Σαν σήμερα 27 Οκτωβρίου: Το 1938 το νάιλον μπαίνει στη ζωή μας - Από τις οδοντόβουρτσες στα καλσόν, η νέα εφεύρεση άλλαξε τον κόσμο, κέρδισε πολέμους, προκάλεσε «επαναστάσεις»
Ήταν 27 Οκτωβρίου 1938, μία ημέρα σαν σήμερα, όταν η αμερικανική εταιρεία χημικών DuPont ανακοινώνει ότι οι νέες, συνθετικές ίνες πολυαμιδίου, τις οποίες δημιούργησε, θα ονομάζονται «νάιλον».
Η πρώτη χρήση του νάιλον ήταν την εποχή εκείνη για τις τρίχες στις οδοντόβουρτσες. Ένα χρόνο αργότερα θα έκαναν την πρώτη τους εμφάνιση τα νάιλον καλσόν. Σήμερα, το νάιλον βρίσκεται παντού γύρω μας.
Το νάιλον εφηύρε ο Αμερικανός χημικός Γουάλας Κάραντερς. To 1939, όταν η επιχείρηση άρχισε την παραγωγή γυναικείων καλσόν, η επιτυχία ήταν τεράστια, αφού η νέα εφεύρεση αντικαθιστούσε τα πανάκριβα μεταξωτά χωρίς όμως να υστερούν σε εμφάνιση.
Ο εφευρέτης ωστόσο, δεν έζησε ποτέ την επανάσταση του πλαστικού που εφηύρε. Πάλευε με την κατάθλιψη σε όλη του τη ζωή και αυτοκτόνησε εκείνη τη χρονιά, προτού η δημιουργία του βγει από το εργαστήριο. Λέγεται μάλιστα ότι στη συνέντευξη από την οποία είχε περάσει για να προσληφθεί στην DuPont, είχε προειδοποιήσει τους υπευθύνους της εταιρείας ότι πάσχει από «μία επανεμφανιζόμενη νευρωτική βλάβη στην παραγωγικότητά» του.
Κατάπιε το χάπι κυανίου που πάντα κουβαλούσε μαζί του, μαζί με λεμονάδα. Ο ίδιος γνώριζε, ως χημικός, ότι ο συνδυασμός θα έκανε το δηλητήριο ακόμα πιο ισχυρό.
Στην διαφημιστική καμπάνια, η εταιρεία πλασάρει το προϊόν της, το νάιλον καλσόν με το σλόγκαν:«As stong as steel, as fine as a spider’s web», δηλαδή«ανθεκτικό σαν ατσάλι, λεπτό σαν ιστός αράχνης»! Πραγματικά, εκτός από ανθεκτικό και λεπτεπίλεπτο, το νάιλον υπήρξε πιο ελαστικό, αδιάβροχο.
Όταν στις ΗΠΑ άρχισε να πωλείται το πιο δημοφιλές προϊόν του νάιλον, τα καλσόν, η τιμή ήταν 1,15-1,135 δολάρια το καθένα.
Η επανάσταση που κανείς δεν είχε φανταστεί
Κι ενώ η παραγωγή καλπάζει, η επανάσταση έμελε να περιμένει λόγω των συνθηκών και της περιρρέουσας ατμόσφαιρας. Με το ξέσπασμα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, το νάιλον ήταν αναγκαίο υλικό και παραγόταν αποκλειστικά για στρατιωτικές εφαρμογές, για υφάσματα, για σκοινιά και σκηνές. Τότε είναι που εμφανίζονται τα πρώτα αλεξίπτωτα που δεν ήταν κατασκευασμένα από ακριβό μετάξι αλλά από ταπεινό νάιλον, που είναι και πιο ανθεκτικό.
Το 1940, ο John W. Eckelberry της DuPont δήλωσε ότι τα γράμματα «nyl» ήταν αυθαίρετα και το «on» αντιγράφηκε από τις καταλήξεις άλλων ινών όπως το βαμβάκι (cotton) και το ρεγιόν. Μια μεταγενέστερη ερμηνεία έλεγε ότι το όνομα που αρχικά είχε επιλεγεί ήταν «No-Run» (που σημαίνει σε ελεύθερη μετάφραση δεν ξετυλίγει), αλλά τροποποιήθηκε για να αποφευχθεί μια λέξη χωρίς αντίκρισμα.
Η επόμενη επιλογή «neuron», άλλαξε σε «nylon» για να μην θυμίζει νευρώνα. Τελικά επιλέχθηκε το nylon, που για σαφήνεια στην προφορά, το «i» άλλαξε σε «y».
Ένας διαδεδομένος αστικός μύθος βέβαια που υπάρχει είναι ότι το όνομα προέρχεται από τις λέξεις «New York» και «London».!
Το νάιλον υπήρξε ο «παππούς» άλλων συνθετικών ινών, όπως το Teflon, ο πολυεστέρας και το Spandex.
Και την ίδια στιγμή, είναι ένα υλικό που απέκτησε ταξικό χαρακτήρα, αφού με τον καιρό, συνδέθηκε με την εργατική τάξη, καθώς όσοι ανήκουν στα ανώτερα κοινωνικά και εισοδηματικά στρώματα προτιμούν να πληρώσουν κάτι παραπάνω για πιο φυσικές ίνες.
Μετά τον Πόλεμο, «οι εξεγέρσεις του νάιλον»
Στην αγορά τα καλσόν επέστρεψαν το 1945, προκαλώντας αυτό που έμεινε γνωστό ως «οι εξεγέρσεις του νάιλον». Τεράστια πλήθη γυναικών συγκεντρώνονταν έξω από τα αμερικανικά πολυκαταστήματα, προσπαθώντας να πάρουν στα χέρια τους ένα καλσόν. Οι καβγάδες, οι λιποθυμίες και οι αναταραχές δεν έλειπαν από τις ουρές αναμονής για το νέο προϊόν που μόλις είχε επανακυκλοφορήσει.
Πουλήθηκαν 4 εκατομμύρια ζευγάρια μέσα σε 4 μέρες και 64 εκατομμύρια μέσα στον πρώτο χρόνο. Ήταν τέτοιες οι ουρές που σχημάτιζαν οι γυναίκες που περίμεναν να προμηθευτούν καλσόν, που οι δημοσιογράφοι της εποχής τις ονόμασαν «νάιλον εξεγέρσεις»!
Στη γειτονιά του Πίτσμπουργκ, μετά τον πόλεμο, περίπου 40.000 γυναίκες συγκεντρώθηκαν έξω από ένα κατάστημα, για να προλάβουν ένα από τα 13.600 ζευγάρια καλσόν που μόλις είχαν παραδοθεί.
Η ανακάλυψη του Γουάλας Κάραντερς λοιπόν, βοήθησε τις συμμαχικές δυνάμεις να κερδίσουν τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, προκάλεσε εξεγέρσεις στα καταστήματα και καθιέρωσε την Dupont ως μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες χημικών του κόσμου.
Γεγονότα σαν σήμερα 27 Οκτωβρίου
312 - Ο Κωνσταντίνος Α΄ φέρεται να βλέπει το περίφημο όραμα του σταυρού με την επιγραφή «Εν τούτω νίκα».
939 - Πεθαίνει ο Έθελσταν, ο πρώτος βασιλιάς της Αγγλίας, και τον διαδέχεται ο ετεροθαλής αδελφός του Εδμόνδος Α΄ της Αγγλίας.
1275 - Παραδοσιακή ημερομηνία ίδρυσης του Άμστερνταμ.
1553 - Καταδικασμένος ως αιρετικός, ο Μιχαήλ Σερβέτος καίγεται στην πυρά λίγο έξω από τη Γενεύη.
1682 - Ιδρύεται η Φιλαδέλφεια στην Πενσυλβάνια.
1795 - Οι Η.Π.Α. και η Ισπανία υπογράφουν συνθήκη, με την οποία ορίζονται τα σύνορα μεταξύ των ισπανικών αποικιών και των Η.Π.Α.
1806 - Ο γαλλικός στρατός εισέρχεται στο Βερολίνο, μετά τη μάχη της Ιένας-Άουερστεντ.
1827 - Η τρίτη όπερα του Βιντσέντζο Μπελίνι, Ο Πειρατής, κάνει πρεμιέρα στη Σκάλα του Μιλάνου.
1838 - Ο κυβερνήτης του Μιζούρι εκδίδει διαταγή, με την οποία διατάσσονται όλοι οι Μορμόνοι να φύγουν από την πολιτεία αλλιώς θα εξολοθρευτούν.
1904 - Ανοίγει η πρώτη υπόγεια γραμμή του Μετρό της Νέας Υόρκης, το οποίο γίνεται το μεγαλύτερο στις Η.Π.Α. και ένα από τα μεγαλύτερα στον κόσμο.
1914 - Οι Βρετανοί χάνουν το πρώτο τους θωρηκτό στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο: το βρετανικό σούπερ-θωρηκτό HMS Audacious (23.400 τόνων) βυθίζεται στα βορειοδυτικά της Ιρλανδίας, από νάρκη θαλάσσης που άφησε το γερμανικό πλοίο Berlin. Η απώλεια κρατήθηκε επίσημα μυστική στη Μεγάλη Βρετανία μέχρι τις 14 Νοεμβρίου του 1918. Το ναυάγιο φωτογραφήθηκε από επιβάτες του RMS Olympic, αδελφού πλοίου του Τιτανικού.
1924 - Ιδρύεται η Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία του Ουζμπεκιστάν στη Σοβιετική Ένωση.
1936 - Η κα Ουόλις Σίμπσον καταθέτει αίτηση διαζυγίου που θα της επέτρεπε να παντρευτεί τον βασιλιά Εδουάρδο Η΄ του Ηνωμένου Βασιλείου, γεγονός που θα οδηγήσει στην αναγκαστική παραίτησή του από τον θρόνο.
1944 - Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: η Βέρμαχτ καταλαμβάνει την Μπάνσκα Μπίστριτσα δίνοντας έτσι τέλος στη σλοβακική εθνική εξέγερση.
1951 - Ο Νικόλαος Πλαστήρας γίνεται για τρίτη φορά πρωθυπουργός της Ελλάδας.
1958 - Ο Ισκαντέρ Μίρζα, πρώτος πρόεδρος του Πακιστάν, καθαιρείται από αναίμακτο πραξικόπημα του στρατηγού Αγιούμπ Χαν.
1961 - Η NASA εκτοξεύει τον πρώτο πύραυλο Κρόνο στην αποστολή Saturn-Apollo 1.
1969 - Ο Αμερικανός πρόεδρος Ρίτσαρντ Νίξον βάλλεται στο Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών για τη σκανδαλώδη, άνευ διαγωνισμού, ανάθεση έργου προϋπολογισμού εκατομμυρίων δολαρίων στον Ελληνοαμερικανό επιχειρηματία Τομ Πάπας, από τους βασικούς χρηματοδότες της προεκλογικής εκστρατείας του Νίξον.
1970 - Ο εισαγγελέας δίνει τέλος στη διένεξη Διονύση Σαββόπουλου - Παντελή Γκίνη αποφαινόμενος ότι το διαφιλονικούμενο Ντιρλαντά είναι δημοτικό άσμα. Διατάσσεται η κατάσχεση του δίσκου που κυκλοφορεί με την εκτέλεση του Σαββόπουλου.
1971 - Η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό μετονομάζεται Ζαΐρ.
1979 - Ο Άγιος Βικέντιος και Γρεναδίνες κερδίζουν την ανεξαρτησία τους από το Ηνωμένο Βασίλειο.
1981 - Το σοβιετικό υποβρύχιο U 137 προσαράζει στην ανατολική ακτή της Σουηδίας.
1988 - Ο Αμερικανός πρόεδρος Ρόναλντ Ρίγκαν αποφασίζει την κατεδάφιση της αμερικανικής πρεσβείας στη Μόσχα, μετά τον εντοπισμό σοβιετικών συσκευών υποκλοπής - ακρόασης στη δομή του κτιρίου.
1991 - Το Τουρκμενιστάν ανεξαρτητοποιείται από τη Σοβιετική Ένωση.
1995 - Ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας Μπετίνο Κράξι καταδικάζεται ερήμην για διαφθορά.
1997 - Μεγάλη πτώση των χρηματιστηρίων σε όλο τον κόσμο λόγω φόβων μιας παγκόσμιας οικονομικής κατάρρευσης. Ο δείκτης Dow Jones πέφτει κατά 554,26 μονάδες φθάνοντας τις 7.161,15.
1999 - Ένοπλοι ανοίγουν πυρ στο αρμενικό Κοινοβούλιο, σκοτώνοντας τον πρωθυπουργό της χώρας, τον πρόεδρο του κοινοβουλίου και 6 άλλα μέλη.
2017 - Η Καταλονία κηρύττει ανεξαρτησία, η οποία δεν αναγνωρίζεται από κανένα κράτος.
15°
