόλη Σαν Λουίς Ποτοσί στο Μεξικό.
1793 - Αποκεφαλίζεται στη γκιλοτίνα η Γαλλίδα θεατρική συγγραφέας, δημοσιογράφος και φεμινίστρια Ολέμπ ντε Γκουζ.
1812 - Ο ρωσικός στρατός νικά τα στρατεύματα του Ναπολέοντα Α΄ της Γαλλίας στη Βιάζμα.
1817 - Ανοίγει στο Μόντρεαλ του Κεμπέκ η Bank of Montreal, η παλαιότερη τράπεζα του Καναδά.
1838 - Ιδρύεται η εφημερίδα The Times of India, η μεγαλύτερη σε κυκλοφορία αγγλόφωνη εφημερίδα μεγάλου σχήματος στον κόσμο, με το όνομα The Bombay Times and Journal of Commerce.
1848 - Ψηφίζεται η αναθεώρηση του συντάγματος της Ολλανδίας, περιορίζοντας σημαντικά τις εξουσίες της ολλανδικής μοναρχίας και ενισχύοντας τις εξουσίες του κοινοβουλίου και των υπουργών.
1867 - Ο Τζουζέπε Γκαριμπάλντι ηττάται στη μάχη της Μεντάνα και αποτυγχάνει να τερματίσει την κοσμική εξουσία του Πάπα στη Ρώμη.
1898 - Η Γαλλία αποφασίζει να αποσύρει τα στρατεύματά της από τη Φασόντα (τώρα στο Σουδάν), δίνοντας τέλος στο επεισόδιο της Φασόντα.
1903 - Με την ενθάρρυνση των Η.Π.Α., ο Παναμάς διαχωρίζεται από την Κολομβία.
1911 - Η Chevrolet εισέρχεται επίσημα στην αγορά του αυτοκινήτου σε ανταγωνισμό με το Ford Model T.
1918 - Η Αυστροουγγαρία συνάπτει ανακωχή με τους Συμμάχους και η αυτοκρατορία των Αψβούργων διαλύεται.
1927 – Καθελκύεται το υποβρύχιο Παπανικολής Ι.
1930 - Ο Ζετούλιο Βάργκας αναλαμβάνει επικεφαλής της προσωρινής κυβέρνησης στη Βραζιλία μετά από το αναίμακτο πραξικόπημα της 24ης Οκτωβρίου.
1932 - Ο Παναγής Τσαλδάρης γίνεται πρωθυπουργός της Ελλάδας.
1935 – Ο Γεώργιος Β΄ των Ελλήνων ανακτά το θρόνο του μετά από δημοψήφισμα.
1943 - Από βομβαρδισμούς των Συμμάχων στο Βερολίνο, πεθαίνουν 3.738 άτομα.
1943- Εκτελούνται από τους Ναζί 11.000 άνδρες και γυναίκες Ιουδαίοι στο στρατόπεδο Μαζετόνεκ.
1944 - Η Εθνική Λυρική Σκηνή δίνει την πρώτη της παράσταση και συναυλία, με εορταστικό χαρακτήρα.
1950 - Η Αργεντινή νικά τις ΗΠΑ με 64-50 και κατακτά το πρώτο Μουντομπάσκετ, που διεξάγεται στο Μπουένος Άιρες.
1952 - Διατίθενται στην αγορά από τον Αμερικανό Κλάρενς Μπερντσίγιε για πρώτη φορά κατεψυγμένα μπιζέλια.
1953 - Βγαίνει στον αέρα στις ΗΠΑ, σε πανεθνική μετάδοση, η πρώτη έγχρωμη τηλεοπτική εκπομπή.
1954 - Προβάλλεται για πρώτη φορά στην Ιαπωνία η πρώτη ταινία της σειράς «Γκοτζίλα».
1955 - Πρεμιέρα στο Μπρόντγουεϊ του μιούζικαλ «Μάγκες και Κούκλες» με το Μάρλον Μπράντο και το Φρανκ Σινάτρα.
1955 - Πραγματοποιείται η πρώτη κρυσταλλοποίηση ιού.
1955 - Η Αυστραλία αναλαμβάνει τον έλεγχο των νήσων Κόκος.
1957 - Εκτοξεύεται το σοβιετικό «Σπούτνικ 2» (μέσα σε αυτό βρίσκεται το πρώτο ζώο που τέθηκε σε τροχιά στο Διάστημα: η σκυλίτσα Λάικα).
1957 - Ο Έλληνας καθηγητής Διεθνούς Δικαίου Ι.Σπυρόπουλος εκλέγεται μέλος του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης.
1963 - Ήττα της Ε.Ρ.Ε. στις εκλογές με 39,37%. Νικητής αναδεικνύεται η Ένωσις Κέντρου με 42,04%, με την Ε.Δ.Α. τρίτο κόμμα με 14,34%. Το Κόμμα Προοδευτικών πήρε 3,73%.
1964 - Οι κάτοικοι της Ουάσινγκτον έχουν για πρώτη φορά τη δυνατότητα να ψηφίσουν στις προεδρικές εκλογές των Η.Π.Α.
1971 - Εκδίδεται το πρώτο εγχειρίδιο για προγραμματιστές του λειτουργικού προγράμματος UNIX.
1978 - Η Δομινίκα γίνεται ανεξάρτητη από τη Βρετανία.
1979 - Μέλη του Αμερικανικού ναζιστικού κόμματος και μιας ομάδας της Κου Κλουξ Κλαν επιτέθηκαν σε μια διαδήλωση διαμαρτυρίας του Κομμουνιστικού Κόμματος στο Γκρίνσμπορο (Greensboro) της Βόρειας Καρολίνας. Πυροβόλησαν και σκότωσαν 5 πολίτες και τραυμάτησαν άλλους 11.
1979 - Ιρανοί του Αγιατολάχ Χομεϊνί απάγουν 63 Αμερικανούς από την αμερικανική πρεσβεία στην Τεχεράνη και τους κρατούν ομήρους.
1979 - Το Μαρόκο επιτίθεται κατά των ανταρτών Πολισάριο, στη Δυτική Σαχάρα.
1979 - Ο Σπύρος Μαρκεζίνης αναγγέλλει την επάνοδό του στην πολιτική και την επαναλειτουργία του Κόμματος των Προοδευτικών.
1986 - Τα Ομόσπονδα Κράτη της Μικρονησίας αναγνωρίζονται από τον ΟΗΕ ως ανεξάρτητο κράτος υπό αμερικανική διοίκηση.
1986 - Ξεσπάει το σκάνδαλο Ιράν Γκέιτ. Το λιβανέζικο περιοδικό «Ας Σίρα» αποκαλύπτει μυστικές αμερικανικές πωλήσεις όπλων στο Ιράν, με στόχο την απελευθέρωση επτά Αμερικανών ομήρων, που είχαν απαχθεί από εξτρεμιστές.
1986 - Τα νησιά Βόρειας Μαριάνας γίνονται συνδεδεμένα με τις ΗΠΑ.
1988 - Πραξικόπημα στις Μαλδίβες. Μισθοφόροι αντάρτες Ταμίλ της Σρι Λάνκα προσπαθούν να ανατρέψουν την κυβέρνηση των Μαλδίβων. Μετά από αίτημα του Προέδρου της χώρας και μέσα σε 24 ώρες, άνδρες του ινδικού στρατού καταστέλλουν το πραξικόπημα.
1991 - Ο Άιρτον Σένα κερδίζει το μικρότερο σε διάρκεια Γκραν Πρι της Φ1 (17 γύροι).
1991 - Ο γιουγκοσλαβικός στρατός καταλαμβάνει την πόλη Βούκοβαρ, έπειτα από 71 ημέρες πολιορκίας.
1992 - Πρόεδρος της Γκάνας εκλέγεται ο Τζέρι Ρόουλιγκς.
1994 - Κυκλοφορεί το Red Hat Linux 1.0.
1994 - Γίνεται ολική έκλειψη ηλίου, η τελευταία του 20ού αιώνα.
1996 - Οι αλβανόφωνοι του Κοσσυφοπεδίου μποϋκοτάρουν τις βουλευτικές και δημοτικές εκλογές της Νέας Γιουγκοσλαβίας.
1999 - Μετωπική σύγκρουση λεωφορείων στη Νιγηρία, με 70 νεκρούς.
2000 - Με απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου της Βρετανίας, ανοίγει ο δρόμος για την επιστροφή στο Μαυρίκιο όλων των κατοίκων που είχαν αναγκαστεί να εκπατριστούν.
2000 - Αρχίζει τη λειτουργία του στη Βιέννη το Ευρωπαϊκό χρηματιστήριο (Newex).
2002 - Το ισλαμικό κόμμα του Ερντογάν κερδίζει σαρωτική νίκη στις βουλευτικές εκλογές στην Τουρκία, ενώ εκτός Κοινοβουλίου μένουν μεγάλα ονόματα της τουρκικής πολιτικής. Το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) κερδίζει 34,1% (363 από 550 έδρες) και το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) 19,4% (178). Οι υπόλοιπες 9 έδρες καταλαμβάνονται από ανεξάρτητους.Το κόμμα της Δημοκρατικής Αριστεράς του Μπουλέντ Ετσεβίτ μένει στο 1,2%, με συμμετοχή 79%
2002 - Ο ισχυρότερος σεισμός του 2002 γίνεται στην Αλάσκα των ΗΠΑ, στις 22:00 GMT, μεγέθους 7,9 Ρίχτερ (υπάρχουν μόνο ελαφρά τραυματίες).
2003 - Εγκρίνεται ομόφωνα από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ το ψήφισμα για την Ολυμπιακή Εκεχειρία που σχεδίασε και προώθησε η ελληνική διπλωματία. Για πρώτη φορά στην ιστορία τους τα Ηνωμένα Έθνη υιοθετούν την πρόταση της Ελλάδας που προβλέπει τη διακοπή των εχθροπραξιών από τις 13 έως τις 29 Αυγούστου του 2004.
2004 - Εκλέγεται νέος Πρόεδρος των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων ο γιος του εκλιπόντος ηγέτη, ο Χαλίφα μπιν Ζαγέντ αλ Ναχαγιάν.
2004 - Καταργείται η υποχρεωτική στρατιωτική θητεία στην Ουγγαρία.
6°
