Μαμούκα Μαμουλασβίλι: Συναντήσαμε τον διοικητή της Λεγεώνας των Γεωργιανών στο Κίεβο

Ανταλλάξαμε μηνύματα στο WhatsApp λίγο μετά τις 12 τα μεσάνυχτα. Ο Μαμούκα Μαμουλασβίλι, ο 45χρονος διοικητής της Γεωργιανής Λεγεώνας, ο οποίος πολεμάει εναντίον των Ρώσων από τα 14 του χρόνια, έγραψε τον τόπο και την ώρα του ραντεβού μας. Τα μηνύματα έπρεπε να αυτοκαταστραφούν λίγες ώρες μετά.

Το επόμενο πρωινό πήραμε ταξί από την πλατεία Ανεξαρτησίας του Κιέβου. Η διεύθυνση που μας είχε δοθεί ήταν κάπου στα δυτικά προάστια της ουκρανικής πρωτεύουσας, σε ένα πλατύ άνοιγμα, ανάμεσα σε θηριώδη μπλοκ, απομεινάρια μιας άλλης εποχής. Στην είσοδο στεκόταν ένας Γεωργιανός μαχητής – ο ταξιτζής όταν κατάλαβε πού μας έχει φέρει, αφού πληρώθηκε, απομακρύνθηκε με ταχύτητα.

Ο Γεωργιανός φύλακας δεν μιλούσε ούτε αγγλικά, ούτε ουκρανικά. Ανέφερα το όνομα του Μαμούκα Μαμουλασβίλι, το δικό μου, καθώς επίσης και της Ουκρανής συνοδού μου. Μετά από ολιγόλεπτη συνεννόηση στον ασύρματο, περάσαμε την πύλη με την εντολή να προχωρήσουμε ευθεία. Διασχίσαμε έναν χωμάτινο διάδρομο – στο δεξί μας χέρι εξελισσόταν παραστρατιωτική εκπαίδευση για άνδρες και γυναίκες της αστυνομίας. Κάποια στιγμή είδαμε δεκάδες όπλα να μας σημαδεύουν ενώ βαδίζαμε προς τον Μαμούκα.

Ο διοικητής της Γεωργιανής Λεγεώνας στεκόταν δίπλα σε μια είσοδο κτιρίου, έχοντας δίπλα του τον βοηθό του. Φορούσε ένα t-shirt παραλλαγής κι ένα χακί παντελόνι. Στο χέρι του κρατούσε μια μηχανή ατμίσματος, δεν σταμάτησε να τη χρησιμοποιεί όσο παραμείναμε στον χώρο. Ανταλλάσσουμε χειραψίες και συστάσεις. Δίνω σοβαρή, σφριγηλή χειραψία, εκείνος είναι ήρεμος και χαλαρός. Το ίδιο και όλοι οι στρατιώτες τριγύρω. Δεν έχω δει πιο ήρεμους ανθρώπους. Απόρησα. Κι όμως, είναι αυτοί που έχουν βιώσει τα πάντα στην πρώτη γραμμή του μετώπου, που αντιλαμβάνονται ότι η κάθε τους ημέρα μπορεί να είναι η τελευταία.

Η σκέψη αυτή έχει γίνει κυρίαρχο και διαρκές βίωμα, ως εκ τούτου οι άνθρωποι εκπέμπουν μια αδιανόητη ηρεμία. Ο Μαμούκα μάς καλεί να καθίσουμε σε ένα ξύλινο τραπέζι, πράσινο, μα ξεβαμμένο. Ατμίζει αδιάκοπα, βήχει. Ανοίγω το recorder. Η φωνή του είναι βαριά και σοβαρή. Μιλάει καλά αγγλικά.

― Πώς είναι αυτή τη στιγμή η κατάσταση στην πρώτη γραμμή του μετώπου;

Η ουκρανική αντεπίθεση πηγαίνει καλά. Υπάρχουν προβλήματα με τα ναρκοπέδια, οι Ρώσοι έχουν αναπτύξει 3 ζώνες άμυνας, κυρίως με ναρκοπέδια που έχουν απλώσει σε όλη τη γραμμή του μετώπου. Αυτό καθυστερεί την αντεπίθεση. Σχετικά με τον οπλισμό, χρειαζόμαστε ενδυνάμωση του πυροβολικού, κυρίως όσον αφορά στα ευκίνητα μέσα, οβίδες 155 mm και γενικά όλες οι μονάδες έχουν ανάγκη από επιπλέον εξοπλισμό, όχι μόνο εμείς.

― Τι ζητάτε από τη Δύση; Σας ικανοποιεί ή έως τώρα ενίσχυση που έχετε λάβει;

Έχουν κάνει πολλά, αλλά πρέπει να καταλάβουν ότι η Ουκρανία χρειάζεται περισσότερα. Αν λάβουμε υπόψη τις ανάγκες μας σε πυρομαχικά, η αλήθεια είναι ότι χρειαζόμαστε πολύ περισσότερα. Η Δύση μάς έχει βοηθήσει, αλλά υπάρχουν πολιτικοί που διστάζουν να λάβουν αποφάσεις για την Ουκρανία. Πιστεύω ότι φοβούνται τη Ρωσία. Είναι μια ανθρώπινη αντίδραση. Η Ουκρανία, βεβαίως, απέδειξε ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος φόβου. Η αντεπίθεση πάει καλά, αλλά χρειαζόμαστε περισσότερα πυρομαχικά απ’ όσα διαθέτουμε τώρα.

― Πώς θα ορίζατε εσείς τη νίκη για την Ουκρανία;

Νίκη σημαίνει να απομακρύνουμε τους εχθρούς από τις περιοχές που έχουν κατακτήσει – από την Κριμαία κι όλες τις άλλες περιοχές.

― Μπορείτε να δώσετε ένα πιθανό χρονικό πλαίσιο για αυτή τη νίκη;

Μάλλον σε έναν χρόνο, κι αυτό γιατί χρειαζόμαστε πυρομαχικά.

― Κι αν δεν πάρετε τα πυρομαχικά που επιδιώκετε, ποια είναι τα σενάρια;

Αν ηττηθεί η Ουκρανία, ο πόλεμος θα απλωθεί στην Ευρώπη. Αν η Ρωσία νιώσει ότι κερδίζει στην Ουκρανία θα ανοίξει νέο μέτωπο – ίσως στην Πολωνία, στην Εσθονία ή και σε άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το βασικό πρόβλημα είναι οι πολιτικοί, που θα ήθελα να τους αποκαλέσω δειλούς, καθώς δεν θέλουν να λάβουν αποφάσεις σχετικά με την Ουκρανία.

― Εννοείτε πολιτικούς σε υψηλά ιστάμενες θέσεις, όπως για παράδειγμα πρόεδροι ή πρωθυπουργοί; Πολιτικά κόμματα;

Υπάρχου πολιτικοί που μπλοκάρουν αποφάσεις, όπως συμβαίνει για παράδειγμα στην Ουγγαρία, που δεν κάνουν όσα πρέπει.

― Παρά ταύτα, εσείς είστε αισιόδοξος για τη νίκη της Ουκρανίας μέσα σε έναν χρόνο...

Αν δεν πάρουμε τα πυρομαχικά που έχουμε ανάγκη θα μας πάρει έναν χρόνο για να απελευθερώσουμε την Ουκρανία. Σε αυτό το διάστημα, όμως, θα χάσουμε πολλά από τα αδέλφια μας, στρατιώτες, τους καλύτερους της Ουκρανίας.

― Ποια είναι η εκτίμησή σας για την εσωτερική κατάσταση στη Ρωσία; Πιστεύετε ότι ο Πούτιν θα μπορούσε να πέσει από τους δικούς του;

Είδαμε τις αδυναμίες του Πούτιν. Ο Πριγκόζιν με τη στάση του έκανε γνωστό διεθνώς ότι ο Πούτιν δεν έχει τη δύναμη που είχε πριν από έναν χρόνο. Η θέση του είναι πιο αδύναμη μέσα στη χώρα και είναι πιθανό η Ρωσία να διασπαστεί σε ομοσπονδίες. Αν ένας εγκληματίας αρχίσει μια επανάσταση, υπάρχουν πολλοί άλλοι εγκληματίες που θα εμφανιστούν πρόθυμοι να αναλάβουν την πολιτική εξουσία στη Ρωσία – το είδαμε αυτό με την αποστασία του Πριγκόζιν. Είδαμε τα αδύνατα σημεία της Ρωσίας (σ.σ.: η συνέντευξη διεξήχθη πριν από τον θάνατο του ιδρυτή της Wagner). 

― Ας γυρίσουμε πίσω στον χρόνο, στον Φεβρουάριο του 2022. Εσείς αναμένατε αυτή την πλήρους κλίμακας εισβολή;

Ναι. Ήμουν από τους λίγους που την περίμενα και προετοιμαζόμουν. Σε αυτή τη βάση εκπαιδεύτηκαν 20.000 πολίτες. Τρεις μήνες πριν από την εισβολή, αρχίσαμε τη συγκεκριμένη εκπαίδευση. Αυτή η ειδική εκπαίδευση δεν ήταν μόνο για πολίτες, αλλά και για την αστυνομία και γι’ άλλα ένστολα σώματα. Όταν κανείς δεν περίμενε ότι θα γίνει η εισβολή, εμείς ήδη προετοιμαζόμασταν. Στις 24 Φεβρουαρίου βρισκόμασταν στο αεροδρόμιο του Γόστομελ και ήμασταν οι πρώτοι που συγκρουστήκαμε με τους Ρώσους. Δεν κατανοώ γιατί τα ουκρανικά ΜΜΕ δεν το έχουν αναφέρει αυτό, κάτι που συμβαίνει με τα δυτικά ΜΜΕ. Ήμασταν οι πρώτοι εκεί, δεν είχαμε όμως επαρκή πυρομαχικά για να αντιμετωπίσουμε ελικόπτερα. Μας βομβάρδισαν, αλλά κάναμε ό,τι καλύτερο μπορούσαμε εκείνη τη μέρα.

― Πώς κύλησαν τα πράγματα μετά; Τι έχετε βιώσει σε όλη αυτή τη διαδρομή;

Οι μονάδες μας έχουν πολεμήσει στην Μπούτσα, στο Ιρπίν, σε όλο αυτό το γεωγραφικό τόξο. Όταν απελευθερώθηκε η Μπούτσα, οι δικοί μας άνδρες ήταν οι πρώτοι που πήγαν στην περιοχή και έγιναν αυτόπτες μάρτυρες των φρικαλεοτήτων των Ρώσων. Βίασαν παιδιά, σκότωσαν κόσμο με δεμένα τα χέρια πισθάγκωνα. Για εμάς αυτές οι εικόνες δυστυχώς δεν ήταν καινούργιες, τις είχαμε δει στη Γεωργία, αλλά πάντα επηρεάζουν τους στρατιώτες μας που βλέπουν ότι δεν μπόρεσαν να προστατεύσουν τον άμαχο πληθυσμό.

― Έχετε συγκεντρώσει ντοκουμέντα από αυτές τις φρικαλεότητες;

Ναι, αλλά τα δίνουμε μόνο στη SBU (Μυστική Υπηρεσία της Ουκρανίας).

― Ας μιλήσουμε για τη Γεωργιανή Λεγεώνα: Από πόσες χώρες έχετε κόσμο που μάχεται στο πλευρό σας;  Ποιος μπορεί να γίνει μέρος της ομάδας σας;

Στρατολογούμε μόνο ανθρώπους με εμπειρία μάχης. Κάνουμε μερικές εξαιρέσεις, όπως για κάποιους από την Ιαπωνία που δεν έχουν ανάλογη εμπειρία, αλλά είναι εξαιρετικά ικανοί στο ΙΤ, κάτι για το οποίο οι υπόλοιποι στρατιώτες δεν έχουν γνώση. Άρα κάνουμε μερικές εξαιρέσεις, αλλά όχι συχνά. Υπάρχουν στρατιώτες από πολλές χώρες, από 33 για την ακρίβεια.

― Γιατί κάποιος θα έρθει σε εσάς να πολεμήσει για μία άλλη χώρα;

Δεν πρόκειται για πόλεμο άλλης χώρας, κάθε λογικός άνθρωπος αντιλαμβάνεται τι συμβαίνει εδώ. Η Ιαπωνία έχει πρόβλημα με τη Ρωσία. Είναι ξεκάθαρο ότι όποιος έρχεται εδώ θέλει να πολεμήσει και για τη δική του χώρα.

― Εάν φύγει ο Πούτιν, η Ρωσία θα αλλάξει; Τι πιστεύετε;

Τίποτα δεν θα αλλάξει. Ο Πούτιν είναι ένας από τους εκατομμύρια Ρώσους. Η νοοτροπία τους είναι το πρόβλημα – πρόκειται για μια βάρβαρη νοοτροπία που δεν μπορεί να συνυπάρξει με πολιτισμένες χώρες, με πολιτισμένα έθνη. Εμείς στη Γεωργία ήμασταν οι πρώτοι που βιώσαμε αυτή την εμπειρία.

― Διάβασα ότι εσείς βρεθήκατε αντιμέτωπος για πρώτη φορά με τον ρωσικό στρατό στα 14 σας χρόνια. Θέλετε να μας πείτε πώς έγινε αυτό;

Ο πατέρας μου ήταν στρατηγός του Γεωργιανού στρατού και με πήρε μαζί του. Πολεμήσαμε στην Αμπχαζία. Μας έπιασαν και βρεθήκαμε όμηροι. Εγώ έμεινα για 3 μήνες και απελευθερώθηκα σε ανταλλαγή ομήρων, ο πατέρας μου όμως έμεινε εκεί για περίπου 2 χρόνια.

― Πώς αποφασίσατε να ακολουθήσετε τα χνάρια του πατέρα σας;

Μεγάλωσα μέσα σε στρατόπεδα, εδώ και 30 χρόνια είμαι στρατιώτης. Έχω κι ένα άλλο επάγγελμα, αλλά δεν το εξασκώ.

― Ποιο είναι το επάγγελμα;

Είμαι διπλωμάτης. Σπούδασα διεθνείς σχέσεις στο Παρίσι. Δεν μπορείς να εξασκήσεις διπλωματία με τη Ρωσία, έχει αποδείξει ότι δεν θέλει να μιλήσει.

― Άρα για εσάς το μοναδικό αποδεκτό φινάλε είναι η νίκη στον πόλεμο;

Το μοναδικό αποδεκτό φινάλε δεν είναι μόνο να κερδίσουμε τον πόλεμο, αλλά για μας, τη Γεωργιανή Λεγεώνα, είναι να νικήσουμε τη Ρωσία. Και θα κάνουμε τα πάντα, παντού για αυτό.

― Θέλετε, τώρα στο τέλος της συνέντευξης, να στείλετε ένα μήνυμα;

Θέλω να πω κάτι για την ελληνική κοινωνία. Οι Έλληνες πρέπει να είναι θαρραλέοι και να αντιμετωπίζουν τη βαρβαρότητα, όπως και οι πολιτικοί σας πρέπει να κάνουν περισσότερα.

― Δεν θεωρείτε ότι η Ελλάδα έχει κάνει αρκετά;

Όλοι μπορούν να κάνουν περισσότερα. Σήμερα είναι η ώρα που όλος ο κόσμος αντιμετωπίζει μια πρωτοφανή βαρβαρότητα από μια χώρα τρομοκράτη. Κανείς από μας δεν έχει δώσει το μάξιμουμ των δυνατοτήτων του.

― Θεωρείτε ότι δεν το έχουν κάνει αυτό όλοι οι Ουκρανοί;

Δεν έχει σημασία αν έχεις γεννηθεί εδώ, αν είσαι Ουκρανός στην εθνικότητα. Είναι θέμα νοοτροπίας. Οι Ουκρανοί είναι μαχητές στην ψυχή τους.

― Εσείς τι νιώθετε;

Νιώθω και τα δύο. Είμαι Γεωργιανός που νιώθω και Ουκρανός. 

Ο Μαμουλασβίλι γεννήθηκε τον Απρίλιο του 1978. Η πρώτη του επαφή με τον πόλεμο έγινε το 1992, όταν ο στρατηγός πατέρας του τον πήρε μαζί του στην Αμπχαζία, στη μάχη της Γεωργίας εναντίον της Ρωσίας προκειμένου να του δώσει ένα ισχυρό παράδειγμα. Τους συνέλαβαν οι Ρώσοι, ο ίδιος έμεινε όμηρος για περίπου 3 μήνες. Την περίοδο 1994-96 πολέμησε στην Τσετσενία. Αργότερα σπούδασε διπλωματία στο Παρίσι και εργάστηκε ως στρατιωτικός σύμβουλος του τότε προέδρου της Γεωργίας, Μικαήλ Σαακασβίλι. Το 2008 έλαβε μέρος στον πόλεμο της Νότιας Οσετίας και της Αμπχαζίας, ενώ το 2013 μετέβη στην Ουκρανία για να στηρίξει το κίνημα του Euromaidan. Έναν χρόνο αργότερα, μαζί με άλλους, σχηματίζει τη Γεωργιανή Λεγεώνα. Τον Φεβρουάριο του 2022, η μονάδα του ήταν από τις πρώτες που αντιμετώπισαν την ρωσική εισβολή στο στρατιωτικό αεροδρόμιο του Γόστομελ, βορείως του Κιέβου.

Μετά την ολοκλήρωση της συνέντευξης, μου δείχνει στο κινητό του τηλέφωνο μία είδηση. Μία ημέρα πριν δικάστηκε ερήμην και καταδικάστηκε σε ισόβια από ρωσικό δικαστήριο. Λέει χαμογελώντας ότι έχει πολλές τέτοιες καταδίκες. Τον ρωτάω: «Φοβάσαι τους Ρώσους, φοβάσαι τον Πούτιν;». «Αυτοί φοβούνται εμένα, τους αντιμετωπίζω από τα 14 μου...» απαντά με απόλυτη φυσικότητα.